Pamangkot sang mga Pamatan-on

Ngaa Wala Naluyag sa Akon ang mga Babayi?

Bilib gid ‘ni sia sa akon mo. Ginsugid ko sa iya ang tanan parte sa akon—ang mga ginapanag-iyahan ko, ang mga lugar nga nakadtuan ko, kag ang mga tawo nga kilala ko. Pataypatay gid ‘ni sia luyag sa akon mo!

Baw daw manago ako sa idalom duta! Indi pa sia ka intiende? Paano ko mauntat ang amon pag-istoryahanay nga indi sia masakitan man?

YARA ka na sa husto nga edad nga magnobya. Gusto mo nga makakita sang guapa nga babayi nga pareho sa imo sing relihion. (1 Corinto 7:39) Apang kada pangaluyag mo, daw nabatyagan mo nga mabasted ka.

Kon gusto mo pangaluyagan ang isa ka babayi, ano nga mga butang ang dapat mo anay hibaluon? Kag ano nga mga prinsipio sa Biblia ang dapat mo dumdumon?

Ano ang Una Mo nga Himuon

Antes ka mangaluyag, dapat mo anay palambuon ang mga kinaiya nga makabulig sa imo nga makig-abyan sa kay bisan sin-o. Binagbinaga ang masunod.

▪ Palambua ang maayo nga pamatasan. Ang Biblia nagasiling nga ang gugma “wala nagagawi sing di-nagakaigo.” (1 Corinto 13:5) Kon maayo ang imo pamatasan, ginapakita mo nga ginarespeto mo ang iban kag ginapalambo mo ang hamtong nga personalidad nga kaangay ni Jesucristo. Apang, ang maayo nga mga pamatasan indi pareho sa isa ka bayo nga ginasuksok mo agod dayawon ka sang iban kag ginauba kon magpauli ka na sa inyo balay. Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Maayo bala ang akon pamatasan sa amon balay?’ Kon indi maayo ang imo pamatasan sa inyo balay, mahimo nga mabudlayan ka gid sa pagpakig-angot sa iban nga tawo. Dumduma nga kon luyag sang isa ka maalamon nga babayi nga makilala ka sing maayo, ang una niya nga tan-awon amo kon paano mo ginapakig-angutan ang imo pamilya.—Efeso 6:1, 2.

 Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Nanamian ako sa isa ka lalaki nga nagapakita sing maayo nga pamatasan bisan sa gagmay nga mga butang subong sang pagbukas sang puertahan para sa akon, kag sa dalagku nga mga butang, pareho sang pagpakita sing kaayo kag konsiderasyon indi lang sa akon kundi sa akon man pamilya.”—Tina, 20. *

“Wala ako nanamian sa isa ka lalaki nga bag-o ko pa lang gani nakilala nagapamangkot dayon sing personal katama nga mga butang, pareho sang ‘May nobyo ka na?’ kag ‘Ano ang mga plano mo sa kabuhi?’ Baw makailinit gid!”—Kathy, 19.

▪ Mangin matinlo sa pisikal. Kon matinlo ka sa pisikal, ginarespeto mo indi lang ang iban kundi ang imo man kaugalingon. (Mateo 7:12) Kon ginarespeto mo ang imo kaugalingon, respetuhon ka man sang iban. Pero kon ginapabay-an mo ang imo pisikal nga katinlo, mahimo nga indi gid maluyag ang isa ka babayi sa imo.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Mabaho sing ginhawa ang isa ka lalaki nga nagapangaluyag sa akon. Indi gid na sia makapasar sa akon.”—Kelly, 24.

▪ Palambua ang maayo nga pagpakighambal. Ang maayo nga komunikasyon amo ang pundasyon sang mapag-on nga relasyon. Ang inyo mga paghambalanay dapat nga indi lang nasentro sa imo mga luyag kundi sa naluyagan man sang imo abyan nga babayi.—Filipos 2:3, 4.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Nanamian ako sa isa ka lalaki nga sinsero makigsugilanon, makadumdom sa mga ginsiling ko sa iya, kag makahibalo mamangkot amo nga indi makatalaka istoryahon.”—Christine, 20.

“Para sa akon, ang mga lalaki naganyat sa kon ano ang ila makita, pero ang mga babayi mas naganyat sa kon ano ang ila mabatian.”—Laura, 22.

“Ginaapresyar ko ang mga regalo. Pero kon ang isa ka lalaki maayo makigsugilanon, makahibalo magpaumpaw kag magpalig-on . . . Baw! Amo gid sina ang naluyagan ko.”—Amy, 21.

“Gusto ko ang isa ka lalaki nga makahibalo maglahog pero pormal kon serioso ang ginahambalan.”—Kelly, 24.

Ang pagsunod sa mga panugda nga ginsambit makabulig sa imo agod mangin maayo ang imo pagpakig-angot sa imo mga abyan. Apang, kon serioso ka na gid sa pagpangaluyag, ano ang dapat mo himuon?

Ang Masunod nga Himuon

▪ Ikaw ang mag-una. Kon sa banta mo mangin maayo nga asawa ang isa ka babayi nga imo naluyagan, ipabutyag sa iya ang imo balatyagon. Mangin maathag kag prangka. Huo, mahimo mabudlay ini himuon. Nabalaka ka nga basi mabasted ka. Apang, ang pagpabutyag sang imo balatyagon isa ka tanda nga hamtong ka na.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Indi ako makabasa sing hunahuna. Gani kon gusto sang isa ka lalaki nga mangaluyag sa akon, dapat mangin prangka sia kag isugid sa akon ang iya ginabatyag.”—Nina, 23.

“Daw kasaw-a kon ang imo ginakabig nga abyan mangaluyag sa imo. Pero ginarespeto ko ang isa ka lalaki nga prangka nga nagasiling nga naluyagan niya ako sing kapin pa sa isa ka abyan.”—Helen, 25.

▪ Respetuha ang desisyon sang babayi. Apang ano abi kon magsiling ang babayi nga abyan lang ang pagkabig niya sa imo? Respetuha ang iya desisyon kay mas nakahibalo sia sang iya balatyagon sangsa imo. Kon magsiling sia nga wala sia naluyag sa imo, patihi ini. Kon mamilit ka pa gid, ginapakita mo lang nga indi ka pa hamtong. Kag kon indi mo pagbatunon ang pagbasted sa imo, ukon kon maakig ka sa sini, ginahunahuna mo gid bala ang kaayuhan sang babayi ukon ang imo lang?—1 Corinto 13:11.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Nagaugtas gid ako kon nagapamilit gihapon ang isa ka lalaki bisan ginbasted ko na.”—Colleen, 20.

“Ginsilingan ko na ang isa ka lalaki nga wala ako naluyag sa iya, apang nagapamilit sia gihapon nga kuhaon ang numero sang akon telepono. Gusto ko man kuntani nga mangin maayo sa iya. Nahibaluan ko nga indi mahapos para sa iya  nga ipabutyag ang iya nabatyagan. Apang nakita ko nga kinahanglan ko na gid sia prangkahon.”—Sarah, 23.

Ano ang Indi Dapat Himuon

Nagabatyag ang pila ka lalaki nga indi mabudlay para sa ila nga paluyagon ang mga babayi. Nagapaindisanay pa gani sila kon sin-o ang makakuha sang atension sang pinakamadamo nga babayi. Apang, isa ini ka malain nga buhat nga makaguba sang imo reputasyon. (Hulubaton 20:11) Malikawan mo ini kon himuon mo ang masunod.

▪ Indi mag-flirt. Ang isa mahimo mag-flirt paagi sa hambal kag hulag. Ang tawo nga naga-flirt wala sing tuyo nga mangaluyag sing pormal. Ini nga mga buhat kag panimuot nagalapas sa laygay sang Biblia nga dapat pakig-angutan ang “lamharon nga mga babayi subong mga utod upod ang bug-os nga kaputli.” (1 Timoteo 5:2) Ang mga lalaki nga pirme naga-flirt indi maayo nga mga abyan kag malain nga mga bana. Mahantop ini sang maalam nga mga babayi.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Kalaw-ay gid kon ang isa ka lalaki nagadayawdayaw sa imo kag tapos mahibaluan mo nga amo man gali sini ang iya ginsiling sa imo amiga sang nagligad lang nga bulan.”—Helen, 25.

“Ining guapo nga lalaki nag-flirt anay sa akon, kag iya lang kaugalingon ang iya ginapadayaw. Sang nag-intra sa amon grupo ang isa ka babayi, nag-flirt sia sa sina man nga babayi. Dayon sang nag-intra pa gid sa amon ang isa pa ka babayi, amo man gihapon ang iya ginhimo. Wala gid ako nanamian sa iya!”—Tina, 20.

▪ Indi paghampangi ang balatyagon sang isa ka babayi. May lain nga epekto sa mga babayi kon pakig-angutan mo sila kaangay sa imo pagpakig-angot sa pareho mo nga lalaki. Ngaa? Binagbinaga: Kon silingan mo ang imo abyan nga lalaki nga angayan sia sa iya bayo ukon kon pirme kamo nagaistoryahanay kag ginasugiran mo sia sang imo mga sekreto, indi gid na sia maghunahuna nga naluyag ka sa iya. Apang kon ginadayaw mo ang isa ka babayi kag pirme ka nagaistorya sa iya kag nagasugid sa iya sang imo mga sekreto, mahimo nga magahunahuna gid sia nga naluyag ka sa iya.

Ano ang ginasiling sang mga babayi: “Wala gid nahangpan sang mga lalaki nga indi nila dapat pakig-angutan ang mga babayi nga pareho sa ila pagpakig-angot sa ila mga abyan nga lalaki.”—Sheryl, 26.

“Ginpangayo sang isa ka lalaki ang numero sang akon cell phone kag gin-text niya ako. Ti, . . . ano ang buot silingon sina? Kon kaisa, makapakig-abyan ka paagi sa text, kag masugid mo ang imo ginabatyag, pero ano gid abi kadamo ang imo masiling sa text?”—Mallory, 19.

“Ambot lang kon napensaran man sang mga lalaki kon daw ano kadali mahulog ang buot sang isa ka babayi, labi na gid kon matinatapon sia kag kanami istoryahon. Indi buot silingon nga desperada sia, kay para sa akon natural lang sa isa ka dalaga nga maghandum sang pagpalangga kag makakita sang lalaki nga para gid sa iya.”—Alison, 25.

Mangin Realistiko

Indi realistiko, ukon pagpahambog pa gani, kon hunahunaon mo nga ang tanan nga babayi mapaluyag mo. Apang mapaluyag mo ang isa ka babayi kon dumdumon mo ini: Mas importante ang imo personalidad sangsa imo hitsura. Amo sini ang rason kon ngaa nagsiling ang Biblia nga importante gid ang pagpalambo sang “bag-o nga personalidad.”—Efeso 4:24.

Parte sa sini nga mga butang, si Kate nga 21 anyos nagsiling: “Abi sang mga lalaki maluyag sa ila ang mga babayi kon maayo sila mamayo kag magporma. Matuod man ini kon kaisa, pero sa banta ko mas madamo nga babayi ang maluyag sa isa ka lalaki nga may maayo nga mga pamatasan.” *

Ang dugang pa nga mga artikulo sa serye sang “Young People Ask” makita sa Web site nga www.watchtower.org/ype

[Mga nota]

BINAGBINAGA INI

▪ Paano mo mapakita nga ginarespeto mo ang imo kaugalingon?

▪ Paano mo mapakita nga ginarespeto mo ang panghunahuna kag balatyagon sang isa ka babayi?

[Retrato sa pahina 19]

Ang maayo nga mga pamatasan indi pareho sa isa ka bayo nga ginasuksok mo agod dayawon ka sang iban kag ginauba kon magpauli ka na sa inyo balay