E Mea Maaniia Ainei?

Te Teretere Anga o te Onu

● Akataka mai te aronga kimikimi i te teretere anga o te onu mei tona ngai kaikai ki te pae tai e koanga ana aia, “ko tetai o te angaanga umere roa atu i roto i te patireia o te manu.” No te raungauru mataiti, kua umere ratou i teia manu.

Akamanako ana: I te rua ki te a mataiti ravarai, e aere ana te mama onu ki te pae tai i te koanga i tana au ua​—mei te anere i roto i te koanga okotai—​e e uuna ana i te reira ki roto i te one. Me pana te au ua, ka aere te au punua onu ki te moana. I reira, e aere ana ratou ki tetai tere umere, penei ka taea te 8,000 maire (12,900 kiro mita) te mamao. Te au mataiti i muri mai, ka oki te au onu tei mamaata i teianei i te koanga i ta ratou uaorai au ua—ki ko tikai i taua pae tai ra, te ngai i pana ai ratou!

Akapeea te onu i te teretere anga? “Mei te mea rai e e mapu taimana ta ratou,” i karanga ai tetai tangata apii teitei ko Kenneth Lohmann no te Univetiti o North Carolina i Marike tei taikuia i roto i te National Geographic News. Te akakite ra te kimikimianga e penei te akataka ra te onu i tona ngai na te kite mai anga i te tu e te ririnui o te magnetic field o te enua. Na teia tareni umere i akatupu i teia au punupunua onu paruru koreia kia teretere e 8,000 maire (12,900 kiro mita) takapini i te Atlantic, “e te rave ra ratou i te reira ko ratou ua, kare e aru ana i tetai atu au onu,” i karanga ai a Lohmann.

Eaa toou manako? Kua tupu mai ainei te tareni kite o te onu i te teretere aere, me e mea maaniia te reira?

[Pia i te kapi 31]

AU AKAKITEANGA TIKA

● Muri ake i te koanga anga e te uuna anga i tana au ua onu, e akaruke takiri ana te mama onu i te koanga.

● Kia ngaa mai mei roto i te pakiri ua onu, e taangaanga ana te punua onu i tetai nio takake tei kapikiia e caruncle, te ka topa mai i reira.

● E pou ana i te onu e 90 patene o tona oraanga i roto i te moana.

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 31]

© Masa Ushioda/WaterF/age fotostock