Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

Mwaha 83: Ixirii Sa Oyerusalemu

Mwaha 83: Ixirii Sa Oyerusalemu
Alipa-ooteka anitthikela oteka ixiri sa oYerusalemu

NWEHE muteko wotheene onivariwa va. AnaIsarayeli arii oovareya oteka ixirii sa oYerusalemu. Vaavo Mwene Nabukhodonosori vaamunyaanyalya awe Yerusalemu sihinatthi iyaakha 152, owo aahipwexakasa ixirii ni opaha mikhora sa muttetthe. AnaIsarayeli khiyaatthikenle oteka ixirii niinanoru ariki ophiyaru mmukwaha aya wookhuma oBabilonia.

Nyuwo munuupuwela wira atthu awo yoonela sai okhala mmo mu iyaakha iya sotheene voohikhala ixirii soorukurerya mittetthe saya? Awo khanoona okhala oosukeya. Anyokhani aya anoowerya mookhweya orwa ni waatuphelasa. Masi vano mulopwana ola Nehemiya wanikisa waya onaakhaliherya atthu wira ateke ixirii vasyaa-tho. Nyuwo munnimusuwela Nehemiya tanii?

Nehemiya ti muIsarayeli yoowo onrwa muttetthe wa oSusa, weiwo Mardokeyo ni Estheri onikhala aya. Nehemiya aavara muteko mu empa ya mwene, siiso ti vooweryaneya wira owo aahikhala mpatthani ooloka a Mardokeyo ni a Pwiyamwene Estheri. Masi Biibiliya khonihimya wira Nehemiya anvarela muteko iyawe Estheri, Mwene Asuwero. Owo anvarela muteko mwene oottharela, Mwene Artaserse.

Munnuupuwela, Artaserse orii mwene ooloka yoole anvanhe Eezira musurukhu wotheene wira oroihe oYerusalemu wira oreherye empa ya Yehova. Masi Eezira khaatenke ixirii soonyaanyeya sa muttetthe owo. Nrowee niwehee moota siiranen’ya aya wira Nehemiya taavanre muteko ola.

Soovira iyaakha 13 okhuma vaavale Artaserse vanvanha awe Eezira musurukhu wira alokiherye empa ya Muluku. Nehemiya vano ti muulupale a oovahererya soowurya wa Mwene Artaserse. Ela enitaphulela wira owo oninvahererya mwene eviinyu awe, ni onittittimiherya wira ohikhale mutthu onrowa omuhelela mwene murette oniiva. Ola muteko wootthuneya vanceene.

Saana, nihiku nimosaa Hanani munnawe Nehemiya ni alopwana akina ankhuma elapo ya wIsarayeli annoorwa omuxukurya Nehemiya. Awo annimuleela sa muxankiho orina aya anaIsarayeli, ni moota ixirii sa oYerusalemu nlelo siry’aya soonyaanyeya. Ela ennimwiiriha Nehemiya okhala ooriipiwa murima, nto owo onivekela wa Yehova voohimya sa ela.

Nihiku nimosaa mwene onoona wira Nehemiya orii ooriipiwa murima, ni onnikoha oriki: ‘Xeeni mukhalaka ooriipexiwa murima?’ Nehemiya onimuleela wi okhala wira Yerusalemu orii mmukhalelo wootakhala ni wi ixirii sirii soonyaanyeya ene. ‘Muniphavela exeeni?’ mwene onnikoha.

Nehemiya onitthokiherya moota wooteka

‘Mukeemererye orowa oYerusalemu,’ Nehemiya onnihimya, ‘wira miyo kateke ixirii.’ Mwene Artaserse tooreera murima vanceene. Owo onimuleela Nehemiya wira orooke, nto owo onimukhaliherya ophwanya ithaapwa soorowa otekana. Niinanoru nuumala Nehemiya ophiya oYerusalemu, owo onaaleela atthu voohimya sa miyuupuwelo sawe. Awo annisiveliwa ni muupuwelo owo, ni anihimya wira: ‘nrowe nipacerye oteka.’

Vaavo anyokhani a anaIsarayeli vaniweha aya exirii ewelaka, awo anihimya so: ‘Hiyo ninrowa owiivakasa, ni weemexa muteko wooteka.’ Masi Nehemiya onniiwa ela, nto onaavaha anamuteko ikatana ni mavaka. Ni onahimya so: ‘Muhiwoove anyokhani ahu. Nwaakihe anninyu, aniinyu, axaarinyu, ni ipa sanyu.’

Atthu anikhala oolipa murima vanceene, awo annivikaniha ovarelela ikaruma saya sa ekhotto othana ni ohiyu, ni awo annivikaniha atekaka. Siiso mmahiku 52 paahi ixirii sinnimalihiwa. Vano atthu anoowerya woona okhala oosukeya muhina mwa muttetthe. Nehemiya ni Eezira aneixuttiha atthu malamulo a Muluku, ni atthu anikhala oohakalala.

Masi nlelo itthu khisikhanle ntoko saary’aya anaIsarayeli ahinatthi okuxiwa ntoko ootthukiwa arowaka oBabilonia. Atthu anilamuleliwa ni mwene ooPersia ni awo arii ookhanyerereya omurumeela owo. Masi Yehova aahilakela wira aarowa omurumiha mwene a niinano, ni mwene ola onrowa oruuha murettele wa atthu. Mwene ola tanii? Moota xeeni onikela awe oruuha murettele mulaponi? Sinnivira iyaakha soowiraka 450 vahisuwelinwe etthu hataa emosaa voohimya sa ela. Nuumala vo onniyariwa mwaana ootthuneya vanceene. Masi owo mwaha mukina.

Nehemiya muruu 1 mpakha 6.



Makoho

  • AnaIsarayeli yoona sai ohikhala wa ixirii moorukurerya muttetthe aya a oYerusalemu?
  • Nehemiya tanii?
  • Tuuvi ori muteko a Nehemiya, ni nthowa xeeni muteko owo ory’awe ootthuneya?
  • Ihapari xeeni sinimwiiriha Nehemiya okhala ooriipiwa murima, nto onipaka exeeni?
  • Moota xeeni Mwene Artaserse sinooniherya awe omureerela murima Nehemiya?
  • Moota xeeni Nehemiya sinitthokiha awe muteko wooteka mpakha anyokhani a anaIsarayeli ahinwerya aya ohiiha muteko?

Makoho oowuncererya

  • Mmusome Nehemiya 1:4-6 ni 2:1-20.

    Nehemiya aaphavelanse sai yoolakiherya ya Yehova? (Neh 2:4, 5; aRom 12:12; 1 Ped 4:7)

  • Mmusome Nehemiya 3:3-5.

    Aniixutta exeeni axitokweene ni arummwa oorumeela ohiyana okhanle eriyari ya atthu ooTekowa moovirikana ni “makhulupale” aya? (Neh 3:5, 27; 2 aTes 3:7-10; 1 Ped 5:5)

  • Mmusome Nehemiya 3:33-4:1-14.

    Exeeni yaawiirinhe anaIsarayeli wira avikanihe oteka hataa waakhanle ovaanyihiwa wootakhala? (Neh 3:38; 4:2, 3; Sal 50:15; Yes 65:13, 14)

    Mmukhalelo xeeni ntakiheryo na anaIsarayeli ninnilipiha aya olelo?

  • Mmusome Nehemiya 6:15.

    Moota xeeni omalihiwa wa ixirii sa oYerusalemu mmiyeeri miili onooniherya aya ikuruu sa nroromelo? (Sal 56:4, 5; Mat 17:20; 19:26)