Skip to content

Skip to table of contents

Kupona Buumi Buuba-uba Alimwi Bukkomanisya

Kupona Buumi Buuba-uba Alimwi Bukkomanisya

Kupona Buumi Buuba-uba Alimwi Bukkomanisya

KUPONA buumi buuba-uba cilagwasya kapati. Pele ino eeci cibikkilizya nzi? Cakusaanguna mweelede kuzyiba zyintu nzyomweelede kubikkila maanu kapati. Ino inga mwacicita buti eeci?

Amulibuzye kuti: ‘Ino nzyintu nzi nzyondakacita kale? Ino ncinzi ciceede kucita?’ Ansi aawa, amulembe mbaakani zyenu ziyandika kapati:

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․

Mazuba aano bantu banji tabayeeyi zyakumbele, babikkila buyo maano kubuvwubi. Munzila imwi baamba kuti: “Atulye akunywa buyo, nkaambo junza tulafwa.” (1 Ba-Korinto 15:32) Basyoma kuti bukkale bubotu aano mazuba mbwakubeleka kutegwa ujane mali manji akuula zyintu nzyoyanda. Pele Ibbaibbele lilaukazya muzeezo ooyu.

Mucikozyano cakwe cimwi, Jesu wakaamba zyamwaalumi iwakajisi lubono lunji kuti wakafwa akulusiya lubono katana akulubelesya. “Mbwabede uuliyobweda lubono, anu tajisi buvubi kuli-Leza.” (Luka 12:16-21) Sena mwaalumi ooyu wakalubizya kubeleka canguzu kuti alijanine ziyandika? Peepe. Penzi ndyaakajisi lyakali lyakubikkila buyo maano kulubono. Tanaakayeeya kubelekela Leza mubuumi bwakwe. Nkekaambo kaako lubono lwakwe loonse—zyoonse nzyaakabelekela—tiizyakali kuyakumugwasya pe. Cilausisya kaka eeci!—Mukambausi 2:17-21; Matayo 16:26.

Mukwiimpana, Jesu ututamba kuti tubelekele bulumbu butamani. Utukulwaizya kuti: “Mutabelekeli kulya ukubola, pele kulya ukukalilila mane kubuumi ubutamani.” (Johane 6:27) Kumatalikilo wakaambide kuti: “Obuya Leza mbwaakayandisya nyika, wakapa Mwanaakwe simuzyalwa alike, kuti umwi umwi uumusyoma atafwidilili, pele abe abuumi ubutamani.” (Johane 3:16) Eelyo kaka tabuliboteli bulumbu oobu!

Ino Mbuti Mbomunga Mwaleka Kulibilika?

Jesu wakalizyi kuti bantu bajisi cilengwa cakulibilika akaambo kazyintu nzyobayanda mubuumi. Aboobo wakakulwaizya basikwiiya bakwe kuti: “Alimwi nywebo mutayandauli ncomuzoolya ancomuzoonywa, mutalimbululi. Nkaambo zintu ezi zyoonse nzezizyo nzobayandaula bamasi aansi, eno Usowanu ulizi kuti mulazibula ezi zintu. Pele amusaangune kuyandaula bwami bwa-Leza, nomuzooyungizizigwa zintu ezi.”—Luka 12:29-31.

Majwi aaya aakulwaizya apa kuti Banakristo banji baubye-ubye maumi aabo. Ba Juliet, ibakkala ku Malaysia, baluula kuti: “Mulimo wangu wakali kundipa kukatala kapati alimwi akutyompwa. Aboobo mebo abalumi bangu twakaapailila makani aaya kuli Jehova kutegwa atugwasye kupona buumi buuba-uba. Cakufwambaana mupailo wesu wakavwiilwa. Mumweezi buyo omwe ndakajana mulimo wakuyiisya bana balemene, uubelekwa buyo ciindi cisyoonto abuzuba.” Ba Steve ibakkala ku Australia, ibabeleka mulimo wakuvwumba maanda, bakacinca mbelekelo yabo kutegwa kabajana ciindi cinji cakucita zyintu zyakumuuya antoomwe amukwasyi wabo. Bakaintu babo, ba Maureen, baamba kuti: “Lino balumi bangu balikkomene kapati alimwi andiswe tobanamukwasyi tulikkomene! Kuti mwaubya-ubya buumi, mukwasyi woonse ulazwidilila.”

Nokuba boobo, ikuti naa mwakagwisigwa mulimo alimwi mulaafwaafwi kugwisyigwa muŋanda, muyandika kuba alusyomo kutegwa mutobele kucenjezya kwa Jesu. Pele ikuti kamubikka zyintu zyakumuya kumbele akusyoma muli Leza, andinywe mulakonzya kupona buumi buuba-uba alimwi ibukkomanisya. Kucita boobo kuyakumugwasya kutegwa mweelele kuyakuba ‘abuumi bwinibwini’—buumi butamani munyika mpya yabululami, oomo milimo yoonse moinookondelezya alimwi takukooyooba kubeleka cabuyo.—1 Timoteo 6:17-19; Isaya 65:21-23.

Sena inga mwayanda kuzyiba zinji kujatikizya “buumi bwinibwini” oobo Bbaibbele mbolisyomezya? Kuti naa mboobo amubonane a Bakamboni ba Jehova bakubusena nkomukkala naa amulembele kukkeyala yeelede aliyaaya aali apeeji 5 mumagazini eeyi.

[Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 25]

Munyika ya Leza mpya, milimo yoonse inookondelezya alimwi inoojisi mpindu

[Kabbokesi kali apeeji 24]

Sena Inga Mwalipangila Mulimo Kubusena Bumbi?

Njeeyi mizeezo iikonzya kugwasya mumasena aamwi munyika ciindi ncito nozikatazya kujana:

● Kusyaala aŋanda (ciindi balaaŋanda nobaunka kumakwebo naa kukulyookezya alimwi kabayanda muntu uulindilila ŋanda yabo)

● Kusalazya: muzintoolo; mumaofesi; mumaanda naamana kuyakwa, nokwazwa akucitika ntenda yamulilo, bantu nobalonga; milimo yaaŋanda (mumaanda aabantu); magilazi aamumpulungwido (mumaanda aamakwebo alimwi amukkala bantu)

● Kubambulula zyintu: macinga; zibelesyo ziindene-indene (mumalaibbulali mulajanwa mabbuku aajisi malailile aatakatazyi kutobela aatondezya mbozibambwa zyintu)

● Zyakupanga-panga: Makabati, madoolo (zitendele), makkoce; kupenta; kuyaka lukwakwa; kuvwumba maanda

● Milimo yamumyuunda: kusyanga, kutebula, kucela micelo

● Kubotezya mukati akubamba tusyango: mumaofesi, mumabbanki, mwakwiizizya, amumantoolo

● Kulanganya mayake abusena: kusalazya busena, bulangizi (aabona inga mwapegwa aŋanda yakukkala kakutakwe kubbadela)

● Kubikka makkaapeti mumaanda naa mumaofesi alimwi akusalazya

● Kutola miteende kubantu naa kumakkampani alimwi amilimo yakutolela bantu mpasya naa zyintu: kwaambilizya makwebo, magwalo aakukkansulo

● Kulonzya akuyobola mpasya

● Kubamba lubuwa, kugonka naa kugonkolola zisamu, kusyanga akulanganya bwizu amaluba

● Kweenzya bbaasi lyacikolo

● Kubweza zifwoto

● Kusambala zyoongelezyo kubazubi banswi

● Kubelekelana milimo: umwi watubambila mootokala mpoonya swebo twamubambila zibelesyo zyakwe zyamalaiti, umwi watusumina zisani mpoonya swebo twamubambila mapompi, mapaipi, zimbuzi naa zisambilo

Kuti kamuyanda twaambo atumbi amubone Sinsimuka! ya Chichewa ya March 8, 1996, mapeeji 3-11.

Kabbokesi kali apeeji 25]

Zyintu Nzyomukonzya Kucita Kutegwa Kamubelekela Aŋanda

Amulange-lange zyintu nzyobayandika bantu ibali mucilawo cenu. Amubuzye basimukobonyoko. Amuliyeeyele cakucita.

● Kulanganya bana ciindi bazyali babo nobatako aŋanda

● Kuuzya cisyu naa maluba; azyakunywa

● Kusuma, kucesya naa kukomezya zisani alimwi akubikka zigamba

● Kubelekela bantu ibabamba zyintu zyakusambala (Piecework)

● Kupanga zinkwa alimwi akujika zyakulya zimwi

● Kusuma milembo yakuyala abulo atala amapayi, kusuma zyintu kubelesya mavwuuku naa manitiŋi (crocheting, knitting); koosa naa kupomba ntambo zyakusumya, kubumba (mbuli nongo naa zibiya); zyakupanga-panga zimwi

● Kubikka milembo kuzyuuno zyamuŋanda naa mumyootokala

● Kugwasilizya basimakwebo kulemba mali ngobajana, kutaipila bantu bajisi milimo iiyanda kutaipwa, kubbadelesya bantu ibayanda kubelesya kkompyuta yenu

● Kubeleka mulimo wakuvwiila luwaile

● Kubamba masusu, mbuli kugela, koosa, kusanzya naa kuumpa masusu (barber shop or salon)

● Kubikka cibeela cimwi caŋanda a lenti

● Kugwasya basikwaambilizya makwebo aabo kulemba makkeyala alimwi akubikka magwalo mumamvwulupu

● Kusanzya myootokala (kabaileta kuŋanda kulindinywe)

● Kusanzya banyama bakuvwuba akubayiisya milimo

● Kubamba maloko alimwi amakki

Amubone kuti: Ikuti katucita imwi yamilimo yaambwa atala aawa tulakonzya kwaambilizya, kakunyina kubbadela naa kubbadela buyo asyoonto, mutupepa itwaambilizya zyintu zisambalwa mumvwiki eeyo naa amabboodi aakwaambilizya zyintu aajanika kuzintoolo zipati.