Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Auala 4—Puipui Lou Soifua Mālōlōina

Auala 4—Puipui Lou Soifua Mālōlōina

Auala 4​—Puipui Lou Soifua Mālōlōina

“O lē ua iai le utaga mamao e na te iloa atu le mala ma lafi ai.” (Faataoto 22:3) O le faia o auala faigofie e puipuia ai, e fesoasoani iā te oe e ʻalofia ai le tele o faamaʻi ma mafatiaga, ma le alu ai o le taimi ma tupe.

Ia e tumamā. Ua lipotia mai e le Faalapotopotoga e Puipuia Faamaʻi i Amerika, “O le fufulu o lima, o le mea lea e sili ona tāua e te faia, ina ia taofia ai le salalau atu o faamaʻi, ma mālōlōina ai pea ma malosi.” Ua taʻua e faapea, e oo atu i le 80 pasene o faamaʻi, ua pipisi atu ona o lima palapalā. O lea, ia fufulu i taimi uma lima a o faagasolo le aso. Ia faia faapea aemaise lava a o leʻi ʻai, sauniuni meaʻai, pe fusi ma lote se manuʻa. Ia faia foʻi faapea pe afai na tago i se meaola, faaaogā le faleese, pe sui le napekini o se pepe.

E sili atu ona aogā le fufulu i le fasimoli ma vai, i lo o le faaaogā o fagu vailaau e fufulu ai lima. E sili atu ona mālōlōina le fanau, pe afai e aʻoaʻo e mātua e fufulu o latou lima, ma aua le tuua i o latou gutu ma mata. E maua foʻi le soifua mālōlōina lelei, pe a taʻele i aso uma, tatā ou lavalava ma ʻiemoega.

ʻAlofia Faamaʻi Pipisi. ʻAlofia le paʻi atu po o le faaaogā o ipu na aai ai ē o loo maua i le isu mamafa po o le fulū. E mafai ona pipisi atu le faamaʻi iā te oe ona o o latou fāua ma isu pē. O faamaʻi e sosolo i le toto, e pei o le atefefete o le ituaiga o le B ma le C, ma le HIV/AIDS, e tele lava ina feaveaʻi e ala i feusuaʻiga, tui atu o vailaau i le tino, ma tuigātoto. E fesoasoani le tui puipui e taofia ai le pipisi o nisi o faamaʻi, ae e tatau i se tagata e atamai ona fai ni mea e puipuia ai o ia, pe afai o loo faatasi ma se tagata e maua i se faamaʻi pipisi. ʻAlofia le ūina o oe e iniseti. Aua le nofonofo pe momoe i fafo e aunoa ma le faaaogā o mea e puipuia ai, pe afai o loo tele namu po o isi iniseti e feaveaʻia faamaʻi. Faaaogā taʻinamu, aemaise lava tamaiti, pe faaaogā foʻi mea e tutuli ai iniseti. *

Ia faamamā lou fale. Ia fai so o se taumafaiga e manaʻomia, ina ia tumau ai ona mamā totonu ma fafo o lou fale. Ia faatamaʻia so o se nofoaga e mafai ona toʻa ai le vai ma fanafanau ai namu. O otaota, mea palapalā, meaʻai e lē ufiufia ma lapisi, e tosina mai ai iniseti ma manu ninii ia e feaveaʻia siama, ma faapogaia ai faamaʻi. Ia faaaogā faleese, ae aua le ui solo. Fai se tapuni o le faleese, e puipui ai lago ia e feaveaʻia le faamaʻi mata ma isi faamaʻi.

ʻAlofia mea e te manuʻa ai. Ia usitaʻia tulafono mo le saogalemu, pe a faigaluega, tiʻetiʻe i se uila po o se pasika, pe ave le taavale. Ia faamautinoa o loo saogalemu lau taavale. Ia faaaogā meafaigaluega talafeagai ma mea e puipuia ai, e pei o mata tioata, pulou malō ma seevae, fusipaʻu ma mea e puipuia ai taliga. ʻAlofia le faalā umi, auā e maua ai i le kanesa ma vave maanuminumi ai le paʻu. Afai o e ulaula, ia tuu nei loa. O le faia faapea, e faaitiitia ai le lamatia o oe i le maʻi fatu, kanesa o māmā ma le pē o se itutino. *

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 5 Tagaʻi i le faasologa o mataupu i le pito i luma o le Awake! o Me 22, 2003, “When Insects Spread Disease.”

^ pala. 7 Tagaʻi i le faasologa o mataupu i le pito i luma o le Ala Mai! o Oketopa-Tesema 2010, “Auala e Tuu ai le Ulaula.”