КӨР ДААН, кандыг ажыл чоруп турар-дыр. Изра́ильчилер Иерусали́мниң ханаларын тудуп үндүрүп турлар. Чүс бежен ийи чыл бурунгаар Навуходоно́сор хаан Иерусали́мни узуткаан, ынчан ханаларын буза шапкаш, хоорайның хаалгаларын өрттедипкен. Бирги изра́ильчилер Вавило́ндан чурттунче эглип келгеш, чаа ханалар тутпаан.

Чүү деп бодаар-дыр сен, долгандыр ханалары чок хоорайның чурттакчыларының бо бүгү чылдар дургузунда сагыш-сеткили кандыг турган? Амыр-дыш чок. Оларже дайзыннар келгеш, белени-биле халдап болур турган. Ынчалза-даа ам-на Неемия чонга чаа ханалар тударынга дузалаан. Неемия деп кымыл, билир сен бе?

Неемия — Сузы хооорайдан изра́ильчи, ында Мардохе́й болгаш Есфи́рь база чурттап турар. Неемия, хаанның ордузунга бараан болуп турар, ынчангаш Мардохе́йни болгаш Есфи́рь кадынны эки таныыр боор чадавас. Ынчалза-даа Есфи́рьниң ашаа Артаксе́ркс хаан турда, Неемия бараан болуп турган деп, Библияда биживээн. Дараазында Артаксе́ркс хаан турда, ол бараан болуп турган.

Сактыр-дыр сен бе, Иерусали́мге Иегованың өргээзин септээринге Артаксе́ркс деп эки хаан Е́здрага акша берген. Ынчалза-даа Е́здра хоорайның ханаларын тургуспаан. Ону Неемия кылган деп канчаар болдунганыл, билип аалыылам.

Артаксеркс Е́здрага Бурганның өргээзин септээринге акшаны бергенинден бээр 13 чыл эрткен. Ол үеде Неемия Артаксе́ркс хаанның кол арага кудукчузу бооп бараалгап турган. Ол хаанга араганы чедирип бергеш, кым-даа ону хораннавас кылдыр хайгаараар. Ол кончуг харыысалгалыг ажыл.

Оон бир-ле катап Изра́иль черинден Неемияга ооң акызы Ханани база каш кижи аалдап келген. Олар изра́ильчилерниң эртип турар бергелериниң дугайында база Иерусали́мниң ханалары ам-даа эде тургустунмаанын чугаалаан. Неемия дыка муңгараан база ол дугайында Иеговага мөргээн.

Бир катап Неемияның хөлчок муңгараанын эскергеш, хаан айтырган: ‘Чүге ындыг муңгаргай сен?’ Иерусали́м түремик байдалда база ооң ханалары бузук деп, Неемия тайылбырлаан. ‘Чүнү күзээр-дир сен?’— деп, хаан айтырган.

— Иерусали́мниң ханаларын тургузуп чоруурун, меңээ чөпшээреп көрем,— деп, Неемия дилээн. Артаксе́ркс хаан дыка буянныг. Ол Неемияны салыпкан, база тудугга херек ыяш тыптынып алырынга аңаа дузалаан. Иерусали́мге келгеш, Неемия чонунга чүнү кылырының дугайында дораан дыңнаткан. Улуска ол чүүл таарымчалыг болган, ынчангаш: ‘Тудар бис’,— деп, олар шиитпирлээн.

Ханаларның туттунуп турарын көргеш, дайзыннар: ‘Оларны барып өлүргеш, тудугну соксадып каалыңарам’,— деп дугурушкан. Ол дугайын Неемия билип кааш, ажылчыннарга селемелерни болгаш чыдаларны үлээн. ‘Бистиң дайзыннарывыстан кортпаңар. Ха-дуңмаларыңар дээш, уругларыңар, кадайларыңар, бажыңнарыңар дээш тулчуңар’,— деп кыйгырган.

Улус дидим сорук-биле долган. Хүндүс-даа, дүне-даа олар чепсээн белеткеп алгаш, тудуун тударын уламчылааннар. 52-ле хүн иштинде ханалар туттунган. Чон ам айыыл чок деп биле берген. Неемия биле Е́здра чонну Бурганның хоойлуларынга өөредир боорга, улус хөлчок аас-кежиктиг.

Ынчалза-даа чуртталга вавило́нчу хоругдаашкынның мурнунда турганы дег эвес болган. Чонну пе́рси хаан чагырып турар, ынчангаш улус аңаа бараан болур ужурлуг. Ынчалза-даа Иегова кижилерге тайбыңны эккээр, чаа хаан чортурун аазаан. Ол хаан кымыл? Кандыг арга-биле ол черге тайбыңны тургузар? Ол дугайында бир-ле чүүл билдингир апаарының бетинде, 450 хире чыл эрткен. Ынчан төөгүде эң чугула чаш уругнуң төрүттүнгени болган. Ол дээрге дараазында чугаа-дыр.