1, 2. (a) Ano an mga gusto mong ihapot sa Diyos? (b) Ano an ihinapot ni Moises sa Diyos?

 NAIIMAHINAR mo daw an saimong sadiri na nakikipag-ulay sa Diyos? An mismong ideyang iyan nakakapukaw nin hararom na paggalang—nakikipag-ulay sa saimo an Soberano kan uniberso! Sa primero nag-aalangan ka, pero nakasimbag ka man giraray. Naghihinanyog siya, minasimbag, asin pinapamugtak pa ngani an buot mo para dai ka mag-alangan na maghapot nin ano man. Ano ngunyan an ihahapot mo?

² Haloy nang panahon an nakaagi, may sarong lalaki na nasa sitwasyon mismong iyan. An pangaran niya Moises. Pero tibaad ipagngalas mo an ihinapot niya sa Diyos. Dai siya naghapot manungod sa saiyang sadiri, sa saiyang puturo, o maski manungod sa masakit na kamugtakan kan katawuhan. Imbes, ihinapot niya an pangaran nin Diyos. Tibaad ipagngalas mo iyan, ta dati nang aram ni Moises an personal na pangaran nin Diyos. Kun siring, an saiyang hapot siguradong igwa nin mas hararom na kahulugan. Sa katunayan, iyan an pinakaimportanteng hapot na puwedeng ihapot ni Moises. An simbag diyan may epekto sa sato gabos. Makakatabang iyan sa saimo para gumibo nin mahalagang marhay na lakdang sa pagrani sa Diyos. Taano man? Siyasaton niyato an pambihirang pag-uulay na iyan.

3, 4. Anong mga pangyayari an suminagkod sa pakikipag-ulay ni Moises sa Diyos, asin ano an pinakapunto kan pag-uulay na iyan?

³ Si Moises 80 anyos na kaidto. Apat na dekada na siyang naparayo sa saiyang mga kahimanwa, an mga Israelita, na mga uripon kaidto sa Ehipto. Sarong aldaw, mantang nagpapastor sa mga aripumpon kan saiyang panugangan na lalaki, nakahiling siya nin sarong pambihirang pangyayari. May nagkakalayong matunok na palungpong, alagad dai iyan  nasusulo. Dagos-dagos lang na nagkakalayo iyan, na nagliliwanag siring sa tingraw sa gilid nin bukid. Ruminani si Moises para hilingon iyan. Sigurado nanggad na nakilagan siya kan makipag-ulay sa saiya an sarong boses hali sa tahaw kan kalayo! Paagi sa sarong tagapagtaram na anghel, halawig na nag-ulay an Diyos asin si Moises. Asin, tibaad arog kan aram mo, pinagbutan kaidto nin Diyos an nag-aalangan na si Moises na bayaan an matuninong kaining buhay asin bumalik sa Ehipto para iligtas an mga Israelita sa pagkauripon.—Exodo 3:1-12.

⁴ Ngunyan, puwede na kutanang maghapot si Moises sa Diyos nin maski ano. Pero mangnuha an ihinapot niya: “Halimbawang magduman ako sa mga Israelita asin magsabi sa sainda, ‘Isinugo ako sa saindo kan Diyos kan saindong mga apuon,’ tapos magsabi sinda sa sako, ‘Anong pangaran niya?’ Ano an sasabihon ko sainda?”—Exodo 3:13.

5, 6. (a) Anong simple asin mahalagang marhay na katotoohan an itinutukdo sa sato kan hapot ni Moises? (b) Anong pinakasalang bagay an ginibo sa personal na pangaran nin Diyos? (c) Taano ta mahalagang marhay na ihinayag nin Diyos sa katawuhan an saiyang pangaran?

⁵ Inot sa gabos, an hapot na iyan nagtutukdo sa sato na an Diyos igwa nin pangaran. Dai ta dapat baliwalaon an simpleng katotoohan na iyan. Pero, dakul an nagbabaliwala kaiyan. Hinali sa dakul na traduksiyon nin Bibliya an personal na pangaran nin Diyos asin sinalidahan nin mga titulo, arog kan “Kagurangnan” asin “Diyos.” Ini an saro sa mga pinakanakakamundo asin pinakasala na ginibo kan mga relihiyon. Kun sa bagay, ano an inot mong ginigibo pag may bago kang nakabisto? Bako daw na hinahapot mo an saiyang pangaran? Arog man kaiyan kun manungod sa pagmidbid sa Diyos. Bako siya sarong indibidwal na mayong pangaran saka harayo sa sato, na dai ta puwedeng mamidbid o masabutan. Minsan ngani dai nahihiling, saro siyang tunay na Persona, asin igwa siya nin pangaran—Jehova.

 ⁶ Apuwera kaiyan, pag ihinahayag nin Diyos an saiyang personal na pangaran, may pambihira asin nakakapukaw sa buot na posibleng marhay na mangyari. Inaagda niya kita na mamidbid siya. Gusto niyang gibuhon niyato an pinakamarahay na pagpili na magigibo ta sa buhay—an rumani sa saiya. Pero bako sanang pagsabi sa sato kan saiyang pangaran an ginibo ni Jehova. Itinukdo niya man sa sato an manungod sa Persona na irinerepresentar kaiyan.

7. (a) Ano an minalataw na kahulugan kan personal na pangaran nin Diyos? (b) Ano talaga an gustong maaraman ni Moises kan ihapot niya sa Diyos an Saiyang pangaran?

⁷ Si Jehova an nagpili kan sadiri niyang pangaran, asin an pangaran na iyan pano nin kahulugan. An pangaran na “Jehova” minalataw na nangangahulugan na “Pinangyayari Niyang Magin.” Mayo siyang kapareho sa bilog na uniberso huling siya an naglalang kan gabos na bagay, asin puwede niya pa nganing pangyarihon na an saiyang bakong perpektong mga tawong lingkod magin ano man na gustuhon Niya. Pag iniisip-isip ta an mga iyan, nakakamati kita nin hararom na paggalang. Pero may iba pa daw kitang maaaraman sa kahulugan kan pangaran nin Diyos? Malinaw na gusto ni Moises na madagdagan pa an aram niya. An totoo, aram niya na si Jehova an Kaglalang, asin aram niya an pangaran nin Diyos. Bako nang bago an pangaran nin Diyos kan panahon na idto. Dakul nang siglo na ginagamit iyan nin mga tawo. Sa paghapot ni Moises sa pangaran nin Diyos, an talagang ihinahapot niya iyo an manungod sa Persona na irinerepresentar kan pangaran na iyan. Garo man sana sinasabi niya: ‘Ano an sasabihon ko sa saimong banwaan na Israel manungod sa saimo na mapatalubo kan saindang pagtubod sa saimo, na makumbinsir sa sainda na talagang ililigtas mo sinda?’

8, 9. (a) Paano sinimbag ni Jehova an hapot ni Moises, asin ano sa parati an salang pagkatradusir sa simbag Niya? (b) Ano an kahulugan kan mga tataramon na “Ako Magigin Kun Ano an Gusto Kong Magin”?

 ⁸ Bilang simbag, ihinayag ni Jehova an nakakapukaw sa buot na aspekto kan saiyang personalidad, na may koneksiyon sa kahulugan kan saiyang pangaran. Sinabi niya ki Moises: “Ako Magigin Kun Ano an Gusto Kong Magin.” (Exodo 3:14) Sa dakul na traduksiyon nin Bibliya, arog kaini an pagkasabi: “Ako iyo ako.” Pero ipinapahiling kan maingat na mga pagkatradusir na dai sana kinukumpirmar nin Diyos an saiya mismong pag-eksister. Imbes, itinutukdo ni Jehova ki Moises—asin sa sato man gabos—na ano man na kinakaipuhan tanganing mautob an Saiyang mga panuga, Siya magigin ano man na “gusto [Niyang] magin.” Sa traduksiyon ni J. B. Rotherham, arog kaini an direkta sa puntong pagkatradusir sa bersikulong ini: “Ako Magigin siring sa ano man na buot ko.” An sarong eksperto sa lengguwaheng Hebreo kan Bibliya siring kaini an pagkapaliwanag sa fraseng iyan: “Ano man an sitwasyon o pangangaipo . . . , an Diyos an ‘magigin’ solusyon sa pangangaipong iyan.”

⁹ Ano an nagin kahulugan kaiyan para sa mga Israelita? Ano man na ulang an mapaatubang sa sainda, gurano man kasakit an tibaad magin kamugtakan ninda, si Jehova magigin an ano man na kaipuhan tanganing iligtas sinda sa pagkauripon asin darahon sinda sa Dagang Panuga. Siguradong an pangaran na iyan nakapukaw nin pagtitiwala sa Diyos. Iyan man an magigibo kaiyan para sa sato ngunyan. (Salmo 9:10) Taano?

10, 11. Paano an pangaran ni Jehova nag-aagda sa sato na mansayon siya bilang an pinakamahusay sa gabos na bagay asin pinakamarahay na Ama na maiisip ta? Iilustrar.

¹⁰ Sa pag-ilustrar: Aram nin mga magurang na dapat sindang magin mahusay sa gabos na bagay asin madaling makibagay sa kamugtakan kun manungod sa pag-asikaso sa saindang mga aki. Sa laog nin sarong aldaw, an sarong magurang  tibaad kaipuhanon na magin nars, paraluto, paratukdo, paradisiplina, hukom, asin dakul pang iba. Dakul an nagagabatan sa kadakul na papel na kaipuhan nindang gibuhon. Naoobserbaran ninda an lubos na pagtitiwala sa sainda kan saindang saradit na aki, na dai lamang nagdududa na kaya ni Papa o Mama na paginhawahon an kulog, husayon an gabos na iriwal, hirahayon an ano man na naraot na kawatan, asin simbagon an ano man na hapot na biglang minasabong sa saindang isip huli sa saindang mapag-usisang kaisipan. May mga magurang na nakakamati na dai ninda kayang magibo an mga iyan asin kun minsan nadidisganar huli sa saindang mga limitasyon. Nakakamati sinda na kulang na marhay an saindang kakayahan para magibo an kadakul na papel nindang iyan.

¹¹ Si Jehova mamumuton man na magurang. Pero, sagkod na itinutugot kan saiyang perpektong mga pamantayan, mayo nin ano man na dai niya kayang magibo tanganing atamanon an saiyang mga aki sa daga sa pinakamarahay na magigibo niya. Kaya an pangaran niyang Jehova nag-aagda sa sato na mansayon siya bilang an pinakamarahay na Ama na maiisip ta. (Santiago 1:17) Dai nahaloy, nahiling ni Moises asin kan gabos na iba pang maimbod na Israelita na inuutob ni Jehova an kahulugan kan saiyang pangaran. Nagmasid sinda na may hararom na paggalang mantang pinapangyari niya an saiyang sadiri na magin daing kadaugan na Komandante Militar, Kagurangnan kan gabos na natural na mga elemento, daing kapantay na Paratao nin Katugunan, Hukom, Arkitekto, Paratao nin kakanon asin tubig, Tagaingat nin bado asin sandalyas—asin iba pa.

12. Paano an kaisipan ni Faraon manungod ki Jehova naiiba sa kaisipan ni Moises?

¹² Kaya ipinamidbid nin Diyos an saiyang personal na pangaran, ihinayag niya an nakakapukaw sa buot na mga bagay manungod sa Persona na irinerepresentar kan pangaran na iyan, asin pinatunayan pa ngani niya na totoo an  sinasabi niya manungod sa saiyang sadiri. Daing duda, gusto nin Diyos na mamidbid niyato siya. Ano an reaksiyon ta diyan? Minawot ni Moises na mamidbid an Diyos. An makusog na pagmawot na iyan nagkaigwa nin dakulang epekto sa buhay ni Moises asin naggiya sa saiya na magin haraning marhay sa saiyang Ama sa langit. (Bilang 12:6-8; Hebreo 11:27) Makamumundo, pipira sana sa mga kakontemporanyo ni Moises an may arog kaiyan na pagmawot. Kan sambiton ni Moises an pangaran ni Jehova ki Faraon, an mapalangkaw na tagapamahalang iyan kan Ehipto nagsabi: “Siisay man si Jehova?” (Exodo 5:2) Habo ni Faraon na makanuod nin urog pa manungod ki Jehova. Imbes, mapagtuya niyang binaliwala an Diyos kan Israel asin ibinilang na bakong importante o daing halaga. Lakop man na marhay ngunyan an pananaw na iyan. Binubuta kaiyan an mga tawo sa saro sa pinakamahalaga sa gabos na katotoohan—si Jehova an Soberanong Kagurangnan.

13, 14. (a) Taano ta tinawan si Jehova nin kadakul na titulo sa Bibliya, asin ano an nagkapira kaiyan? (Hilingon an  kahon sa pahina 16.) (b) Taano ta si Jehova sana an maninigo na apudon na “Soberanong Kagurangnan”?

¹³ Si Jehova mahusayon sa gabos na bagay saka madalion makibagay, kaya tama sana na sa Kasuratan kadakul niya nin titulo. Dai kinokontra kan mga titulong iyan an saiyang personal na pangaran; imbes, nagtutukdo iyan sa sato nin urog pa manungod sa irinerepresentar kan saiyang pangaran. Halimbawa, inaapod siya na “Soberanong Kagurangnan na Jehova.” (2 Samuel 7:22) An halangkawon na titulong iyan, na minalataw nin ginatos na beses sa Bibliya, nagsasabi sa sato kan posisyon ni Jehova. Siya sana an may deretso na magin Tagapamahala sa bilog na uniberso. Aramon ta kun taano.

¹⁴ Bilang an Kaglalang, daing kaagid si Jehova. An Kapahayagan 4:11 nagsasabi: “Maninigo ka, Jehova na samuyang  Diyos, na mag-ako kan kamurawayan asin kan onra saka kan kapangyarihan, dahil linalang mo an gabos na bagay, asin huli sa saimong kabutan nag-eksister sinda asin nalalang.” An magayunon na paglaladawan na iyan dai puwedeng ipanungod sa ibang persona. An gabos na bagay sa uniberso nag-eeksister nanggad huli ki Jehova! Daing duda, maninigo si Jehova para sa onra, kapangyarihan, asin kamurawayan huling siya an Soberanong Kagurangnan asin Kaglalang kan gabos na bagay.

15. Taano ta inaapod si Jehova na “Hading daing sagkod”?

¹⁵ An saro pang titulo na ki Jehova sana puwedeng ipanungod iyo an “Hading daing sagkod.” (1 Timoteo 1:17; Kapahayagan 15:3) Ano an buot sabihon kaiyan? Masakit niyatong masabutan iyan dahil may limitasyon an satong isip, alagad si Jehova daing sagkod sa mag-ibong na direksiyon—kan nakaagi asin sa maabot na panahon. An Salmo 90:2 nagsasabi: “Puon sa panahon na daing katapusan sagkod sa panahon na daing katapusan, ika an Diyos.” Kaya si Jehova nungka na nagkaigwa nin kapinunan; kaidto pa nag-eeksister na siya. Tama sanang apudon siya na “an Suanoy kan mga Aldaw”—nag-eeksister na siya puon sa panahon na daing sagkod bago pa naglataw an siisay man o ano man na iba pang bagay sa uniberso! (Daniel 7:9, 13, 22) Siisay an balidong makakakuwestiyon sa saiyang deretso na magin an Soberanong Kagurangnan?

16, 17. (a) Taano ta dai ta nahihiling si Jehova, asin taano ta dai niyato iyan dapat ipagngalas? (b) Ano an nagpapahiling na si Jehova mas totoo kisa sa ano man na bagay na nahihiling o nadudutan niyato?

¹⁶ Pero, may mga nagkukuwestiyon talaga sa deretsong iyan, arog ni Faraon. An sarong problema iyo na an bakong perpektong mga tawo nagtitiwalang marhay sa kun ano an nahihiling kan saindang mga mata. Dai ta nahihiling an Soberanong Kagurangnan. Saro siyang espiritu, na dai nahihiling kan mga mata nin tawo. (Juan 4:24) Apuwera kaiyan,  kun an tawong may laman asin dugo tumindog sa mismong presensiya kan Diyos na Jehova, magagadan siya. Sinabi mismo ni Jehova ki Moises: “Dai mo mahihiling an sakuyang lalawgon, huling mayong tawo na makakahiling sa sako dangan mabubuhay pa.”—Exodo 33:20; Juan 1:18.

¹⁷ Dai ta dapat iyan ipagngalas. An nahiling ni Moises kabtang sana kan kamurawayan ni Jehova, na malinaw na paagi sa sarong representanteng anghel. Dangan anong nangyari? An lalawgon ni Moises medyo haloy na ‘nagliwanag’ pakatapos kaiyan. Ikinatakot kan mga Israelita maski an paghiling lang nin diretso sa lalawgon ni Moises. (Exodo 33:21-23; 34:5-7, 29, 30) Kaya sigurado nanggad na mayo nin tawo na kayang mahiling an Soberanong Kagurangnan sa bilog niyang kamurawayan! Buot daw sabihon kaiyan bako siyang arog katotoo kan mga bagay na nahihiling asin nadudutan ta? Dai, inaako niyato nin daing pag-alangan an pagigin totoo kan dakul na bagay na dai ta nahihiling—halimbawa an duros, mga radio wave, asin mga kaisipan. Apuwera kaiyan, si Jehova permanente, dai apektado kan pag-agi nin panahon, dawa pa sa laog nin dai mabilang na binilyon na taon! Ipinapahiling kaiyan na mas totoo nanggad siya kisa sa ano man na bagay na nadudutan o nahihiling niyato, ta an pisikal na lugar nararaot asin nalalapa. (Mateo 6:19) Pero siya daw saro sanang makapangyarihan na dai nahihiling na persona na mayo nin pagmati asin pagmakulog sa sato? Hilingon ta.

18. Anong bisyon an itinao ki Ezekiel, asin ano an irinerepresentar kan apat na lalawgon kan mga “buhay na linalang” na harani ki Jehova?

¹⁸ Minsan ngani dai niyato nahihiling an Diyos, igwa nin nakakapukaw sa buot na mga sinasabi sa Bibliya na nagtatao sa sato nin ideya manungod mismo sa langit. Sarong halimbawa an inot na kapitulo kan Ezekiel. Tinawan si Ezekiel nin  bisyon manungod sa langitnon na kabtang kan unibersal na organisasyon ni Jehova, na nahiling niya bilang sarong dakulaon na langitnon na karwahe. Makangangalas na marhay an pagkakaladawan sa makapangyarihan na espiritung mga linalang na nasa palibot ni Jehova. (Ezekiel 1:4-10) An mga “buhay na linalang” na iyan nakikipagtabangan na marhay ki Jehova, asin an saindang itsura may mahalagang sinasabi sa sato manungod sa Diyos na pinaglilingkudan ninda. An kada saro may apat na lalawgon—nin torong baka, leon, agila, asin tawo. Minalataw na irinerepresentar kan mga iyan an apat na kuwalidad na minabilog kan pundasyon kan pambihirang personalidad ni Jehova.—Kapahayagan 4:6-8, 10.

19. Anong kuwalidad an irinerepresentar kan (a) lalawgon nin torong baka? (b) lalawgon nin leon? (c) lalawgon nin agila? (d) lalawgon nin tawo?

¹⁹ Sa Bibliya, an torong baka sa parati nagrerepresentar sa kapangyarihan, asin angay sana iyan huling grabe iyan kakusog na hayop. An leon man parating naglaladawan sa hustisya, huling an tunay na hustisya nangangaipo nin kusog nin buot, sarong kuwalidad na midbid an mga leon. An mga agila man midbid na marhay sa marigmat na paghiling kan mga iyan, na nahihiling dawa an saradit na mga bagay na dakul na kilometro an rayo. Kaya an lalawgon kan agila angay na naglaladawan sa kadunungan nin Diyos na may harayong pananaw. Sain man nagrerepresentar an lalawgon nin tawo? Buweno, an tawo, na ginibo sa ladawan nin Diyos, daing kaagid sa saiyang kakayahan na ipabanaag an nangingibabaw na kuwalidad nin Diyos—an pagkamuot. (Genesis 1:26) An mga aspektong ini kan personalidad ni Jehova—kapangyarihan, hustisya, kadunungan, asin pagkamuot—parating itinatampok sa Kasuratan kaya an mga iyan puwedeng apudon na panginot na mga kuwalidad nin Diyos.

20. Dapat daw na mahadit kita na tibaad nagbago na an personalidad ni Jehova, asin taano ta iyan an simbag mo?

²⁰ Dapat ta daw ikahadit na tibaad nagbago na an Diyos  pakalihis nin rinibong taon puon kan siya iladawan sa Bibliya? Dai, an personalidad nin Diyos dai nagbabago. Sinasabi niya sa sato: “Ako si Jehova; dai ako nagbabago.” (Malakias 3:6) Imbes na basta na sana magbago, pinapatunayan ni Jehova na siya an pinakamarahay na Ama sa paagi nin pag-atubang niya sa lambang sitwasyon. Ipinapahiling niya sa pinakaangay na paagi an mga aspektong iyan kan saiyang personalidad. Sa gabos na kuwalidad nin Diyos, an nangingibabaw iyo an pagkamuot. Nahihiling iyan sa gabos na ginigibo nin Diyos. Ginagamit niya an saiyang kapangyarihan, hustisya, asin kadunungan sa mamumuton na paagi. Sa katunayan, may pambihirang sinasabi an Bibliya mapadapit sa Diyos asin sa kuwalidad na iyan. Sinasabi kaiyan: “An Diyos pagkamuot.” (1 Juan 4:8) Mangnuha na dai kaiyan sinasabi na an Diyos may pagkamuot o na an Diyos mamumuton. Imbes, sinasabi kaiyan na an Diyos pagkamuot. An pagkamuot, an pinakanaturalesa niya, an nagmomotibar sa saiya sa gabos niyang ginigibo.

21. Ano an mamamatian niyato mantang mas naaaraman ta an mga kuwalidad ni Jehova?

²¹ Nakahiling ka na nin sarong sadit na aki na itinutukdo sa saiyang mga amigo an saiyang ama tapos may kaugmahan saka may pag-orgulyo na nagsasabi, “Iyan an Papa ko”? An mga parasamba nin Diyos igwa kan gabos na dahilan para makamati nin siring kaiyan kun manungod ki Jehova. Ihinula kan Bibliya an panahon na an maimbod na mga tawo masabi: “Uya! Siya an satuyang Diyos!” (Isaias 25:8, 9) Mantang mas nasasabutan mo an mga kuwalidad ni Jehova, mas mamamatian mo man na igwa ka kan pinakamarahay na Ama na maiisip mo.

22, 23. Paano ilinaladawan kan Bibliya an satong Ama sa langit, asin paano ta naaraman na gusto niyang magin harani kita sa saiya?

²² An Ama na ini bakong indiperente, daing labot, o harayo—sa ibong kan itinutukdo nin nagkapirang panatiko sa relihiyon asin pilosopo. Dai nanggad kita mapaparani sa sarong indiperenteng Diyos, asin bakong siring kaiyan an pagkaladawan kan Bibliya sa satong Ama sa langit. Sa kabaliktaran, inaapod siya kaiyan na “maugmang Diyos.” (1 Timoteo 1:11) Igwa siya nin makusog saka mamumuton na pagmati. Kan panahon na binalga kan saiyang intelihenteng mga linalang an mga giyang itinao niya para sa saindang ikakarahay, mababasa ta: “Nakulgan an saiyang puso.” (Genesis 6:6; Salmo 78:41) Pero kun minahiro kitang may kadunungan uyon sa saiyang Tataramon, ‘pinapaugma ta an saiyang puso.’—Talinhaga 27:11.

²³ Gusto kan satong Ama na magin harani kita sa saiya. Dinadagka kita kan saiyang Tataramon na “kun magmamaigot lang [kitang] hanapon siya, talagang manunumpungan siya, dahil an totoo, bako man siyang harayo sa lambang saro sa sato.” (Gibo 17:27) Pero paano posible para sa mga tawo na rumani sa Soberanong Kagurangnan kan uniberso?