Skip to content

Skip to table of contents

“Taakonzyi Kuba Masimpe Aayo!”

“Taakonzyi Kuba Masimpe Aayo!”

IMULOMBWANA muna New York (U.S.A.) ulaluula ati: “Imwanaangu Jonathan wakali kukuswaya beenzinyina [makilomita] masyoonto kuzwa waano. Mukaintu wangu, Valentina, takwe naakali kumuyanzya kuunka kooko. Lyoonse wakali kulibilika akaambo kazyeenda mumigwagwa. Pele walo electronics wakali kwiiyanda, alimwi beenzinyina bakalijisi ŋanda yakukutaukila ooko kwalo nkwaakali kunga ulajana luzibo lwamulimo. Mebo ndakali amunzi Manhattan nkwiili kumbo, mu-New York. Mukaintu wangu wakateene kumbi ikuyaabuswaya basazinyina ku Puerto Rico. Ndakayeeya ndati: ‘Jonathan ulapiluka ino ino.’ Mpoona kakalila kalangu kaamulyango. ‘Ulaba ngonguwe ooyo kasimpe.’ Taakali nguwe pe. Bakali masilikani abasikugwasya basintenda. ‘Sena mwaiziba laisensi yabunamutekenya eeyi?’ imusilikani wakabuzya. ‘Inzya njamwanaangu, njiya Jonathan.’ ‘Twamuletela makani mabyaabi. Kwazwaakuba ntenda, alimwi . . . mwana wenu, . . . imwana wenu wajaigwa.’ Imuzeezo wangu mutaanzi wakali wakuti, ‘Taakonzyi kuba masimpe aayo!’ Aayo manyongwe akajalula cicisa mumyoyo yesu calo ciciyaabupona, nokuba kuti kwainda myaka.”

‘Twamuletela makani mabyaabi. Kwazwaakuba ntenda, alimwi . . . mwana wenu, . . . imwana wenu wajaigwa.’

Usyi bana umwi ku Barcelona (Spain) ulalemba: “Kusyule oku mu Spain yamuma 1960, twakali mukwasyi uukkomana. Kwakali María, mukaintu wangu, alimwi abana besu botatwe, David, Paquito, a-Isabel, balo bakalaamyaka 13, 11, a-9 mbuli mbobatobelene.

“Bumwi buzuba mu-March 1963, Paquito wakasika amunzi kuzwa kucikolo katongooka mutwe kuzunta kapati. Cakatukatazya swebo ikuti naa ninzi cakali kuucisya—pele teekwakalampa. Mukwiinda kwamawoola otatwe wakafwa. Ikutikila kwabulowa kubongo kwakamutolela buumi bwakwe.

“Ilufu lwa-Paquito lwakacitika myaka 30 yainda. Nokuba boobo, ikuzunta kwakusweekelwa ooko kucilaandiswe mane kusikila kubuzuba buno. Kwiina mbobanga ibazyali basweekelwa mwana bamane tabalimvwi kuti basweekelwa cibeela cimwi cabo beni—ikutalanganya akulampa kwaciindi ciinda nokuba kuvula kwabana bambi mbobanga banoojisi.”

Eezi zyobile zyakacitika, mwalo bazyali mobakasweekelwa bana, zilatondezya mbocikomena alimwi ambocizumanana cicisa iciindi mwana nafwa. Alulama majwi aadokotela umwi walo wakalemba kuti: “Ilufu lwamwana kanji kanji lulausisya akunyonganya kapati kwiinda lufu lwamupati nkaambo mwana ngomuntu weelezya mumukwasyi kulangilwa kufwa. . . . Ilufu lwamwana lwaamba kusweekelwa kwamakanze aakumbele, ibusazi [imwana, muka mwana, ibazyukulu], izintu zicitika . . . eezyo zitaninga kulabilwa.” Alimwi ooku kulimvwa kusweekelwa kupati kulakonzya kujatikizya kufumbwa mukaintu walina buzuba wasweekelwa mwana kwiinda mukusowa da.

Umwi mukamufu ulapandulula ategwa: “Imulumaangu, Russell, wakalibelekede mbuli musilisi mukulwana kwaku-Pacific ilyankondo Yanyika ya II. Wakali waabona akwaafutuka makondo amwi aayoosya. Wakabweeda ku-United States ooko nkwaakaakunjila buumi buumuzi. Nokwaindainda ciindi wakabeleka mbuli similimo wa-Jwi lya-Leza. Mumyaka yakwe yamuma 60 mitaanzi wakatalika kubaazitondezyo zyabulwazi bwamoyo. Wakasola kupona buumi bwakukutauka. Mpoona, bumwi buzuba mu-July 1988, wakabukilwa bubyaabi loko akufwa. Ikuzimina kwakwe kwakali kutyompya loko. Nsikwe anindakakonzya koonse nokuba kumulaya. Taakali buyo mulumaangu pe. Wakali ngomulongwaangu wiinda. Twalikkazikene myaka 40 yabuumi antoomwe. Pele lino ndabaanga ndinooli mukulendelelwa kulibedelede.”

Eezi nzisyoonto buyo kuzwa muzyuulu zyantenda zicitikila mikwasyi nyika yoonse mbwiizulwa mazuba oonse. Mbuli mbobanga bamwaambila bantu bali mubuumba, iciindi lufu nolumutolela mwana wenu, mulumi wenu, mukaintu wenu, muzyali wenu, mulongwe wenu, lulaba ncobeni mbubona mulembi Munakristo Paulo mbwaakalwiita kuti ‘ngosinkondonyina musyaalizi.’ Ikanji kanji muzeezo uulangilwa kujatikizya makani aamause inga waba wakukaka, “Taakonzyi kuba masimpe aayo! Nsyaasyomi pe.” Aimbi mizeezo kanji kanji ilatobela kuzwaawa, mbuli mbotutibone.—1 Ba-Korinto 15:25, 26.

Nokuba boobo, notutana kukulanga ikulimvwa buumba, atwiingule mibuzyo imwi mipati. Sena lufu lwaamba mamanino aamuntu ooyo? Sena kuli bulangizi bwakuti inga twababona alimwi bayandwa besu?

Nkobuli Bulangizi Bwini

Imulembi wa-Bbaibbele Paulo wakatambikizya bulangizi bwakwaanguluka kuzwa kuli ‘sinkondoma musyaalizi,’ ilufu. Wakalemba ategwa: “Ilufu luya kukumanizigwa.” “Sinkondoma musyaalizi ooyo weelede kugusyigwa ndufu.” (1 Korinto 15:26, The New English Bible) Nkaambonzi Paulo ncaakakonzya kuba masimpe boobu akaambo aka? Nkaambo wakaliisyidwe ayooyo wakabusyidwe kuzwa kubafu, Jesu Kristo. (Incito 9:3-19) Ncencico ncicona Paulo ncaakali kunga ulalemba kuti: “Mbubonya mbuli lufu mbulwakabeda ijanza lyamuntu [Adamu], ndijanza lyamuntu [Jesu Kristo] ndibwakabeda abwalo bubuke bwabafu. Nkaambo mbuli mbubafwa boonse muli-Adamu, mbubonya obo mbubayooponezegwa boonse muli-Kristo.”—1 Ba-Korinto 15:21, 22.

Jesu wakaumbilwa loko ciindi naakaswaangana mukamufu muna-Naini akubona mwanaakwe mufu. Imakani aayo aamu-Bbaibbele alatwaambila: “[Jesu] naakasika afwaafwi amulyango wamunzi [Naini], kwakali kutembekedwe muntu uwakafwide, mwaalumi uwali alike kulibanyina, alimwi banyina wali mukamufu, abantu banjibanji abaamunzi bakali awe. Nkabela Mwami naakamubona wakamufwida luzyalo, wati kulinguwe, Leka kulila. Ndilyonya waswena afwaafwi wajata macila, abakamutembekede baima, wati, Mulombe, ndakwaambila, Buka. Mpoonya awo uwakafwide wakabuka, wakala watalika kwaambaula. Nkabela wamupa kulibanyina. Boonse bakayoowa, balemya Leza bati, Kwabuka musinsimi mupati akati kesu, alimwi bati, Leza wayeeya bantu bakwe.” Amubonesye Jesu mbuli mbwaakamumvwida luzyalo cakuti wakamubusizya mwanaakwe mukamufu. Amuyeeyele eeci ncocisyomezya kujatikizya ciindi cakumbele!—Luka 7:12-16.

Aawo, kumbele lyabakamboni basikulibonena, Jesu wakacita bubuke butalubiki pe. Cakali citondezyo cabubuke oobo walo mbwaakaambide kale ciindi cili mbocibede musyule lyaciindi eeci, icibweedezyo kubuumi anyika ansi ‘aajulu ipya.’ Kuciindi eeco Jesu wakati: “Mutagambwi aliyeeyi nkani, nkaambo ciindi ciyoosika ncobati kamvwe ijwi lyakwe boonse abali muzyuumbwe, bayoozwa mpoonya.”—Ciyubunuzyo 21:1, 3, 4; Johane 5:28, 29; 2 Petro 3:13.

Ibambi bakamboni babubuke basikulibonena bakabikkilizya a-Petro, antoomwe abambi bababaya bali 12 ibakali kusindikila Jesu munyendo zyakwe. Bakalimvwida kwaambaula kwa-Jesu mubuke Kulwizi lwa-Galilaya. Imakani aaya alatwaambila kuti: “Jesu wakabaambila kuti, Amuboole mulye. Takukwe uwakalimba moyo wakumubuzya kuti, Nduweni? mbobali kuzi kuti ngo-Mwami. Jesu waboola, wabweza nsima wabapa, enswi mbubonya. Eci nceciindi catatu ncaakalibonya Jesu kulibasikwiiya bakwe, kabukide kulibafwide.”—Johane 21:12-14.

Aboobo Petro wakakonzya kulemba acizumino cizwide ikuti: “Alumbwe Leza, Wisi wa-Mwami wesu Jesu Kristo! Nguwe wakatuzyalulula calweetelelo lwakwe lunji, kububuke bwa-Jesu Kristo kulufu, kuti tube abuumi bwabulangizi.”—1 Petro 1:3.

Imwaapostolo Paulo wakalyaambilila kusyoma kwakwe kwabulangizi naakati: “Ndilasyoma oonse aakalembwa kumulao akubasinsimi. Ndijisi lusyomo kuli-Leza abalo beni mbobasyoma, kuti kulaba kubuka kwabafu, akwabaluleme akwabataluleme.”—Incito 24:14, 15.

Aboobo imamiliyoni alakonzya kuba abulangizi buyumu bwakubabona bayandwa babo kabapona alimwi anyika pesi mubukkale bwiindenye loko. Ino bunooli bukkalenzi? Itwaambo twakuyungizya awa tujatikizya bulangizi bwabayandwa besu bafwide ibwamu-Bbaibbele tulabandikwa mucibeela cabroshuwa eeyi ceelezya, amutwe wakuti “Ibulangizi Bwini Bwabafu.”

Pele saansi twiingule mibuzyo njomunga munoojisi naa mulalila akaambo kamuyandwa wenu uuziminide: Sena ncintu cinyinzi kulimvwa boobu? Ino inga ndakkala buti abuumba bwangu? Ino ninzi ncobanga bacita bambi ikundigwasya kuzwidilila? Ino inga ndagwasya buti bambi bali mubuumba? Alimwi kapati, Ino Bbaibbele lyaambanzi kujatikizya bulangizi bwini bwabafu? Sena kuli nendiyoobabona limbi bayandwa bangu? Alimwi nkuli nkwendiyoobabonena?