PETEĨ karai oikóva Nueva Yórkpe (E.U.A.) heʼi: “Che raʼy Jonathan oho ovisita iñamigokuérape mombyrymi ógagui. Che rembireko Valentina, ndoipotáimi haʼe oho upépe. Ojepyʼapými katuete ipeligrósogui pe tapére. Che raʼýpe katu ogustaiterei pe elektrónika, ha iñamigokuéra oreko peteĩ tallér ikatuhápe oñensaja ombaʼapo hag̃ua. Che aime ógape, West Manháttanpe, ha che rembireko katu oho ovisita ihentekuérape Puerto Rícope. Apensaʼaína: ‘Oiméne Jonathan og̃uahẽmbotaitéma’. Upe javete ipu pe tímbre. ‘Katuete oiméne haʼéma’, haʼe che. Ha niko ndahaʼéiraʼe Jonathan, síno umi polisía ha doktorkuéra. Pe polisía oporandu chéve: ‘Reikuaápa nde ko registro de conducir?’. ‘Aikuaa. Péva che raʼy Jonathan mbaʼe’. ‘Rogueru notísia vai ndéve. Oiko peteĩ aksidénte ha . . . nde raʼy omano.’ Upepete voi che haʼe: ‘Anichéne!’. Pe mbaʼe vaiete oiko rire itapere oréve hendague, ha ndaipóri omyengoviáva chupe koʼág̃a peve, arémaramo jepe ojehuhague”.

 Peteĩ túva oikóva Barcelónape (España) ohai: “Espáñape, amo áño sesenta rupi, roikómi vyʼápe ore rogapýpe; roime che, che rembireko María, ha mbohapy mitã, David orekóva 13 áño, Paquito 11 ha Isabel katu 9 áño.

”Peteĩ árape, marzo 1963-pe, Paquito iñakãrasyete oúvo eskuélagui. Rojepyʼapyeterei ndoroikuaái rupi mbaʼéguipa omeʼẽ chupe upéva; uperiremínte roikuaáma katu. Tres óra haguépe omanóma. Peteĩ derrame cerebral ojuka chupe.

”Ojapóma treinta áño ári Paquito omanohague, ha koʼag̃aite peve rombyasyeterei gueteri upéva. Omanóvo peteĩ ifamília, túva ha sy katuete oñandu ku ojeirõguáicha chuguikuéra peteĩ mbaʼe, ohasáramo jepe heta tiémpo térã oreko jeýramo ótro mitã.”

Koʼã mokõi túvape ojehuvaʼekue ohechauka mbaʼeichaitépa are peve oheja vai maymávape omanóramo ifamília. Peteĩ doktór ohai: “Ñambojojáramo peteĩ kakuaáre, jahecha ijetuʼuve  ha oporoheja vaiveha omanóramo peteĩ mitã. Ni mbaʼevéicharõ noñehaʼarõi pe mitã omano umi kakuaa mboyve. [...] Peteĩ mitã omanóramo opa rei avei umi mbaʼe oñehaʼarõva chugui, térã umi mbaʼe neʼĩrava gueteri ohasa, umíva apytépe omenda ha ifamília”. Peteĩ kuña imembykuáva ikatu oñeñandu vai upeichaite avei.

Peteĩ kuñakarai iména manovaʼekue omombeʼu: “Che ména, Russell, ombaʼapovaʼekue umi doktór ndive pe II Guerra Mundial aja Pacífico gotyo. Heta ñorairõ ohecha, ha ohasapaite umíva. Upéi ou jey Estados Unídospe, ha koʼápe oiko pyʼaguapypeve. Uperire oñepyrũ opredika Ñandejára Ñeʼẽgui. Omboty rire sesenta áño oñandu sapyʼa ikorasõ. Oñehaʼãmbaitéramo jepe ojerekokuaa, amo ipahápe, julio 1988-pe, ojuka chupe peteĩ atáke ikorasõme. Omano rire apyta vaieterei. Ndaikatúi ni ajedespedi chugui. Russell ndahaʼéi che ména añónte. Haʼevaʼekue che amigoite. Cuarenta áño rohasa oñondive. Haʼete vaicha voi chéve upe guive añeñandútava cheañoite”.

Koʼãva ohechaukaʼimínte ñandéve peteĩ mbaʼe vaieterei oikóva ára ha ára heta ogapýpe ko múndore. Opavave nunga umi ihénte manóva heʼíta ndéve omanóvo ñane família, ñane ména térã ñane rembireko, ñande ru térã ñande sy, ỹrõ ñane amígo, ñañandu pe ñemano haʼeha “pe enemígo paha” heʼihaguéicha pe apóstol Pablo. Ñepyrũrã katuete ndojegueroviaséi oñemombeʼúvo pe oikóva: “Anichéne! Naimoʼãiete”. Ikatu avei oñeñandu hetave mbaʼe jahechataháicha amo gotyove (1 Corintios 15:​25, 26, Versión Popular).

Upéicharõ jepe, jahecha mboyve umi mbaʼe ñanemoñembyasýva, ñambohováita koʼã porandu iñimportánteva. Heʼisépa pe ñemano ndoikovejeymoʼãiha arakaʼeve pe tapicha? Ikatúnepa ág̃ante jahecha jey umi jahayhúva omanovaʼekuépe?

Pe apóstol Pablo heʼi ikatuha ñahaʼarõ oñehundi “pe enemígo paha”, pe ñemano. Haʼe ohai: “Ha ipahaitépe oñehundítava, upéva hína pe ñemano”. ‘Ha pe ñemano, pe enemígo paha oĩva, oñehundíta’ (1 Corintios 15:26, Nuevo Mundo). Mbaʼérepa Pablo ojeroviaiterei upeichataha? Omboʼe rupi chupe peteĩ opuʼãvaʼekue umi omanóva apytégui, Jesucristo (Hechos 9:​3-19). Upévare avei ohai: “Peteĩ kuimbaʼe rupi [Adán] oikehaguéicha pe ñemano, upéicha avei peteĩ kuimbaʼe rupi [Jesucristo] oike pe omanóva jeikove jey. Pe Adán rupi opavave omanoháicha, upéicha avei Cristo rupi opavave oikove jey vaʼerã” (1 Corintios 15:​21, 22, VP).

Jesús ombyasyeterei otopávo Naínpe peteĩ viúda imemby manóva. La Bíbliape heʼi: “Ha og̃uahẽvo pe távape, ohecha peteĩ omanóva ojeguerahahína oñeñoty hag̃ua, peteĩ [...] [viúda] memby kariaʼy peteĩmi. Ha heta upe tavaygua omoirũ ichupe. Ohechávo Jesús pe kuñakaraimi imemby manóvape oporiahuverekoite ha heʼi chupe: ‘Ani nerasẽ’. Ha oñemboja opoko pe omanóva ryrúre. Umi herahaha opyta, upérõ Jesús heʼi pe omanóvape: ‘Mitãrusu, che haʼe ndéve: Epuʼã’. Ha pe omanóva oguapy ha oñemoĩ oñeʼẽ. Ha péicha Jesús omeʼẽ jey isýpe. Ha opavave umi ohecháva ko oikóva omombaʼeguasueterei [...] [Ñandejárape], heʼívo: ‘Peteĩ ñemoñeʼẽhára añeteteguávako péina heñói ñande apytépe’. Ha heʼi avei hikuái Ñandejára oipytyvõha ipuévlope”. Ehechakuaápa mbaʼéichapa Jesús oiporiahuverekoiterei  pe viúdape ha omoingove jey imembýpe. Epensamíntena mbaʼépa heʼise upéva pe tenonderãme g̃uarã! (Lucas 7:​12-16, Jesucristo Marandu Porã.)

Avave ndahesaráiri pe ñemoingove jey Jesús ojapovaʼekuégui. Upéva heʼise katuete oñemoingove jeytaha umi omanovaʼekuépe Jesús heʼihaguéicha, oikove jeytaha hikuái ko Yvy ape ári peteĩ “yvága ipyahúva” guýpe. Upérõ Jesús heʼivaʼekue: “Aníketei pehecharamo kóva, og̃uahẽvaʼerã gueteri ára ha umi omanóva oĩva oñeñotyhaguépe, ohenduvaʼerã avei iporohenói, ha osẽvaʼerã pe oñeñotyhaguégui” (Revelación [Apocalipsis] 21:​1, 3, 4; Juan 5:28, 29, VP; 2 Pedro 3:13).

Pedro ha ambue apóstol omoirũvaʼekue Jesúspe upe ohoha rupi, ohechavaʼekue hetápe oñemoingove jeývo. Hiʼarive, pe Mar de Galilea rembeʼýpe ohendu hikuái Jesúspe oñeʼẽvo oikove jey rire. La Biblia heʼi: “Jesús heʼi chupekuéra: ‘Peju perambosa’. Ha avave noporanduséi chupe mávapa haʼe, oikuaániko hikuái [...] Jesucristoha. Upéi katu Jesús oñemboja ha ombohasa chupekuéra ipópe pe pán, ha péicha avei ojapo pe pira reheve. Kóva niko mbohapyháma vaʼekue Jesús ojechaukahague hemimboʼekuérape, opuʼã rire omanóva apytégui” (Juan 21:​12-14).

Upéicha rupi Pedro ojeroviaiterei upévare ha ohai: “Toñemombaʼeguasúke [...] [Ñandejárape] Jesucristo Ru oporoporiahuverekoitéva. Omoingove jey Cristo Jesúspe omanóva apytégui, péva rupive ikatu ñande ñañembopyahu jey jahupyty hag̃ua pe tekove ñahaʼarõva” (1 Pedro 1:3, JMP).

Pe apóstol Pablo ohechauka ojeroviaha pe esperánsare heʼívo: “Arovia opa mbaʼe ojehaivaʼekue Tembiapoukapy ha Maranduharakuéra kuatiañeʼẽme. Ha haʼekuéraicha avei ajerovia [...] [Ñandejárare], umi omanovaʼekue oiko jey vaʼerãha, tahaʼe imarangatúva, tahaʼe heko añáva” (Hechos 24:​14, 15).

Upéicharõ heta tapicha ikatu ohaʼarõ ohecha umi ohayhúva omanovaʼekuépe oikove jeývo ko Yvy ape ári, ha ndahaʼeihápe koʼág̃a jaikoháicha. Mbaʼeichahápepa upéicharamo? Ko kuatiañeʼẽme, pe ipaha gotyo, heʼihápe: “Peteĩ mbaʼe ohaʼarõva katuete umi omanovaʼekuépe”, omombeʼuvéta mbaʼépa heʼi la Biblia ikatuha ñahaʼarõ ñane hénte manóramo.

Upéva mboyve tekotevẽ ñambohovái umi mbaʼe ikatúva reñeporandu reñembyasy jave omanohaguére peteĩ rehayhúva: Oĩ porãpa añembyasyeterei? Mbaʼéichapa ikatu ambohasave chejehegui? Mbaʼéichapa ikatu chepytyvõ che rapichakuéra? Mbaʼépa ikatu ajapo aipytyvõ hag̃ua umi oñembyasývape? Ha mbaʼépa heʼi la Biblia ohaʼarõha umi omanovaʼekuépe? Ahecha jeýnepa umi che hénte omanovaʼekuépe? Oiméramo upéicha, moõpa?