Jun chopol amigo

Ay jun «awamigo» te la anaʼbey sba te kʼalal keremat-to-ae. Ma jaʼuknax te mukʼix la awaʼiy aba yuʼune, jaʼnix jich lek la awichʼ ilel yuʼun te ajoʼtake. Spisil-ora jaʼ ya skoltayat te kʼalal lujben ya awaʼiy abae, sok bayal buelta jaʼnax ya xjuʼ ya skoltayat ya awaʼiy.

Pero ta patil la awil te maba leke. Ya skʼan ya sjokinat bael chikan banti ya xbaat, manchukme ay lugaretik te maba lek ya yichʼ ilel. Ayniwan la skoltayat la awaʼiy, pero ya xjuʼ ya yutsʼinbat te akuxlejale. Jaʼnix jich bayal takʼin la yelkʼanbat.

Ay la apasix tulan ta yijkitayel, pero ma xjuʼ awuʼun. Jich kʼoem bitʼil awajwal. Ta ora ini ya anop te jaʼniwan lek te manchuk la anaʼbey sbae.

JAʼ JICH ya xkʼot ta pasel ta stojolik te machʼatik ya snukʼik te cigarro. Jich bitʼil te Earline, jtul ants te ayix 50 jaʼbil yak ta snukʼel-a te cigarroe, jich ya yal: «Jaʼ lekxan ya kaʼiy jba-a teme ay kichʼoj junuk cigarro ta jkʼab, ma jaʼuk te ya jokin te yantike. Jich la kil bitʼil jtul kamigo te jalix ya jnaʼbey sba sok te jipnax jtul kamigoe». Pero ta patil, kʼot ta yoʼtan te jaʼ jun chopol amigo te cigarro sok te ma snaʼ yoʼbolil jbatike. Te bin la yichʼ alel ta sjajchibal te artículo ini jaʼ jich kʼax ta stojol te Earline, pero la yijkitay te kʼalal la snop te maba lek ya yil Dios te snukʼel te cigarro, melel ya sbolobtes te jbakʼetaltik te jaʼ yakʼojbotike (2 Corintios 7:1).

Jtul winik te Frank sbiil jaʼnix jich la yijkitay snukʼel te cigarro yuʼun ya yakʼbey stseʼelil yoʼtan te Diose. Pero cheb kʼajkʼal ta patil te kʼalal la snukʼ ta slajibal buelta, xkotkon och sle ta sna teme ay ya sta junuk smajkʼalel te cigarro snukʼojix-ae. Jich la yal: «Kʼax yan la kaʼiy-a te yak jlebel te smajkʼalel cigarro te ayix kʼajkʼal jnukʼoj-ae, kʼax la kilay. Maʼyuk bin-ora la jnukʼix-a te cigarroe».

¿Bin yuʼun kʼax wokol ta ijkitayel te snukʼel te cigarroe? Te machʼatik ya yilbeyik skʼoplal-abi, jich ya yalik: 1) Te bintik yichʼoj te cigarro ya xjuʼ ya xkʼaytesotik ta stuuntesel jich bitʼil te droga. 2) Te nicotina te ya yichʼ nukʼel ochele jaʼnax jukeb segundo ya xjalaj yuʼun ya xkʼot ta jchinamtik. 3) Te ants winiketik biluk-ora ya skʼan ya snukʼik te cigarroe: te kʼalal ya xweʼik, ya x-uchʼik, ya xkʼopojik o te kʼalal smeloj yoʼtanik sok ta yantikxan.

Manchukme wokol, jich bitʼil la kiltik te bin kʼax ta stojol te Earline sok te Frank, ya xjuʼ ta ijkitayel te snukʼel te cigarro te kʼax bayal ya yutsʼinotike. Teme ya akʼan ya awijkitay ta snukʼel te cigarroe, yaniwan skoltayat teme ya akʼopon te yantik articuloetike.