Mga Batan-on Nangutana

Angay ba Kaming Magbulag?

“Tulo ka bulan na kaming managtrato, ug malipayon kaayo ming duha. Nagsabot mi nga mag-uban gyod mi hangtod sa among pagkatigulang nga mora bag kami na gayoy magkadayon.”​—Jessica. a

“Naibog kaayo ko niya, ug namatikdan ra gyod ko niya paglabay ug duha ka tuig! Gusto kaayo kong makatrato ug mas magulang pa nako aron dunay moatiman nako.”​—Carol.

Wala magdugay, si Jessica ug Carol nakigbulag sa ilang mga trato. Ngano? Nasayop ba sila sa pagpakigbulag sa ginukod nga mga lalaki?

HALOS usa ka tuig na kamong managtrato. Sa sinugdan, nakaseguro ka nga siya na gayod ang para nimo. b Usahay, balik-balikon pa gani nimo sa imong hunahuna ang imong gibati niadtong bag-o pa kamong managtrato nga mora kag tua sa ikapitong langit. Pero karon medyo nagduhaduha ka na. Dili ba nimo kini tagdon? Unsaon nimo pagkahibalo kon angay na nimo siyang bulagan?

Una sa tanan, kinahanglang imong atubangon ang pait nga kamatuoran: Kon dili nimo tagdon ang mga signal nga nagpakita nga may problema ang inyong relasyon, nahisama lang kinig imong gipiyong ang imong mata sa pasidaang signal nga makita diha sa dashboard sa imong sakyanan. Ang problema dili mawala; basig mosamot pa hinuon kini. Unsa ang pipila sa mga signal nga nagpakita nga may problema ang usa ka relasyon nga kinahanglang tagdon?

Paspas kaayo ang dagan sa among relasyon. Motungha gayod ang mga problema sa dihang paspas kaayo ang dagan sa inyong relasyon. “Kami mag-e-mail, mag-chat, mag-estorya diha sa telepono,” si Carol nahinumdom. “Kini nga mga paagi sa pagpakig-estorya mas puwersado kay sa inatubangay nga pagpakig-estorya kay makahisgot man kamog personal kaayong mga butang!” Hatagig higayon ang imong kaugalingon nga magkailhanay pa gayod kamo. Ang usa ka relasyon dili angayng mahisama sa sagbot nga kusog kaayong motubo ug dayon kalit lang malawos. Hinunoa, kinahanglang sama kini sa usa ka maanindot nga tanom nga nagkinahanglag panahon sa pagtubo.

Siya hinawayon ug iya lang kong pakaulawan. “Tamayon ko pirme sa akong trato,” miingon si Ana, “apan dili gyod ko mahimutang kon dili nako siya makita.” Siya midugang, “Usahay antoson lang nako ang iyang ginahimo nako ug dili ko makatuo nga ako siyang gitugotan sa pagbuhat sa ingon!” Gisaway sa Bibliya ang “mapasipalahong sinultihan.” (Efeso 4:31) Ang sulti nga makapaubos  sa pagkatawo​—bisag gisulti sa kalmadong paagi—​dili gayod angay sa mga naghigugmaay.​—Proverbio 12:18.

Mobukal dayon ang iyang dugo. “Ang tawo nga may katakos sa pag-ila may mabugnaw nga espiritu,” nag-ingon ang Proverbio 17:27. Nakita ni Erin nga ang iyang trato dunay problema niining bahina. “Kon maglalis mi, iya kong itukmod,” siya miingon, “mao nga magkapangos-pangos usahay ko.” Ang Bibliya nag-awhag sa mga Kristohanon: “Isalikway ninyo ang tanang mapangdaot nga kayugot ug kasuko ug kapungot.” (Efeso 4:31) Ang tawo nga walay pagpugong sa kaugalingon dili pa gayod andam makigtrato.​—2 Timoteo 3:1, 3, 5.

Iyang ipasekreto ang among panagtrato. “Ang akong trato dili gusto nga mahibalo ang uban nga trato mi,” nahinumdom si Angela. “Nasuko gani siya dihang nahibalo ang akong papa!” Tingali, may maayong mga rason ang managtrato kon nganong dili nila isulti sa uban ang ilang relasyon. Apan ang pagsekreto​—tinuyo nga pagtago sa relasyon gikan niadtong dunay katungod nga mahibalo niini—​makahatag gayod ug problema.

Wala siyay planong magminyo. Alang sa mga Kristohanon, ang pagpakigdeyt adunay dungganong katuyoan​—sa pagtabang sa batan-ong lalaki ug babaye sa pagseguro kon gusto ba nilang minyoan ang usag usa. Siyempre, wala kini magpasabot nga kinahanglang magplano na dayon kamong magpakasal bisag bag-o pa lang kamong managtrato. Sa pagkatinuod, kadaghanan sa mga tawo dili magkadayon sa ilang unang natrato. Sa susama, ang usa dili angayng makigtrato kon dili pa siya andam sa pagpangabaga sa mga responsibilidad sa kaminyoon.

Kami magsigeg bulag, unya mag-uli na sab. Ang Proverbio 17:17 nag-ingon: “Ang tinuod nga higala mahigugma sa tanang panahon.” Wala kini magpasabot nga kamong duha pirme gayong magkauyon. Apan ang relasyon nga walay klaro​—magbulag unya mag-uli na pod—​nagpakita nga duna gayod kamoy problema nga angay ninyong sulbaron, sama sa naamgohan ni Ana. “Daghang higayong nagkabulag mi sa akong trato, ug sakitan gyod ko!” siya miingon. “Mangita gyod kog paagi nga magkauli mi, nga maayo pag wala na lang unta.”

Iya kong pugson sa pagpakigsekso. “Kon nahigugma ka nako, mosugot ka.” “Kinahanglang ato kining himoon aron molig-on pa gayod ang atong relasyon.” “Dili matawag nga pagpakigsekso kon walay aktuwal nga pagpakigsekso.” Maayo kaayong mobulada ang mga lalaki sa pagpugos sa mga babaye sa pagpakigsekso. Ang Santiago 3:17 nag-ingon: “Ang kaalam nga gikan sa itaas maoy una sa tanan putli.” Takos kag usa ka trato nga hinlo sa moral ug nagtahod sa imong moral nga mga sukdanan. Ayaw pagmantinil, makakita kag labaw pa kaniya!

Gipasidan-an ko sa uban bahin kaniya. Ang Bibliya nag-ingon: “Paminawg tambag, ug molampos ka; kay kon dili ka magpatambag, madaot ka.” (Proverbio 15:22, Today’s English Version) “Dili angayng ipalapos lang nimo sa dalunggan ang isulti sa imong pamilya ug sa dugay na nimong mga higala, sama nga dili angay nimong ipalabay kanang nagrigor nimong hunahuna nga dunay diperensiya ang inyong relasyon,” matod pa ni Jessica. “Kay kon imo lang ipalapos sa dalunggan ang isulti sa uban, ikaw ray mag-antos.”

Ang gihisgotan sa ibabaw maoy pipila lang sa timailhan nga may diperensiya ang inyong relasyon. c Ingon ba niini ang imong trato? Isulat ang pipila ka butang nga imong gikabalak-an.

․․․․․

 Kon Unsaon sa Pagpakigbulag

Ingnon ta nga nakadesisyon ka na nga maayong taposon na lang ninyo ang inyong relasyon. Sa unsang paagi nimo kini himoon? Dunay daghang paagi, apan hinumdomi kining mosunod nga mga sugyot.

Magmalig-on. “Magsalig ra ko sa akong trato mao nga mahadlok kong mobulag niya,” miingon si Trina. Nagkinahanglag kalig-on ang pagsulti nga gusto na nimong taposon ang inyong relasyon. Apan iklaro kon unsay imong gibati. (Proverbio 22:3) Kini makatabang kanimo sa pagtakda ug mga utlanan kon unsay pwede ug dili nimo pwedeng himoon sa imong pagpakigtrato​—ug, sa ulahi, dihang magminyo ka.

Pagpakitag konsiderasyon. Kon ikaw ang bulagan, unsay imong gusto nga itratar kanimo? (Mateo 7:12) Siyempre, dili pod maayo nga imo lang siyang sultihan nga “Bulag na ta!” pinaagig e-mail, o kaha sa text, o sa voice mail.

Pilia ang hustong lugar ug kahimtang. Makigsulti ka ba niya nga inatubangay o diha sa telepono? Imo lang ba siyang sulatan o makig-estorya ka sa personal? Depende kana sa kahimtang. Dili gyod ka angayng makigkita kaniya sa usa ka lugar diin mameligro ang imong kinabuhi, ug dili usab maayo nga magkita kamo sa usa ka hilit nga lugar diin posibleng makasala kamo.​—1 Tesalonica 4:3.

Isulti ang tinuod. Sultihi siya sa tinuod kon nganong makigbulag ka. Kon mibati ka nga dili maayo ang iyang pagtratar kanimo, isulti kini. Apan ayaw pod pangakusar. Pananglitan, imbes mosulting “Imo lang kong pakamenoson,” ingna siya nga “Mobati ko nga gimenosan ka nako kon ikaw . . .”

Paminaw pod. Nasaypan ba lang nimog sabot ang iyang gibuhat? Ayaw padala sa iyang mga bulada, apan magmakataronganon pod ug timbang-timbanga ang tanang detalye. Ang Bibliya maalamong nagtambag sa mga Kristohanon nga “magmaabtik sa pagpaminaw, magmahinay sa pagsulti.”​—Santiago 1:19.

Ang ubang mga artikulo gikan sa seryeng “Mga Batan-on Nangutana” makita diha sa Web site nga www.watchtower.org/​ype

[Mga footnote]

ANGAYNG PALANDONGON

◼ Isulat ang mga hiyas nga gusto nimo sa usa ka trato. ․․․․․

◼ Unsang mga hiyasa ang dili dalawaton para nimo? ․․․․․

[Kahon sa panid 20]

ANG TAWO NGA IMONG PILION NGA MATRATO KINAHANGLANG . . .

□ sama nimog relihiyon.​—1 Corinto 7:39.

□ nagtahod sa imong moral nga mga sukdanan.​—1 Corinto 6:18.

□ mahunahunaon kanimo ug sa uban.​—Filipos 2:4.

□ maayog reputasyon.​—Filipos 2:20.

[Kahon sa panid 20]

PAGBANTAY KON ANG IMONG TRATO . . .

□ kanunayng moinsistir sa iyang gusto.

□ kanunayng mopabati kanimo nga sad-an, walay hibangkaagan, o walay pulos.

□ maningkamot sa pagpahilayo kanimo gikan sa imong mga higala ug pamilya.

□ magsigeg pangutana kon diin ka miadto.

□ mangakusar nga nagpaibog-ibog ka sa uban bisag wala siyay basehanan.

□ mamahad o manghulga nimo.

[Hulagway sa panid 19]

Kon dili nimo tagdon ang mga signal nga nagpakita nga may problema ang inyong relasyon, nahisama lang kinig imong gipiyong ang imong mata sa pasidaang signal nga makita diha sa dashboard sa imong sakyanan

CHECK OIL