Οι Νεαροί Ρωτούν

Τι Πρέπει να Ξέρω για την Κοινωνική Δικτύωση;​—Μέρος 1ο

«Έχω φίλους στο εξωτερικό, και ο καλύτερος τρόπος για να κρατήσουμε την επαφή είναι η κοινωνική δικτύωση. Μου αρέσει πολύ που μπορώ να μιλήσω μαζί τους παρότι ζουν πολύ μακριά».​—Σου, 17 χρονών. a

«Κατά τη γνώμη μου, η κοινωνική δικτύωση είναι χάσιμο χρόνου. Είναι η κοινωνική ζωή του τεμπέλη. Ο μόνος τρόπος για να διατηρείς τις φιλίες είναι η προσωπική επαφή».​—Γκρέγκορι, 19 χρονών.

ΠΟΙΑ από τις παραπάνω δηλώσεις εκφράζει περισσότερο τη δική σου άποψη; Όπως και αν έχει, ένα πράγμα είναι βέβαιο: Η κοινωνική δικτύωση έχει γίνει πολύ δημοφιλής. b Σκέψου: Για να αποκτήσει 50 εκατομμύρια χρήστες, το ραδιόφωνο χρειάστηκε 38 χρόνια, η τηλεόραση 13, ενώ το Ιντερνέτ 4. Αλλά η υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης Facebook απέκτησε πρόσφατα 200 εκατομμύρια νέους χρήστες μέσα σε 12 μήνες!

Σημείωσε αν η παρακάτω δήλωση είναι σωστή ή λάθος:

Οι περισσότεροι χρήστες υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης είναι έφηβοι. ․․․․․ Σωστό ․․․․․ Λάθος

Απάντηση: Λάθος. Σχεδόν τα δύο τρίτα των χρηστών της δημοφιλέστερης υπηρεσίας κοινωνικής δικτύωσης είναι από 25 χρονών και πάνω. Το 2009 το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης στον αριθμό των χρηστών αφορούσε άτομα άνω των 55!

Παρ’ όλα αυτά, εκατομμύρια νεαροί χρησιμοποιούν ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, ενώ μερικοί προτιμούν αυτή τη μορφή επικοινωνίας περισσότερο από κάθε άλλη. Μια έφηβη ονόματι Τζέσικα λέει: «Απενεργοποίησα το λογαριασμό μου, αλλά έπειτα τον ενεργοποίησα ξανά γιατί στο τηλέφωνο δεν με έπαιρνε κανείς. Αν δεν είσαι σε κοινωνικό δίκτυο, οι άλλοι λες και ξεχνάνε ότι υπάρχεις!»

Γιατί ασκεί τόση έλξη η κοινωνική δικτύωση; Η απάντηση είναι απλή: Οι άνθρωποι έχουν την έμφυτη επιθυμία να επικοινωνούν μεταξύ τους. Σε αυτή την ανάγκη στηρίζονται τα κοινωνικά δίκτυα. Σκέψου τους λόγους για τους οποίους πολλοί ίσως μπαίνουν στον πειρασμό να ενταχθούν σε αυτά.

1. Ευκολία.

«Δεν είναι πάντα εύκολο να κρατάς την επαφή με τους φίλους σου, αλλά αν τους έχεις όλους μαζί σε ένα site, είναι πολύ βολικό!»​—Λία, 20 χρονών.

 «Ανεβάζω ένα σχόλιο και είναι σαν να έχω στείλει e-mail σε όλους μου τους φίλους ταυτόχρονα».​—Κριστίν, 20 χρονών.

2. Πίεση από τους συνομηλίκους.

«Κάθε τόσο μου ζητούν να μπω στη λίστα φίλων του ενός ή του άλλου, αλλά δεν μπορώ γιατί δεν έχω δικό μου λογαριασμό».​—Ναταλί, 22 χρονών.

«Όταν λέω ότι είναι επιλογή μου να μην έχω λογαριασμό, οι άλλοι με κοιτούν σαν να λένε: “Πας καλά;”»​—Ιβ, 18 χρονών.

3. Πίεση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

«Τα μέσα ενημέρωσης προάγουν την άποψη ότι αν δεν δικτυωθείς με κάθε δυνατό τρόπο δεν θα έχεις φίλους. Δεν έχεις φίλους ίσον δεν ζεις. Οπότε, αν δεν είσαι σε κοινωνικό δίκτυο, είσαι ένα τίποτα».​—Κατρίνα, 18 χρονών.

4. Σχολείο.

«Οι καθηγητές μου χρησιμοποιούν κοινωνικό δίκτυο. Μερικοί ανεβάζουν μηνύματα για να μας πουν πότε θα γράψουμε διαγώνισμα. Ή, για παράδειγμα, αν δεν καταλαβαίνω κάτι στα μαθηματικά, αφήνω ένα μήνυμα στον Τοίχο του καθηγητή και εκείνος με βοηθάει μέσω του δικτύου να λύσω το πρόβλημα».​—Μαρίνα, 17 χρονών.

5. Εργασία.

«Κάποιοι που ψάχνουν για δουλειά χρησιμοποιούν κοινωνικό δίκτυο για να γνωρίσουν κόσμο. Μερικές φορές αυτό τους βοηθάει να βρουν κάποια θέση».​—Έιμι, 20 χρονών.

«Χρησιμοποιώ έναν ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης για τη δουλειά μου. Έτσι οι πελάτες μπορούν να βλέπουν τις γραφιστικές εργασίες που κάνω εκείνο το διάστημα».​—Ντέιβιντ, 21 χρονών.

Είναι σωστό να έχεις εσύ λογαριασμό σε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης; Αν ζεις με τους γονείς σου, αυτό θα το αποφασίσουν εκείνοι. c (Παροιμίες 6:20) Αν οι γονείς σου δεν θέλουν να έχεις λογαριασμό, πρέπει να συμμορφωθείς με την επιθυμία τους.​—Εφεσίους 6:1.

Από την άλλη πλευρά, μερικοί γονείς επιτρέπουν στα ώριμα παιδιά τους να χρησιμοποιούν κάποια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης​—επιβλέποντας πώς τη χρησιμοποιούν. Αν κάνουν το ίδιο και οι δικοί σου γονείς, μήπως παραβιάζουν την ιδιωτική σου ζωή με αυτή την επίβλεψη; Καθόλου! Το κοινωνικό δίκτυο είναι ένα εργαλείο που θέλει μεγάλη προσοχή, και τους γονείς σου δικαίως τους απασχολεί ο τρόπος με τον οποίο το χρησιμοποιείς. Η κοινωνική δικτύωση​—όπως και σχεδόν κάθε άλλη χρήση του Ιντερνέτ—​έχει τους κινδύνους της. Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να έχεις λογαριασμό σε κοινωνικό δίκτυο, πώς μπορείς να αποφύγεις αυτούς τους κινδύνους;

Ασφαλής «Οδήγηση»

Από ορισμένες απόψεις, η χρήση του Ιντερνέτ μπορεί να παρομοιαστεί με την οδήγηση. Όπως έχεις πιθανότατα παρατηρήσει, δεν είναι υπεύθυνοι οδηγοί όλοι όσοι έχουν δίπλωμα. Μάλιστα πολλοί έχουν προκαλέσει φρικτά ατυχήματα με την απροσεξία ή την αμέλειά τους.

Κάτι παρόμοιο ισχύει και για τους χρήστες του Ιντερνέτ. Μερικοί «οδηγούν» υπεύθυνα, ενώ άλλοι απρόσεκτα. Αν οι γονείς σου σού έχουν δώσει την άδεια να έχεις λογαριασμό σε κοινωνικό δίκτυο, σου δείχνουν εμπιστοσύνη επιτρέποντάς σου να περιηγείσαι σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο τμήμα του κυβερνοχώρου. Τι είδους «οδηγός» δείχνεις ότι είσαι; Έχεις αποδείξει ότι “διαφυλάττεις την πρακτική σοφία και την ικανότητα σκέψης”;​—Παροιμίες 3:21.

Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με δύο πτυχές της κοινωνικής δικτύωσης τις οποίες αξίζει να σκεφτείς σοβαρά​—την ιδιωτική σου ζωή και το χρόνο σου. Το άρθρο «Οι Νεαροί Ρωτούν» στο επόμενο τεύχος του Ξύπνα! θα ασχοληθεί με την υπόληψή σου και τις φιλίες σου.

 Η ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΟΥ ΖΩΗ

Η ιδιωτική ζωή ίσως είναι το τελευταίο πράγμα που σκέφτεσαι σε σχέση με την κοινωνική δικτύωση. Στο κάτω κάτω, σκοπός αυτής της δικτύωσης δεν είναι να γίνεις πιο κοινωνικός; Ωστόσο, αν δεν πάρεις κάποιες προφυλάξεις, μπορεί να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα.

Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι διαθέτεις ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Αν βγεις να περπατήσεις στο δρόμο με τους φίλους σου, θα έχεις αυτά τα χρήματα σε κοινή θέα; Κάτι τέτοιο θα ήταν ανόητο​—θα ήταν σαν να πήγαινες γυρεύοντας να σε ληστέψουν! Αν είσαι έξυπνος, θα έχεις τα χρήματά σου σε μέρος όπου δεν φαίνονται.

Τώρα φαντάσου τα προσωπικά σου δεδομένα σαν εκείνα τα χρήματα. Με αυτό κατά νου, κοίταξε τον παρακάτω κατάλογο και σημείωσε ποιες πληροφορίες δεν θα ένιωθες άνετα να δώσεις σε κάποιον εντελώς άγνωστο.

․․․․․ η διεύθυνσή μου

․․․․․ το e-mail μου

․․․․․ σε ποιο σχολείο πηγαίνω

․․․․․ ποιες ώρες είμαι στο σπίτι

․․․․․ ποιες ώρες δεν είναι κανείς στο σπίτι

․․․․․ οι φωτογραφίες μου

․․․․․ οι απόψεις μου

․․․․․ οι προτιμήσεις μου και τα ενδιαφέροντά μου

Ακόμα και αν είσαι ο πιο εξωστρεφής άνθρωπος του κόσμου, πιθανότατα συμφωνείς ότι στον παραπάνω κατάλογο υπάρχουν τουλάχιστον κάποια πράγματα που δεν πρέπει να τα αποκαλύπτεις στον οποιονδήποτε. Αλλά πολλοί νεαροί​—και μεγαλύτεροι—​έχουν δώσει άθελά τους τέτοια στοιχεία σε αγνώστους! Πώς μπορείς να αποφύγεις αυτή την παγίδα;

Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να χρησιμοποιείς κοινωνικό δίκτυο, χρειάζεται να γνωρίζεις πολύ καλά τις ρυθμίσεις απορρήτου του συγκεκριμένου δικτύου​—και να τις χρησιμοποιείς. Μην περιμένεις από το δίκτυο να προστατέψει την ιδιωτική σου ζωή. Οι αρχικές ρυθμίσεις του ίσως δίνουν σε περισσότερους από όσους φαντάζεσαι τη δυνατότητα να βλέπουν τη σελίδα σου και να γράφουν σε αυτήν. Αυτός είναι ένας λόγος που η Άλισον άλλαξε τις ρυθμίσεις της ώστε μόνο οι δικοί της στενοί φίλοι να βλέπουν τις δημοσιεύσεις της. Η ίδια λέει: «Μερικοί φίλοι μου είχαν φίλους τους οποίους εγώ δεν ήξερα, και δεν ήθελα να μαθαίνουν πράγματα για εμένα άνθρωποι που μου είναι άγνωστοι».

Ακόμα και αν επικοινωνείς μόνο με τους στενούς σου φίλους, χρειάζεται προσοχή. Η 21χρονη Κορίν λέει: «Μπορεί να εθιστείς στα σχόλια των φίλων σου και, θέλοντας να λαβαίνεις όλο και περισσότερα, να αρχίσεις να δίνεις περισσότερες πληροφορίες για τον εαυτό σου από όσες θα έπρεπε».

Να θυμάσαι πάντα ότι στο Ιντερνέτ το «απόρρητο» είναι κάτι σχετικό. Γιατί; «Οι μεγάλοι ιστότοποι κάνουν αντίγραφα της βάσης δεδομένων τους», λέει η Γκουέν Σούργκιν Ο’ Κιφ στο βιβλίο της Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο (CyberSafe), και προσθέτει: «Ό,τι βάζουμε στον κυβερνοχώρο ποτέ δεν σβήνει πραγματικά. Πρέπει να το θεωρούμε μόνιμο επειδή πιθανότατα κάπου υπάρχει ένα αντίγραφο. Θα ήταν ανοησία να νομίζουμε το αντίθετο».

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΟΥ

Εκτός από την ιδιωτική σου ζωή, και ο χρόνος σου θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Επομένως, χρειάζεται, σαν να λέγαμε, να κάνεις προϋπολογισμό του χρόνου σου. (Εκκλησιαστής 3:1) Αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις όσον αφορά οποιαδήποτε χρήση του Ιντερνέτ, περιλαμβανομένης και της κοινωνικής δικτύωσης. d

«Πολλές φορές έχω πει: “Θα μπω μόνο για ένα λεπτό”. Μία ώρα αργότερα, είμαι ακόμα στο δίκτυο».​—Αμάντα, 18 χρονών.

«Είχα εθιστεί. Κάθε μέρα όταν γύριζα από το σχολείο, περνούσα ώρες ολόκληρες διαβάζοντας τι είχαν γράψει οι άλλοι για τις δημοσιεύσεις μου και κοιτάζοντας τις δικές τους».​—Κάρα, 16 χρονών.

 «Μπορούσα να μπω στο site από το κινητό μου, οπότε έμπαινα πηγαίνοντας στο σχολείο, όταν ήμουν στο σχολείο και καθώς γύριζα από το σχολείο. Έπειτα, όταν έφτανα στο σπίτι, πήγαινα στο κομπιούτερ. Ήξερα ότι ήμουν εθισμένη, αλλά δεν ήθελα να σταματήσω!»​—Ριάν, 17 χρονών.

Αν οι γονείς σου σού επιτρέπουν να χρησιμοποιείς κάποια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, σκέψου πόσο χρόνο θα ήταν λογικό να δαπανάς εκεί κάθε μέρα. Κατόπιν, έλεγξε τις κινήσεις σου. Για έναν μήνα, να καταγράφεις πόσο χρόνο δαπανάς στο συγκεκριμένο δίκτυο για να δεις αν τηρείς τα όρια που έθεσες. Να θυμάσαι ότι ο χρόνος σου είναι σαν τα χρήματά σου. Μην αφήσεις, λοιπόν, ένα κοινωνικό δίκτυο να σε οδηγήσει στη «χρεοκοπία». Στο κάτω κάτω, υπάρχουν και σημαντικότερα πράγματα στη ζωή!​—Εφεσίους 5:15, 16· Φιλιππησίους 1:10.

Μερικοί νεαροί έχουν κάνει ενέργειες για να μη χάσουν τον έλεγχο του χρόνου τους. Σκέψου, για παράδειγμα, τα εξής:

«Απενεργοποίησα το λογαριασμό μου και είχα πάρα πολύ χρόνο. Ένιωθα ελεύθερη! Πρόσφατα τον ενεργοποίησα ξανά, αλλά έχω πλήρως τον έλεγχο. Μερικές φορές περνούν μέρες χωρίς να μπω καθόλου στη σελίδα μου. Υπάρχουν μάλιστα φορές που την ξεχνάω εντελώς. Αν δω ότι ξαναχάνω τον έλεγχο, απλώς θα απενεργοποιήσω το λογαριασμό μου».​—Άλισον, 19 χρονών.

«Κάνω “διαλείμματα” κατά τα οποία απενεργοποιώ το λογαριασμό μου για μερικούς μήνες και αργότερα τον ενεργοποιώ ξανά. Το κάνω αυτό κάθε φορά που συνειδητοποιώ ότι αρχίζει να μου τρώει πολύ χρόνο. Τώρα δεν νιώθω την ανάγκη να μπαίνω στο site τόσο συχνά όσο πριν. Το χρησιμοποιώ όταν θέλω κάτι συγκεκριμένο, και μετά τέλος».​—Αν, 22 χρονών.

Στο Βάθος της Υπόθεσης

Υπάρχει άλλος ένας παράγοντας που πρέπει να λάβεις υπόψη όσον αφορά τα κοινωνικά δίκτυα. Για να καταλάβεις περί τίνος πρόκειται, βάλε ✔ στην επιλογή που θεωρείς πιο σωστή.

Μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης είναι πρωτίστως . . .

(Α) ___ επιχείρηση.

(Β) ___ κοινωνική λέσχη.

(Γ) ___ μορφή ψυχαγωγίας.

Ποια είναι η σωστή απάντηση; Είτε το πιστεύεις είτε όχι, είναι η Α. Κάθε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης είναι πρώτα από όλα επιχείρηση. Σκοπός της είναι να βγάλει κέρδος, κυρίως μέσω της διαφήμισης. Για τους διαφημιστές, η αξία ενός δικτύου μεγαλώνει όταν αυτό αποκτά περισσότερους χρήστες, των οποίων οι δημοσιεύσεις διαβάζονται από ολοένα και περισσότερους ανθρώπους. Εξάλλου, όσο περισσότερο χρόνο περνάει οποιοσδήποτε χρήστης στο δίκτυο, τόσο περισσότερες διαφημίσεις θα δει.

Γνωρίζοντάς το αυτό, αντιλαμβάνεσαι ότι ένα κοινωνικό δίκτυο έχει συμφέρον​—και οι διαφημιστές έχουν πολλά να κερδίσουν—​αν εσύ δίνεις προσωπικές πληροφορίες σε ένα σωρό κόσμο ή αν μένεις εκεί με τις ώρες. Γι’ αυτό, αν χρησιμοποιείς κοινωνικό δίκτυο, να προστατεύεις οπωσδήποτε την ιδιωτική σου ζωή και να ελέγχεις το χρόνο που διαθέτεις.

ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ «ΟΙ ΝΕΑΡΟΙ ΡΩΤΟΥΝ» . . .

Η κοινωνική δικτύωση μπορεί να επηρεάσει την υπόληψη και τις φιλίες σου. Μάθε πώς.

Περισσότερα άρθρα της σειράς «Οι Νεαροί Ρωτούν» μπορούν να βρεθούν στην ιστοσελίδα www.watchtower.org/ypg

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 25]

Χρειάστηκαν 38 χρόνια για να φτάσει το ραδιόφωνο σε 50 εκατομμύρια ανθρώπους

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 25]

Σε 1 και μόνο πρόσφατο έτος, η υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης Facebook απέκτησε πάνω από 200 εκατομμύρια νέους χρήστες

[Πλαίσιο στη σελίδα 27]

ΡΩΤΗΣΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΣΟΥ

Συζήτησε το ζήτημα του διαδικτυακού απορρήτου με τους γονείς σου. Ποια στοιχεία είναι καλύτερο να μένουν απόρρητα, και γιατί; Ποιες πληροφορίες θα ήταν επικίνδυνο να δημοσιευτούν οπουδήποτε στο Ιντερνέτ; Επίσης, ζήτησε συμβουλές από τους γονείς σου σχετικά με το πώς μπορείς να εξισορροπήσεις τη διαδικτυακή επικοινωνία με την επαφή πρόσωπο με πρόσωπο. Έχουν να σου προτείνουν αλλαγές, και αν ναι, ποιες;

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Οι δραστηριότητές σου σε ένα κοινωνικό δίκτυο ίσως δεν είναι τόσο ιδιωτικές όσο νομίζεις

[Εικόνα στη σελίδα 27]

Ο χρόνος είναι σαν τα χρήματα. Αν τον ξοδέψεις όλο σε ένα πράγμα, δεν θα έχεις καθόλου όταν τον χρειαστείς