فصل چهارده

به پای یکدیگر پیر شویم

۱،‏ ۲.‏ الف)‏ با فرا رسیدن دوران پیری چه تغییراتی پدید می‌آیند؟‏ ب)‏ مردان خداترس روزگار کتاب مقدس چگونه موفق شدند در دوران پیری خود به رضایت خاطر دست یابند؟‏

گذشت عمر تغییرات فراوانی را با خود به همراه می‌آورد.‏ ضعف جسمانی نیرو و طراوت ما را رفته‌رفته از میان می‌برد.‏ در آینه چین و چروکهای تازه و موهایمان را که تدریجاً سفید شده و می‌ریزند،‏ مشاهده می‌کنیم.‏ ممکن است دچار ضعف حافظه شویم.‏ با ازدواج فرزندان و سپس رسیدن نوه‌ها روابط تازه‌ای پدید می‌آیند.‏ برای بعضی،‏ بازنشستگی موجب تغییراتی در برنامهٔ زندگی آنها می‌شود.‏

^۲ در حقیقت،‏ گذشت عمر می‌تواند دشوار باشد.‏ (‏جامعه ۱۲:‏۱-‏۸‏)‏ اما به خادمان خدا در روزگار کتاب مقدس توجه کنید.‏ با آنکه سرانجام به مرگ تسلیم شدند،‏ هم به حکمت و هم به فهم دست یافتند،‏ که همین رضایت‌خاطر فراوانی در دوران پیری برایشان به همراه داشت.‏ (‏پیدایش ۲۵:‏۸؛‏ ۳۵:‏۲۹؛‏ ایوب ۱۲:‏۱۲؛‏ ۴۲:‏۱۷‏)‏ اینان چگونه موفق شدند با سعادت به پیری برسند؟‏ مطمئناً به دلیل آنکه بر طبق اصولی زندگی کردند که امروزه آنها را می‌توان در کتاب مقدس یافت.‏—‏مزمور ۱۱۹:‏۱۰۵؛‏ ۲تیموتاؤس ۳:‏۱۶،‏ ۱۷‏.‏

۳.‏ اندرز پولس برای مردان و زنان سالمند چه بود؟‏

^۳ پولس رسول در نامهٔ خود به تیطس،‏ به کسانی که پا به سنین بالا می‌گذارند راهنمایی‌های خوبی ارائه کرد.‏ او چنین نوشت:‏ «مردان پیر هشیار و باوقار و خرداندیش و در ایمان و محبّت و صبر صحیح باشند.‏ همچنین زنان پیر در سیرتْ متّقی باشند و نه غیبت‌گو و نه بندهٔ شراب زیاده بلکه  معلّمات تعلیم نیکو.‏» (‏تیطس ۲:‏۲،‏ ۳‏)‏ پیروی از این سخنان می‌تواند شما را برای رودررویی با دشواریهای سالخوردگی یاری کند.‏

به مستقل شدن فرزندانتان خو بگیرید

۴،‏ ۵.‏ واکنش برخی از والدین در مورد اینکه فرزندانشان خانه را ترک کنند چیست،‏ و چگونه بعضی از آنها با موقعیت جدید خو گرفته‌اند؟‏

^۴ تغییر نقش به سازگاری نیاز دارد.‏ این موضوع چقدر در هنگامی که فرزندان خانه را ترک و ازدواج می‌کنند،‏ صادق است!‏ برای بسیاری از والدین این امر برای نخستین بار یادآور آن است که در حال پیر شدن هستند.‏ والدین از اینکه فرزندانشان بالغ شده‌اند خوشحالند،‏ اما غالباً نگران این موضوع هستند که مبادا همهٔ تلاش خود را در راه آماده ساختن فرزندانشان برای زندگی مستقل انجام نداده باشند.‏ و شاید جای آنها را در خانه خالی ببینند.‏

^۵ اینکه والدین کماکان نگران رفاه فرزندان خود باشند،‏ حتی هنگامی که خانه را ترک می‌کنند،‏ امری قابل درک است.‏ مادری می‌گوید:‏ «فقط اگر مرتب به من خبر بدهند که سلامتند—‏خیالم راحت می‌شود.‏» پدری نقل می‌کند:‏ «وقتی دخترم از خانه رفت،‏ دوران سختی داشتیم.‏ چون همیشه همهٔ کارها را با هم انجام می‌دادیم،‏ جای خالیش را شدیداً حس می‌کردیم.‏» این پدر و مادر چگونه با فقدان فرزندانشان مقابله کردند؟‏ در بسیاری از موارد،‏ با توجه و کمک به دیگران.‏

۶.‏ چه چیزی می‌تواند به ما کمک کند تا در مورد روابط خانوادگی دید درستی را حفظ کنیم؟‏

^۶ هنگامی که فرزندان خانواده ازدواج می‌کنند،‏ نقش والدین نیز تغییر می‌کند.‏ پیدایش ۲:‏۲۴ چنین عنوان می‌کند:‏ «مرد پدر و مادر خود را ترک کرده با زن خویش خواهد پیوست و یک تن خواهند بود.‏» شناخت اصول خدایی در مورد سروری و نظم شایسته،‏ والدین را یاری خواهد کرد تا دید درستی از اوضاع داشته باشند.‏—‏۱قرنتیان ۱۱:‏۳؛‏ ۱۴:‏۳۳،‏ ۴۰‏.‏

۷.‏ پدری که دخترانش خانه را برای ازدواج ترک کرده بودند،‏ چه طرز فکر خوبی از خود نشان داد؟‏

^۷ زن و شوهری که دو دخترشان ازدواج کرده و خانه را ترک کرده بودند،‏ در  زندگی خود یک خلأ عاطفی احساس می‌کردند.‏ در ابتدا،‏ شوهر از دامادهایش خوشش نمی‌آمد.‏ اما بر روی اصل سروری تفکر کرد،‏ دریافت که حال دیگر شوهران دخترانش مسئول خانواده‌های خود هستند.‏ به همین خاطر،‏ وقتی دخترانش از او تقاضای کمک فکری می‌کردند،‏ او می‌پرسید که نظر شوهرانشان دربارهٔ موضوع چیست،‏ و سپس تا جای ممکن از نظر آنها حمایت می‌کرد.‏ دامادهایش حالا به او به چشم دوست می‌نگرند و پیشنهاداتش را با علاقه می‌پذیرند.‏

۸،‏ ۹.‏ بعضی از والدین چگونه خود را با استقلال فرزندان خود سازش داده‌اند؟‏

^۸ اما اگر عروس و داماد جدید،‏ در حین اینکه کاری بر خلاف کتاب مقدس انجام نمی‌دهند،‏ به آنچه که والدینشان صلاح می‌دادند نیز عمل نکنند،‏ چطور؟‏ زن و شوهری که فرزندانشان ازدواج کرده‌اند چنین توضیح می‌دهند:‏ «ما همیشه به آنها کمک می‌کنیم تا دیدگاه یَهُوَه را بدانند اما اگر با تصمیم آنها موافق نباشیم،‏ آن را می‌پذیریم و آنها را حمایت و تشویق می‌کنیم.‏»‏

^۹ در برخی از کشورهای آسیایی،‏ برای بعضی از مادران بویژه پذیرفتن استقلال پسرانشان کار دشواری است.‏ با این حال چنانچه به نظم و اصل سروری مسیحی احترام بگذارند،‏ درمی‌یابند که اختلافاتشان با عروسهایشان بسیار کم خواهد شد.‏ یک زن مسیحی که پسرانش ازدواج کرده و خانه را ترک کرده‌اند می‌بیند که این امر برایش «مایهٔ افتخار روزافزون» بوده است.‏ او از مشاهدهٔ توانایی آنها در ادارهٔ خانوادهٔ جدیدشان احساس خرسندی بسیار می‌کند.‏ همین به نوبهٔ خود بار جسمی و روانی او و شوهرش را که رو به پیری می‌روند سبکتر می‌کند.‏

پیوند زناشویی‌تان را دوباره محکم سازید

۱۰،‏ ۱۱.‏ چه اندرزی از کتاب مقدس می‌تواند به افراد کمک کند تا در برخی از دامهای میانسالی گرفتار نشوند؟‏

^۱۰ افراد واکنشهای گوناگونی در مقابل پا گذاشتن به سنین میانسالی از خود نشان می‌دهند.‏ بعضی از مردان سعی می‌کنند با تغییر سبک  لباس،‏ خود را جوانتر جلوه دهند.‏ بسیاری از زنان نگران تغییراتی هستند که یائسگی با خود به همراه می‌آورد.‏ متأسفانه برخی از افراد میانسال با زیادی خودمانی بودن با جوانان جنس مخالف حساسیت و حسادت همسر خود را برمی‌انگیزند.‏ اما مردان سالمند خداترس،‏ «خرداندیش» هستند و عنان امیال ناشایست را بدست دارند.‏ (‏۱پطرس ۴:‏۷‏)‏ زنان بالغ و باتجربه نیز،‏ از روی محبتی که به شوهرانشان و میلی که به راضی کردن یَهُوَه دارند،‏ تلاش می‌کنند تا ثبات را در ازدواجشان برقرار کنند.‏

^۱۱ به لَمُوْئیل پادشاه وحی شد تا محسنات «زن صالحه» را که «‏تمامئ روزهای عمر خود،‏ [به شوهرش] خوبی خواهد کرد و نه بدی» به رشتهٔ تحریر درآورد.‏ یک شوهر مسیحی درک خواهد کرد که چگونه همسرش تلاش می‌کند تا با ناراحتی‌هایی که در سنین میانسالی با آنها روبروست مقابله  کند.‏ محبت شوهر او را وامی‌دارد تا ‹[زنش] را بستاید.‏›—‏امثال ۳۱:‏۱۰،‏ ۱۲،‏ ۲۸‏.‏

۱۲.‏ با گذشت عمر،‏ زن و شوهر چگونه می‌توانند به یکدیگر نزدیکتر می‌شوند؟‏

^۱۲ هر دوی شما ممکن است در طی سالهای پرمشغله‌ای که صرف پرورش فرزندان خود کردید،‏ برای برآورده ساختن نیازهای فرزندانتان خواسته‌های خود را با خرسندی کنار نهاده باشید.‏ پس از آنکه آنها خانه را ترک کردند موقع آن است که به زندگی زناشویی‌تان جهت دیگری بدهید.‏ شوهری می‌گوید:‏ «هنگامی که دخترهایم خانه را ترک کردند،‏ من دوباره دوران نامزدی را با زنم شروع کردم.‏» شوهر دیگری می‌گوید:‏ «ما به سلامتی همدیگر اهمیت می‌دهیم و به هم یادآوری می‌کنیم که باید ورزش کنیم.‏» او و همسرش برای آنکه احساس تنهایی نکنند در خانهٔ خود را به روی دیگر اعضای جماعت باز گذاشته‌اند.‏ بله،‏ علاقه نشان دادن به دیگران با خود برکاتی به همراه می‌آورد.‏ و علاوه بر آن،‏ موجب خشنودی یَهُوَه است.‏—‏فیلپیان ۲:‏۴؛‏ عبرانیان ۱۳:‏۲،‏ ۱۶‏.‏

۱۳.‏ صراحت و صداقت در زندگی زن و شوهری که در کنار یکدیگر پا به سنین پیری می‌گذارند،‏ چه نقشی دارند؟‏

^۱۳ اجازه ندهید که در زمینهٔ تبادل‌نظر،‏ بین شما و همسرتان شکافی ایجاد شود.‏ با یکدیگر با صراحت گفتگو کنید.‏ (‏امثال ۱۷:‏۲۷‏)‏ شوهری چنین اظهارنظر می‌کند:‏ «با توجه و ملاحظه به یکدیگر درک خود را از همدیگر عمیقتر می‌کردیم.‏» همسر او با این گفته نظر وی را تأکید می‌کند:‏ «هر چه پیرتر می‌شویم،‏ از چای خوردن و صحبت و همکاری با یکدیگر بیشتر لذت می‌بریم.‏» اگر صریح و بی‌آلایش باشید می‌توانید پیوند زناشویی خود را محکمتر سازید،‏ و به آن انعطاف‌پذیری ببخشید تا حمله‌های شیطان،‏ این نابودکنندهٔ زندگی زناشویی خنثی شود.‏

از بودن با نوه‌های خود لذت ببرید

۱۴.‏ نقشی که مادربزرگ تیموتاؤس در تربیت او به صورت یک مسیحی ایفا کرد چه بود؟‏

^۱۴ نوه‌ها «تاج» سالخوردگان هستند.‏ (‏امثال ۱۷:‏۶‏)‏ هم‌نشینی با نوه‌ها  حقیقتاً می‌تواند نشاط‌آور باشد—‏پرجنب و جوش و شادی‌آور.‏ کتاب مقدس از لوئیس،‏ مادربزرگی که با دخترش اُفنیکی،‏ اعتقاداتش را در اختیار نوهٔ خردسال خود تیموتاؤس قرار داد،‏ بخوبی یاد می‌کند.‏ این کودک با آگاهی از ارزشی که مادر و مادربزرگش برای حقیقت کتاب مقدس قائل بودند،‏ پرورش یافت.‏—‏۲تیموتاؤس ۱:‏۵؛‏ ۳:‏۱۴،‏ ۱۵‏.‏

۱۵.‏ مادربزرگها و پدربزرگها چه سهم ارزشمندی می‌توانند در تربیت نوه‌هایشان داشته باشند،‏ اما از انجام چه کاری باید خودداری کنند؟‏

^۱۵ مادربزرگها و پدربزرگها بخصوص در این زمینه می‌توانند سهم بسزایی داشته باشند.‏ شما ای مادربزرگها و پدربزرگها،‏ پیش از این معرفت خود را در مورد مقصودهای یَهُوَه در اختیار فرزندانتان قرار داده‌اید.‏ حالا نیز می‌توانید همین کار را با نسل دیگری انجام دهید!‏ بسیاری از کودکان از گوش کردن به داستانهای کتاب مقدس از زبان پدربزرگ و مادربزرگشان لذت فراوانی می‌برند.‏ البته،‏ شما نباید مسئولیت پدر آنها را برای جای دادن حقایق کتاب مقدس در دل فرزندانش به عهده بگیرید.‏ (‏تثنیه ۶:‏۷‏)‏ بلکه مکمل آن باشید.‏ دعای شما مانند دعای مزمورنویس باشد که می‌گوید:‏ «ایخدا مرا تا زمان پیری و سفیدموئی نیز ترک مکن،‏ تا این طبقه را از بازوی تو خبر دهم،‏ و جمیع آیندگان را از توانائئ تو.‏»—‏مزمور ۷۱:‏۱۸؛‏ ۷۸:‏۵،‏ ۶‏.‏

۱۶.‏ پدربزرگها و مادربزرگها چگونه می‌توانند از اینکه عامل پدید آمدن کدورت و ناراحتی در خانواده‌هایشان باشند خودداری کنند؟‏

^۱۶ جای تأسف است که بعضی پدربزرگها و مادربزرگها آنقدر نوه‌های خردسال خود را لوس می‌کنند که بین پدربزرگها و مادربزرگها و فرزندانشان اختلاف ایجاد می‌شود.‏ با این حال،‏ مهربانی بی‌شائبهٔ شما نسبت به نوه‌هایتان ممکن است باعث شود که آنها حرف دلشان را با شما راحتتر در میان بگذارند تا با والدینشان.‏ گاهی کودکان امیدوارند که پدربزرگ و مادربزرگ آسان‌گیرشان در مقابل والدینشان از آنها جانبداری کنند.‏ در آنصورت چه باید کرد؟‏ خرداندیشی و حکمت بخرج دهید و نوه‌هایتان را  تشویق کنید تا با والدینشان بی‌پرده صحبت کنند.‏ می‌توانید برای آنها توضیح دهید که یَهُوَه از این کار خرسند می‌شود.‏ (‏افسسیان ۶:‏۱-‏۳‏)‏ اگر لازم باشد،‏ به کودکان پیشنهاد کنید که برای آسانتر کردن کارها،‏ می‌توانید با والدینشان صحبت کنید.‏ در مورد تجربیاتی که در طی سالها کسب کرده‌اید با صراحت با نوه‌هایتان صحبت کنید.‏ صداقت و صراحت شما می‌تواند برای آنها مفید باشد.‏

خود را با سن‌تان تطبیق دهید

۱۷.‏ مسیحیان سالمند باید از کدام تصمیم مزمورنویس پیروی کنند؟‏

^۱۷ با گذشت سالها،‏ درخواهید یافت که قادر به انجام همهٔ کارهایی که پیش از این انجام می‌دادید یا همهٔ کارهایی که می‌خواهید انجام دهید،‏ نیستید.‏ چگونه شخص می‌تواند به روند پیری خو بگیرد؟‏ شاید ذهن شما ۳۰ ساله باشد،‏ اما یک نگاه به آینه نمایانگر واقعیت دیگری است.‏ ناامید نشوید.‏ مزمورنویس از یَهُوَه چنین تمنا می‌کرد:‏ «در زمان پیری مرا دور مینداز،‏ چون قوّتم زایل شود مرا ترک منما.‏» مصمم باشید که از عزم راسخ مزمورنویس پیروی کنید.‏ او چنین گفت:‏ «من دائماً امیدوار خواهم بود،‏ و بر همهٔ تسبیح تو خواهم افزود.‏»—‏مزمور ۷۱:‏۹،‏ ۱۴‏.‏

۱۸.‏ یک مسیحی بالغ چگونه می‌تواند از بازنشستگی خود استفاده درست ببرد؟‏

^۱۸ بسیاری از افراد پیش از بازنشستگی،‏ خود را آماده می‌کنند تا یَهُوَه را بیشتر تسبیح بخوانند.‏ پدری که حالا بازنشسته شده است چنین توضیح می‌دهد:‏ «از پیش برنامه‌ریزی کردم که پس از آنکه دخترم مدرسه را تمام کرد چه بکنم.‏ مصمم بودم که خدمت موعظهٔ تمام‌وقت را آغاز کنم،‏ و برای آنکه بهتر بتوانم به یَهُوَه خدمت کنم کسبم را فروختم.‏ از خدا با دعا تقاضای راهنمایی کردم.‏» اگر به سن بازنشستگی نزدیک می‌شوید،‏ می‌توانید از سخنان آفریدگار بزرگ ما تسلی‌خاطر یابید:‏ «تا به پیرئ شما من همان هستم و تا بشیخوخیّتْ من شما را خواهم برداشت.‏»—‏اشعیا ۴۶:‏۴‏.‏

۱۹.‏ به کسانی که به سنین پیری پا می‌گذارند چه اندرزی داده می‌شود؟‏

 ^۱۹ خو گرفتن به بازنشستگی ممکن است آسان نباشد.‏ پولس رسول به مردان سالمند توصیه کرد که «هشیار» یا عاقل و متین باشند.‏ این به معنای آن است که باید در همه چیز از خود خویشتنداری نشان دهند،‏ نه اینکه در زندگی به راحت‌طلبی تمایل داشته باشند.‏ ممکن است که پس از بازنشستگی نیاز بیشتری به یک برنامهٔ روزانه و انضباط شخصی وجود داشته باشد.‏ پس همیشه مشغول باشید،‏ «پیوسته در عمل خداوند بیفزائید چون میدانید که زحمت شما در خداوند باطل نیست.‏» (‏۱قرنتیان ۱۵:‏۵۸‏)‏ برای یاری دیگران دلهایتان را به روی آنها بگشایید.‏ (‏۲قرنتیان ۶:‏۱۳‏)‏ بسیاری از مسیحیان این کار را با موعظهٔ غیورانهٔ بشارت،‏ مطابق با امکانات خود انجام می‌دهند.‏ با بالا رفتن سن،‏ «در ایمان و محبّت و صبر صحیح» باشید.‏—‏تیطس ۲:‏۲‏.‏

بر اندوه مرگ همسر خود فائق آیید

۲۰،‏ ۲۱.‏ الف)‏ در سیستم کنونی،‏ چه عاملی سرانجام باعث جدایی زن و شوهر می‌شود؟‏ ب)‏ سرمشق خوبی که حنّا برای همسران داغدیده بجای گذاشت چیست؟‏

^۲۰ موضوع اندوهبار اما حقیقی آن است که در سیستم کنونی،‏ زن و شوهرها سرانجام در اثر مرگ از یکدیگر جدا می‌شوند.‏ همسران داغدیدهٔ مسیحی می‌دانند که عزیزانشان حالا آرمیده‌اند،‏ و اطمینان دارند که آنها را دوباره خواهند دید.‏ (‏یوحنا ۱۱:‏۱۱،‏ ۲۵‏)‏ اما ضایعهٔ وارده،‏ در هر حال دلخراش و ناگوار است.‏ فرد باقیمانده چگونه می‌تواند با این موقعیت روبرو شود؟‏ *

^۲۱ به خاطر سپردن آنچه که یکی از شخصیتهای کتاب مقدس انجام داد می‌تواند ما را در این زمینه یاری کند.‏ حنّا تنها پس از هفت سال زندگی زناشویی بیوه شد،‏ و مطالبی که در مورد او می‌خوانیم مربوط به زمانی است که ۸۴ سال داشت.‏ می‌توان اطمینان داشت که وی هنگامی که  همسرش را از دست داد بسیار اندوهناک بود.‏ او چگونه با این اندوه مقابله کرد؟‏ حنّا شبانه‌روز در معبد به عبادت یَهُوَه خدا مشغول بود.‏ (‏لوقا ۲:‏۳۶-‏۳۸‏،‏ د ج‏)‏ زندگی حنّا که سراسر خدمت مقدس بود بدون تردید پادزهر بسیار خوبی برای اندوه و تنهاییی بود که به عنوان یک زن بیوه از آن رنج می‌برد.‏

۲۲.‏ برخی از مردان و زنان بیوه چگونه با تنهایی مقابله می‌کنند؟‏

^۲۲ زنی ۷۲ ساله که ده سال است همسر خود را از دست داده چنین توضیح می‌دهد:‏ «دشوارترین چیز برایم آن است که کسی نیست تا به حرفهایم گوش بدهد.‏ شوهرم شنوندهٔ خوبی بود.‏ ما در مورد جماعت و شرکتمان در کار موعظهٔ مسیحی با یکدیگر گفتگو می‌کردیم.‏» زن بیوهٔ دیگری می‌گوید:‏ «با اینکه زمان مرهم خوبی است اما من دریافته‌ام که بهتر است بگوییم کارهایی که فرد در این مدت انجام می‌دهد،‏ مرهم خوبی است.‏ حالا شما برای کمک به دیگران فرصت بیشتری در اختیار دارید.‏» یک زن بیوهٔ ۶۷ ساله با این نکته موافقت کرده،‏ می‌گوید:‏ «یک راه بسیار خوب برای مقابله با داغدیدگی تسلی دادن دیگران است.‏»‏

سالخوردگانی که در چشم خدا ارزشمندند

۲۳،‏ ۲۴.‏ کتاب مقدس چه تسلی‌خاطر خوبی برای سالمندان،‏ بخصوص افراد بیوه فراهم می‌آورد؟‏

^۲۳ با اینکه مرگ،‏ همسر عزیزمان را به کام خود می‌کشد،‏ اما یَهُوَه همیشه امین و قابل اطمینان است.‏ داوود،‏ پادشاه باستانی چنین سرائید:‏ «یک چیز از خداوند خواستم و آنرا خواهم طلبید،‏ که تمام ایّام عمرم در خانهٔ خداوند ساکن باشم،‏ تا جمال خداوند را مشاهده کنم،‏ و در هیکل او تفکّر نمایم.‏»—‏مزمور ۲۷:‏۴‏.‏

^۲۴ پولس رسول چنین درخواست می‌کند:‏ «بیوه زنانرا اگر فی‌الحقیقه بیوه باشند محترم دار.‏» (‏۱تیموتاؤس ۵:‏۳‏)‏ اندرزهایی که در پی این دستور می‌آید نشانگر آن است که بیوه‌زنان شایسته که خویشاوند نزدیکی نداشتند ممکن بود  به حمایت مالی جماعت نیاز پیدا کنند.‏ با وجود این،‏ مفهوم «محترم» داشتن،‏ معنی ارزش قائل شدن را نیز دربر دارد.‏ زنان و مردان بیوه و خداترس می‌توانند تسلی‌خاطر فراوانی از آگاهی از این امر که یَهُوَه برای آنها ارزش قائل است و از آنها نگاهداری خواهد کرد،‏ کسب کنند!‏—‏یعقوب ۱:‏۲۷‏.‏

۲۵.‏ سالمندان چه هدفی را هنوز می‌توانند دنبال کنند؟‏

^۲۵ کلام وحی‌شدهٔ خدا اعلام می‌کند:‏ ‹عزّت پیران موی سفید ایشان است.‏› این موی سفید «تاج جمال است،‏ هنگامیکه در راه عدالت یافت شود.‏» (‏امثال ۱۶:‏۳۱؛‏ ۲۰:‏۲۹‏)‏ پس سعی کنید چه متأهل باشید و چه مجدداً مجرد،‏ در زندگی خود به خدمت یَهُوَه اولویت بدهید.‏ بدین ترتیب در حال حاضر از خوشنامی در برابر خدا و در آینده از امید زندگی جاودانی در دنیایی عاری از رنجهای پیری،‏ برخوردار خواهید شد.‏—‏مزمور ۳۷:‏۳-‏۵؛‏ اشعیا ۶۵:‏۲۰‏.‏

‏[پاورقی‌ها]‏

این اصول کتاب مقدس چگونه می‌توانند .‏ .‏ .‏ به زن و شوهرانی که به سنین پیری پا می‌گذارند کمک کنند؟‏

نوه‌ها «تاج» مادربزرگها و پدربزرگها هستند.‏—‏امثال ۱۷:‏۶‏.‏

سنین سالخوردگی می‌توانند فرصتهای بیشتری برای خدمت به یَهُوَه با خود به همراه آورند.‏—‏مزمور ۷۱:‏۹،‏ ۱۴‏.‏

به سالمندان توصیه می‌شود که «هشیار» یا متین باشند.‏—‏تیطس ۲:‏۲‏.‏

همسران داغدیده،‏ با اینکه عمیقاً غصه‌دار هستند،‏ می‌توانند از کتاب مقدس تسلی‌خاطر بگیرند.‏—‏یوحنا ۱۱:‏۱۱،‏ ۲۵‏.‏

یَهُوَه برای سالمندان وفادار ارزش قائل است.‏—‏امثال ۱۶:‏۳۱‏.‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۶۶]‏

در حالیکه به سنین پیری پا می‌گذارید،‏ محبت خویش را به یکدیگر دوباره استحکام بخشید