Οι Ισχυρές Ασπίδες της Γης

ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ είναι επικίνδυνο μέρος, γεμάτο θανατηφόρα ακτινοβολία και μετεωροειδή. Ωστόσο, ο γαλάζιος πλανήτης μας φαίνεται ότι ταξιδεύει σε αυτό το γαλαξιακό «πεδίο βολής» σχετικά αλώβητος. Γιατί; Επειδή η γη προστατεύεται από μια εντυπωσιακή πανοπλία​—ένα πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο και μια ειδικά σχεδιασμένη ατμόσφαιρα.

Το μαγνητικό πεδίο της γης πηγάζει από τα βάθη του πλανήτη και εκτείνεται μακριά στο διάστημα, όπου σχηματίζει μια αόρατη ασπίδα η οποία ονομάζεται μαγνητόσφαιρα (φαίνεται δεξιά). Αυτή η ασπίδα μάς προστατεύει από τη μέγιστη ισχύ της κοσμικής ακτινοβολίας και από κινδύνους που προέρχονται από τον ήλιο. Σε αυτούς τους κινδύνους περιλαμβάνεται ο ηλιακός άνεμος, που είναι μια συνεχής ροή φορτισμένων σωματιδίων, οι ηλιακές εκλάμψεις, οι οποίες απελευθερώνουν μέσα σε μερικά λεπτά ενέργεια ίση με δισεκατομμύρια βόμβες υδρογόνου, καθώς και οι στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας (CME), οι οποίες εκτοξεύουν δισεκατομμύρια τόνους ύλης από το στέμμα του ήλιου προς το διάστημα. Τόσο οι ηλιακές εκλάμψεις όσο και οι CME προκαλούν έντονο σέλας (φαίνεται πιο κάτω δεξιά), δηλαδή ζωηρόχρωμες επιδείξεις φωτός, ορατές στην ανώτερη ατμόσφαιρα κοντά στους μαγνητικούς πόλους της γης.

Η ατμόσφαιρα της γης παρέχει επιπρόσθετη προστασία. Ένα εξωτερικό στρώμα της ατμόσφαιρας, η στρατόσφαιρα, περιέχει μια μορφή οξυγόνου που ονομάζεται όζον, το οποίο απορροφά μέχρι και το 99 τοις εκατό της εισερχόμενης υπεριώδους (UV) ακτινοβολίας. Έτσι λοιπόν, το στρώμα του όζοντος προστατεύει πολλές μορφές ζωής, περιλαμβανομένων των ανθρώπων και του πλαγκτόν, από επικίνδυνη ακτινοβολία. Είναι ενδιαφέρον ότι η ποσότητα του στρατοσφαιρικού όζοντος δεν είναι προκαθορισμένη αλλά εξαρτάται άμεσα από την ένταση της ακτινοβολίας UV, καθιστώντας το στρώμα του όζοντος μια ισχυρή, αποτελεσματική ασπίδα.

 Η ατμόσφαιρα μας προστατεύει επίσης από έναν καθημερινό καταιγισμό εκατομμυρίων μετεωροειδών, το μέγεθος των οποίων κυμαίνεται από μικροσκοπικά σωματίδια μέχρι και ογκόλιθους. Ευτυχώς, η συντριπτική πλειονότητά τους καίγονται στην ατμόσφαιρα και γίνονται εκλάμψεις φωτός που ονομάζονται μετέωρα.

Οι ασπίδες της γης δεν συγκρατούν την ακτινοβολία που είναι απαραίτητη για τη ζωή, όπως είναι η θερμότητα και το ορατό φως. Η ατμόσφαιρα μάλιστα διευκολύνει τη διάχυση της θερμότητας σε όλη την υδρόγειο, ενώ τη νύχτα λειτουργεί σαν κουβέρτα, επιβραδύνοντας τη διαφυγή της θερμότητας.

Η ατμόσφαιρα και το μαγνητικό πεδίο της γης αποτελούν αληθινά θαύματα σχεδιασμού τα οποία δεν έχουν κατανοηθεί ακόμη πλήρως. Το ίδιο θα μπορούσε να λεχθεί και για ένα άλλο φαινόμενο αυτού του πλανήτη​—το άφθονο νερό της γης στην υγρή του μορφή.