1, 2. Mbaʼépa ojapo Satanás Job omboyke hag̃ua ijerovia?

 JOB ningo peteĩ kuimbaʼe oikovaʼekue vyʼápe hembireko, itaʼýra ha itajyrakuérandi. La Biblia heʼi hese “haʼe upe imbaʼeretavevaʼekue yvy kuarahy resẽ gotyoguápe”. Haʼe 10 ifamília, siete kuimbaʼe ha mbohapy kuña. Ha orekopaite oñekotevẽva oñangareko porã hag̃ua hesekuéra. Iñimportantevéva katu, haʼe oipytyvõ chupekuéra omombaʼeguasu hag̃ua Ñandejárape ha oñehaʼã hesekuéra oĩ porã hag̃ua Jehová renondépe. Opa koʼã mbaʼére ojoayhu ha ovyʼajoa hikuái (Job 1:​1-5).

² Satanás katu ojesareko Job rehe. Satanás hína Jehová enemígo tuichavéva. Haʼe omboykeseterei Ñandejáragui umi oservíva chupe ha upévare ohundi Job família porãite. Upéi katu “omyenyhẽ Jóbpe kuru vaígui ipy guive iñakã meve”. Upéicha Satanás ojopy vaipaite Jóbpe oheja hag̃ua ijerovia (Job 2:​6, 7).

3. Mbaʼe mbaʼépa osẽ Job rehe?

³ La Biblia ndeʼíri mbaʼéguipa Job hasyvaʼekue. Péro heʼi mbaʼe mbaʼépa osẽ hese. Hete ikeresapa, ipire ojeka ha ipeupa. Job ijurune ha oporombojeguaru. Ha pe hete iñakuruchi mbaʼasýgui (Job 7:5; 19:17; 30:​17, 30). Nahendavéigui  mamove Job oguapy peteĩ tanimbu atýpe ha oñeheʼỹi peteĩ kambuchi jekakuépe (Job 2:8). Aichejáranga Job!

4. Mbaʼépa ikatu ojehu ñandéve térã ñande rogayguápe?

⁴ Mbaʼépa nde rejapóne rejúramo peichaite nderasy? Koʼág̃a rupi Satanás nombohasýi Ñandejára rembiguaikuérape, Job rehe ojapohaguéicha. Upéicharõ jepe, ñaneimperfékto rupi, jaikógui jepyʼapýpe ha ko Yvy ikyʼapágui, ikatu ñande rogaygua hasy. Ñañeñangareko porãvéramo jepe, enterove ikatu ñanderasy, jepe ndahetái hasyetéva Job hasyhaguéicha. Peteĩ ñande rogaygua hasy jave ikatu ijetuʼu ñandéve jagueropuʼaka upéva. Jahechami mbaʼéichapa la Biblia ñanepytyvõ jagueropuʼaka hag̃ua ko provléma ombohasa asýva enterovépe (Eclesiastés 9:11; 2 Timoteo 3:16).

5. Mbaʼépa jajapo jepi hasýramo sapyʼa ñande rogaygua?

⁵ Ijetuʼu jepi oĩ jave peteĩ provléma ñande rogapýpe. Ha ijetuʼuve oĩramo peteĩ aréma hasýva. Peteĩ mbaʼasyʼi jepe ñanerenohẽma ñande guatágui. Pór ehémplo, pe hasýva opytuʼu hag̃ua ñañatendevaʼerã ani ñandeayvueterei. Ha oĩ vése ndaikatumoʼãiha jajapo jajaposéva. Mitãnguéra jepe oiporiahuvereko iñermáno térã ituvakuéra hasývape, péro heta vése jajerurevaʼerã chupekuéra toipytyvõmie (Colosenses 3:12). Ndaipukúi aja pe mbaʼasy enterove oipytyvõse jepi. Ha enterove ningo jaipota oñeñangareko avei ñanderehe ñanderasy jave (Mateo 7:12).

6. Mbaʼéichapa ikatu ñañeñandu ñane família hasyetéramo?

 ⁶ Péro, mbaʼépa jajapóta ñane família oúramo hasyete ha ndokueravéi? Pór ehémplo ikatu iparálisis, oreko Alzheimer térã peteĩ mbaʼasy ivaivétava ohóvo. Térã ikatu oĩ vai iñakãme, pór ehémplo esquizofrenia. Ñepyrũrã ñambyasy ha jaiporiahuvereko pe hasývape. Péro ipukuvévo ohóvo ijetuʼuvéma, ha sapyʼánte katu jaʼese voi: “Chekueráima”. Jahechávo ndaikatuveimaha jajapo heta mbaʼe, ikatu ñañeamarga, ha jaʼe: “Mbaʼére piko chéve ojehu ko mbaʼe?”.

7. Mbaʼéichapa oñeñandu Job rembireko haʼe hasyhaguére ha mbaʼéguipa hesarái?

⁷ Oiméne Job rembireko oñeñandu péicha. Chugui ningo omanombaite imembykuéra. Katuetei koʼã mbaʼe vai ohasáva ojoʼaripa oheja chupe yvýre. Ivaive hag̃ua katu ohechávo hasyete iména iguápo ha ikyreʼỹetéva, haʼe hesarái iñimportantevévagui: jaservi Ñandejárape. La Biblia heʼi: ‘Hembireko katu heʼi chupe: “Nemarangatúntepa reikóvo. Ejahéi Ñandejára rehe ha emano!”’ (Job 2:9).

8. Mbaʼépa heʼi la Biblia ñanepytyvõva hasyetéramo peteĩ ñande rogaygua?

 ⁸ Oĩ heta oñesentíva ha ipochýva voi katu, tekotevẽgui okambia heta mbaʼe pe hasýva rehehápe. Péro peteĩ kristiáno ohechakuaa tekotevẽha ohechauka ohayhu añeteha hapichápe. La Biblia heʼi pe oporohayhu añetéva ‘ogueropuʼakakuaa, ipyʼaporã, ndahaʼenteséi. Oguerohasa opa mbaʼe, orovia opa mbaʼe, ohaʼarõ opa mbaʼe, ogueropuʼaka opa mbaʼe’ (1 Corintios 13:​4-7). Jahejarangue ipuʼaka ñanderehe pyʼaro ha vyʼaʼỹ, ñañehaʼãvaʼerã ñandepuʼaka umívare (Proverbios 3:21).

9. Mbaʼépa ñanepytyvõta ñande jerovia imbarete hag̃ua oĩramo ñane famíliape peteĩ hasyetéva?

⁹ Ñane famíliape oĩramo peteĩ hasyetéva, mbaʼépa jajapokuaa ñañeñandu porã hag̃ua ha ani hag̃ua ikangy ñande jerovia? Heta mbaʼasy niko oĩ ha heta tratamiénto avei. Ko lívro ndeʼíri mbaʼeichagua tratamiéntopa jajapovaʼerã. Upéicharõ jepe, ñande jerovia imbarete jaikuaágui Jehová ‘ojokoha umi hoʼávape, ikangývape omopuʼã jevy’ (Salmo 145:14). Rréi David ohaivaʼekue: ‘Ou porãne upe oñangarekóva ityreʼỹ ha imboriahúva rehe. Ñandejára chupe oipytyvõne ojejopy vai jave. Ñandejára oipytyvõne chupe, ombovyʼa ha omoingove pukúne chupe. Mbaʼasy oitýramo chupe tupápe, Ñandejára oipytyvõne chupe’ (Salmo 41:​2-4 [1-3, NM]). Jehová oipytyvõ hembiguaikuérape ani hag̃ua ikangy ijerovia. Omombarete chupekuéra ogueropuʼaka hag̃ua umi  mbaʼe ndaikatumoʼãiva oaguanta ijehegui rei (2 Corintios 4:7). Heta tapicha orekóva peteĩ hasyetéva hógape ojerure pe salmísta ojerurehaguéicha Jehovápe: “Jepyʼapy vaípe niko ajejuhu, chemopuʼãkena erehaguéicha rejapotaha” (Salmo 119:107).

10, 11. a) Mbaʼéichapa peteĩ família ogueropuʼakakuaa peteĩ mbaʼasy? b) Mbaʼépa ojapo peteĩ kuñakarai iména hasyetéva?

¹⁰ La Biblia heʼi: ‘Hasýva noñemeʼẽirõ okuera, ha mávapa omopuʼãne ipyʼakangývape?’ (Proverbios 18:14). Pe hasýva ikatu ojepyʼapy ha ndovyʼavéi, ha upéva katuete oguapýta avei hogayguakuérare. Iporã ñanemanduʼa ‘pyʼaguapy omohesãiha ñande rete’ (Proverbios 14:30). Peteĩ família ogueropuʼaka hag̃ua oimehaichagua mbaʼasy noñemeʼẽivaʼerã ñembyasy ha pirevaípe (Embojoja Proverbios 17:​22-re).

¹¹ Seis áño omendahaguépe, peteĩ ermáno hasyete ha nopuʼãvéi. Upéva ijetuʼu hembirekópe. Haʼe heʼi: “Che ména noñeʼẽporãvéi ha hasy añemongeta hag̃ua hendive. Añehaʼãramo jepe ijetuʼuetereíningo antende heʼiséva”. Ha katuete iména avei oñeñandu vai upévare. Mbaʼépa ojapo hikuái? Oikóramo jepe mombyry kongregasióngui, ko ermána ojapo opa ikatúva omombarete hag̃ua ijerovia. Oleepaite umi lívro ha folléto osẽ pyahúva ha avei umi rrevísta Ñemañaha ha ¡Despertad! Koʼã mbaʼe omombarete chupe oñangareko hag̃ua iménare cuatro áño pukukue, omano meve.

12. Job ojapohaguéicha, mbaʼéichapa pe hasýva ikatu oporopytyvõ?

 ¹² Ohasa asýramo jepe, Job noñemeʼẽi umi mbaʼe vaípe. “Javyʼárõ Ñandejára omeʼẽ jave ñandéve iporãva, mbaʼégui ndajavyʼamoʼãi omeʼẽrõ ivaíva?” oporandu hembirekópe (Job 2:10). Upéicha ipasiénsia ha ohasa asy haguére kirirĩháme, Santiago imanduʼa Job rehe. Santiago 5:11 heʼi: “Pehendúma mbaʼéichapa Job ogueropuʼakavaʼekue hembiasa, ha peikuaa mbaʼéichapa Ñandejára omyengovia chupe ipahápe. Ñandejára niko oporombyasy ha oporoporiahuverekokuaa”. Upéicha avei koʼág̃a rupi peteĩ tapicha hasýva ikatu omokyreʼỹ hogayguakuérape.

13. Mbaʼépa naiporãi jajapo peteĩ ñande rogaygua hasýramo?

¹³ Umi oñangarekóva peteĩ hogaygua hasývare heʼi ñepyrũrã ijetuʼuha ojepokuaa pe oikóvare. Avei heʼi iñimportanteha jahecha hendápe porã upe oikovahína. Ñakambiavaʼerã heta mbaʼe jajapóva ogapýpe ha upéva ijetuʼu jepi. Péro ñañehaʼãramo ñasẽ porãta. Upe aja naiporãi ñañembojoja ótrore ha jaʼe haʼekuéra ndohasaiha ñande jahasáva ha oikoha vyʼápe. Aníkena jaʼe: “Mbaʼére piko cherehénte oiko koʼã mbaʼe?”. Ñande ningo ndajaikuaái mbaʼe ivaívapa ohasahína ñande rapicha. Enterovépe ñanemokyreʼỹ Jesús heʼíva: “Peju cherendápe opa peẽ penekaneʼõ ha pembaʼapo pohýiva, ha che pomombytuʼúta” (Mateo 11:28).

14. Mbaʼe mbaʼépa jahechavaʼerã oĩramo peteĩ hasýva ñane famíliape?

¹⁴ Oĩramo hasyetéva ñane famíliape iporã ñanemanduʼa ko mbaʼére: ‘Tape rechaukaha hetáramo, oiko tembiapo’ (Proverbios 15:22). Upéicharõ iporãta ñañembyaty ñande rogaygua ndive jahecha hag̃ua mbaʼépa jajapóta. Iporãta avei ñañemboʼéramo Jehovápe ha jahecha mbaʼépa heʼi Iñeʼẽ (Salmo 25:4). Mbaʼe mbaʼépa jahechavaʼerã? Jadesidivaʼerã mbaʼeichagua tratamiéntopa ojejapóta, mbaʼéichapa ojepagáta ha mbaʼéichapa peteĩteĩ oipytyvõta. Mávapa oñangarekóta pe hasývare? Mbaʼéichapa umi ótro oipytyvõta? Mbaʼéichapa ñamohendáta ñane rembiapokuéra ñaipytyvõ hag̃ua? Mbaʼéichapa pe hasývare oñangarekóva ohóta rreunionhápe, opredikáta ha ostudiáta la Biblia? Mbaʼéichapa oñemoĩta chupe oikotevẽva?

15. Mbaʼéichapa Jehová oipytyvõ umi família orekóvape peteĩ hasyetéva?

¹⁵ Jajeruréramo Jehovápe tañanepytyvõ, jajepyʼamongetárõ Iñeʼẽ heʼívare ha jajapóramo katuete ñasẽ porãta. Ikatúningo pe hasýva ndokueravéi. Upéicharõ jepe jajeroviáramo Jehováre jagueropuʼaka porãvéta oimeraẽ mbaʼe (Salmo 55:22). Pe salmísta heʼi: “Ne mborayhu chemombarete che Jára. Jepyʼapy oguapy pohýiramo che ári, nde chemoangapyhy ha chembovyʼa” (Salmo 94:​18, 19; ehecha avei Salmo 63:​6-8).

16, 17. Mbaʼépa ikatu ñamombeʼu umi mitãme hasýramo iñermáno térã iñermána?

¹⁶ Ikatu oĩ provléma umi mitãndi hasyete jave peteĩ hogaygua. Upévare tekotevẽ ituvakuéra omombeʼu chupekuéra oikóva ha mbaʼéichapa haʼekuéra oipytyvõkuaa. Oiméramo hasy peteĩ mitã, ñaipytyvõvaʼerã iñermanokuérape ontende hag̃ua mbaʼérepa ñañangarekove hese. Avei jahechaukavaʼerã ndahaʼeiha jahayhuveha pe ótrope ha ñamboyke chupekuéra. Ndajahejaivaʼerã umi mitã oñesenti térã ipyʼaro iñermánondi. Ñaipytyvõvaʼerã chupekuéra ojoayhuve hag̃ua ha oipytyvõ ogapýpe.

¹⁷ Umi mitã ikyreʼỹvéta oipytyvõ hag̃ua, jaʼéramo chupekuéra mbaʼéichapa oñeñandu pe hasýva. Natekotevẽi ñambopuku ha ñamombeʼupaite chupekuéra mbaʼeichaguápa upe mbaʼasy. Umi mitã ohechakuaáramo pe hasýva ndaikatuiha ojapo heta mbaʼe haʼekuéra ojapóva sapyʼaitépe, ikyreʼỹvéta ‘ojoayhu hag̃ua oñoermánoicha’ ha ‘ipyʼaporã hag̃ua’ (1 Pedro 3:8).

18. Mbaʼépa jahechaukavaʼerã umi mitã tuichavévape?

¹⁸ Umi mitã tuichavévape jahechaukavaʼerã avei tekotevẽha enterove ñaipytyvõ. Ojepagavaʼerã doktórpe ha ojejogua pohã, upévare ndaikatumoʼãi ñameʼẽmba ojeruréva hikuái. Oñeñandu vaítapa upévare ha heʼíta noñemeʼẽiha chupekuéra oikotevẽva? Térãpa ohechakuaáta upe oikóva ha oipytyvõséta? Tekotevẽ ñañeʼẽ porã koʼã mbaʼére ha  ñamokyreʼỹ enterovépe oipytyvõ hag̃ua. Heta família oĩháme peteĩ hasýva, tuvakuéra omboʼe itaʼyrakuérape ojapo hag̃ua Pablo heʼíva: ‘Ha ani pejapo mbaʼeve pendejupe g̃uarãnte térã peñemombaʼeguasuségui, upéva rangue tapendejejapoʼỹ guei ha pereko ambuekuérape mbaʼeguasuvéramo pendehegui. Ani oheka avave iporãva ijupe g̃uarã añónte, peheka guei iporãva ambuekuérape g̃uarã’ (Filipenses 2:​3, 4, JMP).

19, 20. a) Mbaʼépa odesidivaʼerã pe túva peteĩ hogaygua hasýramo? b) La Biblia noñeʼẽiramo jepe medisínare, mbaʼéichapa ñanepytyvõ jaiporavo porã hag̃ua ñane tratamientorã?

¹⁹ Kristianokuéra ojapo doktorkuéra heʼíva, upéva noñemoĩriramo Ñandejára heʼívare. Hasy vove peteĩ ñane família pyaʼe ñaipohãnouka. Jadesidi mboyve mbaʼépa jajapóta oĩ vése iporãvetaha ñahendu raẽ ótro doktór heʼíva. Hiʼarive koʼág̃a rupi oĩ heta mbaʼasy pyahu ndojekuaáiva gueteri mbaʼéichapa oñemongueráta. Heta vése avei ndaikatúi ojekuaa porã mbaʼéguipa ñanderasy. Mbaʼépa jajapóta péicha jave?

²⁰ La Biblia ningo ohaivaʼekue heta kuimbaʼe ha peteĩ doktór vaʼekue. Avei apóstol Pablo heʼi Timotéope mbaʼépa ikatu oiporu pohãrã. Upéicharõ jepe la Biblia noñeʼẽi medisínare, ojehai guei ohechauka hag̃ua mbaʼéichapa jaikovaʼerã ha mbaʼéichapa ñañemoag̃uikuaa  Ñandejárare (Colosenses 4:14; 1 Timoteo 5:23). Upévare peteĩ famíliape túva odesidivaʼerã mbaʼeichagua tratamiéntopa ojejapóta. Haʼe ikatu oheka avei mbaʼépa heʼi doktorkuéra (Embojoja Proverbios 18:​17-re). Jaipotágui oñeñatende porã pe hasývare jagueraha doktórpe. Avei oĩ umi ohekáva ambue tratamiénto. Koʼã mbaʼe ñandete jadesidivaʼerã. Ombohovái hag̃ua ãichagua provléma kristianokuéra ojerovia Ñandejára Ñeʼẽre. Chupekuéra g̃uarã la Biblia ‘peteĩ mbaʼe rendy oporogueraháva tape porãre ha ohesapéva haperã’ (Salmo 119:105). Oñehaʼã ojapo hikuái la Biblia heʼíva (Isaías 55:​8, 9). Upévare oikuaa hag̃ua  imbaʼasy ndoiporumoʼãi mbaʼeveichagua paje térã tratamiénto oñemoĩva Ñandejára heʼívare (Salmo 36:9; Hechos 15:​28, 29; Apocalipsis [Revelación] 21:8).

21, 22. Mbaʼéichapa la Biblia oipytyvõ peteĩ kuñakarai Asiayguápe?

²¹ Jahechami mbaʼépa oiko peteĩ kuñakarai Asiaygua rehe. Ostudia riremi la Biblia testigos de Jehová ndive, haʼe imemby itiempopeʼỹ. Pe mitã michĩeterei, opesa un kílo rasami. Haʼe ojepyʼapyeterei peteĩ doktór heʼívo chupe pe mitãkuñaʼi noĩporãmoʼãiha iñakãme ha ndoguatamoʼãiha, ha iporãveha omeʼẽ pe mitã. Iména ndoikuaaporãi mbaʼépa ojapovaʼerã hikuái. Mávapa oipytyvõta chupekuéra?

²² Pe kuñakarai heʼi: “Chemanduʼa la Biblia heʼiha Jehová ñanevendesiha ‘omeʼẽvo ñandéve ñane membykuéra’” (Salmo 127:3). Upévare haʼe ogueraha imemby hógape oñangareko hag̃ua hese. Ñepyrũrã ijetuʼuvaʼekue, péro iñirũnguéra kongregasionpegua oipytyvõ chupe. Upéicha oñangareko porã imembýre. Ohasa rire 12 áño pe mitakuña oho meme rreunionhápe ha ovyʼa umi mitakuña ijavegua apytépe. Pe kuñakarai heʼi: “Avyʼaiterei la Biblia chepytyvõhaguére ajapo hag̃ua iporãvéva. Upévare añandu chepotĩha Ñandejára renondépe ha ndajapói peteĩ mbaʼe ambyasýtava opa árare”.

23. Mbaʼéichapa la Biblia omokyreʼỹ umi hasývape ha umi oñangarekóvape hesekuéra?

²³ Umi mbaʼasy opáta koʼẽrõite. Proféta Isaías  heʼi og̃uahẽtaha ára ‘avave ndeʼimoʼãiha: “Cherasyʼaína”’ (Isaías 33:24). Upéva oikóta pe múndo pyahu hiʼag̃uimbaitévape. Upe aja ikatu gueteri ñanderasy ha ñamano. Péro Ñandejára Ñeʼẽ tuichaiterei ñanepytyvõ. Umi mbaʼe heʼíva jaiporukuaa koʼág̃a peve ha iporãve yvyporakuéra heʼívagui. Upévare ñanearandúramo jaʼéta pe salmísta heʼihaguéicha: ‘Ñandejára léi ndaijojahái, ñanembopyʼarory. Ñandejára léi ijeroviaha, omoarandu oikuaaʼỹvape. Ñandejára ñeʼẽ ndahekoviái. Ijeroviaha, oĩ hekoitépe. Chéve avei cheresapeʼa, ha umíva ajapógui chéve oho porã’ (Salmo 19:​8, 10, 12 [19:7, 9, 11, NM]).