Muntu ua kala na mana a cili ue ku hasa ku tepesa via cili ku via vipi. Ku nongonona via cili ni via vipi ka ce kuliya na vika a singanieka mu ntsimbu oyo, houe. Vunoni ue ku tavesa vitume vi mu tuamenene mu viose via linga ambe nga a li kua lika lieni.

Vanike ve ku ivua mizimbu ya ku henga ku tuala ha via cili na via vipi ku sikola, mu miaso i ve ku halakana na mu TV. Kaha evi vi hasa ku liluisa na vi ve ku lilongesa ku tuala ha via cili na via ku vihia.

Eci ce ku pua citanga ca kama ku vunike ni vunkavala. Livulu li ve ku sana nguavo Beyond the Big Talk ngualio, “Vanike va pande ku ivuisisa ngecize vantu vavengi va ka va sindiya ku linga via vingi linga va tsimane na ku va lema, kaha va pande ku lilongesa ku hangula via cili ambe nga vakuavo ka va vi tava.” Ngeci mukemuo, visemi va na pande ku longesa vana mana a cili ntsimbu kanda va hete ha vunkavala.

Longesenu muana a tepese via cili ku via vipi.

CITUME CA MU MBIMBILIYA: “Vaze va na kolo . . . va li na mavuilo avo a ku zangama, va hasa ku hangununa via cili ku via vipi.”​—VaHevelu 5:14.

• Longesenu mezi a kuasa muana ku tepesa via cili ku via vipi. Nkala litangua uanenu vukovelelo vua ku tsindika ha viuma ngeci mua: “Ovu vusunga; aa makuli.” “Ku linga muze cikeco ku muesa ngozi; vunoni omuo kuahi.” Mu ku hita ca ntsimbu, kanike a ka hasa ku nongonona via cili via na pande ku linga kaha na via ku vihia ka pandele ku linga.

• Lekenu muana omo lia vika vimo viuma via pua via cili ni via vipi. Ca ku muenako, mu hulenu nguenu: Omo lia vika ca pua ca cili ku pua mukua vusunga? Vati makuli a hasa ku tsiha vusamba? Omo lia vika ku punda ca pua ca ku vihia? Hilulenu vuino na muana linga a hase ku tepesa via cili ku via vipi.

• Ntsindikenu ha vivezikiso vie kuiza mu ku kala na mana a cili. Halumo mu hasa ku handeka nguenu: “Nga u pua mukua vusunga, vakuenu va ka ku kulahela,” ni “Nga u kala na ngozi, vantu va ka lema ku yoya nove.”

Lihakelenu kapandi linga vusoko vuenu va vu tantekeye ku mana a cili.

CITUME CA MU MBIMBILIYA: “Lisetekienu enu vavene.”—2 Kolintu 13:5.

•   Vusoko vuenu va pande ku vu tantekeya ku vilinga via cili, linga mu hase ku handeka na mutima uose nguenu:

  • “Mu vusoko vuetu ka tue ku handeka makuli.”

  • “Ka tue ku liveta ni ku licokota.”

  • “Ka tue ku ku lituka ni ku tomba vakuetu.”

Nga mu lingamo, vana venu va ka mona ngecize ku kala na mana a cili ka ca puile lika masiko a ngoco vunoni a pua citantekeyeso ca vusoko.

• Puenu na ku simutuila na muanenu ku tuala ha vilinga via cili. Pangesenu viuma vie ku soloka nkala litangua mu ku pua vukovelelo vua ku longesa vana venu. Cikuavo naua setekesenu kakesi kenu ku vize vie ku mona muana mu TV ni ku sikola. Hulenu muana nguenu: “Nga yove, vika u ne ku linga?” “Vati vusoko vuetu vue ku manusuile citanga caco?”

Kaniamesenu kapandi kavo ka ku linga via cili.

CITUME CA MU MBIMBILIYA: “Kalenu na mutima ua ku tantuluka.”​—1 Petulu 3:16.

• Sangalenu muana nga a muesa mana a cili. Nga muanenu na lingi via cili, mu sangalenu kaha mu lekenu omo lia vika mua mu sangalela. Ca ku muenako, mu hasa ku mu leka nguenu: “Euani muanange! Ua lingi vuino.” Nga kanike na litavela ngueni na lingi vimo via ku vihia, ha katete mu sangalenu omo lia ku handeka vusunga amba vuose mu mu sungamese.

• Sungamesenu muana nga na lingi via ku vihia. Kuasenu muana a pue na ku litavela visevuka vieni. Kanike na pande ku tantekeya haka na sevuka kaha na vati vilinga vieni ka via litombuele na via vusoko vueni. Vunoni vamo visemi ka ve ku lingamo ku teua halumo ‘muana a teketa.’ Eci ka ca puile ca cili muomu ku handekela muana ci ka mu kuasa ku kala na mutima ue ku mu lungula ku viana ku linga via ku vihia.