Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Mafoni ne Makompyuta Alengela Milanguluko Yenu Kwikala Byepi?

Mafoni ne Makompyuta Alengela Milanguluko Yenu Kwikala Byepi?

Bantu bavula lelo jino, bapayankana bingi na kufunda sukulu, bya ku nkito nangwa bintutu bikwabo. Mafoni ne makompyuta byakonsha kukwasha bantu kuyuka bintu. Lelo jino, kyapeela bingi muntu kutaana bintu bukiji byo abena kukeba kukila kala. Boba bino kwa kubula ne kufuma pa nzubo nangwa kufuma po baikala.

Pano bino, bantu bakizhamo kwingijisha mafoni ne makompyuta bataana’mba . . .

  • kibakatazha bingi kuta muchima pa bintu byo babena kutanga.

  • bomvwa bingi mukose inge bajitu bunke.

  • balabikwa bingi ne kubula kuta muchima pa byo babena kuba.

BYO MWAFWAINWA KUYUKA

KUTANGA

Javula bantu bengijisha foni nangwa kompyuta kechi batekanya ne kutanga kibaaba kyonse nangwa buku yense ne. Abo bapitamotu kapambala kuba’mba bataanemo kishinka kyo babena kukeba.

Kupitamotu lubilo mu byo mubena kutanga kuwamatu inge kya kuba mubena kukeba mukumbu wa bukiji bukiji wa bwipuzho. Pano bino, kutanga lubilo kwatama inge kya kuba mukeba kumvwisha mutwe ye mubena kutangapo.

BYA KULANGULUKAPO: Nanchi kimupeelela anweba kutanga mikuku yalepa nyi? Nanchi mukwatakanya bintu byavula inge saka mutako muchima pa kutanga nyi?—BYAMBO BYA MAANA 18:15.

KUTAKO MUCHIMA

Bantu bamo bengijisha foni ne kompyuta kwingijilamo bintu byavula pa kimye kimotu, nabiji kutumina bakwabo tubyambo pa foni akwe saka babena kutanga. Kuba bino kwibalabika bingi. Kabiji kechi bengila bulongo mingilo yabo ne.

Pa kuba’mba mubenga bintu bulongo ne kubula kulabikwa, mwafwainwa kutako bingi muchima. Kuba bino kukemukwasha kufunjilapo byavula. Grace wa myaka 14 waambile’mba: “Kuta muchima pa kyo ubena kuba kukepeshako kwikala na bijikila ne kubula kulubankanya bintu. Aluno nafunda kuba’mba kuta muchima pa kintu kimo kukila kwivuzhizha mingilo kunkwasha kubula kulabikwa na bintu byo mbena kubula kwingijilapo.”

BYA KULANGULUKAPO: Nanchi kwingila mingilo yavula pa kimye kimo kwimukatazha kutako muchima ne kuvuluka byo mubena kufunda nyi?—BYAMBO BYA MAANA 17:24.

INGE MUJITU BUNKE

Bantu bamo kechi batemwa kwikala bunketu ne. Akino kyo kibalengela kwingijishanga bingi mafoni pa kuba’mba mukose apwe. Ba Olivia baambile’mba: “Ñumvwa bingi mukose kwikalatu pamo maminiti 15 kwa kubula kutala pa foni, pa tabuleti nangwa kwambula TV.”

Pano bino, pa kuba’mba muntu akwatakanye byo abena kutanga, wafwainwa kwikala kwa bunke na kulanguluka langulukapo. Mambo kuba bino kukwasha bingi muntu kufunda kechi banyiketu bonkatu ne, bino ne bakulumpetu.

BYA KULANGULUKAPO: Inge mujitu bunke, nanchi mwingijisha kyokyo kimye kulanguluka languluka pa byo mwatanga nyi?—1 TIMOTI 4:15.

BYO MWAFWAINWA KUBA

LANGULUKAIPO BULONGO PA BYO MWINGIJISHA FONI NE KOMPYUTA

Mu ñanyi mashinda mo mwakonsha kwingijisha foni kwimukwasha kufunjilako bintu? Abino bintu byakonsha kwimulengela byepi kubula kuta muchima pa byo mubena kutanga ne kufunda bintu?

JIFUNDE JA MU BAIBOLO: “Lama maana alumbuluka ne maana a kupima bintu.”—BYAMBO BYA MAANA 3:21.