Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Enyanjura

Enyanjura

“Dauda kuruga omu kyaro ekitaito ekiri omu matemba g’ihanga lya Sierra Leone nagamba ati: “Kiro kimu obunkaba nkyali mwojo muto, hakabaho enkungane ez’itaka hagati y’eka yaitu hamu n’eka endi. Zoona zarwaniraga itaka limu. Kusobora kugonjoora ensonga, bakeeta omufumu. Akaheereza omusaija ondi endolerwamu, hanyuma yamusweka n’orugoye orurukwera. Hanyuma y’akasumi kake, omusaija owaswekerwe orugoye akatandika kutukumira n’okutuyana. Obuyarozere omu ndolerwamu, akatokera haiguru ati: ‘Nindora omugurusi naija! Ajwaire ekanzu ezirukwera. Araihire, agurusire, aine enju mumutwe, kandi n’arubata ainamiriire.’

“Akaba n’asoborraho Isenkuru itwe! Kikamuhinguranaho yatandika kurra nagamba ati: ‘Obumuraaba mutarukwikiriza ekindubagambira, mwije mwerorre!’ Amananu gali ngu busaho n’omu haliitwe yali aine obumanzi obw’okukora eki! Omufumu akamusesera amaizi ag’amasano agatabwirwemu ebikoora ebyakaba aine omu kisisi kusobora kumuculeeza.

“Obu naabaliza omu omusaija ow’endolerwamu, ‘Isenkuru itwe’ akagamba ngu itaka ly’ekika kyaitu. Kandi yagambira nyinekuru itwe kulikorramu hataroho kutiina ekintu kyona. Ekika kiri nakyo kikaikiriza encwamu egi. Ensonga ekagonjoorwa.”

Ebintu nk’ebi bikanya muno omu Bugwaizooba bwa Afirika. Oku, hamu n’ebicweka ebindi eby’ensi, obukaikuru n’obukaikuru bw’abantu baikiriza ngu abantu obubafa batwarwa omu ensi endi ey’emyoyo, nambere basobora kurora kandi bakagira ekibakoraho ha bwomeezi bw’abantu abali omu nsi. Enyikiriza egi ehikire? Abantu abaafiire mali bomeezi? Obu kiraaba kitali kityo, nibaha abefoora emyoyo ey’abafu? Kikuru muno kumanya ebigarukwamu eby’ebikaguzo binu. Eri nsonga ey’obwomeezi n’okufa.