Προϊόν Σχεδιασμού;

Το Σύστημα Ψεκασμού του Σκαθαριού

◼ Το σκαθάρι βομβαρδιέρης, αν και έχει μήκος λιγότερο από δύο εκατοστά, είναι γνωστό για το μοναδικό αμυντικό μηχανισμό του. Όταν απειλείται, το έντομο αυτό ψεκάζει καυτό, δύσοσμο υγρό και ατμό από τα οπίσθιά του, απωθώντας αράχνες, πουλιά, ακόμη και βατράχους.

Σκεφτείτε: Αυτό το σκαθάρι είναι εξοπλισμένο με «ένα ζεύγος αδένων οι οποίοι ανοίγουν στην άκρη της κοιλιάς [του]». Καθένας από αυτούς τους αδένες έχει έναν ταμιευτήρα, όπου υπάρχει αποθηκευμένη μια όξινη ένωση και υπεροξείδιο του αζώτου, καθώς και έναν αντιδραστήρα γεμάτο με ένζυμα διαλυμένα σε νερό. Το έντομο, για να προστατέψει τον εαυτό του, μπορεί να συμπιέσει το διάλυμα που βρίσκεται στους ταμιευτήρες και να το στείλει στους αντιδραστήρες, όπου προκαλείται χημική αντίδραση. Με ποιο αποτέλεσμα; Το έντομο ψεκάζει τον επιτιθέμενο με επιβλαβείς χημικές ουσίες, νερό και ατμό​—σε θερμοκρασία περίπου 100 βαθμών Κελσίου. Αν και οι αντιδραστήρες έχουν μήκος μικρότερο του ενός χιλιοστού, το σκαθάρι μπορεί να μεταβάλλει την ταχύτητα, την κατεύθυνση και την πυκνότητα του τοξικού υλικού που ψεκάζει.

Ερευνητές έχουν μελετήσει το βομβαρδιέρη για να μάθουν πώς μπορούν να σχεδιάσουν πιο αποτελεσματικά και φιλικά προς το περιβάλλον συστήματα ψεκασμού. Έχουν ανακαλύψει ότι αυτό το σκαθάρι, όχι μόνο χρησιμοποιεί βαλβίδες εισόδου μονής κατεύθυνσης οι οποίες επιτρέπουν τη ροή των χημικών ουσιών στους αντιδραστήρες, αλλά και διαθέτει βαλβίδα εκτόνωσης της πίεσης για την αποβολή τους. Οι μηχανικοί ελπίζουν να χρησιμοποιήσουν τεχνολογία ψεκασμού βασισμένη στο βομβαρδιέρη σε κινητήρες αυτοκινήτων και πυροσβεστήρες, καθώς και σε συσκευές χορήγησης φαρμάκων, όπως είναι οι συσκευές εισπνοών. Ο καθηγητής Άντι Μάκιντος, από το Πανεπιστήμιο του Λιντς, στην Αγγλία, λέει: «Κανένας δεν είχε μελετήσει το σκαθάρι από την άποψη της φυσικής και της μηχανικής όσο εμείς​—αλλά δεν είχαμε αντιληφθεί πόσο πολλά μπορούσαμε να μάθουμε από αυτό».

Ποια είναι η άποψή σας; Οφείλεται άραγε στην τύχη το περίπλοκο σύστημα βαλβίδων, ανάφλεξης και εκτίναξης που διαθέτει ο βομβαρδιέρης; Ή είναι προϊόν σχεδιασμού;

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 18]

Oxford Scientific/​photolibrary