Unaha ang importante. Ang Bibliya nagtambag: ‘Tinoa ang mas hinungdanong mga butang.’ (Filipos 1:10) Ilista ang mga buhatonon nga importante o dinalian, ug hinumdomi nga ang importante—pananglitan, pagpalit ug pagkaon para sa panihapon—tingali dili dinalian. Ug ang daw dinalian—pag-apas sa pagsugod sa paboritong programa sa TV—tingali dili importante. *

Pagplano. Ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Kon habolan ang imong wasay ug dili mo kini bairon, mangusog ka pag-ayo iniggamit mo niini. Apan ang kaalam maghimo kanimong malampuson.” (Ecclesiastes 10:10, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia) Ang leksiyon? Baira daan ang imong wasay, sa ato pa, pagplano daan aron magamit nimog maayo ang imong panahon. Ayawg unaha ang mga butang nga dili importante kay mausik lang ang imong panahon ug kusog. Kon duna kay ekstrang panahon kay naapas nimo ang imong trabaho, nan buhata kanang trabaho nga imong gieskedyul nga trabahoon sa ulahi. Pinaagig pagplano, mas daghan kag mahimo, sama sa maalamong trabahador nga nagbaid daan sa iyang wasay.

Pasimpleha ang imong kinabuhi. Ayawg buhata ang mga butang nga dili importante o makausik ug panahon. Ang sobra ka daghang trabaho o kalihokan makapatensiyon lang nimo ug makawala sa imong kalipay.

Paglangay-langay ug pagkadili-dayon makadesisyon. “Siya nga nagapaniid sa hangin dili makapugas ug binhi; ug siya nga nagalantaw sa mga panganod dili makaani.” (Ecclesiastes 11:4) Ang leksiyon? Ang paglangay-langay makausik ug panahon ug makapamenos ug agi sa trabaho. Ang mag-uuma nga maghulat nga moayo ang panahon tingali dili makapugas o makaani. Sa susama, tungod sa pagkawalay-kasegurohan sa kinabuhi, tingali kita dili dayon makadesisyon, o kaha maghulat hangtod makuha ang tanang hinungdanong impormasyon. Siyempre, ang importanteng mga desisyon kinahanglang tun-an ug pamalandongon ug maayo. Ang Proverbio 14:15 nag-ingon: “Ang usa nga maalamon magapalandong sa iyang mga lakang.” Ang tinuod, daghan sa mga desisyon dunay mga kakulian.—Ecclesiastes 11:6.

Pagkaperpeksiyonista. Ang Santiago 3:17 nag-ingon: “Ang kaalam nga gikan sa itaas [o gikan sa Diyos] . . . makataronganon.” Siyempre, ang pagbaton ug taas nga sukdanan dalayegon! Apan tingali taas ra kaayo ang mga sukdanan nga atong gitakda para sa atong kaugalingon, ug kita mahigawad kon dili nato kana makab-ot. Pananglitan, ang tawo nga nagtuon ug ubang pinulongan kinahanglang andam modawat nga siya masayop, nga nahibalo nga siya makakat-on gikan niini. Apan ang tawong perpeksiyonista tingali mahadlok nga makasultig sayop—tinamdan nga makababag sa iyang pag-uswag. Mas maayo nga magmakasaranganon kita sa atong mga pagdahom! Ang Proverbio 11:2 nag-ingon: “Ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.” Dugang pa, ang makasaranganon ug mapaubsanon dili sobra ka seryoso ug makakatawa sa iyang sayop.

Magmabalanse sa trabaho ug sa kalingawan. “Mas maayo pa ang usa ka hakop nga pahulay kay sa duha ka hakop nga kahago ug paggukod sa hangin.” (Ecclesiastes 4:6) Ang mga tawo nga magsige lag trabaho sagad dili makapahimulos sa ilang hinagoan. Sila wala nay panahon o kusog. Sa laing bahin, ang tapolan magpunay lag pahulay ug nag-usik lang sa bililhong panahon. Ang Bibliya nag-awhag ug balanseng panglantaw: Pagkugi ug kalipayi ang bunga sa kahago. Kana nga kalipay maoy “gasa sa Diyos.”—Ecclesiastes 5:19.

Katulog ug sakto. Usa ka magsusulat sa Bibliya nag-ingon: “Sa kalinaw mohigda ug matulog ako.” (Salmo 4:8) Sagad, ang mga hamtong nagkinahanglag walo ka oras nga katulog aron ang ilang panglawas, emosyon, ug hunahuna maayog kondisyon. Kon sakto ang katulog, ang konsentrasyon ug memorya maayo, busa dali ang pagkat-on. Apan ang pagkakulang ug katulog makadaot sa katakos sa pagkat-on ug mahimong hinungdan sa aksidente, pagkasayop-sayop, ug pagkasapoton.

Pagtakdag mga tumong nga imong makab-ot. “Maayo pa nga matagbaw ka sa anaa kanimo kay sa mangandoy ka sa wala diha.” (Ecclesiastes 6:9, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia) Ang punto? Ang tawong maalamon dili magpagalong sa iyang mga tinguha, ilabina sa mga tinguha nga imposibleng makab-ot. Busa dili siya matental sa makapaengganyong mga paanunsiyo o mga pautang nga walay daghang kuskos balungos. Hinunoa, siya kontento sa kon unsay ‘anaa ra kaniya.’

Susiha ang imong mga prinsipyo. Ang imong mga prinsipyo makatabang kanimo sa pagtimbang-timbang kon unsay maayo, importante, ug mapuslanon. Kon pana pa ang imong kinabuhi, ang imong mga prinsipyo maoy mogiya sa direksiyon niana nga pana. Busa, ang maayong mga prinsipyo makatabang kanimo sa pagtakda kon unsay angayng unahon sa kinabuhi ug sa paggamit ug maayo sa imong panahon oras-oras ug adlaw-adlaw. Asa nimo makita kini nga mga prinsipyo? Daghan ang nagsusi niini diha sa Bibliya kay sila nahibalo nga ang kaalam niini dili hitupngan.—Proverbio 2:6, 7.

Himoa ang gugma ingong imong pangunang prinsipyo. Ang Colosas 3:14 nag-ingon nga ang gugma “maoy usa ka hingpit nga bugkos sa panaghiusa.” Kita dili magmalipayon ug magmalinawon kon walay gugma, ilabina sulod sa pamilya. Ang mga tawo nga dili motuo niana, tingali kay ilang giuna ang karera o ang pagpadato, dili magmalipayon. Busa may katarongan nga ang Bibliya nagtuboy sa gugma ingong pangunang prinsipyo, nga naghisgot niini sa daghang higayon.—1 Corinto 13:1-3; 1 Juan 4:8.

Paggahig panahon alang sa imong espirituwal nga panginahanglan. Usa ka tawo nga ginganlag Geoff dunay mahigugmaong asawa, duha ka malipayong mga anak, suod nga mga higala, ug maayong trabaho ingong paramedic. Apan tungod sa iyang trabaho, siya kanunayng makasaksig pag-antos ug kamatayon. Siya nangutana: “Ingon ba lang niini ang kinabuhi?” Unya usa ka adlaw niana, siya nagbasa ug literatura sa Bibliya nga hinimo sa mga Saksi ni Jehova ug nakakaplag ug makapakombinsir nga mga tubag.

Gisulti ni Geoff ang iyang nakat-onan ngadto sa iyang asawa ug mga anak, ug sila usab nainteres. Busa ang pamilya nagsugod sa pagtuon sa Bibliya nga nakapalambo sa ilang kinabuhi ug nakatabang kanila sa paggamit sa ilang panahon sa maalamong paagi. Ang ilang pagtuon sa Bibliya nakahatag usab kanilag nindot kaayong paglaom nga mabuhi sa walay kataposan diha sa usa ka kalibotan nga walay pag-antos.—Pinadayag 21:3, 4.

Ang kasinatian ni Geoff makapahinumdom kanato sa mga pulong ni Jesu-Kristo, nga nag-ingon: “Malipayon kadtong mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan.” (Mateo 5:3) Andam ka bang mogahin ug gamayng panahon alang sa imong espirituwal nga panginahanglan? Sa pagkatinuod, kini lang ang makahatag kanimog kaalam sa pagpahimulos, dili lang sa matag adlaw, kondili sa bug-os nimong kinabuhi.