Tala mambu

Tala ntu mia mambu

KAPU KIA 11

Simba o Luvuvamu Muna Nzo Aku

Simba o Luvuvamu Muna Nzo Aku

1. Nkia mambu mayingi malenda twas’e mpambani omu nzo?

 AKWA nsambu awana bavwidi e nzo ina yo zola, ye umbakuzi yo luvuvamu. Tusidi e vuvu vo e nzo aku i wau ina. Kansi, diankenda kikilu vo ulolo wa nzo ke wau ko bezingilanga, bamana vambana mu kum’eki yovo kiakaka. Adieyi ditwasang’e mpambani kwa esi nzo? Omu kapu kiaki mambu matatu tubadika. Muna nzo zakaka, ke bavwidi nsambila imosi ko. Ezak’e nzo o wana ke bavwidi ese yovo ngudi imosi ko. Ovo i zaka, betokananga mu lenda e zingu, yovo vav’owu wa vwila o mavwa mayingi, omama i mewokesang’o vambana kwa nzo. Kansi kadi, e diambu dilenda vambul’e nzo eyi, nanga ke diau ko divambula e nzo yakaka. Aveyi vena e nswaswani?

2. Akaka akweyi bebakilang’o malongi ma zingu kia mu nzo, kansi nkia nto isundidi o wete ya bakila mo?

2 E nswaswani ina muna mpila in’o muntu kebadikilang’e diambu. Kele vo ovavang’o bakula un’o nkw’aku kebadikanga, dilenda kusadisa muna zaya owu olenda simbil’o luvuvamu omu nzo. Edianzole i mpila a malongi man’olandanga. Ndonga belandang’o malongi ma akundi au a salu, akaka ma mfinangani zau, y’oma m’amwangi a nsangu muna jornal yovo malongi ma wantu akaka. Kansi, vena y’ana basolwele edi divovang’e Diambu dia Nzambi mu kuma kia nkal’au yo yantika vanga mana balongokele. E diambu diadi aweyi disadisilanga muna simba o luvuvamu omu nzo?—2 Timoteo 3:16, 17.

KELE VO O YAKALA DIAKU NKWA NSAMBILA YAKAKA

3. (a) O Nkand’a Nzambi adieyi kelonganga mu kuma kia sompa o muntu wa nsambila yakaka? (b) Yika emiaka nsiku milenda sadilwa kele vo mosi mun’akazi nkwikidi omosi ke nkwikidi ko.

3 O Nkand’a Nzambi utoma kutulonganga twalembi sompana yo nkwa nsambila yakaka. (Nsiku 7:3, 4; 1 Korinto 7:39) Kansi, nanga ongeye wayisompela kala vava wayantik’o longoka e ludi kia Nkand’a Nzambi, o yakala diaku katambwidi kio ko. Aweyi ovanga? Kieleka vo, e nsilu mia longo mifwete zitiswa. (1 Korinto 7:10) O Nkand’a Nzambi usongang’o mfunu a zingis’o longo yo kanikina akazi basingikang’e ntantani zau ke mu tina zo ko. (Efeso 5:28-31; Tito 2:4, 5) Kansi aweyi, kele vo o yakala diaku kezolanga kikilu ko vo ongeye wasambil’e nsambila in’e ngwawani yo Nkand’a Nzambi? Nanga otezang’okusimbinina walembi kwenda kuna tukutakanu yovo kazolele ko vo o nkaz’andi kendanga nzo ke nzo mu samun’e diambu dia Nzambi. Adieyi ovanga ongeye?

4. O nkento aweyi kalenda songel’o zola kele vo o nkaz’andi kena yandi ntwadi ko muna nsambila?

4 Ukiyuvula: ‘O nkaz’ame nkia kuma keyindwilang’owau?’ (Ngana 16:20, 23) Wau vo ke bakulanga ko oma ovanganga, nanga moyo ketelekanga mu kuma kiaku. Yovo dilenda kala vo ofilakeswanga kwa yitu yakaka wau vo ongeye kulungananga diaka yau entwadi ko muna yak’e fu ya nsi eyi bebadikanga vo yamfunu. Eyakala dimosi owu kavova: “Muna kalanga mono mosi kaka omu nzo, yayimwenanga nze muntu obembwelo.” Edi kayindulanga vo ovidis’o nkaz’andi mu diambu dia nsambila yayi. Kansi wau vo umvwania wansimanga kalenda dio vova ko vo kinsona kamwenenge. O yakala diaku nanga lusikidisu lwa mvovo miaku kavwidi o mfunu, lwa sia vo o zola kwaku kwa Yave ke kukulwidi e nzol’aku antete muna yandi ko. Ku yambudi ko okalanga yandi vamosi.

5. O nkento una ye yakala dia nkwa nsambila yakaka aweyi kafwete vangilang’o mambu muna tezo kiafwana?

5 Kansi, muna sunda e nsund’ambote, vena ye diambu disundidi o mfunu ofwete zaya. E Diambu dia Nzambi dilonganga kwa akento vo: “Nusakalel’akazi eno, una ufwene muna Mfumu.” (Kolosai 3:18) Ozevo, ulukisanga mu lembi song’e fu kia vava kuyitumina. Vana ntandu, kivovele vo “una ufwene muna Mfumu,” e sono kiaki kisonganga vo wau osakalela yakala ofwete zaya o sakalela mpe Mfumu. Ofwete wo vangila muna tezo.

6. O nkento una vo Mukristu nkia nsiku mia Nkand’a Nzambi kafwete sungamenanga e?

6 Kuna kwa Mukristu, o lungana kuna tukutakanu yo siang’o umbangi wa lukwikilu lwandi muna Nkand’a Nzambi i mambu mamfunu muna nsambila yakieleka mena vo ke mafwete bembolwa nkutu ko. (Roma 10:9, 10, 14; Ayibere 10:24, 25) Aweyi ovanga kele vo muntu wa nkw’aku usimini walembi lungisa o nsiku a Nzambi? A ntumwa za Yesu Kristu owu bavova: “Twalemvokela Nzambi ke mu wantu ko.” (Mavangu 5:29) E mbandu au ikutusonganga e tezo tufwete landa mu mambu mayingi malenda kutubwila muna zingu. E nzol’aku kuna kwa Yave nga ikufila mu sambila kaka yandi? Vana ntandu, o zola yo luzitu kuna kwa yakala diaku nga kulenda kusadisa mu vanga dio muna mpila ina keyangalelanga?—Matai 4:10; 1 Yoane 5:3.

7. Nkia mpila sikididi kafwete vwa o nkento wa Mukristu?

7 O Yesu wavova vo ediadi ke dilendakana e ntangwa zawonso ko. Yandi vo, muna kuma kia kitantu besianga muna nsambila yakieleka, akwikidi akaka bevambana ye yitu yau nze yau bazengelo mu nsosolo. (Matai 10:34-36) Diabwa kala kwa nkento mosi kuna Japão. Wasiwang’e kitantu kwa yakala mu mvu 11. Wambangikanga kikilu, ye ntangwa zayingi wazikidilwang’e kielo. Kansi, oyandi wazindalala. Ampangi za nkutakani Akristu batoma kunsadisa. Oyandi wakwamanan’o samba yo kuyifiaulwisa ye mvovo mia 1 Petelo 2:20. O nkento ndiona wa Mukristu wakalanga ye ziku vo kele vo ozindalele, vekala ye lumbu kin’o yakala diandi keyikama muna sadila Yave. I diau mpe diavangama.

8, 9. O nkento aweyi kalenda vengela o siwa e kitantu kiankatu kwa yakala diandi?

8 Mayingi olenda vanga muna filakes’e ngindu za nkal’a nkaz’aku. Kasikil’owu, kele vo ke zolanga nsambil’aku ko, kuvangi oma malenda kumfila mu tumba yo ko. Toma kubikang’e nzo yakalanga yavelela. Viengesanga mpe e ndose aku. Kala nkwa mvevo muna song’e nzola yo zitu. Sadisanga ke mu tumba ko. Unsonga vo oyangalelanga e kimfumu kiandi. Kuvutudi mbi muna mbi ko, kele vo uvenge edi diambi. (1 Petelo 2:21, 23) Yambulwilang’o nkw’aku muntu ansumuki, kele vo nuzonzele, kala wantete muna lomba e ndoloki kuna lembama kwawonso.—Efeso 4:26.

9 E ngyend’aku kuna tukutukanu ke yikadi ko se kuma kia viokesang’e ntangwa ya lamba madia. Nanga diambote dia kwenda mu uselo wa Kikristu muna ntangwa ina vo o nkaz’aku kena kuna nzo ko. Diangangu kwa nkento a Mukristu kalembi longang’o yakala kele vo kezolanga mo kwandi ko. Kafwete landa elongi dia Petelo wa ntumwa, ovovanga vo: “Yeno akento, nusakalel’akazi eno; kimana, ovo vena y’ana balembele lemvokel’e diambu, babakilwa muna nkal’akazi au, ke mu diambu ko; wau bemonanga nkal’eno aziku yo vumi.” (1 Petelo 3:1, 2) Akento Akristu bekuyiviengesanga muna songa e fu ya mwand’a Nzambi.—Ngalatia 5:22, 23.

OVO O NKENTO KE MUKRISTU KO

10. O yakala aweyi kafwete kadila yo nkento wa nkwa lukwikilu lwakaka?

10 Aweyi, kele vo o yakala Mukristu o nkento ke Mukristu ko? O Nkand’a Nzambi uvananga elongi muna diambu diadi. Uvovanga vo: “Konso mbunzi, ovo wina yo nkaz’andi walembi kwikila, oyandi mpe ovo otondele o kala yandi, kanyambula ko.” (1 Korinto 7:12) Uvovanga mpe kwa akala vo: “Nuzol’akazi eno.”—Kolosai 3:19.

11. O yakala aweyi kalenda sadila umbakuzi ye ngangu mu toma fila e nzo kele vo o nkento ke Mukristu ko?

11 Kele vo e nsambila ya nkaz’aku yaswaswana ye yaku, siang’e ngolo muna kunzitisa yo badikang’e ngindu zandi. Wau vo mbuta, una yo nswa wa kuyisolela o lukwikilu lwandi ekana una vo ongeye ku tonda lo ko. Kuvavi ko vo vanavau kasoba o lukwikilu lwandi lwa mbidi akolo mu kuma kia wau umvovese elongi diampa dia lukwikilu lwaku. Vana fulu kia kumvovesa vo e fu ya nsambila kelandanga se tuka kolo ye yitu yandi ya luvunu kwandi, vavang’o mokena yandi muna Sono yo luzindalalu. O nkento olenda kuyimwena nze obembwelo kele vo ovanang’e ntangw’aku yawonso muna salu kia nkutakani. Nanga olenda sia e kitantu wau osiang’etima dia sadila Yave, kansi nanga edi kazolele ovova idiadi: “Nzolele vo wakalanga yame ntangwa zayingi!” Kala yo luzindalalu. Muna songang’o zola yo kumvw’o mfunu, oku ntwala olenda kwandi okunsadisa mu tonda e nsambila yakieleka.—Kolosai 3:12-14; 1 Petelo 3:8, 9.

ELONGI KWA WANA

12. Ekana vo o yakala yo nkento ke akwa nsambila imosi ko, o malongi ma Nkand’a Nzambi aweyi mafwete sadilwa muna longa o wana?

12 Muna nzo zina vo o se yo ngudi ke akwa nsambila imosi ko diampasi kikilu dikalanga muna longa o wana e diambu dia Nzambi. Aweyi olenda longela e nsiku mia Nkand’a Nzambi? Mun’owu wa Nkand’a Nzambi, o se yandi ovwidi e mbebe a long’o wana, kansi o ngudi mpe una ye kiandi kunku. (Ngana 1:8; tala Etuku 18:19; Nsiku 11:18, 19.) Kana nkutu vo o se ke lemvokelanga Kristu ko, yandi kaka i ntu muna nzo.

13, 14. Adieyi kafwete vanga o nkento kele vo o yakala ke zolanga ko vo kanatang’o wana kuna nkutakani y’Akristu yovo longoka yau?

13 Amase makaka ma mindembi kwikila ke bemenganga dio ko vo o ngudi kalong’o wana e diambu dia Nzambi. Akaka ke bezolanga wo ko. Adieyi ovanga kele vo o yakala diaku kazolele ko vo wanatang’o wana kuna nkutakani, yovo nkutu longoka yau o Nkand’a Nzambi omu nzo? Avo i wau, ofwete vava zaya o lunganisa e mbebe zaku muna tezo kiafwana—e mbebe aku kuna kwa Yave wa Nzambi, kuna kwa yakala diaku una vo i ntu aku yo kuna kwa wan’aku anzolwa. Aweyi olenda dio vangila e?

14 Kieleka vo ofwete sambanga muna kuma kiaki. (Filipi 4:6, 7; 1 Yoane 5:14) Kansì, zaya dio vo ngeye kaka ifwete kuyizengela edi ovanga. Kele vo kuna ndwenga zawonso, ovovese kwa nkaz’aku vo kufilanga kimfumu kiandi mpaka ko, dilenda kulula e kitantu. Kana nkutu vo usimini walembi nat’o wana kuna tukutakanu yovo lembi longoka yau o Nkand’a Nzambi, ongeye olenda kwandi kubalonga. Muna mbokena za lumbu ke lumbu ye mbandu aku ambote, ubalonga o zola kwa Yave yo lukwikilu muna Diambu diandi, bazitisang’amase—ke musungula o s’au—bavavanga ewete dia wantu akaka yo yangalelang’e fu kiambote kia zolang’o sala. Oku sentu, nanga o se okuyimwena e nluta miambote yo yangalela e ngolo zaku.—Ngana 23:24.

15. O se wa Mukristu nkia mbebe kavwidi muna long’o wana e?

15 Kele vo ongeye u Mukristu, o nkento aku ke Mukristu ko, mbebe aku ya long’o wana muna “ndonga yo lusansu lua Mfumu.” (Efeso 6:4) Kansi, muna vanga dio ofwete kala nlembami, nzodi ye nkwa umbakuzi kuna kwa nkento aku.

KELE VO E NSAMBIL’AKU YASWASWANA Y’EYI YA MASE MAKU

16, 17. Nkia malongi ma Nkand’a Nzambi bafwete sungamen’o wana kele vo akwa nsambila yaswaswana yo mase mau?

16 Omu tandu kiaki, ke dianzenza ko vo o wan’akete nkutu belandanga e nsambila yaswaswana y’eyi ya mase mau. Nga i wau dina muna nzo aku? Avo i wau, o Nkand’a Nzambi una yo malongi mu kuma kiaku.

17 E Diambu dia Nzambi uwu divovanga: “Nulemvokela mase meno ye ngudi zeno muna Mfumu: kadi i diansongi didi. Zitisa s’aku yo ngw’aku.” (Efeso 6:1, 2) I sia vo zitisa kikilu amase. Kansì tu, nana vo diamfunu dia lemvokel’o mase, kufwete yambula lemvokela Nzambi aludi ko. Vav’o mwana kelwakanga muna kimbuta kiafwana mu kuyisil’e nzengo yandi kibeni, e mbebe andi wokela iwokelanga muna mana kevanga. Ke muna nsiku mia luyalu kaka ko, kansi ke musungula e nsiku mia Nzambi. “Konso muntu vava twina, okusamwin’e nsangu kwa Nzambi,” ukevovang’o Nkand’a Nzambi.—Roma 14:12.

18, 19. Kele vo e nsambila ya wana yaswaswana y’eyi ya mase mau aweyi balenda sadisila mase mau muna bakula o lukwikilu lwau?

18 Ovo lukwikilu lwaku lusobele e zingu kiaku, vava wazaya kana aweyi beyindulanga amase maku. Nanga beyangalala vava bemonanga vo o malongi ma Nkand’a Nzambi oma olongokanga makitwidi se u nkwa luzitu, nlemvoki ye nkwa sungididi mu vanga oma bekulombanga wavanga. Kansi, ovo o lukwikilu lwaku lwampa luvavanga vo walembi land’o lukwikilu ye fu ya nsi ina bezolang’amase maku, oyau nanga bebanza vo ongeye kuzolele fu ya nsi ko ina bazolele kulonga. Wau vo ewete diaku bevavanga nanga dilenda kubamwes’o wonga mu mona vo oma olandanga maswaswana yo lusansu lwa ndonga ya wantu akaka, yovo banza vo e nzila olandanga ikusimba mu lembi kala ye mavwa muna zingu kiaku. O lulendo mpe lulenda kubafila mu banza e mpila yayi. Oyau nanga balenda yindula vo ongeye obadikanga vo e miaku mvovo i miakieleka vo i miau mia luvunu.

19 Avo dilendakana, vava vo amase maku bazaya akaka akuluntu ye Mbangi zakaka za Yave zazikuka kuna nkutakani. Kasakes’o mase maku benda kun’Eseka dia Kintinu muna wá oma melongwanga ko yo kuyimwena kana aweyi bena a Mbangi za Yave. Oku sentu nanga dilenda kulula e nganzi zau. Ekana nkutu e kitantu kiwokele, yamu tezo kia fwasa e nkanda mia Sociedade, yo sim’o wana balembi kwendanga kuna tukutakanu, vekala kaka ye fulu kiakaka kuna olenda tangila, olenda mokena y’Akristu akw’aku yo samun’e nsangu yo sadis’o wantu akaka. Olenda samba mpe kwa Yave. Vena y’aleke bena vo bafwete teka vingila fikolo yavana belwaka muna kimbuta kiafwana muna lenda vaika muna nzo yo lenda vanga makaka. Ekana nkia tezo nkutu kiakala omu nzo eno, kuyambudi ko o “zitisa s’aku yo ngw’aku.” Van’ekiaku kunku mu sia o luvuvamu omu nzo. (Roma 12:17, 18) Vana ntandu a mawonso, vav’o luvuvamu yo Nzambi.

E MPASI ZAKALA ESE YOVO NGUDI ANSANSI

20. O wana adieyi balenda banza mu kuma ki’ese yovo ngudi ansansi?

20 Muna nzo zayingi e diambu disundidi e mpasi ke nswaswani ya nsambila ko, kansi nswaswani y’ese yovo ngudi. Nzo zayingi zina yo wana a longo lwantete lw’ese yovo lwa ngudi yovo mpe lwa yau ewole. Muna nzo zazi o wana nanga bemonang’e kimpala yovo makasi, yovo zonzang’aka. Muna diadi, nanga balenda veza e ngolo kevanganga o se yovo ngudi’au ansansi muna wete diau. Adieyi dilenda sadisa e nzo za longo lwanzole muna lenda sikila?

Yeno mase ma wana awuta yovo mase mansansi, nubundang’e vuvu muna malongi ma Nkand’a Nzambi

21. Kana una vo diampasi kikilu kw’ese yovo ngudi ansansi nkia kuma bafwete vavilang’o lusadisu lwa malongi ma Nkand’a Nzambi?

21 Kana nkutu vo nkia mpila tezo, zaya kaka vo o malongi ma Nkand’a Nzambi oma matwese e ndandu yambote muna nzo zakaka malenda twasa mpe omu nzo aku. Oveza o malongi mama, nanga kuna lubantiku dilenda kala nze diakete, kansi kuna sentu obangama. (Nkunga 127:1; Ngana 29:15) Vava wakala ye ngangu yo umbakuzi—vwa e ngangu muna sadila e nsiku mia vumi wa Nzambi kinumana vo miasadisa yakuna sentu, sadil’o umbakuzi muna bakula e kuma esi nzo aku bevovelanga yo vang’o maka mambu. Song’e nzola yo kuyisia vana fulu kiau.—Ngana 16:21; 24:3; 1 Petelo 3:8.

22. O wan’akaka ekuma bemwenanga vo diampasi dia zola ese yovo ngudi ansansi?

22 Ovo u’se yovo u ngudi ansansi, nanga osungamena e ntangwa ina wakala nkundi watoma zolakananga kwa wana a nzo yayina. Kansi, vava okitukidi s’es’au yovo ngw’au ansansi nanga e ngemba zazina zisobele. Vava beyindulanga ese yovo ngudi ndiona wabawuta una vo ke zinganga diaka yau vamosi ko, o wana nanga betokanang’e ngindu, yo banza nkutu vo ongeye ozolele vwa e nzol’au kuna kw’ese yovo kwa ngw’au. Ezak’e ntangwa, nanga kuna kinsalukisa bekuvovesa vo ongeye ku ese yovo ngudi au ko. E mvovo miami lweka milwekanga. Kana vo i wau, “kusazuki o tutis’ekudi ko.” (Kimpovi 7:9) Umbakuzi yo zola dilombanga muna lenda sunda e ngindu za wana.

23. Muna nzo zina yo wana ese yovo ngudi akaka aweyi vafwete vaninw’o malongi?

23 E fu yayi yamfunu ina muna longa. Elongi din’e ngwawani yo mavangu mfunu kikilu dina. (Ngana 6:20; 13:1) Wau vo o wana ke bafwanana ko, elongi mpe diaswaswana difwete kala. Mase makaka mansansi edi bebadikanga vo disundidi o wete vo o se yovo ngudi ovwidi mwan’andi kavanga dio. Kansi, diambote vo yau ewole bakwikaziana muna mpila elongi belonga lembi lungisang’o mwana awuta yo yelesa oyu wa nsansi. (Ngana 24:23) O lemvoka mfunu kwina, kansi ofwete badikanga mpe e nkala yalembi lunga ya mwana. Ku viokesa tezo ko. Longela kuna zola.—Kolosai 3:21.

24. Muna nzo a longo lwanzole, adieyi dilenda sadisa muna sunda e mpasi za zingila kumosi an’amakala ye an’amakento?

24 E mbokena za esi nzo zilenda sadisa kikilu muna vengesa e mpasi. Zilenda sadisa esi nzo mu si’etima muna mambu masundidi o mfunu muna zingu. (Tala Filipi 1:9-11.) Zilenda sadisa mpe konso mwisi nzo mu zaya kana aweyi kalenda vanina ekiandi kunku muna wete wa nzo. Vana ntandu, e mbokena zakieleka za esi nzo zilenda kubasadisa muna kuyikenga muna fu yambi. O wan’andumba bafwete zayanga una bafwete vwatilanga ye una bafwete kadila vana meso m’ese dia nsansi yovo ampangi za an’amakala besansukilanga omu nzo au, ovo i an’amakala bafwete longwa okal’e nkal’ambote kuna kwa ngudi au ansansi yovo kwa mpangi za an’amakento besansukilanga omu nzo au.—1 Tesalonika 4:3-8.

25. Nkia fu ilenda sadisa mu twas’o luvuvamu omu longo lwanzole?

25 Muna nata ezitu diadi, diakala ese yovo ngudi ansansi, ofwete kala nzindaladi. Ovang’e kikundi kiampa ntangwa kulombanga. I diambu diampwena kikilu muna zolwa yo zitiswa kwa wana ana kwawuta ko. Kansi dilendakana. O ntim’a ngangu yo umbakuzi, wazala yo luzolo lwa yangidika Yave, i nsabi a luvuvamu muna nzo ya longo lwanzole. (Ngana 16:20) E fu yayi ilenda kusadisa muna sunda o mambu makaka.

O LUZOLO LWA MAVWA NGA LUVAMBULA E NZO AKU?

26. E ntantani mu kuma kia mavwa aweyi zilenda vambanisa e nzo?

26 E ntantani zitukanga muna mavwa zilenda vambanisa e nzo mu mpila zayingi. Diankenda kikilu vo e nzo zakaka zavambana mu kuma kia nzonzi mia nzimbu yo luzolo lwa vwama—yovo kimvwama mvwama. Valenda kala ye mpambani kele vo o yakala yo nkento besadilanga kuna mbazi yo zola vambula konso muntu “ye zandi nzimbu.” Ekana nkutu ke bazonzele ko, vava besalanga yau ewole kuna mbazi, ditoma kubakondesang’e ntangwa muntu yo nkw’andi. Edi ditoma monekanga omu nza o se osisang’e nzo mu kolo kiayingi—olenda lungisa ngonde yovo mpe mvu miayingi—mu vwa e nzimbu zina vo kalendi zo vwa ko muna nsi andi. Evangu diadi dilenda twasa mpasi zayingi.

27. Nkia malongi malenda sadisa e nzo ibangamanga mu kondwa kwa nzimbu?

27 Ka dilendi siwa nsiku ko ngatu songela edi kafwete vanga yovo lembi vang’o muntu, e kuma kadi, konso nzo ivwidi ezandi mpasi ye nkondelo zandi. Kana vo i wau, o malongi ma Nkand’a Nzambi malenda sadisa. Kasikil’owu e Ngana 13:10 yivovanga vo o ‘ludikaziana, NW’ kulenda sadisa muna kulul’e nzonzi miakondw’e kuma. Disongele vo kufwete songang’aka ezaku ngindu ko, kansi tondanga mpe za wantu akaka yo vav’o zaya aweyi kebadikang’o nkw’aku. Vana ntandu, ovangang’e mbalu za mpila yilenda sadilw’e nzimbu disadisanga esi nzo. Ezak’e ntangwa, nanga diamfunu vo o nkento mpe kasadilanga kuna mbazi—mu kolo kiakete—mu kala y’owu wa vwil’e lekwa yakaka bavwidi o mfunu ke musungula ovo wana bena yau yovo wantu akaka kuna nzo. Ovo i wau, o yakala ofwete songanga kwa nkento vo kakondele ntangwa akalanga yandi ko. Kumosi yo wana, o yakala olenda kwandi vanga eyak’e salu ina kadi vanga o nkento yandi mosi.—Filipi 2:1-4.

28. Nkia mambu kele vo malemvokelo malenda twas’e ngwizani muna nzo?

28 Kansi zayanga dio vo, ekana una vo e nzimbu mfunu zivuwanga muna tandu kiaki, ke zau ko zitwasang’e kiese. Kieleka ke zivananga moyo ko. (Kimpovi 7:12) Dialudi, osi’etima diasaka muna mavwa kulenda fwasa e nkal’a umwanda ye fu yambote. (1 Timoteo 6:9-12) Disundidi o mfunu dia sia e Kintinu kia Nzambi ye ndungidi andi vana fulu kiantete, yo sia e vuvu vo o Yave okutusambula muna ngolo tuvanga mu vwa oma ma zingu! (Matai 6:25-33; Ayibere 13:5) Muna siang’e nsatu za mwanda vana fulu kiantete yo vava vwa o luvuvamu yo Nzambi, osinga mona vo e nzo aku, ekana yavambana mu maka mambu, kansi ikala entwadi muna mambu mamfunu.