Go na content

Go na table of contents

KAPITEL FEIFI

Leri joe pikin foe sensi pikin-nengreten

Leri joe pikin foe sensi pikin-nengreten

1, 2. Na soema papa nanga mama moesoe go foe kisi jepi foe kweki den pikin foe den?

„MANPIKIN na wan erfenis foe Jehovah”, na so wan papa di ben de nanga tangi, ben bari taki sowan 3000 jari pasa kaba (Psalm 127:3). Ija, a prisiri foe de wan papa noso mama, na wan warti pai foe Gado, wan pai di moro foeroe foe den sma di trow kan kisi. Ma den wan di abi pikin, e froestan heri esi taki, makandra nanga a prisiri, a e tjari frantiwortoe kon foe de wan papa noso wan mama.

2 Spesroetoe na ini a ten disi a de wan kefalek bigi wroko foe kweki pikin. Ma tokoe foeroe sma doe dati nanga boen bakapisi, èn Gado ben meki a psalm singiman e sori na sortoe fasi, taki: „Efoe Jehovah srefi no e bow na oso, dan na foe soso den bowman foe en wroko tranga na en” (Psalm 127:1). O moro boen joe e waka na baka den bodoi foe Jehovah, o moro joe sa tron wan moro boen papa noso mama. Bijbel e taki: „Froetrow tapoe Jehovah nanga joe heri ati èn no froetrow tapoe joe eigi froestan” (Odo 3:5). Joe de klariklari foe arki a rai foe Jehovah te joe e bigin nanga a wroko foe kweki joe pikin gi 20 jari langa?

TEKI A FASI FA BIJBEL E SI SANI

3. Sortoe frantiwortoe den papa abi foe kweki pikin?

3 Na ini foeroe oso na heri grontapoe, mansma e si a wroko foe gi den pikin leri leki wan wroko di de moro foeroe gi oemasma. A troe taki a Wortoe foe Gado e sori taki a de a ròl foe a papa foe de a moro prenspari sma di moesoe sorgoe gi a deibrede. Ma bijbel e taki toe dati a abi frantiwortoe na ini na oso. Bijbel e taki: „Sreka joe wroko dorosei foe joe oso èn kaba en gi joesrefi tapoe a pranigron. Baka dati joe moesoe bow joe osofamiri toe” (Odo 24:27). Soleki fa Gado e si en, dan papa nanga mama na patna foe gi den pikin leri. — Odo 1:8, 9.

4. Foe san ede wi no moesoe si manpikin moro hei leki oemapikin?

4 Fa joe e prakseri foe den pikin foe joe? Njoensoe e taki dati na Asia kondre „papa nanga mama no breiti te wan oemapikin gebore”. Njoensoe e froeteri taki sma e desko den oemapikin ete na Latino-Amerika, srefi na ini „osofamiri di kisi boen leri”. Ma a waarheid de taki oemapikin a no pikin di de na a di foe toe presi. Jakob, wan barinen papa foe fositen, ben taki foe ala den bakapikin foe en, so srefi foe ibri oemapikin di ben gebore na a ten dati, leki „den pikin nanga soema Gado blesi [mi]” (Genesis 33:1-5; 37:35). Na a srefi fasi Jesus ben blesi ala „den jongoe pikin” (manpikin nanga oemapikin) di sma ben tjari kon na en (Mateus 19:13-15). Wi kan de seiker taki a ben sori a fasi fa Gado e si a tori. — Deuteronomium 16:14.

5. Sortoe sani wan trowpaar moesoe hori na prakseri, te den e bosroiti o bigi na osofamiri foe den sa de?

5 A de a gwenti na a presi pe joe e tan foe froewakti taki wan oema e meki so foeroe pikin leki a kan? Nanga reti a de wan persoonlijk afersi te wan trowpaar e bosroiti omeni pikin den wani. Fa a de te a papa nanga mama no abi den sani foe gi njanjan, krosi, nanga leri na foeroe pikin? Seiker, a trowpaar moesoe poti prakseri na tapoe a sani disi te den e bosroiti o bigi na osofamiri foe den sa de. Wan toe trowpaar di no man sorgoe gi ala den pikin foe den, e gi famiri a frantiwortoe foe kweki wan toe foe den pikin. A sani disi na wan sani di wi ben sa wani foe doe? Nôno. Èn a no e poeroe pikinso foe a plekti di a papa nanga mama abi gi den pikin foe den. Bijbel e taki: „Efoe wan sma no e sorgoe gi den sma foe en, èn spesroetoe gi den wan di de memre foe en osofamiri, dan a drai en baka gi a bribi” (1 Timoteus 5:8). Trowpaar di sabi a frantiwortoe foe den, e proeberi foe meki plan o bigi na „osofamiri” foe den sa de, so taki den kan ’sorgoe gi den sma foe den’. Den mag gebroiki sani foe no kisi pikin? Dati na so srefi wan bosroiti di a trowpaar srefi moesoe teki, èn efoe den e bosroiti foe doe dati, dan a sani di den e froekisi foe gebroiki foe no kisi bere, na wan persoonlijk afersi toe. „Ibriwan sma sa tjari en eigi lai” (Galasiasma 6:5). Ma sani di sma e gebroiki foe no kisi pikin èn di abi foe doe nanga wan fasi foe poeroe bere, de kontrari den bijbel gronprakseri. Jehovah Gado na „a fonten foe libi” (Psalm 36:9). Foe dati ede, te wan sma e pori a libi baka te na oema kisi bere, dan a no ben sa sori lespeki srefisrefi gi Jehovah èn a de a srefi leki a sma kiri wan trawan. — Exodus 21:22, 23; Psalm 139:16; Jeremia 1:5.

SORGOE GI DEN SANI DI JOE PIKIN ABI FANOWDOE

6. O ten a leri foe wan pikin moesoe bigin?

6 Odo 22:6 e taki: „Leri wan boi akroederi a pasi foe en.” Foe leri den pikin, na wan tra prenspari wroko foe den papa nanga mama. Ma o ten a leri dati moesoe bigin? Boen froekoe. Na apostel Paulus ben skrifi taki Timoteus ben kisi leri „foe sensi pikin-nengreten” (2 Timoteus 3:15). A Griki wortoe di gebroiki djaso kan sori go na wan pikin beibi noso srefi wan pikin di no gebore srefi ete (Lukas 1:41, 44; Tori foe den Apostel 7:18-20). Foe dati ede, Timoteus ben kisi leri foe sensi di a ben jongoe srefisrefi — èn dati ben boen. Pikin-nengreten na a moro boen ten foe bigin leri wan pikin. Srefi wan jongoe beibi abi na angri foe kisi sabi.

7. (a) Foe san ede a de prenspari taki a papa èn so srefi a mama e kweki wan krosibei matifasi nanga wan beibi? (b) Sortoe matifasi ben de na mindri Jehovah nanga en wan-enkri gebore Manpikin?

7 „Di mi ben si mi beibi a fosi tron,” na so wan mama e taki, „mi ben lobi en srefisrefi.” Na so a de nanga moro foeroe foe den mama. A moi banti dati na mindri a mama nanga a beibi e gro te den e gebroiki ten nanga makandra baka te a gebore. Te a mama e gi a beibi bobi, dan dati e tranga a krosibei matifasi dati moro. (Teki gersi 1 Tesalonikasma 2:7.) A boboi di wan mama e boboi en beibi èn e taki nanga en, de toemoesi prenspari foe sorgoe gi den sani di a beibi abi fanowdoe na emotioneel sei. (Teki gersi Jesaja 66:12.) Ma fa a de nanga a papa? So srefi en moesoe kweki wan krosibei banti nanga en njoen pikin. Jehovah srefi na wan eksempre foe disi. Na ini a boekoe Odo, wi e leri foe a matifasi di Jehovah abi nanga en wan-enkri gebore Manpikin, èn Jesus srefi ben taki: „Jehovah srefi ben meki mi leki a bigin foe en pasi . . . Mi ben kon de a sma di a ben lobi srefisrefi ibri dei” (Odo 8:22, 30; Johanes 1:14). Na a srefi fasi, wan boen papa e kweki wan waran, lobi matifasi nanga en pikin foe sensi a bigin foe a libi foe a pikin. „Sori boen foeroe lobi”, na so wan papa e taki. „No wan pikin ben dede oiti foe brasa nanga bosi.”

8. Sortoe leri di abi foe doe nanga a froestan, papa nanga mama moesoe gi den beibi so froekoe leki a kan?

8 Ma den beibi abi moro fanowdoe. Foe sensi a momenti taki a beibi gebore, na edetonton foe den de klariklari foe teki èn foe kibri bodoi, èn papa nanga mama na wan moro prenspari fonten foe disi. Teki foe eksempre a tongo di wan sma e taki. Ondrosoekoeman e taki dati o boen wan pikin e leri foe taki èn foe leisi, „abi foeroe foe doe nanga a fasi fa a demakandra de froekoefroekoe kaba nanga en papa nanga mama”. Taki nanga a pikin foe joe èn leisi gi en foe sensi a de wan beibi. Heri esi a sa wani doe san joe e doe, èn no langa baka dati, joe sa leri en foe leisi. Kande a sa man leisi bifo a bigin nanga skoro. Dati sa de spesroetoe wan jepi te joe e libi na wan kondre pe pikinso skoromeester nanga jufrow de èn pe den klas foeroe nanga pikin.

9. San na a moro prenspari marki di papa nanga mama moesoe hori na prakseri?

9 A moro prenspari broko-ede foe kresten papa nanga mama na foe sorgoe gi den sani di a pikin foe den abi fanowdoe na jejefasi. (Loekoe Deuteronomium 8:3.) Nanga sortoe marki? Foe jepi a pikin foe den foe kweki wan persoonlijkheid leki di foe Krestes, foe taki en leti, foe weri „a njoen persoonlijkheid” (Efeisesma 4:24). Foe doe disi, dan den moesoe poti prakseri na tapoe boen materiaal foe bow èn den joisti fasi foe bow.

POTI WAARHEID NA INI JOE PIKIN

10. Sortoe eigifasi den pikin moesoe kweki?

10 O boen wan oso de, e anga foeroe foe a sortoe materiaal di den ben gebroiki gi na oso. Na apostel Paulus ben taki dati den moro boen materiaal foe bow a persoonlijkheid foe wan kresten, na „gowtoe, solfroe, diri ston” (1 Korentesma 3:10-12). Den sani disi e prenki eigifasi soleki bribi, koni, koni foe man si sani krin, loyaalfasi, lespeki, èn lobi nanga warderi gi Jehovah nanga den wet foe en (Psalm 19:7-11; Odo 2:1-6; 3:13, 14). Fa papa nanga mama kan jepi den pikin foe den foe sensi den froekoefroekoe pikin-nengreten foe kweki den eigifasi disi? Foe di den e waka na baka wan fasi di ben skrifi langa ten kaba.

11. Fa den papa nanga mama na Israèl ben jepi den pikin foe den foe kweki persoonlijkheid leki di foe Gado?

11 Sjatoe bifo a nâsi Israèl ben go na ini a Pramisi Kondre, Jehovah ben taigi den papa nanga mama foe Israèl: „Den wortoe disi di mi e komanderi joe tide, moesoe sori foe de na tapoe joe ati; èn joe moesoe stampoe den na ini a manpikin foe joe èn taki foe den te joe e sidon na ini joe oso èn te joe e waka na pasi èn te joe e go didon èn te joe e opo” (Deuteronomium 6:6, 7). Ija, papa nanga mama moesoe de eksempre, kompe, sma di abi komunikâsi, èn sma di e gi leri.

12. Foe san ede a de toemoesi prenspari taki papa nanga mama de wan boen eksempre?

12 De wan eksempre. Na a fosi presi, Jehovah ben taki: „Den wortoe disi . . . moesoe sori foe de na tapoe joe ati.” Ne a ben taki moro fara: „Joe moesoe stampoe den na ini a manpikin foe joe.” So boen, den eigifasi foe Gado moesoe de na tapoe na ati foe a papa nanga mama fosi. A papa nanga mama moesoe lobi waarheid èn den moesoe libi akroederi waarheid. Na so wawan den kan doro na ati foe a pikin (Odo 20:7). Foe san ede? Bika den sani di den pikin e si, abi moro krakti na den tapoe leki san den e jere. — Lukas 6:40; 1 Korentesma 11:1.

13. Fa kresten papa nanga mama kan waka baka na eksempre di Jesus ben gi, foe poti prakseri na tapoe den pikin foe den?

13 De wan kompe. Jehovah ben taigi den papa nanga mama na Israèl: ’Taki nanga joe pikin te joe e sidon na ini joe oso èn te joe e waka na pasi.’ Disi wani taki dati den papa nanga mama moesoe gebroiki ten nanga den pikin, awansi den papa nanga mama abi foeroe sani foe doe. Soleki fa a sori, dan Jesus ben firi taki pikin ben froedini a ten foe en. Na ini den lasti dei foe en diniwroko, „den sma ben bigin tjari jongoe pikin kon na en, so taki a kan fasi den”. Fa Jesus ben handri? „A ben teki den pikin na ini den anoe foe en èn ben bigin blesi den” (Markus 10:13, 16). Prakseri pikinso, a joeroe foe Jesus en dede ben kon esi-esi moro krosibei. Ma tokoe a ben gi den pikin disi a ten foe en èn a ben poti prakseri na den tapoe. Disi na wan heri moi lès!

14. Foe san ede a abi winimarki gi papa nanga mama te den e gebroiki ten nanga a pikin foe den?

14 De wan sma di abi komunikâsi. Te joe e gebroiki ten nanga joe pikin, dan dati sa jepi joe foe abi komunikâsi nanga en. O moro joe abi komunikâsi nanga en, o moro boen joe sa man kon sabi fa en persoonlijkheid e gro. Ma hori na prakseri, taki komunikâsi na moro leki foe taki nomo. „Mi ben moesoe kweki a koni foe man arki,” na so wan mama na Brasjonkondre ben taki, „foe arki nanga mi ati.” A pasensi foe en ben abi boen bakapisi, di en manpikin ben bigin froeteri en foe den firi foe en.

15. San wi moesoe hori na prakseri ini a tori foe ontspanning?

15 Pikin abi „wan ten foe lafoe . . . èn wan ten foe djompodjompo lontoe” fanowdoe, wan ten gi ontspanning (Preikiman 3:1, 4; Sakaria 8:5). Ontspanning kan tjari foeroe boen te papa nanga mama nanga den pikin abi ontspanning makandra. A de wan sari sani taki na ini foeroe oso, ontspanning wani taki foe loekoe telefisi. Ala di wan toe telefisi programa kan gi prisiri, tokoe foeroe de di e pori boen markitiki, èn a loekoe di sma e loekoe telefisi, kan tapoe a komunikâsi na ini wan osofamiri. Foe dati ede, foe san ede joe no e doe wan sani nanga den pikin foe joe foe meki wan sani? Singi, prei wan sani, abi demakandra nanga mati, fisiti presi pe joe kan prisiri. Den sortoe aktiviteit disi e meki sma abi komunikâsi.

16. San papa nanga mama moesoe leri den pikin foe den foe Jehovah, èn fa den moesoe doe dati?

16 De wan sma di e gi leri. „Joe moesoe stampoe [den wortoe disi] na ini a manpikin foe joe”, Jehovah ben taki. A kontekst e taigi joe san joe moesoe leri èn fa joe moesoe gi leri. Na a fosi presi, „joe moesoe lobi Jehovah, joe Gado, nanga joe heri ati nanga joe heri sili nanga ala joe krakti” (Deuteronomium 6:5). Baka dati, „den wortoe disi . . . joe moesoe stampoe na ini”. Gi leri nanga a marki foe kweki lobi nanga a heri sili gi Jehovah èn gi den wet foe en. (Teki gersi Hebrewsma 8:10.) A wortoe „stampoe na ini” wani taki foe gi leri ibri tron baka. So boen, foe taki en leti, Jehovah e taigi joe taki, a moro prenspari fasi foe jepi den pikin foe joe foe kweki wan persoonlijkheid leki di foe Gado, na foe taki foe Gado ala ten baka. Disi wani taki toe dati joe moesoe studeri bijbel doronomo nanga den.

17. San papa nanga mama kan kweki na ini a pikin foe den? Foe san ede?

17 Moro foeroe papa nanga mama sabi taki a no makriki foe poti bodoi na ini na ati foe wan pikin. Na apostel Petrus ben gi kompe kresten a tranga: „Kweki leki njoen gebore pikin, wan lostoe gi a merki di no falsi, di de foe a wortoe” (1 Petrus 2:2). Den wortoe „kweki wan lostoe” e gi a prakseri taki foeroe sma no abi wan natuurlijk angri gi njanjan na jejefasi. Kande papa nanga mama moesoe soekoe fasi foe kweki a lostoe dati na ini a pikin foe den.

18. Na baka sortoe fasi fa Jesus ben gi leri, papa nanga mama e kisi deki-ati foe waka?

18 Jesus ben doro den ati foe di a ben gebroiki agersitori (Markus 13:34; Lukas 10:29-37). A fasi disi foe gi leri e wroko spesroetoe na pikin-nengre. Gi leri foe den bijbel gronprakseri, foe di joe e gebroiki moi tori di abi kloroe, kande den wan di de foe feni na ini a boekoe Mi boekoe nanga bijbel tori. * Meki den pikin doe wan sani toe. Meki den gebroiki a denki foe den foe teken èn foe sori fa den tori na ini bijbel ben feni presi. Jesus ben gebroiki aksi toe (Mateus 17:24-27). Gebroiki a fasi di a ben gebroiki, na ini joe osofamiri studie. Na presi foe taki nomo foe wan wet foe Gado, poti aksi soleki: Foe san ede Jehovah ben gi wi a wet disi? San o pasa efoe wi e hori a wet? San o pasa efoe wi no e hori a wet? Den sortoe aksi disi e jepi wan pikin foe denki èn foe si fa den wet foe Gado de praktis èn boen. — Deuteronomium 10:13.

19. Sortoe bigi winimarki den pikin sa feni efoe den papa nanga mama e waka na baka bijbel gronprakseri te den e handri nanga den pikin foe den?

19 Te joe de wan eksempre, wan kompe, wan sma di abi komunikâsi, èn wan sma di e gi leri, dan joe kan jepi joe pikin foe sensi den fosi jari foe en, foe kweki wan krosibei matifasi nanga Jehovah Gado. A matifasi disi sa gi a pikin foe joe a deki-ati foe de kolokoe leki wan kresten. A sa doe moeiti foe libi akroederi a bribi foe en, srefi te den speri foe en e poti druk na en tapoe èn e tesi en. Jepi en ala ten foe warderi a warti matifasi disi. — Odo 27:11.

A TOEMOESI PRENSPARI FANOWDOE FOE GI TRANGA LERI

20. San na tranga leri, èn fa a moesoe gi?

20 Tranga leri na a leri di e poti a froestan nanga na ati kon reti. Pikin-nengre abi en doronomo fanowdoe. Paulus e gi papa a rai foe „tan kweki [den pikin foe den] na ini a tranga leri èn a serjoesoe froemane foe Jehovah” (Efeisesma 6:4). Papa nanga mama moesoe gi tranga leri na ini lobi, neleki fa Jehovah e doe (Hebrewsma 12:4-11). Tranga leri di gron na tapoe lobi, kan gi te wi e taki-go-taki-kon nanga a pikin. Foe dati ede bijbel e taigi wi foe „arki na tranga leri” (Odo 8:33). Na sortoe fasi tranga leri moesoe gi?

21. Sortoe gronprakseri papa nanga mama moesoe hori na prakseri te den e gi den pikin foe den tranga leri?

21 Son papa nanga mama e denki taki foe gi tranga leri na den pikin foe den, wani taki nomo taki den moesoe opo den sten gi den, piri-ai gi den, noso srefi afrontoe den. Ma foe a srefi tori Paulus e warskow: „Oenoe, papa, no tanteri den pikin foe oenoe” (Efeisesma 6:4). Ala kresten e kisi a tranga foe abi „switifasi gi ala sma . . . èn leri nanga safri-atifasi den wan di tranga-ede” (2 Timoteus 2:24, 25). Kresten papa nanga mama sa proeberi foe hori den wortoe disi na prakseri te den e gi den pikin foe den tranga leri, ala di den e froestan taki a de fanowdoe foe hori densrefi na a bosroiti di den teki. Ma son tron, foe taki-go-taki-kon no nofo, èn strafoe kan de fanowdoe. — Odo 22:15.

22. Efoe wan pikin moesoe kisi strafoe, san a moesoe leri foe froestan?

22 Difrenti pikin abi difrenti sortoe tranga leri fanowdoe. Wan toe no „e kon reti nanga wortoe wawan”. Gi den wan disi, strafoe di e gi wanwan leisi foe di den trangajesi, kan kibri a libi foe den (Odo 17:10; 23:13, 14; 29:19). Ma wan pikin moesoe froestan foe san ede a e kisi strafoe. „A tiki nanga piri-ai na san e gi koni” (Odo 29:15; Job 6:24). Boiti dati, strafoe abi skotoe. „Mi sa moesoe strafoe joe na a joisti fasi”, Jehovah ben taigi en pipel (Jeremia 46:28b). Bijbel no e gi pasi srefisrefi foe gi fonfon na ini atibron noso foe gi serjoesoe fonfon, di e masi wan pikin èn e gi en mankeri srefi. — Odo 16:32.

23. San wan pikin moesoe man si te a e kisi strafoe foe en papa nanga mama?

23 Di Jehovah ben warskow en pipel taki a ben sa gi den tranga leri, a ben taki fosi: „No frede . . . bika mi de nanga joe” (Jeremia 46:28a). Na a srefi fasi, papa nanga mama di e gi tranga leri, awansi na sortoe boen fasi, noiti moesoe meki wan pikin e firi taki den trowe en (Kolosesma 3:21). Na presi foe dati, a pikin moesoe froestan taki a kisi tranga leri foe di a papa noso a mama de ’nanga en’, na en sei.

KIBRI JOE PIKIN GI OGRI

24, 25. San na wán takroe kefar gi san den pikin moesoe kisi kibri na ini den dei disi?

24 Foeroe bigisma e prakseri baka foe a pikin-nengreten foe den leki wan kolokoe ten. Den e memre wan waran firi foe kibri, wan seikerfasi taki a papa nanga mama foe den ben sa sorgoe gi den na ini ala omstandigheid. Papa nanga mama wani taki den pikin foe den moesoe firi na a fasi dati, ma na ini a grontapoe foe a ten disi di e go na baka, a moro tranga leki fa a ben de fosi foe kibri den pikin gi kefar.

25 Wan takroe kefar di kon moro foeroe na ini den lasti jari disi, na a moeilek di sma e moeilek pikin-nengre na seks sei. Na Maleisia, njoensoe foe a moeilek di sma e moeilek pikin-nengre na seks sei, kon fo tron moro foeroe na ini wan pisi ten foe tin jari. Na Doisrikondre sma gebroiki sowan 300.000 pikin na seks sei ibri jari, ala di na wan kondre na Zuid-Amerika, soleki fa wan ondrosoekoe e sori, den e denki taki a nomroe gi ibri jari na 9.000.000, wan sani di e froewondroe sma! A de wan sari sani taki moro foeroe foe den pikin disi, sma e moeilek den na ini den eigi oso, sma di den sabi èn di den e froetrow. Ma pikin moesoe abi wan tranga sani di e kibri den, a papa nanga mama foe den. Fa papa nanga mama kan kibri den?

26. San na wan toe fasi fa den pikin kan de sondro kefar, èn fa sabi kan kibri wan pikin?

26 Foe di ondrofeni e sori taki pikin di no sabi foeroe foe seks, opo spesroetoe gi sma di e moeilek pikin-nengre na seks sei, meki wan prenspari fasi foe kibri a pikin, na foe leri en, srefi te a jongoe ete. Sabi kan gi kibri „foe a takroe pasi, foe a man di e taki takroe sani” (Odo 2:10-12). Sortoe sabi? A sabi foe bijbel gronprakseri, foe san boen èn san takroe na a sei foe boen gwenti nanga wet. So srefi a sabi, taki wan toe bigisma e doe takroe sani èn taki wan jongoe sma no abi foe gi jesi te sma e aksi den foe doe sani di no fiti. (Teki gersi Danièl 1:4, 8; 3:16-18.) No gi den sortoe leri disi soso wán leisi. Moro foeroe jongoe pikin moesoe jere wan lès foeroe tron baka, bifo den kan hori en boen na ede. Te den pikin e gro kon moro owroe, dan na wan lobi-ati fasi wan papa sa lespeki a reti di en oemapikin abi foe hori sani gi ensrefi, èn wan mama sa lespeki di foe en manpikin — èn na so wan fasi a e meki a pikin froestan moro boen san fiti. Èn a no de foe taki, dati wan foe den moro boen fasi foe kibri den pikin, so taki sma no meshandri den, na te joe leki papa nanga mama e hori ai finifini na den tapoe.

SOEKOE A RAI FOE GADO

27, 28. Soema na a moro bigi Fonten foe gi papa nanga mama jepi, te den e tanapoe na fesi a tjalensi foe kweki wan pikin?

27 Foe troe, a de wan tjalensi foe leri wan pikin foe sensi pikin-nengreten, ma papa nanga mama di de na bribi, no abi foe tanapoe den wawan na fesi a tjalensi. Langa ten pasa kaba, na ini den dei foe den Kroetoeman, di wan man di den ben kari Manoa, ben kon sabi taki a ben o tron wan papa, dan a ben aksi Jehovah foe tiri en foe kweki en pikin. Jehovah ben piki den begi foe en. — Kroetoebakra 13:8, 12, 24.

28 Na so a de toe na ini a ten disi, te papa nanga mama di de na bribi, e kweki den pikin foe den, dan den kan taki nanga Jehovah toe na ini begi. A de wan tranga wroko foe de wan papa noso wan mama, ma bigi pai de. Wan kresten trowpaar na Hawai e taki: „Joe abi 12 jari foe leri joe pikin bifo den toemoesi moeilek tini jari doro. Ma efoe joe wroko tranga foe gebroiki bijbel gronprakseri, dan a joeroe doro foe koti prisiri nanga vrede te den e bosroiti taki den wani dini Jehovah nanga den heri ati” (Odo 23:15, 16). Te joe pikin e teki a bosroiti dati, dan joesrefi sa kisi a firi foe bari taki: „Manpikin [nanga oemapikin] na wan erfenis foe Jehovah.”

^ paragraaf 18 Di a Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., tjari kon na doro.