Mũrata wa Maheeni

Ta tua wĩ na “mũrata” mwamenyanire nake ũrĩ mũndũ mwĩthĩ. Aatũmaga ũigue ũrĩ mũndũ mũgima na nĩ aagũteithagia gwĩtĩkĩrĩka harĩ andũ a riika rĩaku. Ũngĩaigure ũgĩtangĩka, hingo ciothe wathiaga harĩ we nĩguo “akũũmĩrĩrie.” Nĩ ũkoretwo ũkĩmwĩhoka maũndũ-inĩ maingĩ.

No thutha wa ihinda ũkĩmenya atĩ mũrata ũcio aarĩ ũgwati. Endaga mũkorũo hamwe nake hingo ciothe, no rĩrĩa mwĩ hamwe ndũkoragwo ũgĩĩtĩkĩrĩka kũndũ kũmwe. O na gũtuĩka nĩ aatũmaga ũigue ũrĩ mũndũ mũgima, nĩ aathũkirie ũgima waku wa mwĩrĩ. Makĩria ma ũguo, nĩ aiyĩte mbeca imwe ciaku.

Ica ikuhĩ ũgeretie kũniina ũrata ũcio, no akarega. Nĩ ta atuĩkĩte mwathi waku. Nĩ wĩriraga nĩ ũndũ wa kũmenyana nake.

ŨGUO nĩguo andũ aingĩ arĩa manyuaga thigara maiguaga igũrũ rĩgiĩ thigara. Mũtumia ũmwe wĩtagwo Earline aaugire ũũ thutha wa kũnyua thigara ihinda rĩa mĩaka 50: “Thigara nĩ yandeithagia makĩria ma gũkorũo na mũndũ ũngĩ hakuhĩ na niĩ. Yarĩ makĩria ma mũrata wa tene—rĩmwe noyo yakoragwo ĩrĩ mũrata wakwa.” O ta ũrĩa Earline aacokire kũmenya, thigara nĩ mũrata wa maheeni na ũkoragwo arĩ ũgwati. Ũhoro wa ma nĩ atĩ ciugo icio irĩ hau igũrũ no itaarĩrie ũhoro wake, tiga o ũndũ ũmwe. Rĩrĩa eerutire atĩ kũnyua thigara nĩ ũũru maitho-inĩ ma Ngai tondũ nĩ ĩthũkagia mwĩrĩ ũrĩa Ngai atũhete, nĩ aatigire mũtugo ũcio.—2 Akorintho 7:1.

Mũndũ ũngĩ wĩtagwo Frank o nake nĩ aatuire itua rĩa gũtiga kũnyua thigara nĩguo akenie Ngai. Ihinda inini thutha wa kũnyua thigara ya mũico, eekorire agĩkuruma gwake nyũmba agĩetha tũrung’o tũnini twa thigara tũrĩa twagwĩte kũu thĩ. Frank aaugire: “Hĩndĩ ĩyo nĩrĩo ndatuire itua rĩa gũtiga. Gwĩkora ngĩkuruma thĩ gĩko-inĩ ngĩetha tũrung’o tũnini twa thigara nĩ kwanjiguithirie ũũru mũno. Kuuma hĩndĩ ĩyo ndirĩ ndanyua thigara rĩngĩ.”

Nĩ kĩĩ gĩtũmaga ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gũtiga kũnyua thigara? Athuthuria nĩ mamenyete itũmi cigana ũna: (1) Thigara no itue mũndũ ngombo yacio o ta ndawa cia kũrebia. (2) Rĩrĩa wahuhia nicotine ĩrĩa ĩkoragwo thigara-inĩ, ĩkinyaga tombo-inĩ na sekondi mũgwanja tu. (3) Kũnyua thigara kaingĩ gũtuĩkaga ũndũ wa bata ũtũũro-inĩ wa mũndũ tondũ gũkuruhithanagio na kũrĩa, kũnyua, gũteereta, kũnyihanyihia mĩtangĩko, na maũndũ mangĩ ta macio.

O na kũrĩ ũguo, o ta ũrĩa Earline na Frank monania, mũndũ no ahote gũtiga mũtugo ũcio mũũru. Angĩkorũo nĩ ũnyuaga thigara na nĩ ũrenda gũtiga, gũthoma icunjĩ iria irũmĩrĩire no gũgũteithia kwambĩrĩria ũtũũro mwerũ.