LU KALISANGA ku lila ku zwa feela lizazi le lu pepwa. Caziba yo muñwi u talusa kuli ku lila ki mukwa wa mbututu wa ku zibisa batu kuli ku na ni za tokwa. Mbututu u lilanga ilikuli a fumane za tokwa kwa mubili ni kuli a omba-ombiwe. Kono cwalehe ki kabakalañi ha lu lilanga ni ha se lu hulile, inze lu kona ku talusa maikuto a luna ka linzila ze ñwi?

Miyoko i talanga mwa meeto a luna ka mabaka a shutana-shutana. Lu kana lwa lila kabakala masitapilu, ku zwafa, kamba kabakala ku utwa butuku mwa mubili kamba mwa munahano. Kono ku ba ni tabo, ku imuluha, kamba ku peta nto ye ñwi ni zona li tahisanga miyoko, mi mwa miinelo yeo kaufela miyoko yeo ki ya tabo. Mutu ha lotisa miyoko ni ba bañwi ni bona ba kona ku lotisa miyoko. Bo María ba bulela kuli: “Ha ni bona mutu yo muñwi inzaa lila, ku si na taba ni ze mu tahiseza cwalo, na palelwanga ku itiisa, kamukwaocwalo na lotisanga miyoko ni na.” Mwendi lika ze cwale ka miinelo ya ku ikupulela feela za mwa mafilimu kamba mwa libuku ni zona li kile za mi tahiseza miyoko.

Ku si na taba ni mabaka a tahisanga kuli batu ba lotise miyoko, ku lila ki mukwa o maata wa ku talusa maikuto, mutu a sa buleli. Buka ye bizwa Adult Crying, i bulela kuli: ‘Kwandaa ku lila ku na ni feela linzila li sikai ze ñwi za kona ku bulela ka zona mutu maikuto a hae mwa nako ye kuswani.’ Miyoko i tahisanga kuli ba bañwi ba eze se siñwi. Ka mutala, buñata bwa luna lu fumananga taata ku sa isa pilu ku mutu ya lotisa miyoko kabakala masitapilu, bakeñisa kuli i lu lemusa kuli mutu yo ku na ni ze mu utwisa butuku. Kabakaleo, lu kana lwa lika ku omba-omba kamba ku tusa mutu ya lila.

Licaziba ba bañwi ba lumela kuli ku lila ku lu tusa ku imuluha mwa maikuto ni kuli ku ba ni mukwa wa ku tibelanga miyoko ye lu tahela ku lubeta kwa mibili ya luna. Ba bañwi ba bulela kuli lituso za kwa mubili kamba za mwa munahano ze tiswa ki ku lila, ha li si ka pakiwa kale ki ba sayansi. Nihakulicwalo, lipatisiso li bonisa kuli i bato ba 85 pesenti ya basali ni 73 pesenti  ya baana, ba ikutwanga hande hamulaho wa ku lila. Bo Noemí ba talusa kuli: “Ka linako ze ñwi ni ikutwanga kuli ni tokwa ku lotisa miyoko. Hamulaho wa ku lila, na hohanga moya mi ni bonanga lika hande ka mo li inezi luli.”

Kono maikuto ao a ku imuluha ha tahiswangi feela ki ku lotisa miyoko. Mo ba ezeza ba bañwi ha lu lila, hape ku peta nto ya butokwa. Ka mutala, miyoko ya luna ha i tahiseza ba bañwi ku nga muhato wa ku lu omba-omba kamba ku lu tusa, lu ikutwanga ku imuluha. Kono haiba batu ha ba ngi muhato o swanela ha lu lotisa miyoko, lu kana lwa ikutwa maswabi kamba ku kendiwa.

Kwa bonahala hande fo ku sweu kuli, ku sa na ni mabaka e lu sa utwisisi a tahisanga kuli batu ba lotise miyoko. Kono se lu ziba kikuli ku lotisa miyoko ki nzila ye ñwi ye makaza ye zwa ku Mulimu ya ku bonisa ka yona maikuto a luna.