Kũea ngewa kuma ngoonĩ kwendaa we, na syana syaku, kĩla ũmwe eyĩelesye ũndũ ũkwĩw’a na ũndũ ũkũsũanĩa.

Kaingĩ ndwĩthĩawa wĩ ũndũ wĩ laisi kũea ngewa na andũ ma mũika. Yĩla syana syaku syaĩ nini, syaũtavasya kĩla ũndũ. Ĩndĩ yu nũndũ nĩ andũ ma mũika, mayendaa kũneena mũno, na ndwĩsĩ ũndũ iũsũanĩa, na ũndũ ikwĩw’a. Wĩthĩaa nĩ ta ũũngamĩte mũingo ũmwe wa ũsĩ mũthanthau nasyo syana syaku syĩ mũingo ũla ũngĩ. Ĩndĩ o na ethĩwa wĩona syana syaku ta itekwenda kũneena naku, manya yĩĩ nĩyo ĩvinda yĩla waĩle kũneena nasyo mũnango.

Ĩyũmbany’e kũneena na mwana waku saa ila ũkwenda kũea ngewa naku. Ĩyũmbany’e kwĩka ũu o na ethĩwa eenda kũea ngewa naku ũtukũ.

“Mavinda amwe no wĩw’e ta ũmũkũlya ‘No ĩndĩ ũkwĩw’a ũyenda kũneena nakwa na nĩtindie naku mũthenya w’onthe?’ Ĩndĩ nĩtwaĩlĩte kũnyungunyĩsya ethĩwa syana sitũ nikwenda kũneena naitũ? W’o ũsu tiw’o ũndũ ũla kĩla mũsyai wendaa?”—Lisa.

“Nĩw’aa nendete too, na ndyendaa kũkoma nĩ mũselee. Ĩndĩ ethĩwa ve ĩvinda naaea ngewa nesa na syana syakwa sya mũika, nĩ kwĩ ũtukũ.”—Herbert.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: “Ekai kĩla ũmwe ndakamanthe kwĩyĩuna mwene, ĩndĩ amanthe kũuna ũla ũngĩ.”—1 Akolintho 10:24.

Ndũketĩkĩle kwelelũka. Mũsyai ũmwe mũndũũme aĩtye atĩĩ: “Mavinda amwe nĩsaa kwĩthĩa ndisũanĩa maũndũ angĩ yĩla ngũea ngewa na syana syakwa. Ĩndĩ nimanyaa nĩendeee kũsũanĩa maũndũ angĩ vandũ va kũsyĩthukĩĩsya.

Ethĩwa waaĩka ũndũ mũsyai ũsu waweta, voasya TV, na ũivosya simũ yaku kana ũimĩiaa nthĩ yĩla ũneena na syana syaku. Ĩthukĩĩasye maũndũ ala syana syaku iũkũtavya na ũisyony’a kana nũũthĩnĩkĩa mũno maũndũ ala iũkũtavya, o na ethĩwa a vaku wĩona mate ma vata mũno.

“Nĩtwaĩlĩte kũĩkĩĩthya syana sitũ kana nĩtũthĩnĩkĩaa mũno maũndũ ala iũtũtavya. Syesa kwĩthĩa kana tũithĩnĩkĩaa ũndũ ikwĩw’a, no ieke kwĩyĩelesya kana ikamantha ũtethyo kũndũ kũngĩ.”—Maranda.

“Ndũkathilĩke o na ethĩwa mwana waku esũanĩa kwa nzĩa ĩtaĩlĩte.”—Anthony.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: “Sisyai nesa ũndũ mũkwĩthukĩĩsya.”—Luka 8:18.

Mantha myanya. Mavinda angĩ syana syĩw’aa iyenda kũea ngewa na asyai masyo yĩla meũtethya mawĩa ma mũsyĩ vandũ va kwĩkalw’a nthĩ nĩ kana maneenee ũndũ mũna.

“Nĩtũtũmĩaa ĩvinda nesa yĩla nĩtwaĩte ngalĩ. Na nũndũ tũyĩthĩawa tũsyaanĩtye, nĩtũeaa ngewa nesa mbee wa ũndũ tũtonya kwĩka tũilyĩ nthĩ tũsyaanĩtye.”—Nicole.

Yĩla mũũya lĩu, yĩu yĩthĩawa yĩ ĩvinda yĩngĩ mũtonya kũea ngewa.

“Yĩla tũũya lĩu wa wĩoo, nĩtũneeneaa maũndũ mathũku ala tũkomanie namo kana maũndũ maseo ala maumĩlile mũthenya ũsu. Kwĩka ũu nĩkũtumaa twĩthĩwa na ngwatanĩo na kĩu nĩkĩtetheeasya kĩla ũmwe witũ kũmanya kana ndaĩle kũmĩanĩsya na mathĩna e weka.”—Robin.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: ‘Ĩthĩwa wĩ mĩtũkĩ ya kwĩthukĩĩsya, ũte na mĩtũkĩ ya kũneena.’—Yakovo 1:19.