Πώς Έφτασε η Αγία Γραφή σε Εμάς

Το γεγονός ότι η Αγία Γραφή έχει επιβιώσει ακέραιη μέχρι τις μέρες μας αποτελεί θαύμα. Η συγγραφή της ολοκληρώθηκε πριν από 1.900 και πλέον χρόνια. Γράφτηκε πάνω σε φθαρτά υλικά​—σε χαρτί από πάπυρο και σε περγαμηνή από δέρμα ζώων—​ενώ η αρχική συγγραφή έγινε σε γλώσσες τις οποίες λίγοι μιλούν σήμερα. Επιπλέον, ισχυροί άνθρωποι, από αυτοκράτορες μέχρι θρησκευτικούς ηγέτες, προσπάθησαν αδίστακτα να εξαλείψουν τη Γραφή.

ΠΩΣ άντεξε αυτό το αξιοθαύμαστο έργο στη δοκιμή του χρόνου έτσι ώστε να γίνει το πιο γνωστό βιβλίο στον κόσμο; Εξετάστε δύο μόνο παράγοντες.

Πολλαπλά Αντίγραφα Διαφυλάττουν τα Κείμενα

Οι θεματοφύλακες των παλαιότερων Βιβλικών κειμένων, οι Ισραηλίτες, διαφύλαξαν προσεκτικά τους αρχικούς ρόλους και παρήγαγαν πολυάριθμα αντίγραφά τους. Στους βασιλιάδες του Ισραήλ, λόγου χάρη, ειπώθηκε ότι έπρεπε να γράψουν «ένα αντίγραφο αυτού του νόμου, από αυτόν που βρίσκεται στη φύλαξη των ιερέων, των Λευιτών».​—Δευτερονόμιο 17:18.

Πολλοί Ισραηλίτες αγαπούσαν την ανάγνωση των Γραφών, αναγνωρίζοντάς τες ως το Λόγο του Θεού. Κατά συνέπεια, η αντιγραφή του κειμένου γινόταν με εξαιρετικά μεγάλη προσοχή από καλά εκπαιδευμένους γραφείς. Ένας θεοφοβούμενος γραφέας ονόματι Έσδρας αναφέρεται ως «επιδέξιος αντιγραφέας όσον αφορά το νόμο του Μωυσή, τον οποίο είχε δώσει ο Ιεχωβά, ο Θεός του Ισραήλ». (Έσδρας 7:6) Οι Μασορίτες, οι οποίοι αντέγραφαν τις Εβραϊκές Γραφές, ή αλλιώς «Παλαιά Διαθήκη», μεταξύ του έκτου και του δέκατου αιώνα Κ.Χ., μετρούσαν ακόμη και τα γράμματα του κειμένου για να αποφύγουν λάθη. Αυτή η σχολαστική αντιγραφή συνέβαλε στη διασφάλιση τόσο της ακρίβειας του κειμένου όσο και της επιβίωσης της ίδιας της Γραφής παρά τις αδίστακτες και επίμονες προσπάθειες που κατέβαλλαν οι εχθροί για να την καταστρέψουν.

Λόγου χάρη, το 168 Π.Κ.Χ., ο ηγεμόνας της Συρίας Αντίοχος Δ΄ προσπάθησε να καταστρέψει όλα τα αντίγραφα των Εβραϊκών Γραφών που μπόρεσε να βρει σε ολόκληρη την Παλαιστίνη. Ένα Ιουδαϊκό ιστορικό έργο αναφέρει: «Όλους τους ρόλους του νόμου που βρήκαν τους έσκισαν και τους έκαψαν». Η Ιουδαϊκή Εγκυκλοπαίδεια (The Jewish Encyclopedia) λέει: «Οι αξιωματούχοι στους οποίους είχε ανατεθεί η εκτέλεση αυτών των εντολών ενήργησαν με μεγάλη σκληρότητα . . . Η κατοχή ιερού βιβλίου . . . τιμωρούνταν με θάνατο». Εντούτοις, αντίγραφα των Γραφών επιβίωσαν τόσο ανάμεσα στους Ιουδαίους της Παλαιστίνης όσο και σε εκείνους που ζούσαν σε άλλες χώρες.

Λίγο καιρό αφότου οι συγγραφείς των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, ή αλλιώς της «Καινής Διαθήκης», ολοκλήρωσαν το έργο τους, δημιουργήθηκαν πολυάριθμα αντίγραφα των θεόπνευστων συγγραμμάτων τους που είχαν τη μορφή επιστολών, προφητειών και ιστορικών αφηγήσεων. Για παράδειγμα, ο Ιωάννης έγραψε το Ευαγγέλιό του στην Έφεσο ή κοντά σε αυτήν. Ωστόσο, ένα σπάραγμα αυτού του Ευαγγελίου, από κάποιο αντίγραφο το οποίο, σύμφωνα με τους ειδικούς, παράχθηκε λιγότερο από 50 χρόνια αφότου ο Ιωάννης έγραψε την αφήγησή του, βρέθηκε εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, στην Αίγυπτο. Αυτή η ανακάλυψη έδειχνε ότι οι Χριστιανοί που ζούσαν σε μακρινές χώρες είχαν αντίγραφα των σχετικά πρόσφατα γραμμένων θεόπνευστων κειμένων.

Η ευρεία διανομή του Λόγου του Θεού συνέβαλε επίσης στην επιβίωσή του αιώνες μετά την εποχή του Χριστού. Παραδείγματος χάρη, το ξημέρωμα της 23ης Φεβρουαρίου του έτους 303 Κ.Χ. βρήκε τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Διοκλητιανό να παρακολουθεί, όπως λέγεται, τους στρατιώτες του να σπάζουν τις πόρτες κάποιου ναού και να καίνε αντίγραφα των Γραφών. Ο Διοκλητιανός πίστευε ότι θα μπορούσε να εξαλείψει τη Χριστιανοσύνη αν κατέστρεφε τα ιερά της συγγράμματα. Την επόμενη μέρα, εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο, σε ολόκληρη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όλα τα αντίγραφα της Γραφής έπρεπε να καούν δημόσια. Ωστόσο, κάποια αντίγραφα επιβίωσαν και αναπαράχθηκαν.  Στην πραγματικότητα, μεγάλα τμήματα δύο αντιγράφων της Γραφής στην ελληνική, τα οποία πιθανότατα έγιναν λίγο καιρό μετά το διωγμό του Διοκλητιανού, επιβίωσαν ως τις μέρες μας. Το ένα βρίσκεται στη Ρώμη και το άλλο στη Βρετανική Βιβλιοθήκη, στο Λονδίνο.

Μολονότι δεν έχουν βρεθεί ακόμη πρωτότυπα χειρόγραφα της Γραφής, έχουν επιβιώσει ως τις μέρες μας χιλιάδες αντίγραφα, γραμμένα με το χέρι, ολόκληρης της Γραφής ή τμημάτων της. Μερικά από αυτά είναι πολύ παλιά. Μήπως το άγγελμα που περιέχεται στα πρωτότυπα κείμενα άλλαξε κατά την αντιγραφή; Ο λόγιος Γ. Χ. Γκριν ανέφερε σχετικά με τις Εβραϊκές Γραφές: «Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι κανένα άλλο έργο της αρχαιότητας δεν έχει μεταβιβαστεί με τόση ακρίβεια». Σχετικά με τις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, ένας διακεκριμένος επιστήμονας στον τομέα των Βιβλικών χειρογράφων, ο Σερ Φρέντερικ Κένιον, έγραψε: «Το χρονικό διάστημα, λοιπόν, που μεσολάβησε από την αρχική σύνταξη μέχρι το αρχαιότερο αποδεικτικό στοιχείο που σώζεται γίνεται τόσο μικρό ώστε να είναι πραγματικά αμελητέο, και έτσι έχει πια εξαλειφθεί και η τελευταία αιτία αμφιβολίας για το ότι οι Γραφές έχουν μεταβιβαστεί σε εμάς ουσιαστικά όπως γράφτηκαν. Τόσο η αυθεντικότητα όσο και η γενική ακεραιότητα των βιβλίων της Καινής Διαθήκης μπορούν να θεωρούνται οριστικά αποδεδειγμένες». Επίσης δήλωσε: «Μπορεί να ειπωθεί με απόλυτη βεβαιότητα ότι το κείμενο της Αγίας Γραφής είναι στην ουσία αξιόπιστο. . . . Αυτό δεν μπορεί να λεχθεί για κανένα άλλο αρχαίο βιβλίο του κόσμου».

Η Μετάφραση της Γραφής

Ένας δεύτερος βασικός παράγοντας που έχει συμβάλει στο να γίνει η Γραφή το πιο γνωστό βιβλίο στον κόσμο είναι το γεγονός ότι υπάρχει διαθέσιμη σε πολλές γλώσσες. Αυτό εναρμονίζεται με το σκοπό του Θεού που είναι το να τον γνωρίζουν και να τον λατρεύουν «με πνεύμα και αλήθεια» άνθρωποι από όλα τα έθνη και τις γλώσσες.​—Ιωάννης 4:23, 24· Μιχαίας 4:2.

Η πρώτη γνωστή μετάφραση των Εβραϊκών Γραφών ήταν η Μετάφραση των Εβδομήκοντα, στην ελληνική. Αυτή έγινε για τους ελληνόφωνους Ιουδαίους που ζούσαν εκτός της Παλαιστίνης και αποπερατώθηκε περίπου δύο αιώνες πριν από την επίγεια διακονία του Ιησού. Ολόκληρη η Αγία Γραφή, περιλαμβανομένων και των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες μέσα σε λίγους αιώνες μετά την ολοκλήρωσή της. Αργότερα, όμως, βασιλιάδες αλλά και ιερείς, οι οποίοι θα έπρεπε να είχαν κάνει το παν για να φτάσει η Γραφή στα χέρια του λαού, έκαναν ακριβώς το αντίθετο. Προσπάθησαν να κρατήσουν τα ποίμνιά τους σε πνευματικό σκοτάδι μη αφήνοντας να μεταφραστεί ο Λόγος του Θεού στις κοινές γλώσσες.

Αψηφώντας την Εκκλησία και το Κράτος, θαρραλέοι άνθρωποι διακινδύνευσαν τη ζωή τους για να μεταφράσουν τη Γραφή στη γλώσσα του λαού. Για παράδειγμα, το 1530, ο Άγγλος Γουίλιαμ Τίντεϊλ, που είχε σπουδάσει στην Οξφόρδη, παρήγαγε μια έκδοση της Πεντατεύχου, των πρώτων πέντε βιβλίων των Εβραϊκών Γραφών. Παρά τη μεγάλη εναντίωση, έγινε το πρώτο άτομο που μετέφρασε τη Γραφή από την εβραϊκή απευθείας στην αγγλική. Ο Τίντεϊλ ήταν επίσης ο πρώτος Άγγλος μεταφραστής που χρησιμοποίησε το όνομα Ιεχωβά. Ο Ισπανός λόγιος της Γραφής Κασιαδόρο ντε Ρέινα αντιμετώπιζε συνεχώς τον κίνδυνο του θανάτου στα χέρια Καθολικών διωκτών καθώς επεξεργαζόταν μια από τις πρώτες ισπανικές μεταφράσεις της Γραφής. Ταξίδεψε στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ελβετία και στην Ολλανδία εργαζόμενος για να ολοκληρώσει τη μετάφρασή του. a

Σήμερα η Γραφή εξακολουθεί να μεταφράζεται σε ολοένα και περισσότερες γλώσσες, και εκδίδονται εκατομμύρια αντίτυπά της. Η επιβίωσή της, μάλιστα μέχρι του σημείου να γίνει το πιο γνωστό βιβλίο στον κόσμο, καταδεικνύει πόσο αληθινή είναι η θεόπνευστη δήλωση του αποστόλου Πέτρου: «Το χορτάρι ξεραίνεται και το άνθος πέφτει, αλλά τα λόγια του Ιεχωβά διαμένουν για πάντα».​—1 Πέτρου 1:24, 25.

[Υποσημείωση]

 [Πλαίσιο/​Εικόνες στη σελίδα 14]

ΠΟΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΩ;

Σε πολλές γλώσσες υπάρχει πληθώρα Γραφικών μεταφράσεων. Μερικές μεταφράσεις χρησιμοποιούν δύσκολη, αρχαΐζουσα γλώσσα. Άλλες είναι ελεύθερες μεταφράσεις, παραφράσεις που έχουν παραχθεί με στόχο την ευχάριστη ανάγνωση και όχι την ακρίβεια. Άλλες πάλι είναι κυριολεκτικές, σχεδόν κατά λέξη μεταφράσεις.

Η αγγλική έκδοση της Μετάφρασης Νέου Κόσμου των Μαρτύρων του Ιεχωβά παράχθηκε από κάποια ανώνυμη επιτροπή, η οποία μετέφρασε απευθείας από τις πρωτότυπες γλώσσες. Αυτή η έκδοση, με τη σειρά της, έχει αποτελέσει το βασικό κείμενο για μετάφραση σε περίπου 60 άλλες γλώσσες. Ωστόσο, οι μεταφραστές αυτών των γλωσσών έκαναν συχνές παραβολές με το κείμενο των πρωτότυπων γλωσσών. Η Μετάφραση Νέου Κόσμου στοχεύει στην κυριολεκτική απόδοση του κειμένου των πρωτότυπων γλωσσών οποτεδήποτε μια τέτοια απόδοση δεν θα απέκρυπτε το νόημά του. Οι μεταφραστές προσπαθούν να κάνουν τη Γραφή τόσο κατανοητή στους αναγνώστες σήμερα όσο ήταν το πρωτότυπο κείμενο στους αναγνώστες των Βιβλικών χρόνων.

Μερικοί γλωσσολόγοι έχουν εξετάσει σύγχρονες μεταφράσεις της Γραφής​—περιλαμβανομένης και της Μετάφρασης Νέου Κόσμου—​για να εντοπίσουν παραδείγματα ανακρίβειας και προκατάληψης. Ένας τέτοιος λόγιος είναι ο Τζέισον Ντέιβιντ Μπιντούν, επίκουρος καθηγητής θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Αριζόνας, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2003 εξέδωσε μια μελέτη 200 σελίδων σχετικά με εννιά από «τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες Γραφές στον αγγλόφωνο κόσμο». b Η μελέτη του περιλάμβανε την εξέταση αρκετών Γραφικών περικοπών οι οποίες είναι αμφιλεγόμενες, εφόσον αυτά είναι τα σημεία όπου «είναι πιθανότερο να υπεισέλθουν προκατειλημμένες απόψεις κατά τη μετάφραση». Για κάθε περικοπή, παρέβαλε το πρωτότυπο ελληνικό κείμενο με την απόδοση της κάθε αγγλικής μετάφρασης, αναζητώντας περιπτώσεις στις οποίες έγινε προσπάθεια αλλαγής του νοήματος εξαιτίας προκατειλημμένων απόψεων. Ποιο είναι το συμπέρασμά του;

Ο Μπιντούν επισημαίνει ότι το ευρύ κοινό καθώς και πολλοί λόγιοι της Αγίας Γραφής πιστεύουν ότι οι διαφορές στη Μετάφραση Νέου Κόσμου (ΜΝΚ) οφείλονται στις θρησκευτικές προκαταλήψεις των μεταφραστών της. Ωστόσο, δηλώνει: “Οι περισσότερες διαφορές οφείλονται στην ανώτερη ακρίβεια της ΜΝΚ ως κυριολεκτικής, προσεκτικής μετάφρασης”. Μολονότι ο Μπιντούν διαφωνεί με ορισμένες αποδόσεις της Μετάφρασης Νέου Κόσμου, λέει ότι αυτή η μετάφραση «αναδεικνύεται ως η πιο ακριβής από τις μεταφράσεις που παραβλήθηκαν». Τη χαρακτηρίζει «αξιοσημείωτα καλή» μετάφραση.

Ο Δρ Μπέντζαμιν Κεντάρ, λόγιος της εβραϊκής στο Ισραήλ, έκανε ένα παρόμοιο σχόλιο σχετικά με τη Μετάφραση Νέου Κόσμου. Το 1989 είπε: «Αυτό το έργο αντικατοπτρίζει μια ειλικρινή προσπάθεια κατανόησης του κειμένου με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια. . . . Σε καμιά περίπτωση δεν έχω διαπιστώσει ότι η Μετάφραση Νέου Κόσμου, λόγω προκατειλημμένων ιδεών, αλλοιώνει σκόπιμα κάποιο σημείο του κειμένου».

Ρωτήστε τον εαυτό σας: “Ποιος είναι ο στόχος μου όταν διαβάζω τη Γραφή; Θέλω απλώς ένα ευχάριστο ανάγνωσμα με λιγότερη προσοχή στην ακρίβεια; Ή θέλω να διαβάσω σκέψεις που αντανακλούν το πρωτότυπο θεόπνευστο κείμενο όσο πιο πιστά γίνεται;” (2 Πέτρου 1:20, 21) Ο αντικειμενικός σας σκοπός είναι αυτός που θα καθορίσει ποια μετάφραση θα επιλέξετε.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα]

Η «Μετάφραση Νέου Κόσμου» είναι διαθέσιμη σε πολλές γλώσσες

[Εικόνα στη σελίδα 12, 13]

Μασοριτικά χειρόγραφα

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Σπάραγμα κειμένου που περιέχει το εδάφιο Λουκάς 12:7: « . . . μη φοβάστε· εσείς αξίζετε περισσότερο από πολλά σπουργίτια»

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 13]

Foreground page: National Library of Russia, St. Petersburg; second and third: Bibelmuseum, Münster; background: © The Trustees of the Chester Beatty Library, Dublin