De natuur had het eerder

’Vraag alstublieft de gevleugelde schepselen des hemels, en ze zullen het u vertellen. Jehovah’s hand zelf heeft dit gedaan.’ — Job 12:7-9.

ALLES aan vogels lijkt ontworpen te zijn om te kunnen vliegen. Zo moeten de schachten van vleugelveren tijdens het vliegen het hele gewicht van de vogel dragen. Hoe komt het dat de vleugels zo licht en toch zo sterk zijn? Als u de schacht van een veer zou doorsnijden, zou u de reden zien. De binnenkant van de schacht is sponsachtig en de buitenkant ruw. Werktuigbouwkundigen hebben de schacht van veren bestudeerd en op basis hiervan constructies bedacht die worden gebruikt in vliegtuigen.

Ook de botten van vogels hebben een heel bijzonder ontwerp. Meestal zijn ze hol en soms zijn ze vanbinnen verstevigd met stutten in een vorm die bouwkundigen toepassen in vakwerkconstructies met gelijkzijdige driehoeken. Het is interessant dat een vergelijkbaar ontwerp gebruikt is in de vleugels van een spaceshuttle.

Moderne vliegtuigen worden bestuurd door de stand van een aantal kleppen op de vleugels en staart aan te passen. Maar een vogel gebruikt wel 48 spieren in zijn vleugel en schouder om de stand en beweging van zijn vleugels en afzonderlijke veren aan te passen, en hij doet dat meerdere keren per seconde. Geen wonder dat vliegtuigontwerpers jaloers zijn op de acrobatische vliegkunsten van vogels!

Vliegen en vooral opstijgen kost veel energie. Vogels hebben dus een krachtige ’motor’ nodig met een snelle verbranding. Het hart van een vogel slaat sneller dan dat van zoogdieren van dezelfde afmetingen en is meestal groter en krachtiger. Ook zijn de longen van vogels anders ontworpen zodat de lucht in één richting stroomt, wat ze efficiënter maakt dan die van zoogdieren.

Veel vogels zijn ontworpen om genoeg brandstof bij zich te hebben voor verbazingwekkend lange vluchten. Een lijster verbruikt tijdens de trek bij een vlucht van tien uur bijna de helft van zijn lichaamsgewicht. Als een rosse grutto vanuit Alaska in de richting van Nieuw-Zeeland vertrekt, bestaat meer dan de helft van zijn lichaamsgewicht uit vet. Hierdoor kan hij ongeveer 190 uur (acht dagen) non-stop vliegen! Dat doet geen enkel vliegtuig hem na.