Pagbantay sa Kalibutan

▪“May daku kami nga [problema sa pulitika sa Georgia] . . . Ang Dios kaupod namon kag si Birhen Maria nagaamlig [sa amon], pero may isa ka butang nga ginakabalak-an gid namon—ginabombahan sang mga Russian Orthodox ang mga Georgian Orthodox.”—GEORGIAN CATHOLICOS PATRIARCH ILLIA II.

▪ “Sugod sang 2004, ang nagapangayo sing reseta sang mga kontraseptibo nga morning-after pill nagtriple sang nagligad nga anom ka bulan, [kag] ang nabaligya nga pills nagdugang sing sobra sa 200%. . . . Madamo gid ang nagapangayo sing reseta kon Lunes. Ang kalabanan sa ila mga pamatan-on pa.”—CLARÍN, ARGENTINA.

▪ Ang kada Amerikano nga nagagamit sing cell-phone nga nagaedad sing 13 tubtob 17 “nagpadala ukon nagbaton sing mga 1,742 ka text message kada bulan halin sang Abril tubtob Mayo [sang 2008].”—THE NEW YORK TIMES, U.S.A.

▪ “Dose porsiento sang populasyon sang kalibutan ang may problema sa pamensaron.”—WORLD FEDERATION FOR MENTAL HEALTH, U.S.A.

▪ “Ginabulubanta nga isa sa kada lima ka adulto sa Europa ang nakagamit na sang [marijuana].”—EUROPEAN MONITORING CENTRE FOR DRUGS AND DRUG ADDICTION, PORTUGAL.

Nakutkutan nga Ngalan sa Biblia

Nakutkutan sang mga arkeologo ang 2,600 na ka tuig nga daga nga pangmarka ukon bulla sa dumaan nga Siudad ni David. Ini nga pangmarka may ngalan nga “Gedalias nga anak ni Pasur.” Sa Jeremias 38:1, ginsambit si Gedalias kag si Yehukhal—nga ginatawag “Jucal [ginpalip-ot nga ngalan ni Jehucal (Yehukhal)] nga anak ni Selemias.” Ang ngalan nga Yehukhal yara man sa isa ka bulla nga nasapwan sa amo man nga lugar sang 2005. Ining duha ka lalaki mga opisyales anay sa palasyo ni Hari Sedequias. Ang The Jerusalem Post nagsiling: “Amo ini ang una nga tion sa rekord sang arkeolohiya sa Israel nga nakutkutan sa pareho nga lugar ang duha ka bulla nga may ngalan sang duha ka tawo. Ini nga mga ngalan mabasa sa isa lang ka bersikulo sa Biblia.”

Ang Teknolohiya Gingamit Batok sa Krimen

Ang New York Police Department pirme makabaton sing emergency nga tawag sang mga pumuluyo paagi sa telepono. Pero, bangod sa moderno nga teknolohiya posible na karon makontak ang mga pulis paagi sa pag-text. “Ginahambalan karon ang mga pumuluyo nga kuhaan sing video ang mga krimen nga ila masaksihan paagi sa ila mga cellphone kag dayon ipadala ini nga video sa mga pulis,” report sang The New York Times. May mga ginahimo man karon “para ang Real Time Crime Center makapadala sing mga retrato kag mga video sa tanan nga patrol car nga yara sa lugar sang krimen,” siling pa sang pamantalaan.

Kilala sang mga Magpie ang Ila Kaugalingon

“Ginapatihan nga ang mga chimpanzee, dolphin kag mga elepante lamang ang makakilala sang ila kaugalingon sa espiho,” report sang Reuters. Pero bisan pa ginapatihan sadto nga pila lang ka sapat ang makahimo sini, nadiskobrehan subong nga mahimo man ini sang mga Eurasian magpie. Ginmarkahan sang mga researcher ang lawas sang mga magpie, kag ini nga marka makita lamang nila sa espiho. “Pirme ginakiskis sini nga mga pispis ang marka sa ila lawas. Ginapakita sini nga nahibaluan sang mga pispis nga sila ang sa espiho kag indi iban nga sapat,” siling sang report.