Murowe mpantta wa sirimuhina

Murowe mpantta wa myaha sirimuhina

“Nkinkupali!”

“Nkinkupali!”

MULOPWANA MMOSA a oNova York (EUA) onihimya wira: “Mwanaka Jonathan aaronwe waaxukurya akhw’awe yaakhala ikiloomo soorakamela vakhaani. Mwaaraka, Valentina, khivaamusivela wira owo oroweke mapuro ale. Okathi wotheene aanoova mwaha wa ikaaro saavira mustaraatani. Masi Jonathan yaanimusivela maakina, ni akhw’awe yaahikhalana efisina, weiwo waarowa awe wiixutta saana. Miyo kaari owaani onkela nsuwa wa oManhattan, muttetthe wa oNova York. Amwaaraka yaaronwe waaxukurya amusi aya oPorto Rico. Miyo kuupuwela wira ‘Jonathan onootthika niinano’. Nto, okathi ekampainya yaarumme aya, miyo kuupuwela wira ‘tthiri owo ti Jonathan’. Masi khahiyo aari yoowo. Aari poliisia ni ale anivara oxiripitaali. Poliisia ole aahikoha oriki: ‘Niireke wira nyuwo munnimusuwela mwaneene ekartau ela ya weettiha ekaaro?’ ‘Aayo, ti ya mwanaka Jonathan. Ninnooruuhelani muhupi wooriipiha murima. Yookhumelela ehasara, ni . . . mwaninyu, . . . mwaninyu ohookhwa’. Waakhula waka woopacerya waari: ‘Nkinkupali!’ Nto, yookhumelela eyo yoothananiha yaahikumiherya owereya vamurimani vahu, owereya weiwo ohimanle mpakha olelo va, nuuvira iyaakha sinceene”

‘Ninnooruuhelani muhupi wooriipiha murima. Yookhumelela ehasara, ni . . . mwaninyu, . . . mwaninyu ohookhwa’.

Tiithi mmosa ooBarcelona (Espanha) onilepa so: “Elapo ya Espanha okathi wa 1960, etthoko ahu yaari yoohakalala. Kaari ni mwaaraka Maria, ni anaaka araru yiitthaniwa David aarina iyaakha 13, Paquito aarina iyaakha 11, ni Isabel aarina iyaakha 9.

“Nihiku nimosa mweeri wa Março mwaakha wa 1963, Paquito aahitthika oxikola ohimyaka wira muru waaninwereya vanceene. Hiyo khinaasuwela etthu ene yanwereiha muru, masi moohipisa naahisuwela. Nuumala iwoora tthaaru owo aahikhwa. Etthu yaamwiivale mowaakuveya yaari ephome yaatakaaheren’ye oramattha aahiiso ottoopare.

“Soovira iyaakha 30 nuumala okhwa Paquito. Hata vari siiso, okhwa iwo nlelo onniniwereya vanceene mpakha olelo va. Moohicikha etthu sa okathi onivira aahiiso mwaattelo wa anamwane akina arina aya, khivanweryaneya anamuyari okhweliwa mwaana khihoona owereya”.

Sookumanana iya piili, seiyo sinaahimya axitiithi akhweliwe anaaya, sinooniherya owereya wuulupale ni onikuxa okathi munceene, onikhumelela vaavo mwaana vanikhw’awe. Nto t’ekeekhai masu yaawo tothoro yaalempe awe oriki: “Okhala wene, okhwa wa mwaana etthu yootepa otakhala ni yowooniha othunku ovikana okhwa wa mutthu oowuuluvala, mwaha woowi mwaana khonuupuweliwa wira tonrowa opacerya okhwa. . . . Okhwa wa khuta mwaana ontaphulela opweteiwa itthu suupuwela ahu sa muhoolo; opatthani, [ntoko mwaana, mwaara a mwanawe ni axisulu awe], sookumanana . . . seiyo naawehererya ahu wiiraneya”. Nto, owereya nno wuulupale pooti olikanyihiwa ni owereya onimphwanya khuta muthiyana onikhweliwa mwanawe mwaha wa oyiiheya erukulu awe.

Muthiyana mmosa okhweliwe onihimya wira: “Iyaka Russell, aahirumeela ntoko mfurumeero nipuro naawaniwa ekhotto oPacífico, okathi wa Ekhotto ya Nenli ya Olumwenku Wotheene. Owo aahiweha ni aahoopowa mu ikhotto sikina sowoopiha. Vano aahitthikela elapo ya Estados Unidos ni khikhalana okumi woomaaleleya. Muhoolo mwaya aahirumeela ntoko namalaleerya a Nuulumo na Muluku. Okathi wa iyaakha 60 mpakha 65, aahipacerya okhalana mixankiho sa murima. Owo aaheererya okhalana okumi woohakalala. Nuumala-vo, nihiku nimosa mweeri wa Julyo wa 1988, eretta ya murima yaahimutepela vanceene mpakha omwiiva. Okhwa wawe waari woowereiha murima. Nnakhala nkaawenrye-tho omulaxerya. Owo khahiyo aari iyaka paahi, masi-tho aari mpatthani aka oororomeleya. Naahikhala vamosa iyaakha sowiiraka 40. Vano vaakhala ntoko wira kaahaana okhala mekhaka paahi”.

Iya ihasara vakhaani paahi, eriyari ya ihasara ikonto sinceene sinikhumelela mu imusi sinceene mulaponi motheene khuta nihiku. Ntoko sinrowa aya wooleelani atthu anceene akhweliwe, okathi mwaninyu, iyanyu, mwaarinyu, mmusi inyu, mpatthani inyu vanikhw’awe, ennooneya okhala ekeekhai ele namalepa muKristau Paulo yaahimmye awe okhala, “nwanani onrowa okiserya opwetexiwa”. Vaavo vanaakhela ahu mitthaka sooriipiha murima, ikwaha sinceene etthu yoopacerya ohimya tiila: “Nkinkupali! Khahiyo ekeekhai”. Moota mukina ikwaha sinceene atthu sinaakhula aya ninrowa oweha muhoolo.Iya ihasara vakhaani paahi, eriyari ya ihasara ikonto sinceene sinikhumelela mu imusi sinceene mulaponi motheene khuta nihiku. Ntoko sinrowa aya wooleelani atthu anceene akhweliwe, okathi mwaninyu, iyanyu, mwaarinyu, mmusi inyu, mpatthani inyu vanikhw’awe, ennooneya okhala ekeekhai ele namalepa muKristau Paulo yaahimmye awe okhala, “nwanani onrowa okiserya opwetexiwa”. Vaavo vanaakhela ahu mitthaka sooriipiha murima, ikwaha sinceene etthu yoopacerya ohimya tiila: “Nkinkupali! Khahiyo ekeekhai”. Moota mukina ikwaha sinceene atthu sinaakhula aya ninrowa oweha muhoolo.—1 aKorinto 15:25, 26.

Masi, nihinatthi othokorerya owereya onoophwanya wakhweliwa, nrowe naakhule makoho makina ootthuneya. Niireke wira okhwa ontaphulela omala-mala wa mutthu owo? Niireke wira ninnilipelela waaweha-tho ale anaaphenta ahu akhwiiye?

Nookhala Nlipelelo Neekeekhai

Paulo, namalepa a Biibiliya oovaha nlipelelo na omala-malihiwa wa “nwanani onrowa okiserya opwetexiwa”, eyo piiyo, okhwa. Owo aalempe so: “Nwanani onrowa okiserya opwetexiwa, okhwá”. (1 aKorinto 15:26) Nthowa xeeni Paulo ahaahoverya awe-tho? Nthowa noowi owo aahiixuttihiwa ni mutthu aahihimuxiwe mookhwaani, Yesu Kristu. (Miteko s’Arummwa 9:3-19) Tivonto Paulo anwerya olepa so: “Ntoko okhwa sirwiyaya mwaha wa mutthu mmosá [Adamu], siso-tho ohihimuwa w’alipa-òkhwa orwiye mwaha wa mutthu mmosá [Yesu Kristu]. Ntoko atthu othene sinkhwaya mw’Adamu, siso-tho othene anokhalihiwa-tho akumi mwa Kristu”.​—1 aKorinto 15:21, 22.

Yesu aahimoriwa ikharari vanceene okathi vaakumanne awe naamukhweli mmosa a muttetthe wa oNayini yoowo aakhweliwe mwanawe. Biibiliya oninleela so: ‘Ohalaka [Yesu] ophiya vamukhora wa muttetthe, ahikumana n’atthu yamukunxe mmiravo òkhwa, erowaka onvitha. Ari mwana mmosene a namukhweli. Muthiyan’owo aniveleliwa n’atthu anjene a muttetthe ole. Yesu, amonakaru namukhweli uwo, ahimonela othunku, khumuhimerya wira: Muhinlé! Vano, ahattamela, khutannya nrepa vataleliwaya murutthu. Ale yathata nrepa yahemela. Yesu khwira: Mmiravo! Ti miyo kinorumani: nvenyé! Ole akhwiye ahivenya, akilathi, khukelela olavula. Yesu ahiwinnya mmirav’owo ame awe. Atthu othene yahisareya wova, enanvuwiha Muluku, yiraka: Ònikhumelela hiyo profeta mulupale. Yanihimya-tho wira: Muluku òxekurya nloko nawe’. Nkawehani moota Yesu aamoriwe awe ikharari, nto khimuhihimuxa mwaana a naamukhweli ole! Nkuupuwelelani ele yowiiraneya eyo yaathoonyerya aya muhoolo!​—Luka 7:12-16.

Opuro ole yaahikhala atthu anceene yaawenhe mwiiriirya woohiliyaleya Yesu aapanka awe, eyo piiyo, ohihimuxa. Ela yaari ethoonyeryo ya ohihimuwa waahimmye awe vahinatthi, eyo piiyo, ohihimuwa wira yakhaleke valaponi, okathi wa olamulela wa “erimu esyá”. Mu okathi yoole Yesu aahimmye so: “Itthu iya sihotikiniheni, okhala wira onophiya okathi onìraya atthu othene ari mmahiye, yiwe nsu na Mwana a Mutthu, ekhume mmahiye”.​—Wisupulula 21:1, 3, 4; Yohani 5:28, 29; 2 Pedru 3:13.

Anamoona akina yaawenhe ohihimuxa wa Yesu aari Pedru, vamosa ni akina a awiixutti ale 12 yaawo yaamuhoola Yesu mmikwaha sawe. Mwekeekhai awo yaahimwiiwa Yesu nuumala ohihimuxiwa olavulaka Ephareya ya oGalileya. Biibiliya onihimya so: “Yesu ahiwirela: Rwani, mulyeke! Khavo àwixutti awo aminyalenle omukoha wira: ‘Nyuwo mwá pani?’ Tthiri yansuwela wira t’Apwiya. Vano Yesu ahiwattamela, ahikuxa iphau, khwavaha: siso-tho ahavaha ihopa. Ela t’ikhanle emara yaneraru Yesu yaisonihenryawe awixutti awe, numala ohihimuwa wawe mw’alipa-òkhwa”.—Yohani 21:12-14.

Tivonto, Pedru aawenrya awe olepa moohihoviherya-tho oriki: “Nimuttottopele Muluku, Tithi awe Pwiy’ahu Yesu Kristu! Owo, n’umoriwa wawe ikharari wulupale, ònivaha ekumi ya nanano mwaha w’ohihimuwa wa Yesu Kristu mw’alipa-òkhwa”.—1 Pedru 1:3.

Murummwa Paulo aahooniherya okupali wawe yoolipelela eyo vaavo vaalavunle awe oriki: “Vano miyo kinnamini sothene silempwe mulivuruni mwa ikano ni mwa maprofeta. Miyo kinniroromela oholo wa Muluku, ntoko yawo anroromelaya, wira atthu othene, ale òrera murima n’ale òtakhala murima, anohihimuwa mokhwani”.—Miteko s’Arummwa 24:14, 15.

Tivonto, atthu imilyau sinceene anoowerya okhalana yoolipelela yoororomeleya ya waaweha vasya valaponi ale anaaphenta aya akhwiiye, masi mmikhalelo sootepa ovirikana. Mikhalelo iyo sinrowa okhala moota xeeni? Soohimmwa sikina voohimya sa yoolipelela ela enikhuma mBiibiliyani wa ale anaaphenta ahu akhwiiye, sinrowa othokoreriwa mpantta wookiserya wa ebroxura ela, ori ni muru oni: “Nlipelelo Neekeekhai wa Alipa-ookhwa”.

Masi wanipacerya nrowe nthokorerye makoho khino murina anyu akhala wira mooriipiwa murima mwaha wookhweliwa ole onimphenta anyu: Niireke wira ti veephattu oriipiwa murima siiso? Kinrowa okhalaka sai ni oriipiwa waka murima? Etthu xeeni akina eniwerya aya opaka wira akikhaliherye? Kinrowa waakhaliherya sai ale ariipiwe murima? Nto nikoho nootepa otthuneya ti nna: Biibiliya onihimya exeeni sa nlipelelo neekeekhai wa alipa-ookhwa? Kiireke wira kinimwaaweha-tho ale yaaphenta aka akhwiiye? Akhala wira ti siiso, woowi?