Ginpakamaayo Bangod sang Pag-una sa Dios

Panugiron ni Pierre Worou

“Bonjour!” Pirme ko gid ginagamit ining Pranses nga panamyaw. Apang sang Nobiembre 1975, gindakop ako bangod sa sini. Sugiran ko kamo kon ngaa, kag kon ano ang natabo sa akon pagkatapos sadto.

NATAWO ako sang Enero 1, 1944 sa Malété, isa ka baranggay sang Savé, sa sentro sang Benin. * Ginpangalanan ako sang akon mga ginikanan sing Abiola, isa ka tinigulang nga ngalan sa Yoruba. Apang sang bata pa ako, gin-islan ko ini sang Pierre, bangod mas moderno kag madamo ang nanamian sa sini nga ngalan.

Ginabansagan sang mga tawo sa amon lugar ang tanan nga kabataan. Gintawag nila ako nga Pastor, bangod sang natawo ako, daw pareho ang akon hitsura sa pastor sa amon lugar. Apang mas gusto ko pa maghampang sing soccer sangsa magtambong sa katekismo.

Sang 1959, nagsaylo ako sa Sakété, isa ka siudad sa bagatnan nga bahin sang pungsod agod magpadayon sa pag-eskwela. Nag-istar ako sa akon pakaisa nga maestro nga si Simon kag bag-o lang sia nagsugod sa pagtuon sa Biblia upod sa duha ka Saksi ni Jehova. Sang primero, indi ako interesado nga mag-upod sa ila pagtuon. Sang ulihi, ginhagad ko ang isa ko pa ka pakaisa nga si Michel nga upod kami matambong sa pagtuon. Nagpasugot sia, kag sadto nga tion una ko nga nabatian ang ngalan sang Dios nga Jehova.

Isa ka Domingo, nagdesisyon kami nanday Simon kag Michel nga imbes magkadto sa simbahan, matambong na lang kami sa pagtilipon sang mga Saksi. Apang, naluyahan gid kami kay lima lang kami ang nagtambong, ang duha ka Saksi kag kami nga magpakaisa. Apang nahibaluan namon nga ang amon nabatian amo ang kamatuoran sa Biblia gani nagpadayon kami sa pagtuon. Una nga nagpabawtismo si Michel subong simbulo sang iya pagdedikar sa Dios. Sa karon isa sia ka payunir, nga amo ang pagtawag sa bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova.

Nagsaylo si Simon sa aminhan sa siudad sang Kokoro, kag nag-upod ako sa iya. May pagahiwaton nga daku nga pagtilipon ang mga Saksi ni Jehova sa Ouansougon. Nagsakay sa taksi si Simon pakadto didto, apang ako iya nagbisikleta sing 220 kilometros agod makatambong. Dungan kami nga ginbawtismuhan didto sang Septiembre 15, 1961.

Mga Kabudlayan sa Bug-os Tion nga Pagministeryo

Ginsuportahan ko ang akon kaugalingon paagi sa pag-painting, pagbaligya sang mga retrato, kag pagpanguma. Sang ang nagalakbay nga manugtatap nga si Philippe Zannou nagbisita sa amon kongregasyon, ginpamangkot niya ako kon may plano ako nga magsulod sa bug-os tion nga pag-alagad subong payunir. Pagkatapos namon ini maistoryahan, ako kag ang akon amigo nga si Emmanuel Fatunbi nagsiling nga puede kami makasugod sa Pebrero 1966. Sang ulihi, nag-alagad ako subong nagalakbay nga manugtatap, kag ginabisitahan ko ang mga kongregasyon nga nagahambal sing Fon, Gun, Yoruba, kag Pranses.

Sang ulihi, nakilala ko ang matahom nga Cristianong  lin-ay nga si Julienne nga luyag man sang simple nga pangabuhi pareho ko. Nagpakasal kami sang Agosto 12, 1971, kag nag-upod sia sa akon sa pagduaw sa mga kongregasyon. Natawo ang amon bata nga lalaki nga si Bola sang Agosto 18, 1972. Kon nagabiyahe kami pakadto sa masunod nga kongregasyon, ginaangkas ko sa bisikleta si Julienne kag ginaaba niya si Bola. Ang amon mga bagahe masami nga ginakarga sang isa ka Saksi sa iya bisikleta. Amo sini ang amon ginahimo kon magbisita kami sa mga kongregasyon sa sulod sang apat ka tuig.

Isa ka adlaw, nagmasakit si Julienne kag nag-antos sia bug-os nga gab-i. Pagkaaga, nagpakarsada ako agod mangayo sing bulig. Dayon, may nag-agi nga taksi, malaka lang ini matabo sa sini nga lugar. Kag daw indi mapatihan nga wala ini sing pasahero! Ginpaathag ko sa drayber ang amon sitwasyon kag nag-ayu ako kon puede niya kami madul-ong sa Porto Novo, mga 25 kilometros ang kalayuon. Nagpasugot sia. Sang nag-abot na kami, nagyuhum sia kag nagsiling: “Indi ka na lang magbayad, ako na lang bahala.”

Indi pa makabangon si Julienne gani didto kami nagtener sing duha ka semana sa balay sang isa ka Saksi. Ginakadtuan lang sia sang doktor kada adlaw. Ginahatagan niya man kami sing kinahanglanon nga bulong. Sang katapusan na niya nga pag-eksamin kay Julienne, nagapangalag-ag ako sa pagpamangkot sa iya kon pila ang amon balayran. Nakibot ako sang nagsiling sia: “Sige lang, dira na lang na.”

Daku nga mga Pagbag-o

Sang 1975, gin-implementar sang Dahomey ang Marxismo nga sahi sang gobierno. Gin-islan ang ngalan sang pungsod kag gintawag ini nga People’s Republic of Benin. Nagbag-o man ang pagsinalayo sang mga tawo kada adlaw. Ginpatuman ang bag-o nga panamyaw: “Pour la révolution?” (Handa ka na bala sa rebolusyon?) Ginapaabot ang mga tawo nga magsabat: “Prêt!” (Handa na ako!) Indi tugot sa amon nahanas sa Biblia nga konsiensia nga sambiton ining pulitikal nga panamyaw. Bangod sini, ginhingabot gid kami.

Isa ka Domingo sang ulihi nga bahin sang tuig 1975, gindakop ako samtang nagabantala malapit sa St. Michel. Subong sang ginsambit kaina, nagsabat ako sing “Bonjour!” sang gintamyaw ako sing “Pour la révolution?” Gindala ako sa presinto kag ginkastigo nila ako didto. Apang pagkahapon sina nga adlaw ginprekurar sang tatlo ka Saksi sa amon lugar nga makagua ako.

Ako ang una nga Saksi ni Jehova nga gindakop. Kag sang ulihi, madamo pa ang ginpangdakop sa bilog nga pungsod. Ginkuha sang gobierno ang mga Kingdom Hall, kag gin-deport ang mga misyonero. Ginpasira pa gani ang sanga talatapan, kag madamo sa mga Saksi ang nalagyo pakadto sa katundan sa Togo ukon sa sidlangan sa Nigeria.

Nagdaku ang Amon Pamilya

Sang Abril 25, 1976, natawo ang amon ikaduha nga bata nga lalaki nga si Kola. Pagligad sang duha ka adlaw, ginpatuman ang mando sang gobierno, Numero 111 nga nagadumili sa buluhaton sang mga Saksi ni Jehova. Nagsaylo kami sa Nigeria, kag nagkadto sa Kingdom Hall nga buta sang mga refugee. Pagkadason nga adlaw, gin-asayn kami sa malapit nga mga kongregasyon. Sa tion nga makahalin na sa Kingdom Hall ang isa ka grupo sang mga refugee, may maabot naman nga isa ka grupo. Ang bag-o nga mga nag-abot ginadul-ong sang mga trak sa mga kongregasyon sa iban nga lugar.

Ginpangabay ako sang sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Nigeria nga bisitahan ang tanan nga mga Saksi nga naghalin sa Benin. Dayon, gin-asayn ako subong nagalakbay nga manugtatap sa mga kongregasyon sa Nigeria nga nagahambal sing Yoruba, kag sang ulihi sa mga nagahambal sing Gun. Nagamotor lang kami sa amon pagbiyahe. Nagasakay sa akon atubangan si Bola kag napatung-an namon ni Julienne si Kola.

Sang 1979, nahibaluan namon nga nagabusong si Julienne kay Jemima, amo nga kinahanglan namon mag-untat sa paglakbay nga buluhaton. Ang manghod nga babayi ni Julienne nga si Pépé, nagbiya sa Benin kag nag-istar upod sa amon. Padayon nga nagdaku ang amon pamilya. Nadugangan pa kami kay natawo si Caleb sang 1983 kag si Silas sang 1987. Gani, walo na kami sa amon pamilya. Gusto namon ni Julienne nga mangin maayo nga ginikanan, pero gusto man namon nga makapadayon sa bug-os tion nga pag-alagad sa Dios tubtob sa amon masarangan. Paano namon ini mahimo?  May ginprenda sa amon nga duta kag gintamnan namon ini sing balinghoy, mais, kag cocoyam. Dayon nagpatindog kami sing gamay nga balay sa Ilogbo-Eremi.

Sa tapos namon madul-ong ni Julienne ang amon mga kabataan sa eskwelahan, nagabantala kami kon aga. Temprano pa kami nagapauli para dulungan kami makapanyaga. Pagkatapos nga makapiyongpiyong, nagatrabaho kami sa uma. Ginabaligya man nanday Julienne kag Pépé sa tindahan ang amon mga produkto. Nagabakas gid kami tanan. Maayo na lang kay talagsa lang kami nagamasakit.

Mga Pagpakamaayo Bisan Wala sing Tinapusan

Wala namon ginapalig-on ang mga kabataan nga mag-eskwela sa kolehiyo. Nahibaluan namon nga ang sekreto agod mangin madinalag-on amo ang pag-una sa kabubut-on sang Dios, pagpakita sang diosnon nga mga batasan, kag pagkapisan. Ginatinguhaan namon nga itudlo gid ini sa amon mga kabataan. Ako mismo ang nagtudlo sing Biblia sa ila, kag nalipay gid kami nga makita nga ginahigugma nila si Jehova, gindedikar ang ila kabuhi sa pag-alagad sa iya, kag nagpabawtismo!

Mas magulang si Pépé sangsa amon mga kabataan kag sia ang una nga nagbiya sa balay. Sang nagaistar pa sia sa amon, gintudluan ko sia magbasa. Bisan diutay lang ang iya ineskwelahan, nangin mapisan sia sa pagtuon sing Biblia kag sa iban pa nga mga butang may kaangtanan sa pagsimba sa Dios. Pagkatapos makaalagad subong payunir sing pila ka tion, namana sia kay Monday Akinra kag nag-upod sa buluhaton sini subong nagalakbay nga manugtatap sang mga Saksi. May bata na sila karon nga amo si Timothy. Padayon nga nagaalagad si Pépé kag si Monday subong mga payunir, kag nalipay gid si Monday sa iya mga responsibilidad sa mga asembleya.

Nagtrabaho si Bola sa isa ka daku nga kompanya subong kusinero. Natalupangdan sang ulihi sang isa sa mga direktor sang kompanya ang iya kapisan, pagkamasaligan, kag iban pa nga diosnon nga mga batasan. Bangod sini, gin-promote sia sang kompanya. Labaw sa tanan, mabuot sia nga bana sa iya matahom nga asawa nga si Jane, kag maayo nga tatay sa iya tatlo ka kabataan. Responsable man sia nga gulang sa kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Lagos, Nigeria.

Nagtrabaho naman si Kola sa isa ka patahian samtang nagapayunir. Bangod nakatuon sia sing Ingles samtang yara sa Nigeria, sang 1995 gin-imbitahan sia nga mag-alagad sa Translation Department sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Benin. Nagaboluntaryo sia didto sa sulod na sang 13 ka tuig.

Nagbalik Kami sa Benin

Nalipay kami nga sang Enero 23, 1990, nagmando ang gobierno sang Benin nga untaton na ang pagdumili sa buluhaton sang mga Saksi. Madamo nga mga refugee ang nagpauli. Nag-abot man ang bag-o nga mga misyonero sa Benin, kag ginbuksan liwat ang sanga talatapan. Nagpauli kami sa Benin sang 1994, apang sanday Pépé, Bola, kag ang ila pamilya nagpabilin sa Nigeria.

Nakakita ako sang part-time nga obra. Bangod sang arkila sa amon balay sa Nigeria kag sa bulig man ni Bola, nakapatindog kami sing balay para sa amon nga lima nga malapit lang sa sanga talatapan. Nagpayunir man si Jemima sing sobra anom ka tuig samtang nagatrabaho subong sastre. Nakapamana sia kay Kokou Ahoumenou, kag nagaalagad sila karon sa sanga talatapan. Manugtapos na sa pag-eskwela sanday Caleb kag Silas. Bangod sa bulig sang Dios kag sa kooperasyon sang amon pamilya, nakapabilin kami ni Julienne sa bug-os tion nga pag-alagad sa sulod na sang 40 ka tuig.

Ginpakamaayo gid sang Dios ang pagbantala sa Benin. Sang nabawtismuhan ako sang 1961, may 871 lang ka Saksi ni Jehova ang nagabantala tuhoy sa Ginharian sa bug-os nga pungsod. Sang gindakop ako, nangin 2,381 ang kadamuon sini. Sang nagpauli na kami sa Benin sang 1994, nangin 3,858 ini bisan pa sa 14 ka tuig nga pagdumili. Karon, sobra pa sa pilo ang kadamuon sini. Naglab-ot na sa kapin sa 9,000 ang Saksi kag sang 2008, may 35,752 ang nagtambong sa anibersaryo sang kamatayon ni Cristo.

Kon kaisa ginakadtuan ko ang lugar sa diin gindakop ako sang nagligad nga kapin sa 30 ka tuig kag ginapanumdom ko ang tanan nga natabo. Ginapasalamatan ko gid ang Dios bangod ginpakamaayo niya ang akon pamilya. Wala gid kami nawad-an. Kag ginatamyaw ko man gihapon ang tanan sing “Bonjour!”

[Nota]

[Blurb sa pahina 13]

Nagyuhum sia kag nagsiling: “Indi ka na lang magbayad, ako na lang bahala”

[Blurb sa pahina 14]

Wala namon ginapalig-on ang mga kabataan nga mag-eskwela sa kolehiyo

 [Retrato sa pahina 15]

Nagaalagad bilang nagalakbay nga manugtatap sang 1970

[Retrato sa pahina 15]

Upod sa amon duha ka bata nga sanday Bola kag Kola sang 1976

[Retrato sa pahina 15]

Upod ang akon bug-os nga pamilya, ang akon asawa, lima ka kabataan, umagad nga babayi, tatlo ka apo, kag ang pamilya ni Pépé