ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ တဲဝဲလၢ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ အတၢ်သးအုး ကကဲထီၣ်သး တဆီဝံၤတဆီ သနာ်က့ ပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤ အတူၢ်ဘၣ်တၢ် တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ်. အဃိ ပှၤတဖၣ်အံၤ အတူၢ်ဘၣ်တၢ် တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ်န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီလၢ အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ်​ ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဂၤ သံသဒၣ်အီၤ သနာ်က့ အသးတအုး ဒိၣ်ဒိၣ်ဘၣ်ဧါ မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်​ “ပာ်ခူသူၣ်” အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဟီဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးတဂၤ မ့ၢ်တဲဖျါထီၣ်​ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်​ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ကကဲထီၣ်​ တၢ်မၤစၢၤလၢအဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်​ သ့လၢ “ကျဲအါဘိ” ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ မ့ၢ်တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ်​ သနာ်က့ တကမၣ်ဘၣ်. ဒီးကျဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်​ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ကဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး, အကလုာ်ဒူၣ်​ တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ, အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဂၤ သံလၢကျဲဒ်လဲၣ်​ အဖီခိၣ်စ့ၢ်ကီး.

ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ ဖဲပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဂၤ သံသဒၣ်အီၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ အကတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးဒံးထဲလဲၣ်န့ၣ်​ အတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. သနာ်က့ တၢ်လၢအကတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အကလဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲန့ၣ်​ ကအိၣ်ဒံး. ပကကွၢ်သကိး အဒိတနီၤ–

နကတူၢ်ဘၣ်လၢ နသးလီၤဘှံးဒိၣ်မး. ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ အကဟီၣ်, ကသးသယုၢ် ပှၤလၢအသံသဒၣ်အီၤ ဒီးအတၢ်တူၢ်ဘၣ်​ ကထီၣ်ကလီၤ ဒီးဆီတလဲသးချ့မး. အကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢအပူၤကွံာ် ဒီးအကမံမီၢ်ဘၣ်​ ပှၤလၢအသံသဒၣ်အီၤအဂ့ၢ်အဃိ အကသးအုးဒိၣ်ထီၣ်. သနာ်က့ ခီၣ်ထံးခါန့ၣ်​ အကဖုးဘၣ်သးအဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ တလီၤနာ်ဘၣ်အီၤဘၣ်. အဒိ ဖဲထံနၤ အဝၤထံမိၤ သံသဒၣ်အီၤ သတူၢ်ကလာ်အခါ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ အနီၣ်ဘၣ်ဝဲဒံး. ထံနၤတဲဝဲလၢ “ခီၣ်ထံးခါန့ၣ်​ ယတတူၢ်ဘၣ်တၢ် နီတမံၤဘၣ်. ယမၣ်တဟီၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယသးလီၤဘှံးဒိၣ်မးအဃိ တဘျီတခီၣ်​ ယကသါ တဘျဲဘၣ်. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ တလီၤနာ် နီတစဲးဘၣ်.”

နကသးကိၢ်တၢ်, ကသးပှံၢ်ထီၣ်တၢ် ဒီးကတူၢ်ဘၣ်လၢ နတၢ်ကမၣ်အိၣ်. အဒိ အါဘဲၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲပဖိခွါအဲရံး သံအခါ အအိၣ်​ ၂၄ နံၣ်. အသံဝံၤအလီၢ်ခံ ယၤဒီးယမါယိၤလါဒၤ သးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မး. ပဝဲန့ၣ်​ ပတဆိကမိၣ်လီၤသးလၢ ပကဲပှၤလၢ အသးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်ညီဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်​ ပတူၢ်ဘၣ်ဒ်အံၤအဃိ ပဖုးဘၣ်ပသးညါ. ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီး ဒီးပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတမၤစၢၤပဖိခွါဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်.” အလဲးဟါဒြိၤန့ၣ်​ အမါသံသဒၣ်အီၤ ခီဖျိလၢ တၢ်ဆါယံာ်ယံာ်ထၢထၢအဃိ. အလဲးဟါဒြိၤစ့ၢ်ကီး အတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်. အတဲဝဲလၢ “ခီၣ်ထံးခါ ယဆိကမိၣ်လၢ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ယကဲပှၤလၢ အတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤပျဲလၢ ယကတူၢ်ဘၣ်တၢ် နးထဲအံၤညါ. ခီဖျိလၢ ယဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်အဃိ လီၤဂာ်လၢ ယပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤအလိၤ ဒီးလၢခံ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယတၢ်ကမၣ်အိၣ်.” ဒီးခါစတဲး လၢပဖးဘၣ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ်​ အတဲဝဲလၢ “ယမါစိၤဖံၤယၤ သံသဒၣ်ယၤအဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ ယသးပှံၢ်ထီၣ်အီၤ. အဃိ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယတၢ်ကမၣ်အိၣ်. နီၢ်ကီၢ်ဒု အသံန့ၣ်​ တမ့ၢ်လၢ အတၢ်ကမၣ်​ အဃိဘၣ်.”

နတၢ်ဆိကမိၣ်​ ကမၤတံာ်တာ်နသး. တဘျီတခီၣ်​ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးတဂၤ အတၢ်ဆိကမိၣ်​ ကဆီတလဲအသးချ့မး ဒီးအတၢ်ဆိကမိၣ်​ ကမၤတံာ်တာ်အသး. အဒိ အကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အနၢ်ဟူ ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲ လၢအသံသဒၣ်အီၤတဂၤ အကလုၢ်, အထံၣ်အီၤ ဒီးအတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးအီၤဒံး. အသးစၢၢ်ဆၢတၢ် တန့ၢ်ဘၣ်​ ဒီးအသးပ့ၤနီၣ်တၢ်ညီ. ထံနၤ တဲဝဲလၢ “တဘျီတခီၣ်​ ယတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤ သနာ်က့ ယဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတခါ. ယနီၣ်ဘၣ်က့ၤလၢ တၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ ယဝၤထံမိၤ သံအခါဟီ. ယသးစၢၢ်ဆၢတၢ် တန့ၢ်ဘၣ်အဃိ ယသးဟးဂီၤညါ.”

နဘၣ်သး အိၣ်ယံၤဒီးပှၤဂၤ. ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးတဂၤ အိၣ်လၢပှၤအါဂၤအကျါ တမုာ်ဘၣ်. ခါစတဲး တဲဝဲလၢ “ယမ့ၢ်အိၣ်လၢ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤ အကျါန့ၣ်​ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယဆိတအိၣ်ဘၣ်. ဒီးယမ့ၢ်အိၣ်လၢ ပှၤသဘျ့အကျါန့ၣ်​ ယတူၢ်ဘၣ်လၢ ယသကိးတအိၣ်ဘၣ်​ ဒီးယကဲပှၤအပိၣ်.” အါဘဲၤအမါ ယိၤလါဒၤ တဲဝဲလၢ “ယအိၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအတဲအါတၢ် ဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဖျါလၢအရ့တဒိၣ်န့ၢ် ပတၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်​ အကျါန့ၣ်​ ကီဘၣ်ယၤညါ. ဒီးဖဲယအိၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအတဲ ဘၣ်ဃးဒီး အဖိဖၠဲးထဲလဲၣ်, မၤတၢ်သ့ထဲလဲၣ်​ အကျါအခါ ကီဘၣ်ယၤစ့ၢ်ကီး. ယသးခုစၢၤအဝဲသ့ၣ်​ သနာ်က့ ယတဘၣ်သး ကနၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဘၣ်. တၢ်အိၣ်မူ ကလဲၤသးဒ်အံၤန့ၣ်​ ယၤဒီးယဝၤသ့ၣ်ညါ, ဘၣ်ဆၣ်​ ယတဘၣ်သး ကနၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲဘၣ်.”

နကအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ. ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးတဂၤန့ၣ်​ အတဘၣ်သး အီၣ်တၢ်ဘၣ်, အကဃဲၤလီၤ မ့တမ့ၢ် ကဘီၣ်ထီၣ်​ ဒီးအမံအဆၢကတီၢ် တဘၣ်လိာ်သးဘၣ်. အဒိ အဲရဲၤ အပါသံသဒၣ်အီၤ တနံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အတဲဝဲလၢ “ယမံတန့ၢ် နီတစဲးဘၣ်. ယမံနီၣ်ထီၣ်သးလၢမုၢ်နၤခီ ဒီးယဆိကမိၣ်​ ယပါအဂ့ၢ်.”

 အလဲးဟါဒြိၤစ့ၢ်ကီး အအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တၢ်ကီတၢ်ခဲတနီၤ သနာ်က့ ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ်​ အတသ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်ဘၣ်. အတဲဝဲလၢ “ယလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ်​ ထီဘိ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဲယၤလၢ ယတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဂ့ၤ. အဃိ ယဆိကမိၣ်​ ယတၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်​ ဟဲအိၣ်ထီၣ်န့ၣ်​ ကမ့ၢ်ခီဖျိလၢ ယတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးအဃိ.” ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ အတၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်​ ကိညၢ်လီၤက့ၤ ကယီကယီ. အလဲးဟါဒြိၤ လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ်န့ၣ်​ ဖးဂ့ၤညါ. ဒီးနီၢ်ကီၢ်န့ၣ်​ ဖဲပှၤတဂၤတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးအခါ အနီၢ်ခိဂံၢ်တြီဆၢတၢ် ကစှၤလီၤ, အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ လၢအအိၣ်ပာ်န့ၣ်​ ကနးထီၣ်​ ဒီးအဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဆါလၢအဂၤသ့.

နကဘၣ်မၤဝံၤ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်​ ဘၣ်ဆၣ်​ အတညီဘၣ်. အါဘဲၤ တဲဝဲလၢ “ပဖိခွါအဲရံး သံဝံၤအလီၢ်ခံ ပဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ ပဘူးပတံၢ်, ပသကိး ဒီးပဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီး အတၢ်မၤခိၣ်​ ဒီးအဟံၣ်ကစၢ်. ပဘၣ်မၤပှဲၤ လံာ်လဲၢ်ဒီဒူၣ်. ဝံၤဒီး ပဘၣ်ကွၢ်ကျဲၤက့ၤ အဲရံးအတၢ်ဖိတၢ်လံၤ. ဖဲပနီၢ်ခိ ဒီးသးဂံၢ်ဘါ လီၤဘှံးအခါ ပဘၣ်မၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဃိ အတညီဘၣ်.”

မ့မ့ၢ် ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ်​ အထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢအဂၤတမံၤ. အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်ကွၢ်ကျဲၤက့ၤ တၢ်လၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဂၤမၤဝဲ တချုးဖဲအသံအခါ. ထံနၤ လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်. အတဲဝဲလၢ “ဖဲအဝၤထံမိၤ အိၣ်မူဒံးအခါ အကွၢ်ကျဲၤ ပစ့စရီ ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အဂၤ ထီဘိ. ခဲအံၤ အကဲထီၣ်က့ၤ ယမူဒါ ဒီးယဘၣ်ကွၢ်ကျဲၤက့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤအဃိ ယတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအါထီၣ်. ယမၤလၢပှဲၤ မူဒါအံၤ ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤဧါ.”

ပမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်တူၢ်ဘၣ်​ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်အံၤ တန့ၢ်ညီညီဘၣ်. ဒီးဖဲပှၤလၢပအဲၣ်တဂၤ သံသဒၣ်ပှၤအခါ ပကသးအုးဒိၣ်မး သနာ်က့ ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါဆိ တၢ်လၢပကတူၢ်ဘၣ်​ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်န့ၣ်​ ပလဲၤခီဖျိ ပတၢ်သးအုး ကညီတစဲး. ပကဘၣ်​ သ့ၣ်နီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ အတူၢ်ဘၣ်တၢ် တဒ်သိးလိာ်သး ကိးဂၤဒဲးဘၣ်. ဒီးပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးတဂၤ မ့ၢ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်တူၢ်ဘၣ်​ ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်အသးသ့န့ၣ်​ အသးကမုာ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး.

တၢ်လၢနကတူၢ်ဘၣ်– တၢ်တူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ တအိၣ်ဝဲထီဘိဘၣ်. လၢခံန့ၣ်​ အကကိညၢ်လီၤ ဒီးကစှၤလီၤဝဲ ကယီကယီ. ပတၢ်သးအုးနးမး “တလီၤမၢ်ကွံာ်” ခဲလၢာ်စီပျီဘၣ်​ ဒီးပတသးပ့ၤနီၣ်​ ပှၤလၢပအဲၣ်​ လၢအသံသဒၣ်ပှၤ တဂၤန့ၣ်ဘၣ်. အဒိ ပမ့ၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်​ လၢအသံသဒၣ်ပှၤ သတူၢ်ကလာ် မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်တုၤဃီၤလၢ အသံအမုၢ်နံၤန့ၣ်​ ပတၢ်သးအုးနးမးအံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်ကဒီးသ့. သနာ်က့ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး အါဂၤန့ၣ်​ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးအသကိး မၤစၢၤအီၤအဃိ အပၢၤဝဲအတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၢ် ဒီးမၤက့ၤ တၢ်လၢကဘၣ်မၤဝဲလၢ တနံၤဘၣ်တနံၤ အဂီၢ်န့ၢ်.

နကတူၢ်ဘၣ်ဒ်အံၤ ယံာ်ထဲလဲၣ်. ပှၤတနီၤန့ၣ်​ ကတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး လၢအလါတဖၣ်. ဒီးပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ်​ အတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး တနံၣ်ခံနံၣ်​ ဝံၤအလီၢ်ခံမၣ်​ အကိညၢ်လီၤက့ၤ. မ့မ့ၢ် ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ်​ အကတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး ဖးယံာ်ညါ. a အလဲးဟါဒြိၤ တဲဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်ယၤန့ၣ်​ ယတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး ကအိၣ်သၢနံၣ်ညါ.”

အိၣ်ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢး ဆိကမိၣ်တၢ် ထဲလၢတနံၤအဂီၢ်. မၤဖဲနမၤကဲ ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ မုၢ်ကအိၣ်ဝဲတနံၤ တၢ်တူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမးန့ၣ်​ ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ လီၤထူလီၤယိာ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ခဲအံၤ ဒ်သိးနတၢ်သးအုးနးမး ကစှၤလီၤ ဒီးနတတူၢ်ဘၣ်​ တၢ်သးအုးနးမး ဖးယံာ်တဂ့ၤအဂီၢ် တၢ်လၢနမၤသ့န့ၣ်​ အိၣ်ဧါ.