വേർപാ​ടി​ന്റെ വേദന​യു​മാ​യി പൊരു​ത്തപ്പെ​ടാൻ. . .

“ഹൃദയം നുറു​ങ്ങി​യ​വർക്കു യഹോവ സമീപസ്ഥൻ.” —സങ്കീർത്തനം 34:18.

പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ വിയോ​ഗം. അതു സൃഷ്ടി​ക്കുന്ന വിക്ഷുബ്ധത പലപ്പോ​ഴും വാക്കു​കൾക്ക​തീ​ത​മാണ്‌! ഞെട്ടൽ, മരവിപ്പ്‌, ദുഃഖം, കുറ്റ​ബോ​ധം, ദേഷ്യം അങ്ങനെ പലപല വൈകാ​രിക ഘട്ടങ്ങളി​ലൂ​ടെ നിങ്ങൾ കടന്നുപോയേ​ക്കാം. വേർപാ​ടി​ന്റെ വേദന ഓരോ​രു​ത്ത​രി​ലും ഓരോ വിധത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കും. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ മേൽപ്പറഞ്ഞ എല്ലാ വൈകാ​രിക അവസ്ഥക​ളും നിങ്ങൾക്ക്‌ ഉണ്ടാക​ണമെ​ന്നില്ല. ഇനി, ദുഃഖം പ്രകടി​പ്പി​ക്കുന്ന വിധത്തി​ലും ഉണ്ടാകാം വ്യത്യാ​സങ്ങൾ. എന്തായാ​ലും ദുഃഖം അടക്കിവെ​ക്കാൻ ശ്രമി​ക്ക​രുത്‌.

“മനസ്സു തുറന്നു കരയുക!”

അമ്മയുടെ വേർപാ​ടിനെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഓർക്കു​ക​യാണ്‌ ഡോക്‌ട​റായ എലോയ്‌സ. “ആദ്യ​മൊ​ക്കെ ഞാൻ കുറെ കരഞ്ഞു. പിന്നെ​പ്പി​ന്നെ ദുഃഖം ഉള്ളി​ലൊ​തു​ക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, എന്റെ രോഗി​ക​ളിൽ ആരെങ്കി​ലും മരിക്കുമ്പോൾ സാധാരണ ചെയ്യാ​റു​ള്ള​തുപോ​ലെ. എന്റെ ആരോ​ഗ്യ​ത്തെ അത്‌ സാരമാ​യി ബാധിച്ചെന്നു തോന്നു​ന്നു. പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ മരണത്തിൽ ദുഃഖി​ക്കു​ന്ന​വരോട്‌ എനിക്കു പറയാ​നു​ള്ളത്‌ ഇതാണ്‌: മനസ്സു തുറന്നു കരയുക! ഉള്ളിലെ വേദന ശമിക്കാൻ അതു സഹായി​ക്കും.”

ചില​പ്പോൾ, ആഴ്‌ച​ക​ളോ മാസങ്ങ​ളോ കഴിഞ്ഞാ​ലും ദുഃഖ​ത്തിൽനി​ന്നു പുറത്തു​ക​ട​ക്കാ​നായെ​ന്നു​വ​രില്ല. കാൻസർ പിടിപെ​ട്ടാണ്‌ സേസി​ല്യ​യു​ടെ ഭർത്താവ്‌ മരിച്ചത്‌. “‘ഇത്രയും കാലമാ​യി​ല്ലേ, ഇനിയും ഇങ്ങനെ ദുഃഖി​ച്ചു നടക്കു​ന്നത്‌ എന്തിനാണ്‌?’ എന്ന മട്ടാണ്‌ ചിലർക്ക്‌. അവർ പ്രതീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തുപോലെ​യാ​കാൻ കഴിയു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ എന്നോർക്കുമ്പോൾ എനിക്ക്‌ എന്നോ​ടു​തന്നെ ദേഷ്യം തോന്നും.” സേസില്യ പറയുന്നു.

നിങ്ങൾക്കും ഇതു​പോ​ലെ തോന്നി​യി​ട്ടു​ണ്ടോ? എങ്കിൽ ഒന്നോർക്കുക: ‘ഈ വിധത്തി​ലേ ദുഃഖി​ക്കാ​വൂ’ അല്ലെങ്കിൽ ‘ഇത്ര നാള​ത്തേക്കേ ദുഃഖി​ക്കാ​വൂ’ എന്നു പറഞ്ഞ്‌ ദുഃഖ​ത്തിന്‌ ഒരു പരിധിവെ​ക്കാ​നാ​വില്ല. കാരണം, ദുരന്തത്തെ അംഗീ​ക​രിച്ച്‌ മുന്നോ​ട്ടുപോ​കാൻ ഓരോ​രു​ത്തർക്കു​മുള്ള കഴിവ്‌ വ്യത്യ​സ്‌ത​മാ​യി​രി​ക്കും. നിങ്ങളു​ടെ വേദനയെ മറിക​ട​ക്കാൻ ബുദ്ധി​മുട്ട്‌ തോന്നു​ന്നു​ണ്ടോ? ഉണ്ടെങ്കിൽ അതിനെ സ്വാഭാ​വി​ക​മാ​യി കണക്കാ​ക്കുക. ‘ഇത്ര നാളു​കൾക്കു​ള്ളിൽ ഞാൻ ഈ വേദന​യിൽനി​ന്നു പുറത്തു കടക്കണം’ എന്ന മട്ടിൽ ദുരന്ത​വു​മാ​യി പൊരു​ത്തപ്പെ​ടാൻ തിടുക്കം കാട്ടേ​ണ്ട​തില്ല. a

ഇനി, ദുഃഖ​ത്തി​ന്റെ നീർച്ചു​ഴി​യിൽനിന്ന്‌ ഒരിക്ക​ലും പുറത്തു കടക്കാ​നാ​വില്ലെന്ന്‌ തോന്നുന്നെ​ങ്കി​ലോ? പുത്ര​നായ യോ​സേഫ്‌ മരിച്ചപ്പോൾ ദൈവ​ദാ​സ​നാ​യി​രുന്ന യാക്കോ​ബി​നും അങ്ങനെ തോന്നി. യാക്കോബ്‌ “ആശ്വാസം കൈ​ക്കൊൾവാൻ മനസ്സി​ല്ലാ​തെ . . . കരഞ്ഞുകൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു” എന്ന്‌ ബൈബിൾ പറയുന്നു. (ഉല്‌പത്തി 37:35) ആകട്ടെ, നിങ്ങളു​ടെ മനോ​വ്യ​ഥയെ ലഘൂക​രി​ക്കാൻ പ്രാ​യോ​ഗി​ക​മാ​യി എന്തെല്ലാം ചെയ്യാം?

 ആരോ​ഗ്യം ശ്രദ്ധി​ക്കുക. “ചില​പ്പോൾ വല്ലാത്ത തളർച്ച തോന്നും; ഒന്നും ചെയ്യാൻ ശക്തിയി​ല്ലാ​ത്ത​തുപോ​ലെ.” സേസില്യ പറയുന്നു. അതെ, വേർപാ​ടി​ന്റെ ദുഃഖം ഒരു വ്യക്തിയെ വൈകാ​രി​ക​മാ​യി മാത്രമല്ല ശാരീ​രി​ക​മാ​യും തളർത്തി​ക്ക​ള​യും. അതു​കൊണ്ട്‌ ആരോ​ഗ്യ​കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളിൽ നല്ല ശ്രദ്ധ വേണം. ആവശ്യ​ത്തി​നു വിശ്ര​മി​ക്കു​ക​യും പോഷ​ക​ഗു​ണ​മുള്ള ആഹാരം കഴിക്കു​ക​യും ചെയ്യുക.

ഭക്ഷണം പാകം ചെയ്യാ​നോ കഴിക്കാ​നോ പറ്റിയ മാനസി​കാ​വ​സ്ഥ​യി​ലാ​യി​രി​ക്കില്ല നിങ്ങൾ. പക്ഷേ ഭക്ഷണം കഴിക്കാ​തി​രു​ന്നാൽ നിങ്ങളു​ടെ പ്രതിരോ​ധശേഷി കുറയും. രോഗം പിടിപെ​ടാ​നുള്ള സാധ്യ​ത​യും കൂടും. അത്‌ നിങ്ങളു​ടെ സ്ഥിതി വഷളാ​ക്കു​കയേ​യു​ള്ളൂ. അതു​കൊണ്ട്‌ ആരോ​ഗ്യം പരിര​ക്ഷി​ക്കാൻ ആവശ്യ​മാ​യത്ര ആഹാരം കഴിക്കാൻ പ്രത്യേ​കം ശ്രദ്ധി​ക്കണം. b

ചെറിയ തോതിൽ വ്യായാ​മം ചെയ്യു​ന്ന​തും നല്ലതാണ്‌. വെറുതെയൊ​ന്നു നടക്കു​ന്ന​തുപോ​ലും ഗുണം ചെയ്യും. വീടി​നു​ള്ളി​ലെ വീർപ്പു​മു​ട്ട​ലിൽനിന്ന്‌ പുറത്തു​ക​ട​ക്കാൻ അതു സഹായി​ക്കും. വ്യായാ​മം ചെയ്യുമ്പോൾ മസ്‌തി​ഷ്‌ക​ത്തിൽ എൻഡോർഫിൻ ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ക്കപ്പെ​ടു​ന്നു. മനസ്സിന്‌ അയവു​വ​രു​ത്തുന്ന ഒരു രാസപ​ദാർഥ​മാണ്‌ അത്‌.

മറ്റുള്ള​വ​രു​ടെ സഹായം തേടുക. ഇണ നഷ്ടപ്പെട്ട ഒരാളെ സംബന്ധി​ച്ചി​ടത്തോ​ളം ഇത്‌ വിശേ​ഷാൽ പ്രധാ​ന​മാണ്‌. പണം കൈകാ​ര്യം ചെയ്യൽ, വീട്ടുജോ​ലി​കൾ ചെയ്യൽ എന്നിങ്ങനെ നിങ്ങളു​ടെ ഇണ തനിയെ ചെയ്‌തുപോന്ന പല ഉത്തരവാ​ദി​ത്വ​ങ്ങ​ളും ഉണ്ടായി​രി​ക്കാം. ഇപ്പോൾ അതെല്ലാം നിങ്ങളു​ടെ ചുമലി​ലാണ്‌. ഈ സാഹച​ര്യ​ത്തിൽ സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ നൽകുന്ന ഉപദേശം വലിയ സഹായ​മാ​യി​രി​ക്കും.—സദൃശ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ 25:11.

ഒരു ആത്മാർഥ സുഹൃത്ത്‌ “അനർത്ഥ​കാ​ലത്തു . . . സഹോ​ദ​ര​നാ​യ്‌തീ​രു​ന്നു” എന്ന്‌ ബൈബിൾ പറയുന്നു.  (സദൃശ​വാ​ക്യ​ങ്ങൾ 17:17) അതു​കൊണ്ട്‌ മറ്റുള്ള​വർക്ക്‌ ഒരു ഭാരമാ​കുമെന്നു കരുതി സ്വയം ഒറ്റപ്പെ​ടു​ത്ത​രുത്‌. പകരം മറ്റുള്ള​വ​രു​മാ​യി ഇടപഴ​കാൻ ശ്രമി​ക്കുക. സാധാരണ ജീവി​ത​ത്തിലേക്ക്‌ മടങ്ങി​വ​രാൻ അത്‌ സഹായി​ക്കും. അമ്മയുടെ മരണം ഏൽപ്പിച്ച ആഘാതത്തെ തരണംചെ​യ്യാൻ തന്നെ സഹായി​ച്ചത്‌ അതാ​ണെന്ന്‌ സാലി എന്ന യുവതി പറയുന്നു. “എന്തു പരിപാ​ടി​കൾ പ്ലാൻ ചെയ്‌താ​ലും സുഹൃ​ത്തു​ക്കൾ എന്നെയും ഒപ്പം കൂട്ടും. ഏകാന്ത​ത​യിൽനി​ന്നു മോചനം നേടാൻ അതെന്നെ ഏറെ സഹായി​ച്ചു. മാത്രമല്ല, പലരും മമ്മി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും എന്റെ ദുഃഖത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുമൊ​ക്കെ ചോദി​ച്ച​റി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. മമ്മി​യെ​പ്പറ്റി എന്തെങ്കി​ലും പറയാൻ കഴിയുമ്പോൾ എനിക്ക്‌ വലിയ ആശ്വാസം തോന്നും.”

അവരെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഓർക്കാൻ മടിക്കേണ്ട. നിങ്ങൾ ഒരുമി​ച്ചു പങ്കിട്ട നല്ല നിമി​ഷ​ങ്ങളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഓർക്കു​ന്നതു നല്ലതാണ്‌. പഴയ ഫോ​ട്ടോ​കൾ മറിച്ചു നോക്കാം. ആദ്യ​മൊ​ക്കെ മനസ്സിന്‌ വേദന തോന്നും. പക്ഷേ കാലം കടന്നുപോ​കുമ്പോൾ മനസ്സിന്റെ ദുഃഖം കുറയ്‌ക്കാൻ ആ ഓർമ​കൾക്കാ​കും.

ഡയറി എഴുതു​ന്ന​തും ഗുണം ചെയ്യും. നിങ്ങളു​ടെ ഓർമ​യി​ലുള്ള നല്ല കാര്യങ്ങൾ, പറയാൻ ആഗ്രഹി​ക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾ, ഒക്കെ എഴുതിവെ​ക്കാം. മനസ്സി​ലു​ള്ളതെ​ല്ലാം കടലാ​സ്സിലേക്കു പകർത്തു​ന്നത്‌ കൂടി​ക്കു​ഴഞ്ഞു കിടക്കുന്ന ചിന്തകളെ ഒന്നു ചിട്ട​പ്പെ​ടു​ത്താൻ സഹായി​ക്കും. വൈകാ​രിക സംഘർഷ​ത്തി​നും അത്‌ അയവു​വ​രു​ത്തും.

പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഓർമ​യു​ണർത്തുന്ന വസ്‌തു​ക്കൾ സൂക്ഷി​ക്കു​ന്ന​തിനെ​ക്കു​റിച്ചെന്ത്‌? അത്‌ നല്ലതാണെ​ന്നും അല്ലെന്നും അഭി​പ്രാ​യ​മുണ്ട്‌. പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ ഓർമ​യു​ണർത്തുന്ന വസ്‌തു​ക്കൾ സൂക്ഷി​ച്ചുവെ​ക്കു​ന്നത്‌ സാധാരണ ജീവി​ത​ത്തിലേ​ക്കുള്ള മടങ്ങി​വ​രവ്‌ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​ക്കുമെന്ന്‌ ചിലർ കരുതു​ന്നു. എന്നാൽ മറ്റു ചിലർക്ക്‌ അവ കാണു​ന്നത്‌ വലിയ ആശ്വാ​സ​മാണ്‌. “മമ്മി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന പല സാധന​ങ്ങ​ളും ഞാൻ സൂക്ഷി​ച്ചുവെ​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. ദുഃഖം മറക്കാൻ അത്‌ എന്നെ വളരെ​യ​ധി​കം സഹായി​ക്കു​ന്നു” എന്ന്‌ സാലി പറയുന്നു. c

‘സർവാ​ശ്വാ​സ​ത്തിന്റെ​യും ദൈവ​ത്തിൽ’ ആശ്രയി​ക്കുക. “നിന്റെ ഭാരം യഹോ​വ​യുടെ​മേൽ വെച്ചുകൊൾക; അവൻ നിന്നെ പുലർത്തും” എന്ന്‌ ബൈബിൾ ഉറപ്പു നൽകുന്നു. (സങ്കീർത്തനം 55:22) കേവലം മനശ്ശാന്തി നേടാ​നുള്ള ഒരു ഉപാധി​യാ​യി പ്രാർഥ​നയെ കാണരുത്‌. മറിച്ച്‌, ‘നമ്മുടെ കഷ്ടതക​ളിലൊക്കെ​യും നമ്മെ ആശ്വസി​പ്പി​ക്കുന്ന’ “സർവാ​ശ്വാ​സ​ത്തിന്റെ​യും ദൈവ”വുമാ​യുള്ള ആശയവി​നി​മ​യ​മാ​യി അതിനെ വീക്ഷി​ക്കണം.—2 കൊരി​ന്ത്യർ 1:3, 4.

നമുക്ക്‌ യഥാർഥ ആശ്വാസം പകരാൻ കഴിയു​ന്നത്‌ ദൈവ​വ​ച​ന​മായ ബൈബി​ളി​നു മാത്ര​മാണ്‌. “നീതി​മാ​ന്മാ​രുടെ​യും നീതികെ​ട്ട​വ​രുടെ​യും പുനരു​ത്ഥാ​നം ഉണ്ടാകുമെ​ന്നാണ്‌ ദൈവ​ത്തി​ലുള്ള എന്റെ പ്രത്യാശ” എന്ന്‌ ക്രിസ്‌തീയ അപ്പൊ​സ്‌ത​ല​നായ പൗലോസ്‌ എഴുതി. (പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 24:15) മരിച്ചവർ ജീവനിലേക്കു തിരികെ വരുമെന്ന ബൈബി​ള​ധി​ഷ്‌ഠിത പ്രത്യാ​ശയെ​ക്കു​റി​ച്ചു ചിന്തി​ക്കു​ന്നത്‌ പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ വിയോ​ഗ​ത്തിൽ ദുഃഖി​ക്കു​ന്ന​വർക്ക്‌ വലിയ ആശ്വാസം പകരും. d ലോറെൻ എന്ന യുവതി​യു​ടെ അനുഭവം അതാണു കാണി​ക്കു​ന്നത്‌. ഒരു അപകട​ത്തിൽ കൗമാ​രപ്രാ​യ​ത്തി​ലുള്ള സഹോ​ദ​രനെ നഷ്ടപ്പെട്ട അവർ പറയുന്നു: “എത്ര ദുഃഖ​ത്തി​ലാ​യാ​ലും ബൈബിൾ എടുത്ത്‌ ഒരു വാക്യമെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ വായി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു, വിശേ​ഷി​ച്ചും എനിക്ക്‌ കരുത്തു​പ​ക​രുന്ന  തിരുവെ​ഴു​ത്തു​കൾ. അതും ഒരിക്കലല്ല പലവട്ടം. ലാസറി​ന്റെ മരണത്തിൽ ദുഃഖി​ച്ചി​രുന്ന മറിയയോട്‌ യേശു പറഞ്ഞ വാക്കുകൾ, ‘നിന്റെ സഹോ​ദരൻ ഉയിർത്തെ​ഴുന്നേൽക്കും’ എന്ന വാഗ്‌ദാ​നം, എനിക്ക്‌ ഏറെ ആശ്വാസം നൽകി​യി​ട്ടുണ്ട്‌.”—യോഹ​ന്നാൻ 11:23.

“അത്‌ നിങ്ങളെ കീഴട​ക്കാൻ അനുവ​ദി​ച്ചു​കൂ​ടാ”

ദുഃഖ​ത്തിൽനി​ന്നു പുറത്തു​വ​രുക എളുപ്പ​മ​ല്ലാ​യി​രി​ക്കാം. പക്ഷേ ജീവി​ത​വു​മാ​യി മുന്നോ​ട്ടുപോ​കാൻ അങ്ങനെ ചെയ്‌തേ മതിയാ​കൂ. സാധാരണ ജീവി​ത​ത്തിലേക്കു മടങ്ങി​വ​രാൻ ശ്രമി​ക്കു​ന്നത്‌ പ്രിയ​പ്പെട്ട ആളോട്‌ ചെയ്യുന്ന അപരാ​ധ​മാണെന്നു ചിന്തി​ക്കേണ്ട. നിങ്ങൾ അവരെ മറന്നു​ക​ളഞ്ഞെ​ന്നും അതിന്‌ അർഥമില്ല. നിങ്ങൾക്ക്‌ ഒരിക്ക​ലും അവരെ മറക്കാ​നാ​വില്ല എന്നതാണ്‌ സത്യം. ചില സമയങ്ങ​ളിൽ ഓർമകൾ മനസ്സിലേക്ക്‌ ഇരമ്പി​വന്നേ​ക്കാം. എന്നാൽ കാലം കടന്നുപോ​കുമ്പോൾ, ആ ഓർമകൾ കൊണ്ടു​വ​രുന്ന വേദന​യു​ടെ തീവ്രത കുറഞ്ഞു​വ​രും.

പിന്നെ​പ്പി​ന്നെ, ഒരുമി​ച്ചു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന നിമി​ഷ​ങ്ങളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഓർക്കാൻ നിങ്ങൾ ഇഷ്ടപ്പെ​ടും. ആഷ്‌ലി എന്ന പെൺകു​ട്ടി പറയുന്നു: “മരിക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ തലേദി​വസം അമ്മയുടെ സ്ഥിതി അൽപ്പം മെച്ച​പ്പെ​ട്ട​തുപോ​ലെ തോന്നി. അന്ന്‌, ദിവസ​ങ്ങൾക്കുശേഷം അമ്മ കിടക്ക​യിൽ എഴു​ന്നേ​റ്റി​രു​ന്നു. ചേച്ചി അമ്മയുടെ മുടി ചീകിക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുമ്പോൾ ഞങ്ങൾ മൂന്നുപേ​രും എന്തോ പറഞ്ഞു ചിരി​ച്ചത്‌ ഞാനോർക്കു​ന്നു. നാളു​കൾക്കുശേഷം അന്നാണ്‌ അമ്മ ഒന്നു ചിരിച്ചു കണ്ടത്‌. ഞങ്ങളുടെ സാമീ​പ്യം അമ്മയെ ഒരുപാട്‌ സന്തോ​ഷി​പ്പി​ച്ച​തുപോ​ലെ.”

നിങ്ങളെ വിട്ടു​പി​രിഞ്ഞ ആ വ്യക്തി​യിൽനി​ന്നു പഠിച്ച നല്ലനല്ല കാര്യ​ങ്ങളെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഓർക്കാൻ കഴിയും. സാലി പറയുന്നു: “മമ്മിയിൽനിന്ന്‌ ഞാൻ പലതും പഠിച്ചു. ജീവി​ത​ത്തിൽ പല നല്ല ഉപദേ​ശ​ങ്ങ​ളും മമ്മി നൽകി​യി​ട്ടുണ്ട്‌. പക്ഷേ ഉപദേ​ശി​ക്കു​ക​യാ​ണെന്ന മട്ടിൽ മമ്മി ഒരിക്ക​ലും ഉപദേ​ശങ്ങൾ നൽകി​യി​ട്ടില്ല. ഡാഡി​യുടെ​യും മമ്മിയുടെ​യും സഹായം കൂടാതെ സ്വന്തമാ​യി ശരിയായ തീരു​മാ​ന​ങ്ങളെ​ടു​ക്കാൻ എന്നെ പഠിപ്പി​ച്ച​തും മമ്മിയാണ്‌.”

ഇനി, ജീവി​ത​വു​മാ​യി മുന്നോ​ട്ടുപോ​കാൻവേണ്ട കരുത്തു​പ​ക​രാ​നും ആ ഓർമ​കൾക്കാ​കും. അലിക്‌സ്‌ എന്ന യുവാ​വി​ന്റെ കാര്യ​ത്തിൽ അതു ശരിയാ​യി​രു​ന്നു. “ജീവിതം ആസ്വദി​ക്കാ​നു​ള്ള​താണെന്ന്‌ ഡാഡി കൂടെ​ക്കൂ​ടെ പറയു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഡാഡി പോയ​തി​നുശേ​ഷ​വും ആ വാക്കുകൾ അക്ഷരംപ്രതി അനുസ​രി​ക്കാൻ ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അച്ഛനെ​യോ അമ്മയെ​യോ നഷ്ടപ്പെ​ട്ട​വരോട്‌ എനിക്കു പറയാ​നു​ള്ളത്‌ ഇതാണ്‌: ആ ദുഃഖം ഒരിക്ക​ലും മനസ്സിൽനി​ന്നു മാഞ്ഞുപോ​കില്ല. പക്ഷേ അത്‌ നിങ്ങളെ കീഴട​ക്കാൻ അനുവ​ദി​ച്ചു​കൂ​ടാ. ദുഃഖി​ക്കു​ന്ന​തും കരയു​ന്ന​തുമൊ​ക്കെ സ്വാഭാ​വി​ക​മാണ്‌. പക്ഷേ മുന്നി​ലുള്ള ജീവിതം സന്തോ​ഷത്തോ​ടെ ജീവി​ച്ചു​തീർക്കേ​ണ്ട​താ​ണെന്ന കാര്യം മറക്കരുത്‌.” (g11-E 04)

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[31-ാം പേജിലെ ആകർഷ​ക​വാ​ക്യം]

“എത്ര മനോ​വി​ഷ​മ​മുള്ള സാഹച​ര്യ​ത്തി​ലും ബൈബിൾ എടുത്ത്‌ ഒരു വാക്യമെ​ങ്കി​ലും ഞാൻ വായി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു”—ലോറെൻ

[30-ാം പേജിലെ ചതുരം/ചിത്രം]

കുറ്റബോധം കൈകാ​ര്യം ചെയ്യൽ

നിങ്ങളു​ടെ ഭാഗത്തെ എന്തെങ്കി​ലും അനാസ്ഥ പ്രിയപ്പെ​ട്ട​യാ​ളു​ടെ മരണത്തിന്‌ ഇടയാ​ക്കിയ ഘടകങ്ങ​ളിലൊ​ന്നാണ്‌ എന്ന്‌ ഒരുപക്ഷേ നിങ്ങൾക്കു തോന്നു​ന്നു​ണ്ടാ​കാം. കുറ്റ​ബോ​ധം, അത്‌ യഥാർഥ​മോ സാങ്കൽപ്പി​ക​മോ ആയി​ക്കൊ​ള്ളട്ടെ, ഒരു സ്വാഭാ​വിക ദുഃഖപ്ര​തി​ക​ര​ണ​മാണെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നതു പ്രയോ​ജ​ന​ക​ര​മാണ്‌. കുറ്റ​ബോ​ധ​ത്തി​ന്റെ കാര്യ​ത്തി​ലും അത്‌ എങ്ങനെ​യും നിങ്ങളിൽത്തന്നെ ഒതുക്കി​നി​റു​ത്ത​ണമെന്ന്‌ വിചാ​രി​ക്കാ​തി​രി​ക്കുക. നിങ്ങൾക്ക്‌ എത്രമാ​ത്രം കുറ്റ​ബോ​ധം തോന്നു​ന്നു എന്നതിനെ കുറിച്ച്‌ മറ്റുള്ള​വരോ​ടു സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ആ സമയത്ത്‌ അനിവാ​ര്യ​മാ​യി​രി​ക്കുന്ന ആശ്വാസം പ്രദാനം ചെയ്യും.

മറ്റൊ​രാ​ളെ നാം എത്രയ​ധി​കം സ്‌നേ​ഹി​ച്ചാ​ലും, അയാളു​ടെ അല്ലെങ്കിൽ അവളുടെ ജീവി​തത്തെ നിയ​ന്ത്രി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​കട്ടെ, “കാലവും” മുൻകൂ​ട്ടി​ക്കാ​ണാ​നാ​വാത്ത സംഭവ​ങ്ങ​ളും നമ്മുടെ പ്രിയപ്പെ​ട്ട​വ​രുടെ​മേൽ വന്നുഭ​വി​ക്കു​ന്നത്‌ തടയാ​നാ​കട്ടെ നമുക്കു കഴിയില്ല എന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കുക. (സഭാ​പ്ര​സം​ഗി 9:11) മാത്രമല്ല, നിങ്ങളു​ടെ ആന്തരം ശുദ്ധമാ​യി​രു​ന്നു എന്നതിന്‌ സംശയ​മില്ല. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, നിങ്ങൾ ഡോക്‌ട​റു​ടെ അടുത്ത്‌ വ്യക്തിയെ കുറെ​ക്കൂ​ടെ നേരത്തേ എത്തിക്കാൻ ക്രമീ​ക​രണം ചെയ്യാ​തി​രു​ന്നത്‌ നിങ്ങളു​ടെ പ്രിയ​പ്പെട്ട ആൾ രോഗം മൂർച്ഛിച്ച്‌ മരിക്ക​ണ​മെന്ന ഉദ്ദേശ്യത്തോ​ടെ ആയിരു​ന്നോ? തീർച്ച​യാ​യും അല്ല! അങ്ങനെയെ​ങ്കിൽ ആ വ്യക്തി​യു​ടെ മരണത്തിന്‌ നിങ്ങൾ യഥാർഥ​ത്തിൽ ഉത്തരവാ​ദി​യാ​ണോ? അല്ല.

മകളെ കാറപ​ക​ട​ത്തിൽ നഷ്ടപ്പെട്ട ഒരമ്മ കുറ്റ​ബോ​ധത്തെ തരണം ചെയ്യാൻ പഠിച്ചു. അവർ വിശദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു: “ഞാനാണ്‌ അവളെ പുറ​ത്തേക്ക്‌ അയച്ചത്‌ എന്നതുകൊണ്ട്‌ എനിക്കു കുറ്റ​ബോ​ധം തോന്നി. എന്നാൽ അങ്ങനെ ചിന്തി​ക്കു​ന്നത്‌ അർഥശൂ​ന്യ​മാണെന്ന്‌ പിന്നീടു ഞാൻ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. വീട്ടിലെ ഒരു ആവശ്യ​ത്തിന്‌ അവളെ ഡാഡിയോടൊ​പ്പം അയച്ചത്‌ യാതൊ​രു പ്രകാ​ര​ത്തി​ലും തെറ്റല്ലാ​യി​രു​ന്നു. അത്‌ കേവലം യാദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി സംഭവിച്ച ഒരു ദുരന്ത​മാ​യി​രു​ന്നു.”

‘പക്ഷേ എനിക്കു പറയാൻ അല്ലെങ്കിൽ ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞി​രുന്നെ​ങ്കിൽ എന്ന്‌ ആശിക്കുന്ന ഒട്ടേറെ സംഗതി​ക​ളുണ്ട്‌’ എന്നു നിങ്ങൾ പറഞ്ഞേ​ക്കാം. ശരിതന്നെ, എന്നാൽ ഞാൻ എല്ലാം തികഞ്ഞ ഒരു പിതാ​വോ മാതാ​വോ കുട്ടി​യോ ആണെന്ന്‌ നമ്മിൽ ആർക്കാണു പറയാൻ കഴിയുക? ബൈബിൾ നമ്മെ ഇങ്ങനെ ഓർമി​പ്പി​ക്കു​ന്നു: “നാം എല്ലാവ​രും പലതി​ലും തെറ്റിപ്പോ​കു​ന്നു; ഒരുത്തൻ വാക്കിൽ തെറ്റാ​തി​രു​ന്നാൽ അവൻ . . . സൽഗു​ണ​പൂർത്തി​യുള്ള പുരുഷൻ ആകുന്നു.” (യാക്കോബ്‌ 3:2, സത്യ​വേ​ദ​പു​സ്‌തകം; റോമർ 5:12) അതു​കൊണ്ട്‌ നിങ്ങൾ പൂർണ​ത​യുള്ള വ്യക്തിയല്ല എന്ന വസ്‌തുത അംഗീ​ക​രി​ക്കുക. “ഞാൻ ഇങ്ങനെ ചെയ്‌തി​രുന്നെ​ങ്കിൽ,” “അങ്ങനെ ചെയ്‌തി​രുന്നെ​ങ്കിൽ” എന്നൊക്കെ ചിന്തിച്ച്‌ മനസ്സു വിഷമി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തുകൊണ്ട്‌ യാതൊ​രു പ്രയോ​ജ​ന​വും ഉണ്ടാകാൻ പോകു​ന്നില്ല, പകരം അത്‌ വൈകാ​രിക സുഖ​പ്പെ​ട​ലി​നെ മന്ദീഭ​വി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണു സാധ്യത.*

[അടിക്കു​റിപ്പ്‌]

ഈ ചതുര​ത്തി​ലെ വിവരങ്ങൾ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രിച്ച, നിങ്ങൾ സ്‌നേ​ഹി​ക്കുന്ന ആരെങ്കി​ലും മരിക്കുമ്പോൾ എന്ന ലഘുപത്രി​ക​യിൽനി​ന്നു​ള്ള​താണ്‌.

[29-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

സ്വയം ദുഃഖി​ക്കുമ്പോ​ഴും മറ്റുള്ള​വരെ ആശ്വസി​പ്പിക്കേ​ണ്ടി​വന്നേ​ക്കാം

[32-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

ഡയറി എഴുതു​ന്ന​തും ഫോ​ട്ടോ​കൾ മറിച്ചുനോ​ക്കു​ന്ന​തും മറ്റുള്ള​വ​രു​ടെ സഹായം തേടു​ന്ന​തും വേർപാ​ടി​ന്റെ വേദന​യു​മാ​യി പൊരു​ത്തപ്പെ​ടാൻ സഹായി​ക്കും