Eaa te Tamariki Tamaroa Kare e Reka Ana Iaku?
Ui te au Mapu E
Eaa te Tamariki Tamaroa Kare e Reka Ana Iaku?
Kua kite aia e e tamaine rekaia au no te mea kua akakite au kiaia e e reka ana tetai tamariki tamaroa iaku. E kata ana aia me akakite au kiaia e e neneva tetai pae o toku au oa. Kua kite aia e e tamaine kite au—ka akatanotano au i tetai au apinga e tuatua ana aia. Kua manako mai au e aea aia e pati mai ei kia aere kapiti maua.
Akaraanga manea tikai aia, inara kare aia i te tamaine kite! Kare oku taime i te tuatua atu i tetai apinga. E me tuatua au, ka akatano mai aia iaku! Me kite atu au iaia e akaruke ana au.
E MANAMANATA ana koe e kare te tamariki tamaroa e inangaro mai ana ia koe? E manganui te au tamariki tamaine e pera ana, pera katoa te au tamaine te manako ra koe e kare o ratou manamanata! E akamanako ana ia Joanne. E tamaine manea tikai, e kite e te tukatau i te tuatua. Inara, kua tuatua aia e: “E manako ua ana au e kare te tamariki tamaroa e reka mai ana iaku. Ko tetai pae taku i reka ana tei inangaro mai ana iaku no tetai tuatau, i muri mai kua akamutu i te tuatua mai kiaku!”
Eaa te au tu ta te tamariki tamaroa e inangaro ana no runga i tetai tamaine? Eaa ta ratou kare e inangaro atu ana? Ma te kore e akameangiti mai ia koe uaorai, eaa taau ka rave i te akakeu i tetai tangata mapu tau kia mareka mai ia koe?
Taau ka Rave
● Kia kite i toou uaorai manako e te ngakau. Penei kua maata atu toou inangaro i te au tamariki tamaroa ia koe e mapu maira. Penei e maata te au tamariki tamaroa taau i mareka ana. E tu matauia te reira. Inara me kua piri toou manako ki tetai tamaiti ke taau i inangaro ana, ka takino koe i toou tupuanga i te pae manako ngakau e te pae vaerua. Ka roa rai te tuatau e rauka ai te akatupu i te au tu meitaki, ‘na te akataka tika anga i toou manako’ no runga i te au mea puapinga, e te itaeanga i tetai o taau uaorai au akakoroanga.—Roma 12:2, NW; 1 Korinetia 7:36; Kolosa 3:9, 10.
E tika rai, e manganui te au tamariki tamaroa e inangaro ana i te au tamariki tamaine kare e papu tikai ana te manako me kore e kamakura ua. Inara, te manako ua ra taua au tamariki tamaroa ra i te kopapa o te au tamariki tamaine, kare tikai no runga iaia. Te mea tika ra, ka akara tetai tamaiti mapu tau i tetai tamaine te ka akaketaketa i to raua pirianga.—Ta te tamariki tamaroa e tuatua ra: “E inangaro ana au i tetai tamaine kia akakite mai i tona manako, e kua irinaki tikai aia e e tikaanga uaorai tona.”—James.
“E mareka ana au i tetai tamaine e akakite tika mai ana i tona manako e tona tu akangateitei, e kare e ariki ua ana i te au mea ravarai taku ka tuatua atu. Noatu e tamaine manea aia, kare au e mareka ana i tetai tamaine ka tuatua ua mai i taku ka inangaro i te akarongo atu. E reka kore ana au i tera tu!”—Darren.
“E tika rai e i te akamataanga e inangaro ana au i te au tamariki tamaine manea. Inara me kare a te reira tamaine akakoroanga papu e te puapinga ka ngaro toku inangaro iaia. I tetai tua ra, me kite aia e eaa tana e inangaro ra i te rave i roto i tona oraanga—me kua itae takere tikai aia i tetai o tana au akakoroanga—e manea tikai aia.”—Damien.
● Akatupu i te akangateitei no tetai ke. Mei ia koe rai e anoano ra kia inangaroia mai, te inangaro maata ra te au tamariki tamaroa taau i kite i tetai akangateitei anga. Kare i te mea tupu ua mai ta te Pipiria e tuatua ra ki te au tane e kia inangaro aia i tana vaine e kia ‘akangateitei oonu’ te vaine i tana tane. (Ephesia 5:33, NW) E tei rotai ki teia maramaanga, kua kite mai tetai kimikimianga e e anere ua atu au mapu tane tere atu i te 60 patene tei tuatua e e maata atu ta ratou akaperepere anga i te akangateitei i to te inangaro. E tere atu i te 70 patene o te au tane pakarikari tei kiteaia mai e te ariki katoa ra ratou i te reira.
Kare te aiteanga o te akangateitei e kia tuku ua i te au—e kia tuku au ua koe i toou tikaanga no runga i te au manako tukeke e te akakite anga i te reira. (Genese 21:10-12) Inara ko te tu ka akakite koe i toou manako, ka akataka mai te reira e te patoi ra koe me kore te akamareka ra koe i tetai tamaiti mapu. Me patoi putuputu atu koe me kore me akatano atu koe i tana e tuatua maira, ka manako mai aia e kare koe e akangateitei rava ana iaia. Me ka ariki koe i tona manako e ka akameitaki atu iaia i taau e kite ra e e mea puapinga, ka ariki e ka akaperepere mai aia i toou manako. E tika rai, ka kite katoa mai tetai tamaiti mapu kite me te akangateitei ra koe i te au mema o toou ngutuare tangata e tetai ke. *
Ta te tamariki tamaroa e tuatua ra: “E manako ana te tamariki tamaroa e e puapinga to ratou manako ki tetai ke, ki tetai tamaine tikai ta ratou e reka ana.
“Toku manako ko te akangateitei anga te mea puapinga roa atu i te akamataanga i tetai pirianga. Ka tupu mai te inangaro i muri ake.”—Adrian.
“Me akaari mai tetai tamaine i te tu akangateitei kiaku, i toku manako te inangaro tikai maira aia iaku.”—Mark.
● Tau ua te kakau, e kia ma te kopapa. Ka akaari pu ua mai toou kakau e te akamanea e eaa toou manako e toou tu. I mua roa ake ka akamata ai koe i te tuatua ki tetai tamaiti, e maata ta toou kakau te akakite maira no runga ia koe. Me te mako meitaki ra e te tau ra toou kakau, ka akaari mai te reira i tetai tu meitaki tikai. (1 Timoteo 2:9) Me te akaariari ra i te kopapa me kore e mamaata rava te kakau, ka kite pu uaia atu—e e tu tau kore te reira!
Ta te tamariki tamaroa e tuatua ra: “Ko te turanga kakau o tetai tamaine, e maata te akaari maira i tona tu no runga i te oraanga. Me aao aia i te au kakau akaariari i te kopapa e te mamaata, te akakite maira te reira kiaku e te inangaro maata ra aia kia akaraia atu aia.”—Adrian.
“E mareka ana au i tetai tamaine me akono meitaki aia i tona rouru, e e aunga kakara aia e e maru tona reo. I tetai tua ra, noatu e kua inangaro ana au i tetai tamaine purotu, e akaruke ana au iaia no te kare e ma ana tona kopapa.”—Ryan.
“E inangaro ana au i tetai tamaine me kare aia e aao maata ana i te apinga akamanea mata e kare e aao ana i te kakau pipiri e te akaariari i te kopapa kia akaraia mai.”—Ethan.
“Me aao mai tetai tamaine i te kakau akaariari kopapa, e tika ka akakeu te reira kia inangaroia mai aia. Inara, kare ko te reira te tu tamaine taku ka inangaro i te akamata i tetai pirianga.”—Nicholas.
Te Mea Kare e Tau
● Auraka e akameamea. Tei te au vaine te tu karape i te akakeu pakari i te au tane. Ka rauka i taua akakeu anga ra no te akamareka anga kia taangaangaia ei mea meitaki me kore ei mea kino. (Genese 29:17, 18; Maseli 7:6-23) Me taangaanga ra koe i taau akakeu anga ra i te timata i te tamariki tamaroa taau ka aravei atu, ka kiteaia mai koe e e tamaine akameamea ua.
Ta te tamariki tamaroa e tuatua ra: “Te noo ua anga ki te pae i tetai tamaine manea e to maua pakuivi e tutuki ra e mea mataora tikai ki tetai tamaiti e ka rekareka tona ngakau. No reira i toku manako ko tetai tamaine e amiri putuputu ana ia koe me tuatua mai kia koe te akameamea ra ia koe.”—Nicholas.
“Me amiri putuputu tetai tamaine i te rima o te au tamariki tamaroa ka aravei aia me kore te akarakara ra i te au tane ravarai e pati ra, toku manako e tamaine akameamea aia e kare au e reka ana i te reira tu.”—José.
“Ko tetai tamaine e amiri ana i te au tangata ravarai e aravei ana aia e kua taui viviki i te akara atu i tetai ua atu tangata te akara maira iaia, e akataka ana au iaia e e tamaine akameamea.”—Ethan.
● Auraka e akapiri vaitata. Me akaipoipo tetai nga tokorua, kua riro mai raua mei ta te Pipiria e karanga ra e e “kopapa okotai.” (Genese 2:24) I taua tuatau o te pirianga ra, ka kopae te tane e te vaine i te rave i to raua uaorai anoano mei te tuatau rai kare raua i akaipoipo; ka akono raua i tetai e tetai. (1 Korinetia 7:32-34) Inara, me te akamata ra koe i te kite mai i tetai tangata mapu, kare oou tikaanga i te tapapa atu iaia kia akono mai ia koe, kare katoa aia e akapera mai ia koe. Me rapurapu koe i te maro atu e kia manako ua mai aia ia koe, ka akakore koe i toou pirianga kiaia. *
Ta te tamariki tamaroa e tuatua ra: “I toku manako e tu piripiri vaitata tikai me inangaro mai tetai tamaine i te kite i te au mea ravarai taku e rave ana e kare e kite akapeea me akaoaoa atu ki te tangata me kore kare e mareka ana i tetai apinga ke mari ra ko au ua.”—Darren.
“Me tuku putuputu mai tetai tamaine i tetai karere kiaku e te inangaro ra i te kite e koai to konei iaku, ko te ingoa tikai o tetai ua atu au tamaine i roto i te pupu, toku manako e akamatakiteanga te reira kiaku.”—Ryan.
“Ko tetai tamaine kare e inangaro ana kia piri atu au ki toku au oa e ka riri mai me kare koe e pati putuputu iaia kia aru mai ia koe, e tu reka kore tikai te reira.”—Adrian.
Ariki Puapinga ia Koe Uaorai
Penei kua kite koe i tetai tamariki tamaine tei rave ana i tetai ua atu apinga kia akaraia mai e kia marekaia mai e tetai tamaiti. Tetai pae ka akangaropoina i to ratou turanga kia rauka ua mai tetai oa tane—me kore tetai tane akaipoipo. Inara, ko teia manamanata te tau nei ki te kaveinga, koia oki ‘ko taau e ruru ra, ko taau ïa e kokoti.’ (Galatia 6:7-9) Me kare koe e manako puapinga ia koe uaorai e te au turanga taau e tauta ra i te aru, penei ka akamareka koe i te tamariki tamaroa kare e manako puapinga ana ia koe me kore i toou au turanga.
Ko te tika, kare te au tamariki tamaroa katoatoa e reka mai ia koe—e mea meitaki te reira! Inara me te manako ua ra koe i te akono i toou kopapa e te ngakau manea, ka riro koe ei ‘mea apinga maata ki mua i te aroaro o te Atua’—e ka akamareka atu koe i tetai tu tangata mapu te ka tau kia koe.—1 Petero 3:4.
[Au Tataanga Rikiriki i Raro]
^ para. 14 Akara i te pene 3 o te puka Questions Young People Ask—Answers That Work, Voriumu 2, neneiia e te Au Kite o Iehova.
^ para. 28 E tika rai, me tapaoia tetai nga tokorua, e apainga tau tikai ta raua ki tetai e tetai.
KIA AKAMANAKO
● Akapeea koe me akaari e te akangateitei ra koe i te manako e te manako ngakau o tetai tangata mapu?
● Akapeea koe me akaari e te manako puapinga ra koe ia koe uaorai?
[Tutu i te kapi 27]
Mei te nga uira patikara rai te aroa e te akangateitei—puapinga tikai nga mea roa ai