A ummi cazin ah kal

A PHAW CAPAR

Fimkhur Tein A Caan Hman Khawh Ning

Fimkhur Tein A Caan Hman Khawh Ning

“Caan tam deuh in ngei ning law cu!” Mah bantuk bia hi voi zeizat dah na chim cang? Caan timi cu mikip nih aa ruang tein kan hmuhmi a si. Zeitluk in nawl a ngeimi le a rummi an si hmanhah a caan cu i khon khawh a si lo. Caan a liam hnu cun zeiti hmanhin hmuh ṭhan khawh a si ti lo. Cucaah kan ngeihmi a caante kha man ngei tein hman cu fim a si. Cu a si ah zeitindah kan hman lai? A caan fimkhur tein hman awkah mi tampi a bawmmi lam pali kha zohhmanh hna u sih.

Lam 1: Ningcang Tein Tuah

Biapi deuh ah chiah dingmi thil hna kha rikhiak. Baibal nih “a biapi deuhmi thil hna kha hngalh i zuam u” tiah ruahnak a kan cheuh. (Filipi 1:10, NW) Zei hi dah a biapi, zei hi dah khulrang in tuah a herh, zei hi dah a biapi i khulrang in tuah a herh ti kha cazin tuah. Tahchunhnak ah, zanriah ca a herhmi va cawk cu a biapi ko nain zokzok in tuah a herhmi a si theng men lai lo. Kan duh tukmi TV program a rat ahcun zoh colh a hau men lai nain zoh hrimhrim a herhmi a si lo. *

A hlankan in i timchung. “Na hreitlung cu a hnawl i na tat lo ahcun tha tam deuh chuah na hau lai. A hlankan in rak i timhtuah hi a ṭha deuh.” (Phungchimtu 10:10) Zeidah kan cawn khawh? Hreitlung tat timi cu i timhtuah chung bantuk a si i a caan kha hmualngei bik in hman khawh awkah aan bawmh lai. A caan a ei i thazaang a lami, tuah a herh theng lomi thil hna kha cazin chungin chuah. Rian teima tein na ṭuan caah a caan a hleih ahcun um sawhsawh hlah. A hnuah tuah dingin naa timhmi rian kha atu ah ṭuan colh. Hreitlung aa tatciami, a fimmi rianṭuantu bantukin a hlankan in i timhchungnak nih rian tampi liim khawh awk le hlawhtlinnak hmuh awkah aan bawmh lai.

A herh lomi thil kha tuah hlah. A biapi lomi le a caan a eimi thil hna tuah an in sawm ahcun al thiam i zuam. Thil tam tuk na tuah ahcun na lungre a thei lai i naa nuam kho ti lai lo.

Lam 2: A Caan A Firmi Thil Hna Kha Hrial

A caan thawn lengmangnak le lung i thleh khawh lonak. “Thlitu le nikhua an ṭhat tiang na ngan peng ko ahcun, thlaici zeihmanh na tuh bal lai lo i zeihmanh na zun bal pek fawn lai lo.” (Phungchimtu 11:4) Zeidah kan cawn khawh? A caan thawn lengmang timi cu a caan le rian liimnak a firmi mifir a si. Nikhua ṭhat a hngakmi lothlo nih cun zeitikhmanh ah thlaici a tuh lai lo i a zun lai lo. Cu bantukin a fiang lomi thil hna ruangah biakhiahnak tuah khawh loin kan um kho. Asiloah biakhiahnak tuah hlanah zeipaoh a tlamtlin dih a hau tiah kan ruah ca zongah a si kho. A biapimi biakhiahnak tuah khawh awkah ṭha tein hlathlai le ruah a hau ti cu a hmaan ko. Phungthlukbia 14:15 ah “mifim nih cun a lamh ding kha ṭha tein a zoh” tiah a ti. Asinain a taktak ahcun biakhiahnak tampi cu ṭha tein tuaktan le ruah hnu hmanhah a fiang lomi thil sining cheukhat ah tuahmi an si.​—Phungchimtu 11:6.

A tlingmi si duhnak. “Cunglei in [asiloah Pathian sinin] a rami fimnak cu . . . dai te le nem tein a um,” tiah Jeim 3:​17 nih a ti. A ṭha bikmi si duhnak lungput cu thangṭhat awk a tlakmi a si. Asinain a caan ah i ruahchanmi le hmuhmi aa khah lo tikah kan lung a dong kho. Tahchunhnak ah, holh thar a cawngmi pakhat nih ka palh lai lo tiah aa ruahchan awk a si lo. A palhnak tu in a cawn awk a si. Tlinnak aa ruahchanmi nih cun palh ding kha a duh lo caah a chim ti lai lo. Mah bantuk lungput nih a ṭhanchonak kha a donh khawh. Kan tuah khawhmi zat lawng i ruahchannak cu a ṭha. Phungthlukbia 11:2 ah “toidorte i um [cu fim a si, NW] a ṭha deuh” tiah a ti. Aa toidor i tuah khawhmi zatte ah aa lungsimi cu lungdaihnak le nuamhnak a hmu lai.

“Thilri kan cawk tikah kan pek taktakmi cu tangka si loin a caan a si.”​—What to Do Between Birth and Death

Lam 3: A Tlarimi le Thil Sining A Hmu Thiammi Si

Rian le hrimhnak ah a tlarimi si. “Tlawmte lawng hmanh ngeih ko i lung dai tein um khi kut a pahnih hnih in rian ṭuan zungzal ko i thlitu tlaih i zuamnak nak cun a ṭha deuh.” (Phungchimtu 4:6) Rian lawng a ṭuan pengmi cu an ṭuan tlukin ṭhatnak an hmu lo. A caan le thazaang an ngei lo. A tha a thumi zong zei rian hmanh an ṭuan lo caah a caan kha an sawksam. Baibal nih a tlarimi si awkah tha a kan pek. Cucaah rian fakpi in i zuam law dinhnak caan zong kawl. A tlarimi si i zuam. Cutin na tuah ruangah na hmuhmi lawmhnak cu ‘Pathian laksawng’ a si.​—Phungchimtu 5:​19.

Mitku vuai tein it. Salm caṭialtu pa nih “hnangam tein ka it lai i kaa hngilh fawn lai” tiah a ti. (Salm 4:8) A cuza cangmi mi pakhat cu pumsalei, thinlunglei le thluaklei ah hliphlau tein a um khawh nakhnga suimilam pariat hrawng a ih a hau. Ih cu a caan man ngei tein hman a si. Zeicahtiah mah nih thluaklei le cawn khawhnak lei kha a ṭhanter caah a si. Mitku vuai lonak nih cawn khawhnak a zorter, ruahlopi in i khawndennak, palhnak le thinhunnak hna a chuahter khawh.

Na phak khawhmi hmuitinh chia. “Ngeihmi chungah lungawi tein um hi ngeih chin lengmang duhnak nakin a ṭha deuh.” (Phungchimtu 6:9) Mah cu zei sullam dah a si? A fimmi nih cun a si kho lomi, aa tlak lomi duhnak le timhnak hna a ngei lai lo. Fakthanh le leiba in cawk awkah lemnak hna kha aa teiter lai lo. Mah canah a tuah khawhmi lawng tuah awk le a ngeihmi ah lungsi hnangam awkah a cawn lai.

Lam 4: A Ṭhami Phunglam Hna Kha Lam I Hruaiter

Na chiahmi phunglam kha ṭha tein ruat. Zeidah a ṭha, zeidah a ṭhalo, zeidah a biapi i zeidah tuah awk a si ti kha na chiahmi phunglam hna in ṭha tein tuaktan. Nunnak cu thal a si ahcun na phunglam nih hmuitinh khen awkah aan bawmh lai. Cucaah a ṭhami phunglam nih na nunnak ah a biapi deuhmi thil kha pakhatnak ah chiah awk, na caan kha fimkhur tein hman awkah aan bawmh lai. Mah a ṭhami phunglam cu khoika ah dah na hmuh khawh lai? Mi tampi nih Baibal ah an kawl. Baibal ah a ṭhami phunglam hna a um.​—Phungthlukbia 2:6, 7.

Dawtnak kha phunglam ṭha bik ah ser. “Dawtnak cu zeizong vialte i rem ṭhipṭhep tein a funtomtu a si tiah” Kolose 3:​14 nih a ti. Dawtnak i tel loin cun a hmaanmi lawmhnak le thinlunglei himnak kan hmu kho lai lo, a hleiin chungkhar ah a si. Dawtnak man a ngeihzia a theithiam lomi hna cu tangka le rian lawng kha pakhatnak ah an chiah i a donghnak ah an i nuamhnak a tlau tawn. Baibal ah dawtnak kong a za lengin a um i dawtnak cu a ṭha bikmi phunglam in a langhter.​—1 Korin 13:​1-3; 1 Johan 4:​8.

Thlaraulei caah a caan pe. Geoff cu duh a nungmi nupi, fa pahnih a ngeih lengah a ṭha tukmi rian le hawikom tampi zong a ngei. A rian cu siilei he aa tlaimi a si caah a hmaiah mi an thihmi kha atu le atu a hmuh. Cucaah “minung nunnak hi hitin maw a si ko lai?” tiah biahalnak a tuah. Voikhat cu Jehovah Tehte Hna chuahmi cauk a rel i a phi a hmuh caah a lung a suk tuk.

Geoff nih a relmi kong kha a nupi le a fale kha a chimh hna i anmah zong nih hngalh an duh ve. Cucaah an chungkhar ningin Baibal kha an hun cawng. Mah tikah a caan kha fimkhur tein an hun hman thiam deuh i aa nuammi chungkhar an hung si. Sifah harnak a um lomi vawlei ah zungzal in kan nung lai timi a ṭha tukmi ruahchannak zong an hun ngei.​—Biathlam 21:​3, 4.

Geoff hmuhtonnak nih “thlarau ah michambau kan si ti aa hngalmi cu lunglawmmi nan va si dah” timi Jesuh bia kha a kan hngalhter ṭhan. (Matthai 5:3) Pathian kong hngalh awkah a caan tlawmpal tal na pe kho lai maw? Cutin na tuah ahcun chikkhat ca lawng si loin na nunchung dihlak caah a caan fimkhur tein na hmanmi a si.

^ cat. 5 2010, April thla chuah I Hlau! chung i “Caan Tam Deuh Hmuh Khawh Ning Lam 20” timi capar ah zoh.