„Nigdy więc nie zamartwiajcie się o następny dzień, bo następny dzień będzie miał własne zmartwienia” (MATEUSZA 6:34).

Co to oznacza: Codzienne troski są częścią życia. Ale nie musisz ich mnożyć, martwiąc się o to, co będzie jutro. Staraj się koncentrować na dniu dzisiejszym.

• Pod wpływem stresu możesz odczuwać niepokój. Spróbuj więc podejść do tego w ten sposób: Po pierwsze, uświadom sobie, że stresu nie da się zupełnie uniknąć. Ale nie zwiększaj go przejmowaniem się rzeczami, na które nie masz wpływu. Po drugie, pamiętaj, że to, czego się obawiasz, może się nigdy nie wydarzyć.

„Mądrość pochodząca z góry jest (...) rozsądna” (JAKUBA 3:17).

Co to oznacza: Nie bądź perfekcjonistą. Nie stawiaj sobie i innym zbyt wysoko poprzeczki.

• Bądź skromny, miej rozsądne oczekiwania oraz znaj ograniczenia swoje i innych. Zmniejszy to stres twój i ludzi wokół ciebie, a nawet ułatwi wam osiągnięcie celów. Poza tym nie trać poczucia humoru. Kiedy się śmiejesz — nawet jeśli coś idzie nie tak — rozładowujesz napięcie i poprawiasz sobie nastrój.

„Kto ma rozeznanie, zachowa spokój” (PRZYSŁÓW 17:27).

Co to oznacza: Negatywne emocje mogą utrudnić ci jasne myślenie, dlatego staraj się zachować spokój.

• Określ, co jest przyczyną twojego stresu, i zwróć uwagę, jak na niego reagujesz. Na przykład kiedy czujesz się zestresowany, ustal, o czym myślisz, co czujesz i co robisz, a może nawet to gdzieś zanotuj. Uświadomienie sobie swojej reakcji na stres może ci pomóc skuteczniej sobie z nim radzić. Ponadto pomyśl, w jaki sposób mógłbyś wyeliminować ze swojego życia pewne stresujące sytuacje. Jeśli to niemożliwe, postaraj się zminimalizować ich wpływ, na przykład efektywniej zarządzając swoimi zadaniami lub czasem.

• Spróbuj spojrzeć na sprawy pod innym kątem. To, co stresuje ciebie, nie musi stresować kogoś innego. Różnica może zależeć od punktu widzenia. Zastanów się nad takimi trzema radami:

  1. Nie zakładaj z góry, że inni mają złe intencje. Wyobraź sobie, że stoisz w kolejce i ktoś nagle wchodzi przed ciebie. Jeśli uznasz, że było to niegrzeczne, możesz się zdenerwować. Zamiast tego spróbuj pomyśleć, że ta osoba nie miała złych zamiarów.

  2. Dostrzegaj pozytywne strony sytuacji. Na przykład długie czekanie u lekarza albo na lotnisku nie będzie aż tak trudne do zniesienia, jeśli w tym czasie coś poczytasz, nadgonisz pracę albo odpowiesz na e-maile.

  3. Patrz na sprawy z szerszej perspektywy. Zastanów się: „Czy jutro albo za tydzień ten problem będzie miał jakieś znaczenie?”. Dostrzegaj różnicę między problemami, które są małe lub przejściowe, a tymi, które są poważne.

„Niech wszystko odbywa się godnie i w sposób uporządkowany” (1 KORYNTIAN 14:40).

Co to oznacza: Staraj się prowadzić uporządkowane życie.

• Lubimy, gdy nasze życie jest do pewnego stopnia uporządkowane. Jedną z postaw, które zakłócają porządek — i przyczyniają się do stresu — jest odkładanie wszystkiego na później. Może to tylko wydłużyć naszą listę zaległych zadań. W takiej sytuacji warto wypróbować dwie rady:

  1. Ułóż realistyczny plan i się go trzymaj.

  2. Ustal, co sprawia, że odkładasz rzeczy na później, i postaraj się to zmienić.

„Lepsza jest garść odpoczynku niż dwie garście ciężkiej pracy i gonitwy za wiatrem” (KAZNODZIEI 4:6).

Co to oznacza: Pracoholik może się pozbawiać korzyści wynikających ze swoich „dwóch garści ciężkiej pracy”. Może nie mieć już ani czasu, ani sił, żeby cieszyć się tym, na co pracował.

• Miej zrównoważone podejście do pracy i pieniędzy. Więcej pieniędzy nie oznacza więcej szczęścia albo mniej stresu. W rzeczywistości może być odwrotnie. W Księdze Kaznodziei 5:12 czytamy: „Bogatemu jego majątek nie pozwala spać”. Dlatego staraj się nie żyć ponad stan.

• Znajduj czas na odpoczynek. Kiedy robisz rzeczy, które sprawiają ci przyjemność, rozładowujesz stres. Ale bierny wypoczynek, taki jak oglądanie telewizji, może nie spełnić swojej roli.

• Nie pozwól elektronice zdominować twojego życia. Unikaj ciągłego sprawdzania e-maili, SMS-ów czy wpisów w mediach społecznościowych. Jeśli nie jest to konieczne, nie czytaj e-maili służbowych poza godzinami pracy.

„Trening fizyczny jest (...) pożyteczny” (1 TYMOTEUSZA 4:8).

Co to oznacza: Regularne ćwiczenia dobrze wpływają na zdrowie.

• Rozwijaj dobre nawyki. Aktywność fizyczna może poprawić ci nastrój, a także sprawić, że twój organizm będzie lepiej reagował na stres. Jedz zdrowo i nie pomijaj posiłków. Staraj się dobrze wysypiać.

• Unikaj niezdrowego radzenia sobie ze stresem, na przykład przez palenie papierosów, zażywanie narkotyków czy nadużywanie leków lub alkoholu. Na dłuższą metę takie „rozwiązania” potęgują stres, bo mogą pozbawić cię zdrowia i ciężko zarobionych pieniędzy.

• Jeśli stres cię przytłacza, idź do lekarza. Szukanie pomocy u specjalisty nie oznacza porażki.

‛Oceń, co naprawdę się liczy’ (FILIPIAN 1:10).

Co to oznacza: Zastanów się, jakie masz priorytety.

• Uporządkuj swoje zadania zgodnie z hierarchią ważności. Dzięki temu będziesz mógł się skupić na ważniejszych zajęciach i ustalisz, co możesz odłożyć, zlecić komuś innemu albo z czego zupełnie zrezygnować.

• Przez tydzień zapisuj, jak korzystasz z czasu. Potem zastanów się, czy nie mógłbyś tego robić lepiej. Im większą masz kontrolę nad tym, jak spędzasz czas, tym mniejszą presję będziesz odczuwać.

• Planuj odpoczynek. Nawet krótkie przerwy mogą dodać ci energii i zmniejszyć stres.

„Troska przytłacza serce człowieka, ale dobre słowo je rozwesela” (PRZYSŁÓW 12:25).

Co to oznacza: Życzliwe i pełne współczucia słowa mogą podnieść cię na duchu.

• Porozmawiaj o tym, co przeżywasz, z kimś, kto cię rozumie. Zaufana osoba może ci pomóc spojrzeć na sytuację z innej perspektywy albo nawet dostrzec rozwiązanie, które przeoczyłeś. Już samo zrzucenie z siebie ciężaru może sprawić, że poczujesz ulgę.

• Poproś o pomoc. Może uda ci się przekazać komuś zadanie albo podzielić się obowiązkami.

• Jeśli stresuje cię współpracownik, poszukaj sposobu poprawienia sytuacji. Może na przykład mógłbyś mu życzliwie i taktownie powiedzieć, jak na ciebie wpływa (Przysłów 17:27). Jeśli to nie pomoże, czy jesteś w stanie ograniczyć ilość czasu spędzanego z tą osobą?

„Szczęśliwi ci, którzy są świadomi swoich potrzeb duchowych” (MATEUSZA 5:3).

Co to oznacza: Jako ludzie potrzebujemy w życiu czegoś więcej niż tylko jedzenia, ubrania i dachu nad głową. Mamy też potrzeby duchowe. Jeśli chcemy być szczęśliwi, musimy być świadomi tych potrzeb i je zaspokajać.

• Wielką pomocą może być modlitwa. Bóg zachęca cię, żebyś ‛przerzucił na Niego wszystkie swoje zmartwienia, bo On się o ciebie troszczy’ (1 Piotra 5:7). Modlitwa i rozmyślanie o budujących sprawach może ci zapewnić głęboki spokój wewnętrzny (Filipian 4:6, 7).

• Czytaj to, co zbliży cię do Boga. Zasady omówione w tym czasopiśmie pochodzą z Biblii — Księgi, która została spisana, żeby pomóc nam zaspokajać potrzeby duchowe. Zasady te pomagają nam również rozwijać „praktyczną mądrość i umiejętność myślenia” (Przysłów 3:21). A może wyznaczysz sobie cel, żeby czytać Biblię? Na dobry początek mógłbyś zacząć od Księgi Przysłów.