Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

Samting We Ol Papa Mama Oli Talem

Samting We Ol Papa Mama Oli Talem

Samting We Ol Papa Mama Oli Talem

Sipos pikinini blong yu i stap long kindagaten, ating yu fesem sam hadtaem. Taem pikinini i mekem hed, i kros, i krakrae, mo i singsingaot, ?bambae yu mekem wanem? ?Bambae yu mekem wanem blong tijim hem long samting we i stret mo samting we i rong, mo blong stretem hem long fasin we i no strong tumas? Yu traem lukluk gud long samting we sam papa mama oli mekem blong winim hadtaem ya.

PIKININI I MEKEM HED, I KROS, I KRAKRAE, MO I SINGSINGAOT

“Taem pikinini i gat tu yia, hem i ting se hem i mas kasem evri samting we hem i wantem. Boe blong mitufala i tingting olsem. Sipos mitufala i no givim samting we hem i wantem, bambae hem i saksakem olting olbaot. Hem i fasbon blong mitufala. Taswe mitufala i no save wanem blong mekem taem hem i mekem hed, i krakrae, i kros, mo i singsingaot. Ol narafala oli talem se hemia fasin blong ol pikinini we oli gat tu yia, be samting ya i no givhan nating long mitufala.”—Susan, Kenya.

“Taem gel blong mitufala i gat tu yia, hem i sakem hem i godaon long floa, i singsingaot bigwan, i krakrae, mo i kik olbaot . . . !Hemia i mekem mitufala i taed tumas! Mitufala i traem blong toktok long hem, be hem i no lesin nating. Taswe, mi mo man blong mi, mitufala i sanem hem i go long rum blong hem, mo mitufala i talem se taem hem i kam kwaet, hem i save kamaot nao bambae mitufala i storian wetem hem. Taem hem i kam kwaet, wan long mitufala i go long rum blong hem, blong givhan long hem blong i kasem save se fasin blong hem i no stret nating. Rod ya i wok gud. Wan dei, mitufala i harem hem i prea mo i askem long God blong i fogivim hem. Sloslo, hem i no moa mekem hed, i no moa krakrae, mo i no moa singsingaot.”—Yolanda, Spen.

“Ol smol pikinini oli traem faenem wan rod blong papa mama i letem olgeta oli brekem tabu we tufala i putum. Be sipos papa mama i mekem olsem, bambae tingting blong pikinini i fasfas. Mitufala i faenemaot se taem mitufala i strong blong folem sem rul oltaem, sloslo ol pikinini blong mitufala oli lanem se i blong nating nomo we oli singsingaot bigwan, from we hemia i no rod blong kasem samting we oli wantem.”—Neil, Briten.

STRETEM PIKININI

“Taem pikinini i no gat faef yia yet, i had blong save sipos hem i stap lesin gud. Taswe i impoten we papa mama i toktok bakegen mo bakegen. Long tingting blong mitufala, i olsem we mitufala i talem sem samting bakegen mo bakegen plante taosen taem. Taswe, taem mitufala i toktok, mitufala i mekem se aksen mo voes blong mitufala i soemaot se mitufala i minim samting we mitufala i talem.”—Serge, Franis.

“Mitufala i gat fo pikinini. Nating se mitufala i givim sem tijing long evriwan, be olgeta wanwan oli no sem mak. Wan i krae taem hem i save se hem i mekem mitufala i harem nogud. Narawan i traem faenem wan rod blong mitufala i letem hem i brekem tabu we mitufala i putum. Blong stretem olgeta, samtaem i naf we mitufala i lukluk strong long olgeta no mitufala i tok long olgeta. Be samtaem, mitufala i mas givim panis long olgeta.”—Nathan, Kanada.

“Sipos papa mama i talem se bambae tufala i panisim pikinini, i impoten we tufala i no jenisim toktok blong tufala. Be i impoten tu we tufala i no strong tumas. Samtaem, pikinini blong mitufala i soemaot se hem i sore tumas, ale mitufala i luk se i moa gud we mitufala i no mekem i strong tumas long hem.”—Matthieu, Franis.

“Mi mi traem blong no putum ol rul we oli plante tumas. Be ol rul we mi putum, boe blong mi we i gat tri yia, i save finis se mi mi no save jenisim. Hem i save long panis we bambae hem i kasem sipos hem i no obei, mo samting ya i mekem se hem i no stronghed tumas. I tru, taem mi mi taed, i moa isi sipos mi fogetem rong blong hem. Be from we mi wantem holem rul we mi mi putum finis, mi fosem mi blong tekem aksen. !Tru ya, ol papa mama oIi mas mekem samting we oli talem!—Natalie, Kanada.

FOLEM SEM RUL OLTAEM

“Sipos samtaem papa mama i no folem rul we tufala i putum, ol smosmol pikinini oli rimemba gud samting ya.”—Milton, Bolivia.

“Plante taem, boe blong mi i yusum defdefren rod blong askem sem samting, blong luk sipos mi mi talem sem ansa. Sipos mi mi talem wan samting mo mama blong hem i talem narafala samting, hem i ting se hemia nao janis blong winim mitufala, ale bambae hem i traem blong mekem olsem.”—Ángel, Spen.

“Taem mi harem gud, samtaem mi no stretem boe blong mi, be taem mi kros, mi panisim gud hem. Be mi luk se fasin ya i mekem hem i kam stronghed moa.”—Gyeong-ok, Koria.

“I impoten we ol smosmol pikinini oli kasem save se sipos papa mama i talem se wan fasin i rong, hemia i no blong tede nomo, be i blong olwe.”—Antonio, Brasil.

“Sipos papa mama i no folem sem rul oltaem, bambae pikinini i no save wanem tingting blong tufala. Taem tufala i glad, tufala i folem rul blong tufala, taem tufala i kros, tufala i no folem rul. Be sipos papa mama i holem ol rul we tufala i putum, bambae pikinini i kasem save se samting we i rong, i rong olwe. Hemia wan rod blong tufala i soemaot se tufala i lavem pikinini mo tufala i wantem mekem se hem i no fraet.”—Gilmar, Brasil.

“Pikinini i luksave wetaem i had blong papa mama i talem ‘no’ long hem, maet taem sam narafala man oli stap. Ale bambae hem i tekem janis nao blong askem samting long tufala. Sipos mi talem ‘no’ long boe blong mi, be long stat nomo mi mekem hem i save se i blong nating nomo we hem i gohed blong askem.”—Chang-seok, Koria.

“Papa mo mama i mas gat wan tingting nomo. Sipos mi mo woman blong mi mitufala i no agri long wan samting, mitufala i tokbaot samting ya taem mitufala nomo i stap. Taem papa mama i no gat wan tingting, ol pikinini oli naf blong luksave samting ya. Oli luk se hemia janis blong olgeta blong kasem samting we oli wantem.”—Jesús, Spen.

“Taem pikinini i save se papa mama i gat wan tingting nomo, mo se hem i no save pulum tufala blong jenisim tingting blong tufala, hem i no fraet. Hem i save wanem samting we bambae hem i kasem sipos i obei, mo wanem samting we bambae hem i kasem sipos i no obei.”—Damaris, Jemani.

“Sipos mi mo woman blong mi i promes long gel blong mitufala se bambae mitufala i givim wan gudfala samting long hem, mitufala i holem promes ya. Mitufala i ting se hemia i wan narafala rod blong folem sem rul oltaem. Samting ya i mekem se gel blong mitufala i trastem ol promes blong mitufala.”—Hendrick, Jemani.

“Sipos bos blong mi i jenisim tingting blong hem oltaem long saed blong wok we mi mas mekem, bambae mi mi kam kros. Hemia i tru tu long saed blong ol pikinini. Taem oli kasem save long ol rul mo oli save se ol rul ya bambae oli no jenis, oli no fraet. Mo tu, oli mas save panis we bambae oli kasem sipos oli no obei, mo se panis ya tu bambae i no jenis.”—Glenn, Kanada.

[Tok blong makem poen long pej 8]

“Sipos yufala i talem se ‘Yes’, yufala i mas talem ‘Yes’ nomo. Mo sipos yufala i talem se ‘No’, yufala i mas talem ‘No’ nomo.”—Jemes 5:12

[Bokis/Foto blong pija long pej 9]

STORI BLONG WAN FAMLE

Hem i Sek Nomo Se Hem i Gat Bel—Mitufala i Lan Long Jenis Ya

Tom mo Yoonhee i talem stori ya

Tom: Mi wetem woman blong mi, Yoonhee, mitufala i mared sikis manis nomo, nao hem i sek se i gat bel. Mi traem blong mekem tingting blong mi i kwaet, from we mi wantem soemaot se mi mi rere oltaem blong leftemap tingting blong hem mo mekem hem i strong. !Be long hat blong mi, mi fraet we mi fraet!

Yoonhee: !Mi mi harem nogud tumas, mo mi fraet tu! Mi krae we mi krae, mi harem se mi mi no naf mo mi no rere nating blong kam wan mama.

Tom: !Mi tu mi harem se mi no rere blong kam wan papa! Be taem mitufala i storian wetem ol narafala, mitufala i kasem save se plante man mo woman oli no plan blong gat pikinini, be oli sek nomo se woman i gat bel. Mo tu, oli tokbaot glad we oli kasem taem oli gat pikinini, nao samting ya i givhan long mitufala. Ale sloslo, mi no moa fraet mo tingting blong mi i no moa fasfas, be mi wet nomo long dei ya we pikinini blong mi bambae i bon.

Yoonhee: Afta we Amanda i bon, mitufala i fesem sam narafala hadtaem. Hem i krakrae oltaem nomo, mo mi mi no save slip blong plante wik. Mi no moa wantem kakae mo mi taed bitim mak. Fastaem, mi no wantem joen wetem ol narafala man. Be biaen, mi kasem save se taem mi stap mi wan, samting ya i no givhan long mi nating. Ale, mi go storian wetem ol narafala mama we oli jes bonem bebi. Hemia i givim janis long mi blong mi tokbaot ol hadtaem we mi fesem, mo mi kasem save se olgeta tu oli fesem ol hadtaem ya.

Tom: Mi traehad blong mekem se famle i gohed blong folem program. From we mitufala i Witnes blong Jehova, mitufala i gat strong tingting blong go prij mo go long miting oltaem. Mo tu, mi luk se taem yu gat wan pikinini, yu spenem plante mane, mo samtaem yu mas pem sam samting we yu no tingbaot nating. Mitufala i meksua se mitufala i no mekem kaon, from we sipos mitufala i gat kaon, bambae mitufala i wari moa.

Yoonhee: Fastaem, mi ting se mi no save go prij from we bebi bambae i mekem tumas noes. Be mi faenemaot se ol man oli laekem ol bebi. Taem mi luksave samting ya, mi gohed blong prij oltaem, mi no moa tingbaot se pikinini blong mi bambae i blokem mi.

Tom: Baebol i talem se pikinini i “wan presen we Hae God i givim long yumi,” mo hem i “wan gudfala samting.” (Ol Sam 127:3) Long tingting blong mi, ol tok ya i soemaot se pikinini i wan nambawan presen. Taem yu kasem wan presen, yu mas jusum wan long tufala rod ya: Yu lukaot gud long presen ya blong i mekem wan gudfala wok, no yu livim i stap we yu no moa tingting long hem. Mi mi stap lanem se olgeta haf blong laef blong wan pikinini oli defdefren. Mi mas joen long evri haf blong laef blong gel blong mi, from we taem janis ya i pas, bambae mi mi no moa kasem bakegen.

Yoonhee: Samtaem, yumi sek long wan samting we i kamaot long laef blong yumi. Be pikinini we yumi no plan from, i no wan nogud samting. Naoia Amanda i gat sikis yia blong hem. Mo mi mi no save se laef blong mi bambae i olsem wanem sipos mi neva bonem hem.

[Foto]

Tom, Yoonhee, mo gel blong tufala, Amanda