Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

CIPATURO 9

Mbumba za Mupapi Yumoza Zingacita Makora!

Mbumba za Mupapi Yumoza Zingacita Makora!

1-3. Ni vici vyapangiska kuti paŵe mbumba zinandi za mupapi yumoza, ndipo ŵa mu mbumba izi ŵakukhwaskika wuli?

 MU CARU ca United States, mbumba za mupapi yumoza “zikwandana luŵiro comene.” Mu vyaru vinyake namoso ni ntheura pera. Ŵapapi na ŵana ŵanandi ŵakusuzgika cifukwa ca kupatana, kucimbirana na kulekana mu nthengwa. Cakukwenyerezga cinyake ni ŵana awo ŵakubabika na ŵanthu awo ŵandatorane.

2 Mama munyake wakalemba kuti: “Ndine cokoro ca vilimika 28, ndipo nili na ŵana ŵaŵiri. Nili wacitima comene cifukwa nkhukhumba yayi kuti nilerenge nekha ŵana ŵane kwambura awiskewo. Nkhujipulika kuti palije uyo wakunitemwa. Kanandi ŵana ŵane ŵakuniwona kuti nkhulira, ndipo ŵakukhwaskika comene.” Padera pa kulimbana na phukwa, citima, na kujinyumwa, ŵanakazi panji ŵanalume ŵanandi awo ŵalije munyawo wa mu nthengwa ŵakukwaniska yayi kugwira nchito yakulembeka ndiposo za pa nyumba. Mupapi munyake wakati, “Nchakusuzga kuŵa wekha. Ukulimbana na masuzgo ghanandi. Para ukumazga masuzgo ghanyake, mbwenu ghanyake ghafikaso!”

3 Ŵana ŵa mu mbumba za mupapi yumoza nawo ŵakukumana na masuzgo. Ŵakukweŵeka comene para mupapi wacimbira pa nyumba panji wafwa. Ŵawukirano ŵanandi ŵakukhwaskika uheni comene para mupapi yumoza palije pa nyumba.

4. Kasi tikumanya wuli kuti Yehova wakufipira mtima mbumba za mupapi yumoza?

4 Kale napo kukaŵa mbumba za mupapi yumoza. Mwakuwelezgawelezga Malemba ghakuyowoya za “mwana mulanda” na “cokoro.” (Exodus 22:22; Duteronome 24:19-21; Job 31:16-22) Yehova Ciuta vikamuŵinyanga kuwona umo ŵakasuzgikiranga. Pakuyowoya za Yehova, wamasalmo wakati Ciuta ni “wiske wa ŵalanda na mweruzgi-nkhoswe wa vyokoro.” (Salmo 68:5) Na lero wuwo, Yehova wacali kufipira mtima mbumba za mupapi yumoza! Mazgu ghake ghali na fundo izo zingawovwira mbumba za mupapi yumoza umo zingacitira makora vinthu.

KENDESKERO KA VINTHU MU MBUMBA

5. Ni suzgo wuli lakwamba ilo mupapi uyo wali yekha wakuŵa nalo?

5 Tiyeni tighanaghanire za kendeskero ka vinthu pa nyumba. Mwanakazi munyake uyo wakapatika wakati: “Kanandi nkhukhumba kuŵa na mwanalume pafupi. Para nyumba yikukhumbikwira kunozgeka, pakunisoŵa pakwambira cifukwa nkhumanya yayi kunozga.” Ŵanalume awo ŵapatika panji muwoli wawo wafwa nawo ŵakusuzgika na milimo yinandi ya pa nyumba. Pakuti milimo ya pa nyumba yikuŵa yinandi, ŵana ŵakukayika kuti ŵangafiska milimo yose.

6, 7. (a) Kasi “mwanakazi wamagomezgeka” uyo wayowoyeka mu buku la Zintharika wakupeleka ciyelezgero wuli ciwemi? (b) Kasi mbumba za mupapi yumoza zikovwirika wuli para zikucita milimo ya pa nyumba mwakulimbikira?

6 Kasi nchivici cingawovwira? Londezgani umo wakacitira “mwanakazi wamagomezgeka” uyo wazunurika pa Zintharika 31:10-31. Wakacitanga vinthu makoraghene. Wakagulanga na kuguliska vinthu. Wakasonanga, kuphika, kulima na kucita mabizinesi ghanyake. Nchivici cikamupangiska kuti wacite makora vyose ivi? Wakaŵa wakulimbikira nchito, wakagwiranga nchito mpaka namise, ndiposo wakambanga kugwira nchito mulenji comene. Kweniso wakanozgekeranga makora vyakuti wacite, wakagaŵirangako ŵanji nchito zinyake, ndiposo wakapweleleranga ŵanji. Ndico cifukwa cake wakalumbika!

7 Para ndimwe mupapi uyo wakulera yekha ŵana, citani mwamahara milimo ya pa nyumba. Khorwani na milimo iyi, ŵana ŵinu ŵakondwenge para mucitenge nthena. Kweni kuti mucite makora, nchakuzirwa kuti munozgekerenge makora ivyo mukukhumba kucita. Baibolo likuti: “Maghanoghano gha ŵaphamphu ghakuya ku uzali nadi.” (Zintharika 21:5) Dada munyake uyo wakulera yekha ŵana wakati: “Nkhughanaghana za cakurya pekha para naziya.” Kweni kuti cakurya ciphikike makora ndiposo ciŵe cakunowa, mukwenera kunozgekera makora. Cakurya cakuphikika mwakucimbilira cikuŵa ciwemi yayi. Sambirani kucita milimo yinyake. Cifukwa ca kufumba ku ŵanyawo awo ŵakumanya tunthu, kuŵazga mu mabuku, na kusambizgika makora, ŵanakazi ŵanyake awo ŵakulera ŵekha ŵana ŵamanya kupenta vinthu, kunozga mapayipi na vinthu vinyake.

8. Kasi ŵana ŵa mupapi yumoza ŵangawovwira wuli pa nyumba?

8 Kasi nchakwenelera kupempha ŵana kuti ŵamovwiraninge milimo yinyake? Mama munyake uyo walije mfumu wake wakati: “Nchiwemi kucita milimo yose iyo wakacitanga mupapi uyo palije.” Nangauli cingawoneka ciwemi kucita nthena, kweni nyengo zinyake kacitiro aka kangawovwira mwana yayi. Kale ŵana awo ŵakawopanga Ciuta ŵakapikanga milimo yakwenelera yakuti ŵacite. (Genesis 37:2; Sumu ya Solomon 1:6) Nangauli mungaŵapa yayi milimo yinonono ŵana ŵinu, cingaŵa ciwemi kuŵatuma kuti ŵasukenge mbale na kuphyera mu cipinda ico ŵakugona. Mwalekeraci kucitira lumoza milimo yinyake? Mungasangwa comene para mungacita nthena.

SUZGO LA KUSANGA VYAKUKHUMBIKWA PA UMOYO

9. Nchifukwa wuli ŵanakazi awo ŵakulera ŵekha ŵana ŵakusuzgika kuti ŵasange ndarama?

9 Ŵapapi ŵanandi awo ŵalije mfumu panji muwoli ŵakusangana na suzgo la kusanga ndarama. Suzgo ili liliso na ŵanakazi awo ŵali na ŵana kweni mbakutengwa yayi. a Mu vyaru vinyake, boma likupeleka wovwiri wa ndarama, ndipo iwo ŵangawovwirika na ndarama izi mpaka ŵasange nchito. Baibolo likukanizga yayi kupokera wovwiri uwu para ngwakukhumbikwa. (Ŵaroma 13:1, 6) Vyokoro na awo ŵasuzuliwa nawo ŵakukumana na suzgo lanthena ili. Cifukwa ca suzgo ili, ŵanthu ŵanandi ŵaghanaghana za kunjiraso nchito pamanyuma pa kukhala pa nyumba vilimika vinandi. Nchito iyo ŵakuyisanga kanandi yikuŵa ya malipiro ghacoko. Kuti vinthu viŵayendere makora, ŵanyake ŵayezga kucita kosi ya nyengo yicoko.

10. Kasi mama uyo wakulera yekha ŵana wangaŵaphalira wuli ŵana ŵake kuti wakukhumba kwamba nchito, ndiposo cifukwa cake?

10 Para mukukhumba kwamba nchito, lekani kuzizwa para mukuwona ŵana ŵinu kuti mbambura kukondwa. Lekani kujipulika nga mwabuda. M’malo mwake, ŵaphalirani cifukwa ico mukwenera kwambira nchito. Ŵaphalirani kuti Yehova wakukhumba kuti muŵapwelelerenge. (1 Timote 5:8) Mukuluta kwa nyengo, ŵakondwenge. Kweni yezgani kusanga nyengo yakuti mudumbiskanenge nawo nangauli muŵenge ŵakutangwanika. Kugwira nchito kukovwira kuti suzgo la kusanga ndarama pa nyumba licepeko.—Zintharika 15:16, 17.

NINJANI WAPWELELERENGE MUNYAKE?

11, 12. Kasi ŵapapi awo ŵakulera ŵekha ŵana ŵaleke kucitaci, ndipo ŵangacita wuli?

11 Nchakawiro kuti ŵapapi awo ŵalije munyawo wa mu nthengwa ŵatemwane comene na ŵana ŵawo. Kweni ŵakwenera kucenjera kuti ŵaleke kujumpha mphaka iyo Ciuta wali kuŵika. Mwaciyelezgero, pangaŵa masuzgo usange mama uyo walije mfumu wake wangakhumba kuti mwana wake munyamata wagwirenge nchito zakuti awiske ŵaŵengepo mphanyi ndiwo ŵacitanga. Suzgo lingaŵaposo usange wakuphalira mwana wake msungwana masuzgo ghake ghose. Kucita nthena nkhuwemi yayi cifukwa mwana wakusuzgika na maghanoghano.

12 Pakuti ndimwe mupapi, ŵasimikizgirani ŵana ŵinu kuti muŵapwelelerenge, kuti iwo ŵapwelelere imwe yayi. (Yelezgerani na 2 Ŵakorinte 12:14.) Nyengo zinyake mungakhumbikwira ulongozgi panji wovwiri unyake. Para ni nthena, pemphani ku ŵalara ŵa mpingo panji ŵanakazi awo Mbakhristu ŵakukhwima. Lekani kupempha ku ŵana ŵinu.—Tito 2:3.

KUPELEKA CILANGO

13. Ni suzgo wuli ilo mama uyo walije mfumu wake wangaŵa nalo pakupeleka cilango?

13 Cikuŵa cakusuzga viŵi yayi kulondezga ulongozgi wakufuma kwa mwanalume, kweni kanandi ulongozgi wakufuma kwa mwanakazi ŵanthu ŵakuwucindika yayi. Mama munyake uyo walije mfumu wake wakati: “Ŵana ŵane mbalara. Kuwona umo ŵakucitira, nkhuwona nga ŵakunidelera.” Panyake mucali na citima cifukwa ca nyifwa ya mfumu panji muwoli winu. Panyake muli na citima panji ukali cifukwa cakuti nthengwa yinu yili kumara. Para boma likadumura kuti ŵana mbanangwa, mutepanji mukwenjerwa kuti ŵana ŵakumutemwani yayi, kweni ŵakutemwa uyo wakaŵa mfumu panji muwoli winu. Antheura cingaŵa cakusuzga kuti mupeleke cilango.

14. Kasi ŵapapi awo ŵalije muwoli panji mfumu wawo ŵangapeleka wuli cilango mwamahara?

14 Baibolo likuti “mwana uyo ŵakumulekelera wamkhozga soni nyina.” (Zintharika 29:15) Yehova wakukhumba kuti mupangenge malango kuti mbumba yinu yilondezgenge. Antheura lekani kujipulika nga mukubuda, kuŵa na citima panji wofi pakupanga malango. (Zintharika 1:8) Nyengo zose londezgani fundo za mu Baibolo. (Zintharika 13:24) Longorani mahara pakupeleka cilango ndiposo lekani kuyowoya paŵiri. Mukuluta kwa nyengo, ŵana ŵayambenge kulondezga ivyo mukuŵaphalira. Kweni ghanaghanirani ŵana ŵinu pakupeleka cilango. Dada munyake uyo walije muwoli wakati: “Nkhupeleka cilango cakuŵinya yayi cifukwa nkhumanya kuti mbacitima pakuti ŵalije amama ŵawo. Nkhutemwa kudumbiskana nawo. Tikudumbiskana vyakusingo nyengo ya kuphikira cakurya ca namise. Antheura ŵakufwatuka kuniphalira vyose ivyo vili ku mtima wawo.”

15. Kasi mupapi uyo nthengwa yake yili kumara waleke kuyowoya vici za uyo wakatorana nayo?

15 Para nthengwa yinu yili kumara, lekani kuyuyura uyo wakaŵa muwoli panji mfumu winu. Vikuŵapweteka comene ŵana para ŵawona kuti ŵapapi ŵakugazgana. Nkharo yanthena yikupangiska ŵana kuleka kucindika ŵapapi. Antheura, lekani kuyowoyera mwana winu musinjiro kuti: “Watora nkharo yiheni ya wuso!” Kwali uyo wakaŵa mfumu panji muwoli winu wakamucitirani nkhaza, kweni iyo wacali mupapi wa mwana winu. Nangauli muli kulekana, kweni mwa ŵapapi mose mukwenera kumutemwa mwana winu, kumupwelelera na kumulanga. b

16. Ni vinthu wuli vyauzimu ivyo vingawovwira mupapi uyo walije mfumu panji muwoli kuti wasambizge ŵana?

16 Nga ni umo vipaturo vyakumanyuma vyalongolera, kupeleka cilango kukusazgapo vinandi padera pa kusambizga. Mungagega masuzgo ghanandi para mukusambira makora vinthu vyauzimu. (Ŵafilipi 3:16) Nchakuzirwa kuluta ku maungano gha mpingo nyengo zose. (Ŵahebere 10:24, 25) Sambiro la mbumba naloso ndakuzirwa comene. Mukwenera kulimbikira kuti mupangenge sambiro ili nyengo zose. Mama munyake wakati: “Para naŵeruka ku nchito, nkhukhumba kupumura. Kweni nkhulimbikira kuti nisambire na mwana wane msungwana. Nkhumanya kuti sambiro ndakuzirwa comene. Wakusangwa comene na sambiro lithu la mbumba!”

17. Kasi tingasambirapo vici umo Timote wakalelekera?

17 Timote, uyo wakendanga na mpositole Paulosi, mwambura kukayika wakasambizgika fundo za mu Baibolo na anyina ndiposo abuya ŵake. Wakasambizgika na awiske yayi. Nangauli wakasambizgika na awiske yayi, kweni Timote wakaŵa Mkhristu wamwamphu comene! (Milimo 16:1, 2; 2 Timote 1:5; 3:14, 15) Namwe vingamuyenderani makora para mukulimbikira kusambizga ŵana ŵinu “mu kulanga na mu kucenjezga kwa Fumu.”—Ŵaefeso 6:4.

KULIMBANA NA PHUKWA

18, 19. (a) Ni mwauli umo phukwa likusuzgira ŵapapi awo ŵalije munyawo wa mu nthengwa? (b) Ni ulongozgi wuli uwo ungatovwira kulimbana na makhumbiro gha thupi?

18 Mama munyake uyo walije mfumu wake wakadandaura kuti: “Para niza pa nyumba phukwa likunikora, comenecomene para ŵana ŵagona.” Phukwa ni limoza mwa masuzgo ghakuru agho mupapi uyo walije mfumu panji muwoli wakukumana nagho. Nkhawiro kudokera kuŵa na munthu munyake ndiposo kusangwa na ivyo vikucitika mu nthengwa. Kasi nchamacitiko kumazga suzgo ili mwambura kubuda? Mu nyengo ya Paulosi, vyokoro ivyo vikaŵa visungwana vikalondezga “makhumbiro ghawo ghakupambana na Khristu.” (1 Timote 5:11, 12) Kulondezga makhumbiro gha thupi kukwananga umoyo wauzimu.—1 Timote 5:6.

19 Mwanalume munyake wakati: “Khumbo la kugonana likuŵa likuru, ndipouli, ungalikanizga. Para khumbo la kugonana lafika, nchiwemi yayi kughanaghanirapo comene. Ghanaghanani vinyake. Kucita nthena kukovwira kuti mwambe kughanaghanira ŵana ŵinu.” Mazgu gha Ciuta ghakuti: ‘Mufwe ku makhumbiro gha kugonana.’ (Ŵakolose 3:5, Phangano Liphya) Para mukukhumba kukoma khumbo la cakurya, kasi mungaŵazgaso magazini gha vithuzithuzi vya vyakurya viwemi, panji kasi mucezgenge na ŵanthu awo kanandi ŵakutemwa kuyowoya za cakurya? Napacoko pose! Vikuyana waka para mukukhumba kukoma makhumbiro gha thupi.

20. (a) Kasi awo ŵakusongana na awo Mbakaboni yayi ŵakukumana na suzgo wuli? (b) Ni mwauli umo Ŵakhristu kale na lero ŵacitira na phukwa?

20 Ŵakhristu ŵanyake ŵayamba kusongana na awo Mbakaboni yayi. (1 Ŵakorinte 7:39) Kasi ŵakumazga suzgo lawo? Yayi. Mudumbu munyake uyo nthengwa yake yili kumara wakati: “Pali cinthu cimoza ico nchiheni comene kuluska kuŵa wekha. Ndico kutengwa kwa munthu wambura kwenelera.” Ŵakhristu ŵakale awo ŵakaŵa vyokoro nawo ŵakacitanga phukwa. Kweni ŵamahara ŵakatangwanikanga na ‘kupokelera ŵalendo, kugeziska malundi gha ŵatuŵa na kovwira ŵakusuzgika.’ (1 Timote 5:10) Na lero wuwo, Ŵakhristu ŵakugomezgeka ŵalindilira kwa nyengo yitali kuti ŵasange munthu wakuti ŵatorane nayo. Cokoro cinyake ca vilimika 68 cikwendera vyokoro vinyake para cacita phukwa. Mama uyu wakuti: “Para nkhwendera ŵanyane, kupwelelera nyumba yane na kujipwelelera mwauzimu, nkhuŵavya nyengo ya kucitira phukwa.” Kusambizga ŵanji za Ufumu wa Ciuta ni nchito yiwemi comene.—Mateyu 28:19, 20.

21. Kasi tingalimbana wuli na phukwa para tikulomba ndiposo kucezga na ŵanthu ŵa nkharo yiwemi?

21 Unenesko ngwakuti, phukwa lingamalirathu yayi. Kweni munthu wangazizipizga phukwa na wovwiri wakufuma kwa Yehova. Wovwiri ukusangika para Mkhristu “wakukhalirira mu maŵeyelero na malurombo usiku na muhanya.” (1 Timote 5:5) Kuŵeyelera kukusazgapo vinandi, mutepanji na kulira wuwo. (Yelezgerani na Ŵahebere 5:7.) Kumuphalira Yehova masuzgo ghinu “usiku na muhanya” kungawovwira comene. Ndiposo, kucezga na ŵanthu ŵa nkharo yiwemi kungamovwirani kuti muleke kucita phukwa. Para mukucezga na ŵanthu ŵa nkharo yiwemi, ŵangamuphalirani ‘lizgu liwemi lakukondwereska,’ nga ni umo lemba la Zintharika 12:25 likuyowoyera.

22. Kasi mukwenera kukumbukira vici para mwayamba kucita phukwa?

22 Kanandi para mukucita phukwa, manyani kuti, muli mwekha yayi, munthu waliyose wali na masuzgo ghake. “Ŵabali ŵinu awo ŵali mu caru” nawo ŵakusuzgika na masuzgo ghanandi. (1 Petros 5:9) Lekani kughanaghana comene umo umoyo ukaŵira kale. (Mupharazgi 7:10) Kweni ghanaghanirani vinthu viwemi ivyo muli navyo. Kuluska vyose, gomezgekani kwa Yehova kuti mumukondweske.—Zintharika 27:11.

UMO ŴANJI ŴANGAWOVWILIRA

23. Kasi Ŵakhristu ŵali na udindo wuli kwa awo ŵalije munyawo wa mu nthengwa?

23 Wovwiri uwo ŵasopi ŵanyithu ŵakupeleka ngwakuzirwa comene. Lemba la Yakobe 1:27 likuti: “Kusopa kuwemi na kwambura kukazuzgika panthazi pa Ciuta withu na Dada ndi uku, kupwelelera ŵalanda na vyokoro mu kusuzgika kwawo.” Mwakuyana na lemba ili, Ŵakhristu ŵali na mulimo wakovwira awo ŵalije munyawo wa mu nthengwa. Kasi wovwiri uwu ungapelekeka wuli?

24. Kasi mungawovwira wuli mbumba za mupapi yumoza izo zikusuzgika?

24 Ŵangapeleka wovwiri wakuthupi. Baibolo likuti: “Uyo wali na vyuma vya pano pasi, ndipo wakuwona mbali wake mu ukavu, ndipo wakumujalira lusungu lwake, kutemwa kwa Ciuta kukukhala uli mwa iyo?” (1 Yohane 3:17) Mazgu ghakuti ‘kuwona’ kuti ghakung’anamura kulaŵiska waka cinthu kanyengo kacoko waka yayi, kweni kucidodoliska. Ici cikung’anamura kuti Mkhristu uyo ngwalusungu wakwenera kumanya makora ukhaliro wa mbumba iyo yikusuzgika. Panyake yilije ndarama. Panyake yingakhumbikwira kunozga makora nyumba yawo. Nyengo zinyake mungayicema kuti muzakarye nayo cakurya, panji kuzakacezga nayo. Ŵangawonga comene para mwacita nthena.

25. Ni mwauli umo Ŵakhristu ŵangalongolera lusungu ku ŵapapi awo ŵali ŵekha?

25 Ndiposo, lemba la 1 Petros 3:8 likuti: “Pakumalira, mose muŵe ŵakuyana mu mtima, ŵakulengerana lusungu, ŵakutemwa ŵabali, ŵakupwelelerana.” Mama munyake uyo wali na ŵana ŵankhondi na yumoza, ndipo walije mfumu wake, wakati: “Nkhusuzgika comene, ndipo kanandi nkhuŵa wacitima. Ndipouli, nyengo zinyake ŵabali panji ŵadumbu ŵakuniphalira kuti: ‘A Nyasoko, mukwendeska makora vinthu. Musangenge candulo cikuru cifukwa mukucita makora.’ Kumanya kuti ŵanji ŵakunikhumbira viwemi cikuŵa cakukhozga comene.” Ŵanakazi ŵacekuru ndiwo ŵangawovwira makora comene ŵanakazi ŵaciwukirano awo ŵakulera ŵekha ŵana. Ŵangategherezga para iwo ŵakuŵaphalira masuzgo ghawo. Nyengo zinyake ŵakucita soni kuphalira mwanalume masuzgo ghawo.

26. Ni mwauli umo ŵanalume awo Mbakhristu ŵangawovwilira ŵana ŵalanda?

26 Ŵanalume awo Mbakhristu nawoso ŵangawovwira. Yobu wakati: “Nkhathaska . . . mulanda uyo wakaŵavye wakumovwira.” (Job 29:12) Mwakuyana waka, lero ŵanalume ŵanyake awo Mbakhristu ŵakovwira ŵana ŵalanda, ndipo ŵakuŵalongora ‘citemwa cakufuma mu mtima.’ (1 Timote 1:5) Padera pa kupwelelera mbumba yawo, nyengo zinyake ŵakupangana na ŵana ŵalanda kuti ŵapharazgire lumoza. Nyengo zinyakeso ŵakuŵacema kuti ŵize pa sambiro la mbumba yawo panji kukatembeya nawo. Kutemwa mwana mulanda kukovwira kuti waleke kuŵa na nkharo yawakawaka.

27. Kasi ŵapapi awo ŵali ŵekha ŵangagomezga wovwiri wa njani?

27 Nangauli wovwiri wose uwu ungapelekeka, kweni ŵapapi awo ŵali ŵekha ŵakwenera ‘kuyegha mphingo zawo.’ (Ŵagalatiya 6:5) Mbunenesko kuti ŵali na mphingo, kweni ŵabali na ŵadumbu ndiposo Yehova, ŵakuŵatemwa. Baibolo likuyowoya za Yehova kuti: ‘Wakucilikizga cokoro na mulanda.’ (Salmo 146:9) Na wovwiri wa Yehova, mbumba za mupapi yumoza zingacita makora comene!

a Para msungwana uyo ni Mkhristu ŵatora nthumbo cifukwa ca kwenda uheni, mpingo ukuzomerezga yayi nkharo iyi. Kweni para walapa, ŵalara ŵa mpingo na ŵanji mu mpingo ŵangamovwira.

b Kuti tikuyowoya za kuvikilira mwana ku mupapi wankhaza yayi. Kweni para mwawona kuti uyo mukatorana nayo wakudelera mazaza ghinu, panji wakunyengelera ŵana kuti ŵaleke kukhala na imwe, mungadumbiskana nkhani iyi na mabwezi ghinu, nga ni ŵalara ŵa mpingo. Ŵafumbani umo mungacitira na ukhaliro wanthena.