Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

Ditsela tše 20 tša go Boloka Nako e Oketšegilego

Ditsela tše 20 tša go Boloka Nako e Oketšegilego

E Sege Gomme o e Boloke

Ditsela tše 20 tša go Boloka Nako e Oketšegilego

“Tšwelang pele le sepela ka bohlale . . . , le ithekela nako e swanetšego.”—Bakolose 4:5.

GE O hlaotše mediro yeo o nyakago gore e be karolo ya bophelo bja gago bja letšatši le letšatši, tlhohlo ke go tlogela go nagana gore dilo di tla fo itiragalela feela gomme wa thoma go dira dilo tšeo. Ditšhišinyo tše di latelago di ka go thuša go dira bjalo.

1 E-BA LE LANANEO LA DILO TŠEO O NYAKAGO GO DI DIRA LETŠATŠI LE LETŠATŠI. Lokeletša mediro yeo go ya ka tatelano yeo o tlago go e dira ka yona. Swaya yeo e tla nyakago gore o fetše nako go yona. Swaya modiro o mongwe le o mongwe woo o o fetšago. Yeo o paletšwego ke go e fetša e fetišetše lelokelelong la letšatši le le latelago.

2 DUMELELANYA DIALMANAKA TŠA GAGO. O se ke wa dira phošo ya go foša thulaganyo yeo o e dirilego e le feela ka gobane o e ngwadile ka almanakeng e nngwe. Ge e ba o na le almanaka khomphutheng ya gago le e nngwe sedirišweng sa gago sa elektroniki, bona ge e ba o ka di dumelelanya.

3 NGWALA THULAGANYO YEO O TLAGO GO E LATELA GO PHETHA MODIRO gomme e be le megato ka moka yeo e akaretšwago modirong woo, o e ngwale ka tatelano ya yona.

4 KA KAKARETŠO, DIRA LENANEO LA MEDIRO E BOHLOKWA PELE. Go tla ba bonolo go hwetša nako ya mediro e sego bohlokwa.

5 IPEELE DIPAKANE TŠEO O KA KGONAGO GO DI FIHLELELA. O na le boikarabelo bjo bogolo bja go kaonefatša bokgoni bja gago mošomong o itšego go e na le go ba mopresidente wa khamphani ya gago.

6 AMOGELA GORE O KA SE BE LE NAKO YA DILO KA MOKA. Ge e ba go kgonega, dira mediro yeo e tlišago dipoelo tše bohlokwa. Go thwe’ng ka mediro yeo e akgofilego goba yeo e swanetšego go fo dirwa? Ge e ba o ka se kgone go e tlogela goba go e nea yo mongwe, bona ge e ba o ka fetša nako e nyenyane go yona. Mediro e mengwe yeo e sego bohlokwa e ka leta dikgwedi ge e ba go kgonega, goba go ka nyakega gore e se dirwe le ka mohla. Beakanya nako e ntši ka mo go kgonegago ka gona bakeng sa mediro yeo e sepedišanago le seo o naganago gore se bohlokwa kudu go phethagatšeng dipakane tša gago.

7 DIRA LENANEO LA KAMOO O DIRIŠAGO NAKO YA GAGO KA GONA. Go bona kamoo o dirišago nako ya gago, boloka lenaneo la beke goba dibeke tše pedi la kamoo o dirišago nako ya gago ka gona. Na nako e ntši e senywa medirong yeo e sego bohlokwa? Na gantši nako ya gago e šitišwa ke motho o tee goba ba babedi? Na gantši o šitišwa nakong e itšego ya letšatši goba ya beke? Fediša mediro yeo e go jelago nako yeo e šwahletšego lenaneong la gago.

8 SE DIRE LANANEO LE LETELELE. Ge e ba o rulaganya go yo reka dijo, go lokiša koloi, go tlo thabiša le bagwera, go bogela paesekopo le go bala—ka moka ka letšatši le tee—o tla ikwa eka o a kitimišwa gomme o ka se thabele selo.

9 FOKOTŠA DITŠHITIŠO. Beela nako e itšego ka thoko letšatši le lengwe le le lengwe moo e lego gore o ka se ke wa šitišwa ntle le ge go tloga go nyakega. Ge e ba go kgonega, tima mogala wa gago ka nako ye. Le gona, tswalela melaetša ya elektroniki yeo e ka tlago ya šitiša mošomo wa gago.

10 LOKELETŠA MEŠOMO E LEGO THATA BAKENG SA GORE O E DIRE NAKONG YA LETŠATŠI YEO O IKWAGO O PHAFOGILE E BILE O LE MAFOLOFOLO.

11 DIRA MEDIRO YEO O SA E THABELEGO KA PELA KA MO GO KA KGONEGAGO. Ge e tlogile tseleng, o tla ikwa o e-na le maatla a go dira mešomo yeo e sego thata.

12 E BA LE NAKO YA DILO TŠEO DI SEGO TŠA LETELWA. Ge e ba o nagana gore o tla fihla lefelong le itšego ka metsotso e 15, holofetša gore o tla ba moo ka metsotso e 25. Ge e ba o dumela gore lebaka la gago le ka tšea iri ka moka, le dumelele gore le tšee iri le metsotso e 20. Tlogela nako e nngwe ya letšatši la gago e se ya rulaganywa.

13 DIRIŠA GABOTSE NAKO YA PELE O THOMA MOŠOMO LE KA MORAGO GA WONA. Theetša ditaba goba kgatišo e itšego ge o dutše o kota ditedu. Bala ge o dutše o letile setimela goba o se nametše. Go ba gona, o ka diriša nako yeo bakeng sa boitapološo. Eupša o se ke wa e senya gomme ka morago wa itshola ka ge o e sentše.

14 DIRIŠA MOLAO WA 80/20 WA MANKGOGOROPO. * Na lenaneong la gago la mešomo ke bonyenyane mešomo e 2 go e 10 yeo e lego bohlokwa? Na go a kgonega gore mešomo e mengwe e ka fela ka morago ga gore o dire feela dikarolo tše itšego tša yona?

15 GE E BA O IKWA O IMELWA KE MOŠOMO, ngwala mošomo o mongwe le o mongwe karateng. Ke moka o aroganye dikarata ka dikarolo tše pedi: “Mešomo ya Lehono” le “Mešomo ya Gosasa.” Letšatšing le le latelago dira se se swanago.

16 LEBOELELA, IPHE NAKO YA GO KHUTŠA GORE O MATLAFALE. Go boela mošomong ka monagano le mmele o khuditšego go ka go hola go e na le go šoma o sa khutše.

17 NGWALA SEO O SE NAGANAGO LETLAKALENG. Ngwala bothata bjo bongwe le bjo bongwe fase, hlalosa gore ke ka baka la eng bo go šitiša gomme o ngwale le ditharollo ka moka tšeo o ka di naganago.

18 O SE NYAKE GO BA YO A PHETHAGETŠEGO. Tseba moo o swanetšego go ema gona gomme o fetele mošomong o mongwe o bohlokwa.

19 ŠOMA KA BOKGWARI. O se ke wa letela nako ya ge o ikwa o kganyoga go šoma. E fo thoma go šoma.

20 E BA YO A LEKA-LEKANEGO. Tše ke ditšhišinyo, e sego melao e ngwadilwego lefsikeng. Leka go e diriša, o bone gore ke efe e šomago, o kgokaganye seo o se naganago le maemo a gago le seo o se nyakago.

[Mongwalo wa tlase]

^ ser. 18 Kgopolo yeo e theilwe mošomong wa setsebi sa Motaliana sa tša boiphedišo sa lekgolo la bo-19 la nywaga Vilfredo Pareto le gona e tsebja gape e le molao wa motheo wa Pareto. E akaretša nyakišišo ya gore gantši 80 lekgolong ya dipoelo di tšwa boitekong bjoo motho a bo dirilego bja 20 lekgolong. O dirišitšwe dilong tše dintši, eupša mo ke mohlala feela o bonolo: Ge mmete o hlwekišwa, mo e ka bago 80 lekgolong ya ditšhila tšeo di hlwekišwago di tšwa go 20 lekgolong ya mmete, e lego, karolong yeo e dirišwago gantši.