Ha mu lu taluseze ka za bupilo bwa mina bwa kwamulaho.

Ne ni hulisizwe ki bashemi ba ne ba yanga kwa keleke ili ba ne ba sepahala ni ku beleka ka taata. Ne ba ni susuelize ku ituta hahulu, kamukwaocwalo na yo ituta tuto ya lipisinisi kwa Yunivesiti ya New South Wales. Na lemuha kuli ne ni tabela hahulu ku ezanga lipatisiso mi naa ikatulela ku eza musebezi o ama ku ezanga lipatisiso.

Ne mu ezanga lipatisiso za mufuta mañi?

Sihulu ne ni tabela ku ziba za lipisinisi ze ama litekisano za likabelo za batu mwa likampani. Lipisinisi ze ama litekisano za likabelo za batu mwa likampani, li fanga kolo kwa batu ya ku leka ni ku lekisa likabelo za bona mwa likampani, mi likampani zeo li itusisanga masheleñi ao ku eza lipisinisi. Ye ñwi ya lika ze ni batisisanga, ki ku ziba ze tahisanga kuli teko ya likabelo za batu mwa likampani i be ye tuna kamba ye nyinyani.

Kana mwa kona ku lu fa mutala?

Likampani li libelelwanga kuli li fe piho ya masheleñi e li fumana ka nako ni nako. Batu ba ba bata ku leka likabelo mwa kampani, ba nyakisisanga lipiho zeo kuli ba zibe mo i ezeza kampani yeo. Kono miezezo ye miñwi ye itusiswanga kwa ku fa lipiho zeo haki ye swana. Batu ba ba tabela ku nyaza miezezo ya lika, ba kona ku nga muezezo wo kuli ki nzila ye tusa likampani ku pata mayemo a zona tota ni polofiti ye li fumana. Batu ba ba bata ku leka likabelo mwa kampani ba kona ku fumana cwañi litaba ka butungi ka za kampani ili ze nepahezi? Ki lika mañi ze ba tokwa ku ba ni zona batu ba ba bona mo li zamaisezwa lipisinisi kuli ba bone teñi kuli lipisinisi zeo li zamaiswa ka mukwa o swanela? Na, ni be ni  belekisana ni bona, lu sweli ku lika ku fumana likalabo kwa lipuzo zeo.

Ha mu lu taluseze za tumelo ya mina ya kwa mulaho.

Ne ni yanga kamita ni bashemi ba ka kwa Keleke ye bizwa Presbyterian Church, kono ne ni tilo tuhela za bulapeli ha ne ni li mwa lilimo za ku nonoboka. Ne ni lumela ku Mubupi mi ne ni kuteka Bibele, kono ne ni nga kuli bulapeli ha bu tusi ku tatulula matata a mwa bupilo. Ku na, likwata za bulapeli ne li swana feela sina likwata za batu ba ba kopani ka mulelo wa ku itabisa. Ha ne ni li mwa Europe, ne ni potezi likeleke ze tuna ze ñata mi ne ni ipuzanga libaka likeleke zeo ha ne li na ni sifumu se si tuna, hailifo mwa lifasi ne ku tezi bubotana. Ne ni fumani hahulu taata ku utwisisa shutano yeo mi ne ni kalile ku kakanya litaba za bulapeli.

Kiñi ze ne tahisize kuli mu cince mubonelo wa mina?

Musalaa ka, Jennifer, naa kalile ku itutanga Bibele ni Lipaki za Jehova ni ku yanga kwa mikopano ya bona, kacwalo na ikatulela ku ya ni yena kuli ni yo bona mo ba lapelelanga. Hamulahonyana wa fo, na lemuha kuli ne ku si na hande ze ne ni ziba ka za Bibele. Nto yeo ne i ni komokisize hahulu! Kacwalo, na kala ku itutanga Bibele ni Lipaki.

Muitutelo wa Lipaki ne u ni tabisize hahulu. Ne ba buzanga lipuzo, ku fumana litaba ka za teñi ni ku nyakisisa bupaki bo bu li teñi, kihona ba eza likatulo ze utwahala—ili miezezo ye ne ni itusisanga mwa lipatisiso za ka! Ka silimo sa 1999, lilimonyana feela ku zwa fo ba kolobelezwa bo Jennifer, ni na na kolobezwa sina yo muñwi wa Lipaki za Jehova.

Kana zibo ya mina mwa litaba za sifumu i tiisize sepo ya mina mwa Bibele?

Ki cwalo luli. Ka mutala, Mulao wa naa file Mulimu kwa Maisilaele ba kwaikale ne u bonisa mwa ku tatululela matata a za sifumu, ili matata e ba sa talimana ni ona licaziba ba litaba za sifumu. Mulao ne u tokwa kuli Maisilaele ba siyelange babotana kwa lika ze ba kutula (ili mufuta o muñwi wa mutelo ni silelezo kwa batu), ku kolotisa babotana ku si na ku libelela kekelezo (ku tusa batu ku kona ku kolota), ni ku kutiseza mubu kwa bañi ba ona hamulaho wa lilimo ni lilimo ze 50 (ku bukeleza liluo la mutu). (Livitike 19:9, 10; 25:10, 35-37; Deuteronoma 24:19-21) Litukiso zeo, ni litukiso ze ñwi ze ama sifumu ne li tusize batu ka linzila ze taalu za butokwa: Ne li ba tusize (1) ka nako ye ne ba talimananga ni matata a ku tokwa hande masheleñi, (2) ku zwa mwa bubotana bo bu tandile nako ye telele ni (3) ku kusufaza butata bwa ku sa likanelela mwa litaba za sifumu—mi zeo kaufela ne li ezahalanga lilimo ze fitelela 3,000 pili batu ba si ka kala kale ku itutanga za sifumu!

Hape Bibele i koñomeka kuli batu ba swanela ku bonisa moya ni mikwa ye minde, ye tahisa kuli ba kone ku bukeleza sifumu. Ka mutala, i luta batu ku ba ni busepahali, mufelañeke, sishemo, ni ku ba ba ba itingwa. (Deuteronoma 15:7-11; 25:15; Samu 15) Taba ye tabisa ki kuli, hamulaho wa ku totobela kwa sifumu sa linaha kone ku bile teñi cwanoñu fa, likolo ze ñwi ni likopano za lipisinisi ne li kalile ku susueza licaziba ba lipisinisi ni litaba za masheleñi ku itama ku latelela likuka ze ñwi za mubelekelo ze swanela ku latelelwa. Ka mubonelo wa ka, likuka za muzamao ze mwa Bibele, li fitela kwahule likuka ze latelelwa mwa lipisinisi.

Tumelo ya mina i mi amile cwañi ka butu?

Bo Jennifer ba ni bulelelanga kuli se ni na ni hahulu kutwisiso. Pili ne ni tabelanga hahulu ku eza lika ku si na ku eza mafosisa mi ne ni sa sikululwi. Mwendi ki lona libaka ha ne ni ezize hande mwa tuto ye ñwi ya lipisinisi! Ku si na ku kakanya, ku pila ka likuka za Bibele ku ni tusize ku ba hahulu ni buitikaneleli. Ka nako ya cwale, na ni lubasi lwa ka, se lu na ni tabo ye tuna hahulu. Hape lu ikolanga ku taluseza ba bañwi butali bo bu tusa bwa mwa Bibele. Ku ituta Bibele ki yona nto ye nde ka ku fitisisa ye ni kile na itombola ku eza.