Ang Arka ni Noe ug ang Pagdisenyog mga Barko

SA KAPIN sa 40 ka tuig, ako nagtrabaho ingong usa ka arkitekto ug inhenyero sa pagpanggamag barko. Ang akong trabaho naglakip sa pagdisenyo ug lainlaing porma ug gidak-on sa mga barko, lakip na sa mekanikal ug uban pang mga sistema nga nagpaandar niini. Sa 1963, samtang nagpuyo ako sa British Columbia, Canada, gipakita kanako sa usa ka Saksi ni Jehova nga ang basahon sa Bibliya nga Genesis naghubit sa arka ni Noe ingong usa ka taas nga kahon. Kini nga kahubitan nakapaikag kanako, ug ako nakahukom sa pagsusi pa gayod niini.

Gipakita sa asoy sa Genesis nga determinado ang Diyos nga wad-on ang pagkadaotan ibabaw sa yuta pinaagig lunop. Iyang gisugo si Noe sa pagtukod ug arka aron siya, ang iyang pamilya, ug ang klaseklaseng mga hayop maluwas sa dakong Lunop. Giingnan sa Diyos si Noe sa paghimog arka nga 300 ka maniko ang gitas-on, 50 ka maniko ang gilapdon, ug 30 ka maniko ang gihabogon. (Genesis 6:15) Sumala sa usa ka kasarangang banabana, ang arka maoy mga 134 metros ang gitas-on, 22 metros ang gilapdon, ug 13 metros ang gihabogon. a Busa kini adunay katibuk-ang sukod nga mga 40,000 ka metro kubiko, nga halos katumbas sa barkong Titanic.

Ang Disenyo sa Arka

Ang arka adunay tulo ka andana nga nakadugang sa kalig-on niini ug adunay katibuk-ang luna nga mga 8,900 ka metro kuwadrado. Kini ginama sa kahoyng salongon, lagmit sipro—mao nga kini dili masuphan ug tubig—ug ang sulod ug gawas niini gibulitan ug alkitran. (Genesis 6:14-16) Wala kita mahibalo kon giunsa pagtaod ni Noe ang mga tabla. Apan bisan sa wala pa hisgoti ang asoy bahin sa Lunop, ang Bibliya naghisgot na ug mga mananalsal sa mga himan nga tumbaga ug puthaw. (Genesis 4:22) Bisag giunsa pa niya kadto paghimo, ang mga perno nga kahoy maoy gigamit sa pagpanggama ug mga barko nga kahoy hangtod karong adlawa.

Ang arka adunay mga kuwarto-kuwarto, usa ka pultahan sa kilid, ug usa ka maniko ka taas nga tsoʹhar, lagmit usa ka pinahandag nga atop, nga tingali may mga bentana sa ubos niini aron makalapos ang hangin ug ang kahayag. Apan, ang asoy sa Genesis wala maghisgot nga ang arka adunay kasko, dulong, mga layag, mga bugsay, ug mga timon. Gani, ang mao ra gihapong Hebreohanon nga pulong alang sa “arka” ang gigamit sa paghubit sa basket nga gibulitan ug alkitran diin didto gibutang si Moises sa iyang inahan aron sa pagpalutaw kaniya diha sa katubigan sa Suba sa Nilo.—Exodo 2:3, 10.

Maayong Molutaw nga Arka

Ang gitas-on sa arka maoy unom ka pilo sa gilapdon niini ug napulo ka pilo sa gihabogon niini. Daghang modernong mga barko adunay susamang proporsiyon, bisan tuod ang gitas-on ug gilapdon niining mga barkoha gitino may kalabotan sa puwersa nga gikinahanglan aron makanabigar kini sa dagat. Hinuon, ang arka kinahanglang palutawon lang. Maayo kaha kining molutaw?

Ang katakos sa mga barko sa pagpailin-ilin sa hangin ug mga balod gitawag ug seakeeping behavior o katakos sa paglutaw diha sa dagat. Kini usab nalangkit sa proporsiyon sa barko. Ang Bibliya naghubit sa bunok nga pag-ulan nga mipatunghag Lunop ug kini nag-ingon usab nga sa ulahi ang Diyos nagpahuros ug usa ka hangin. (Genesis 7:11, 12, 17-20; 8:1) Ang Kasulatan wala maghisgot kon unsa ka dagko ang mga balod ug kon unsa ka kusog  ang hangin, apan lagmit ang hangin ug ang mga balod puwersado kaayo ug mag-usab-usab sama karon. Kon mas dugay ug mas kusog ang paghuros sa hangin, mas dagko ug mas lagyo ang mga balod. Dugang pa, ang bisan unsang paglinog makapahinabog dagkong mga balod.

Ang proporsiyon sa arka nakaamot sa kalig-on niini, mao nga wala kini matikyaob. Ang arka gidisenyo usab nga makalahutay sa mga puwersa nga makapatuyatuya niini diha sa baloron kaayo nga kadagatan. Ang grabeng pagtuyatuya—kanang alsahon sa balod ang usa ka tumoy sa arka ug pasalomon kini—nakapalisod gayod sa mga tawo ug mga mananap nga nagsakay niini. Ang pagtuyatuya makahatag usab ug grabeng tensiyon sa arka. Kinahanglang lig-on gayod kining pagkahimo aron dili mapikas ang tungatunga niini kon alsahon sa duha ka dagkong mga balod ang masigkatumoy sa arka sa samang panahon. Dugang pa, kon ang usa ka dakong balod mag-alsa sa barko sa tungatunga, ug walay magsuportar sa masigkatumoy niini, ang dulong ug ang ulin mahimong mabawog paubos. Giingnan sa Diyos si Noe sa paggamit sa proporsiyon nga ang gitas-on niini kinahanglang napulo ka pilo kay sa gihabogon niini. Ang ulahing mga tiggamag barko nakakat-on ug leksiyon gikan sa pait nga kasinatian nga kanang proporsiyona makalahutay sa maong mga tensiyon.

Luwas ug Komportable

Tungod kay ang arka pormag kahon, balanse ang paglutaw niini. Balanse usab ang gibug-aton niini. Lagmit, gipaneguro ni Noe nga ang mga kargamento—nga naglakip sa mga mananap ug mga suplay sa pagkaon para sa kapin sa usa ka tuig—maayo ug angay ang pagkaplastar. Ang maayong pagkaangay sa gibug-aton nakapamenos sa tensiyon nga ipahinabo sa kargamento diha sa gambalay sa arka. Busa, duha ka dagkong butang ang nakatabang sa katakos sa arka ug sa mga pasahero niini nga makalingkawas sa tibuok-globong Lunop—ang hinatag-sa-Diyos nga disenyo sa arka ug ang panalipod ni Jehova. Walay duhaduha nga gipaneguro sa Diyos nga ang arka mapahiluna diha sa usa ka luwas ug maayong dapit.

Ang akong mabug-oson nga pagsusi niining ulohana mitultol kanako sa paghinapos nga ang giingon sa Bibliya bahin sa arka ni Noe makataronganon ug nahiuyon sa modernong mga pamaagi sa pagpanggamag barko. Siyempre, aduna pay daghang detalye bahin sa arka ug sa Lunop nga wala hisgoti sa asoy sa Genesis. Ako nanghinaot nga sa umaabot, human sa pagpamanhaw, akong mahimamat si Noe dinhi sa yuta, taliwala sa mga tawo ug mga mananap kansang kalungtaran naposible tungod sa arka nga iyang gihimo sa dugay kaayong panahon ug lisod pang himoon. (Buhat 24:15; Hebreohanon 11:7) Una, ako siyang pasalamatan ug ang iyang pamilya. Dayon ako siyang suknaon ug daghan kaayong mga pangutana.—Tinampo.

[Footnote]

 [Kahon/Hulagway sa panid 22]

MODELO SA ARKA

Makahimo kag kaugalingon nimong modelo sa arka ug makasulay niana pinaagi sa paggamit sa sumbanan nga makita dinhi. (Makahimo kag mas dako nga modelo pinaagi sa pagpadako sa proporsiyon nga gipakita sa ubos.) Ang ordinaryong papel mahimong dili masuhop sa tubig kon imo kining bulitan ug espirma o krayola. Dayon mahimong pil-on ang papel ug ang mga ngilit niini papitlan ug tape o glu. Butangig pabug-at ang salog sa imong modelo—sama sa pipila ka sensilyo nga angay ang pagkapahiluna nga papitlan ug tape o glu—hangtod mounlod sa tubig ang ikatulong bahin hangtod sa katunga sa gihabogon niini.

Aron mahibaloan ang katakos sa paglutaw sa arka diha sa tubig, ibutang ang imong nahuman nang modelo diha sa tunga sa pasong nga punog tubig, ug ipahiluna kini nga buyon sa pasong. Sulayi ang paghimog ginagmay nga mga balod ginamit ang basiyo sa karton sa gatas o susamang butang nga rektanggulo ug porma pinaagi sa pagtuslob niini sa tubig sa tumoy sa pasong sa sagunson nga paagi.

[Diagram]

(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)

PIL-A PASULOD PIL-A PASULOD

 

PIL-A PASULOD PIL-A PASULOD

[Hulagway]

Ang proporsiyon sa arka maoy susama sa mga barko

[Diagram/​Mga hulagway sa panid 20, 21]

(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)

Atubangan

Kilid

Ibabaw

Atubangan

Kilid

Ibabaw

[Mga hulagway]

Ang katibuk-ang sukod sa arka maoy halos katumbas sa “Titanic”

[Credit Lines]

Titanic plan: Courtesy Dr. Robert Hahn/www.titanic-plan.com; photo: Courtesy of The Mariners’ Museum, Newport News, VA