MAYIKI annisi reyo qaage togo yiino: “Xissoˈya fuqqate lowo geeshsha woˈnaaloommo.” Mayikira xissosi fuqqa labballimma labbinosi. Ikkollana yannate gedensaanni soˈrinota wodanchi. Konni daafira jaalisira ahaahu reyi yannara maa assa hasiissannosiro dimitiiˈmino. Mayiki togo yiino: “Lamu diri albaanni ikkoommero qotesi amade, ‘Labbaaha ikki’ yeemmosi. Xa kayinni angasi amade, ‘Macciishshamannohere baala fuqqitooti. Togo assakki xissokki dandaatto gede kaaˈlitannohe. Haˈrammora hasiˈrittoro haˈreemmo; keeshshammora hasiˈrittoro keeshsheemmo. Kayinni macciishshamannohere hasaapha waajjitooti,’ yuummosi.”

Maariaani yinanni manchono minaannise reyi yannara macciishshaminosere fuqqate lowo geeshsha woˈnaaltino. Togo yitino: “Wolootaho lawishsha ikka hasiˈroomma daafira wiˈlate shetumma; konni daafira hindiiddoˈya fuqqumma. Ikkollana wolootaho jawaantete lawishsha ikkate woˈnaalaˈya kaaˈlitannoekkita yannate gedensaanni huwatumma. Ikkitoˈya heeshshi gotti asse laˈˈe aneneeto, ‘Wiˈla hasiissuhero wiˈli. Hasiisikki jawaata labbe leellate woˈnaaltooti. Xissokki fuqqa agurte fushshiri,’ yaa hanafumma.”

Konni daafira Mayikinna Maariaani, Xissoˈne fuqqitinoonte! yite amaaltanno. Yaansa garaho. Mayira? Korkaatuno wiˈla xisso fushshirate kaaˈlitanno. Xissoˈne fushshira iillinoˈne qarra dandiitinanni gede kaaˈlitannoˈne. Kalaqamunnihu xisso fushshirate gari, wodanchatenninna egennotenni irkisamiro xissoˈne garunni fushshidhinanni gede kaaˈlannoˈne.

Addaho, duuchunku manni xissonsa mittu garinni difushshiranno. Banxanni manni hedeweelchono ikko xiwamanni keeshshe reyiro, nooha xissiisasi digattanno. Ikkollanna mittu buuxamino coyi no; hakkuno: Xissoˈne fuqqa mannimmatenna hedote aana gawajjo abbitaˈnera dandiitanno. Xisso fushshiˈraˈne kayinni ordu keerira kaaˈlitannoˈne. Hiittoonni? Qullaawa Borro tenne hajo lainohunni horoontanno amaale amaddino.

Giddota fushshe coyiˈra xisso fushshiˈrate kaaˈlitanno. Biˈree waro Maganoho soqqaminohu Iyyoobi tonne oososi reyitutanna wolu buutote qarri iillisi yannara togo yiino: “Lubboˈya heeshsho effidhe gibbu. Giddoˈya fooggalinni sammi yee gungumeemmo. Lubboˈya caaccaawanni kainohunni coyiˈreemmo!” (Iyyoobi 1:2, 18, 19;  10:1) Iyyoobi gungummesi fuqqa didandiino. Xissosi fushshire furgaˈˈa hasiˈrino; caacceessinosire ‘coyiˈra’ hasiissinosi. Konne lawanno garinni, Ingilizete gobba qansichinna diraamu godoˈle borreessaanchi Sheekispiiri Makibeezi yinanni diraamisira togo yiino: ‘Xissokki coyiˈri; fugantino xisso wodana cancantanno.’

Konni daafira, wodaniˈne xisso cincatenninna mararrotenni macciishshannohu ‘halaalaanchu jaalira’ hasaapha beedho uyitaˈnera dandiitanno. (Lawishsha 17:17) Duucha woyite iillinoˈne qarranna xissoˈne borreessa hakkonne qarranna xisso roore huwatatenna dandee heeˈrate kaaˈlitannoˈne. Qoleno hasaaphitinanni manchi kiˈnente gede shiirinohanna qarrasi qeele sainoha ikkiro, sheshifachishshannoˈne amaale aaˈnera dandaanno. Qaaqqu reyinoseti mitte mancho isente gede shiidhinotera wole manchora xissose hasaaphase kaaˈlitinosehu hiittoonniitiro togo yite xawissino: ‘Anera iillinohu gedee qarri iilleennase dandiite saˈino mancho noota afaˈya, lowo jawaante afiˈreemma gede kaaˈlitinoe.’

Xissoˈne fushshe hasaapha saalfachishshannoˈneha ikkirona? Saaoolinna Yoonataanni reyitu yannara, Daawiti macciishshantinosi qurto borreessino. Tini qurtote borro yannate gedensaanni Qullaawu Maxaafi giddo Layinki Saamueelira borreessantino. (2 Saamueeli 1:17-27; 2 Zeena 35:25) Hatteente gede, mitootaho macciishshaminonsare borreessa roore shota ikkitinonsa. Mitte minaanna shiidhino mancho macciishshaminosere borreessitinotanna shiimu barri gedensaanni borreessitinoha nabbawase kaaˈlitinoseta coyidhino.

Macciishshamannoˈnere hasaaphitineno ikko borreessitine xawisaˈne, xissoˈne fushshidhinanni gede kaaˈlitaˈnera dandiitanno. Qoleno tini kawa kaˈaa higinore tirate kaaˈlitanno. Mitte qaaqqu reyinose mancho togo yite xawissino: “Aninna ayiddaanniˈya qaaqqu reyinsahu gedensaanni adhamansa diigantino minaamanna minaannire macciishshinoommohura ninkera togoori iillankera dihasiˈnoommo. Konni daafira, hanqine mimmitonke boroorreemmo wote kawa kaˈaa higinore hasaambe tirreemmo. Togo assanke mimmitinkewa lowo geeshsha gamba yineemmo gede kaaˈlitinonkeha lawannoe.” Konni daafira, macciishshamannoˈnere wolootu affanno gede assaˈne iillinoˈne qarri mittu daniha ikkirono wolootuno wolu garinni xissiisidhara dandiitannota wodanchitinanni gede kaaˈlitannoˈne.

Woluri xisso fushshirate kaaˈlannori wiˈlate. Qullaawu Maxaafi, ‘Wiˈlate yanna no’ yaanno. (Mekibibi 3:1, 4) Banxeemmo manni reyanno woyite togoo yanna daase digattanno. Xissiisiˈne hindiiddo fushshiˈra xaabbantanni gede kaaˈlitanno.

Mitte beetto amase reyitu yannara jaalase hiitto assite jawaachishshinosero xawissanni togo yitino: “Jaalaˈya horontanni anewiinni dibaxxitino. Ledoˈya wiˈlitino. Qolteno hasaawissinoe. Xissoˈya  faajjete fushshira dandoomma; hattino lowo geeshsha kaaˈlitinoe. Wiˈla saalfata dihasiissinoe.” (Roomu Sokka 12:15 lai.) Kiˈneno hindiiddo fushshira saalfata dihasiissannoˈne. Umo laˈnummonte gede, Qullaawu Maxaafi saalfattukki xissiisidhe wiˈlitinoriha Yesuusihanna wolootu ammanate mannooti lawishsha amadino.—Kalaqo 50:3; 2 Saamueeli 1:11, 12; Yohaannisi 11:33, 35.

Mito woyite heddinoonnikkiri macciishshamaˈnera dandaanno. Hindiiddo heddinikki fultaˈnera dandiitanno. Mitte ayiddaanna shiidhino mancho dikko dikkidhanni (bashsho roore yanna ayiddaannise ledo dikkidhanno) roorenkanni, bashsho ayiddaannise baxannore hirranniwa martanno woyite hindiiddo hooˈla hoogganno. Cince; hattono hindiiddonke fuqqa hasiissannonke yitine heddinoonte. Wiˈla noorenna hasiissannota ikkitinota qaagge.

Albaanni laˈnummonte gede, mitootaho baxxanno manni reyihu gedensaanni gaabbo macciishshantinonsa. Isiraeelete gaˈre anni Yaaqoobi qaaqqosi “moyichu” itino yine dongisi woyite lowo geeshsha xissiisirinohu konnira ikkara dandaanno. Roduuwisi noo gara afanno gede Yooseefi fushshe soyinohu Yaaqoobi umosiiti. Konni daafira Yaaqoobi, ‘Wona Yooseefi callichosi mayira soommo? Moyichu batirino qooxeessa wona mayira soommo?’ yaanni lowo geeshsha gaabbikki digatino.—Kalaqo 37:33-35.

Baxxinanni manni reyinohu assa hasiissannoˈnere assitinikki gattineenna ikkino gede macciishshamaˈnera dandaanno. Hedonnitano ikkito addu gaabbo shiire xissiisiranno manchiwiinni agarranni coye ikkinota huwataˈne umise kaaˈlitaˈnera dandiitanno. Xaano togoo yannara macciishshamannoˈnere fuqqitinoonte. Gaabbo mageeshshi geeshsha macciishshantinoˈnero hasaaphaˈne xissoˈne fushshirate kaaˈlitannoˈne.

Ikkollana, mitto mancho ayee geeshsha banxummorono heeshshosi agara dandiineemmokkita, qoleno “yannanna agarroonnikki hedeweelcho” banxeemmo mannira tuncu yitannokki gede hoola dandiineemmokkita huwatte. (Mekibibi 9:11) Qoleno, iso gawajjate yitine assitinoonnire ikkinokkiti dihuluullissannote. Lawishshaho, akimete  minira rakkine massa hoogginoonnihu baxxinanni manchi xiwanu lexxeenna reyara mixidhineetini? Deeˈni; hatto yaa didandiinanni! Ikkina konni manchi reyora kaima ikkitinoonniha laweennaˈne gaabba hasiissannoˈne? Deeˈni.

Mitte ama beettose kaameelu danonni reyitu gedensaanni macciishshantinose gaabbo dandiite heedhino. Togo yitino: “Mininni fushshe soommaseti ane ikkoomma daafira gaabbumma. Ikkollana hatto yee heda gowwimma ikkitinota wodanchumma. Annise ledo hadhara uminke hajora soyaˈya soˈro diˈˈikkitino. Dano hedeweelcholla kalaqantino.”

‘Lowori coyiˈreemmori woy asseemmori gatino’ yitinanniha ikkara dandaanno. Hatti garaho; kayinni ninke giddo guuta ama, guuta anna woy guuta beetto ikkinohu ayeti? Qullaawu Maxaafi togo yee amaalannonke: ‘Ninke woˈmunku duuchu coyinni soˈneemmo; arrawisinni soˈrannokkihu isi horo keeraancho manchooti.’ (Yaaqoobi 3:2; Roomu Sokka 5:12) Konni daafira, kiˈneno keeraano ikka hoogaˈne ammantine adhe. Marro marro higgine “hattolla assoommoro” yaaˈne, rakkine xaabbattinannikki gede assitanno ikkinnina mittore dileddanno.

Gaabboˈne hedonnita ikkitukki addunnita ikkitinota leellishanno korkaati heeˈriˈnero, duuchunku aleenni gaabbo qeelate kaaˈlannore hedde; hattino Maganu maarooti. Qullaawu Maxaafi togo yee buuxisanno: “Yihowa, soˈro illaallisattoha ikkoommero, ballo Yahi, ayi uurra dandaanno? Halaalaancho maaro atewa no.” (Faarso 130:3, 4) Saino coye qolanna soorra didandiitinanni. Ikkollana saˈino soˈroˈnera Magano maaro xaˈmira dandiitinanni. Hakkunni gedensaannina? Maganu maaraˈnera qaale eina, kiˈne kiˈneneeto maara dihasiissannoˈne?—Lawishsha 28:13; 1 Yohaannisi 1:9.

Hakkiinni saeno, miteekkitine akimootaho, jaallate woy reyinohura nafa hanqa rakkannoˈne? Togoori shiiˈniro macciishshamannore ikkinota huwatte. Hanqitinoonnihu lowo geeshsha xissiisidhinoonnihura ikkara dandaanno. Mittu borreessaanchi, “Hanqunni kaˈine qaafo adha ikkikkinni hanqu macciishshaminoˈneta huwataˈne calla hanqu abbanno gawajjonni agartannoˈne” yiino.

Qoleno hanqisinoˈnere wolootaho hasaaphaˈne kaaˈlitaˈnera dandiitanno. Hiittoonni? Quwa sae hanqe coyiˈratenni diˈˈikkino. Qullaawu Maxaafi qorowisiisannonte gede seeda yanna keeshshanno hanqi gawajjanno. (Lawishsha 14:29, 30) Ikkollanna wodanche macciishshanno jaalira hasaapha kaaˈlitaˈnera dandiitanno. Mitootu hanqitanno wote kaajjado mannimmate guunte millimmo (ispoorte) loosansa kaaˈlitinonsa.—Qoleno Efesooni 4:25, 26 lai.

Macciishshamannoˈnere maaxira hooga hasiisannore ikkirono, coyidhinannire qoropha hasiissannoˈne. Macciishshaminoˈnere hasaaphatenna hanqunni woloota russate mereero lowo badooshshi no. Hanqiˈneranna caaccaambeˈnera woloota bushiisha dihasiissannoˈne. Konni daafira macciishshaminoˈnere, gibbotenni ikkikkinni hayyotenni hasaaphe. (Lawishsha 18:21) Xisso dandee heeˈrate mitte qara ikkitino irko no; aanchine laˈneemmoti iseeti.

Qullaawu Maxaafi, “Yihowa wodana hiiqqantinorira mule no; ayyaaninsa hiiqqaminoreno gatisanno” yee jawaachishannonke. (Faarso 34:18) Konni daafira duuchunku aleenni, baxxinanni manni reyiro xaabbanyoote afidhinanni gede kaaˈlannoˈnehu Maganu ledo nooˈne fiixoomaati. Hiittoonni? Xaa geeshsha uyinoonniti  horoontanno amaale baala Maganu Qaale ikkinohu Qullaawu Maxaafi aana xintantinote. Tenne amaale loosu aana hosiisaˈne jawaante uyitannoˈne.

Hakkiinni saeno, huuccatto afidhino wolqa shotissine laˈinoonte. Qullaawu Maxaafi, “Duhanokki Yihowa aana tuqqi, isi umisi irkisannohena” yee kaajjishe amaalannonke. (Faarso 55:22) Macciishshamannoˈnere mararannoˈne jaalira hasaaphaˈne kaaˈlitannoˈneha ikkina, wodaniˈneta ‘jawaante duuchate Maganira’ kuˈlaˈne hiitto roorenka dijawaachishshannoˈne!—2 Qorontoosi 1:3.

Huuccatto assiˈnoommohura calla beedho afiˈneemmo yaa diˈˈikkino. “Huuccatto macciishshanno” [Magani], soqqamaasinesi wodaninni huuccidhuro qullaawa ayyaana aansara qaale eino. (Faarso 65:2; Luqaasi 11:13) Maganunnihu qullaawu ayyaani woy loosu aana noo wolqasi galtine hossinanni gede ‘bayira wolqa’ uyitannoˈne. (2 Qorontoosi 4:7) Maganu ammanantino soqqamaasinesira ayee qarri iillinsarono cinca aannonsata qaagge.

Qaaqqo shiidhinoti mitte mancho huuccatto isenna minaannase hiitto kaaˈlitinonsaro qaagge togo yitino: “Hashsha mine heeˈneenna qaaqqonke reyo lowo geeshsha xissiissannonke wote, qoonqonke gotti assine mitteenni huucciˈneemmo.” Leddeno togo yitino: “Umi qara ise nookkiha mitore assinummo wote, [lawishshaho] umo ise nookkiha songote gambooshshira leellinummo wote, umo ise nookkiha qoqqowu gambooshshira leellinummo wote, jawaante aannonke gede huucciˈnoommo. Soodeenna kaˈneemmo wote, qaaqqonke reyo adda lawa gibbannonke daafira Yihowa kaaˈlannonke gede huucciˈneemmo. Mayiraatiro afa hoogummarono, minira dayeemma wote ragu tunsannoe. Ayewoteno minira callaˈya dayeemma wote haranse, Yihowa ballo shesho afiˈreemma gede kaaˈlie yee huucciˈreemma.” Tini ammanate mancho huuccatto kaaˈlitinoseta kaajjishshe ammantanno. Kiˈneno ganyitine huuccidhiniro, ‘hedo duuchante aleenni ikkinohu Maganu keeri wodanaˈnenna hedoˈne agaranno.’—Filiphphisiyusi 4:6, 7; Roomu Sokka 12:12.

Maganu aanno kaaˈlo woyyimma abbitanno. Kiristaanchu soqqamaanchi Phaawuloosi, Maganu ‘qarru duuchu giddo noore sheshifachisha dandiineemmo gede qarrinke duuchunku yannara sheshifachishannonke’ yee xawisino. Maganu aanno kaaˈlo horontanni xissiisidhinannikki gede assitannoˈne yaa diˈˈikkino; ikkirono xissoˈne dandiitinanni gede kaaˈlitannoˈne. Togo yaano hakkunni gedensaanni horonta diwiˈlitinanni woy reyinoˈne manna habbinanni yaa diˈˈikkino. Ikkollana xaabbattinanni. Hakkiinnino, iillinoˈne qarri kiˈnente gede shiidhinore woloota manna jawaachishshinanni yannara bashshonni roore qarransa huwattinannirenna marartinannire ikkitinanni gede assaˈnera dandaanno.—2 Qorontoosi 1:4.