1, 2. (a) Ano nga mga pamangkot ang luyag mo ipamangkot sa Dios? (b) Ano ang ginpamangkot ni Moises sa Dios?

MAHANDURAW mo bala nga nagapakighambal ka sa Dios? Makapulunaw gid ini hunahunaon—ang Soberano sang uniberso nagapakighambal sa imo! Sa primero nagapangalag-ag ka pa, apang nian nakasabat ka gid man. Nagapamati sia, nagasabat sia, kag ginapalig-on ka nga mamangkot sang bisan ano nga luyag mo ipamangkot. Ano, karon, ang imo ipamangkot?

² Sang una, may isa ka tawo nga yara sa sini gid nga kahimtangan. Ang iya ngalan amo si Moises. Apang, mahimo nga makibot ka sa iya ginpili nga ipamangkot sa Dios. Wala sia mamangkot tuhoy sa iya kaugalingon, sa iya palaabuton, ukon bisan gani sa kahimtangan sang katawhan. Sa baylo, namangkot sia kon ano ang ngalan sang Dios. Mahimo nga daw matingala ka sa sini, bangod nahibaluan na ni Moises ang personal nga ngalan sang Dios. Busa, mahimo gid nga ang iya ginpamangkot may madalom pa nga kahulugan. Sa katunayan, amo yadto ang labing importante nga pamangkot nga napamangkot ni Moises. Ang sabat nagaapektar sa aton tanan. Makabulig ini sa imo sa paghimo sing isa ka kinahanglanon gid nga tikang agod mangin suod sa Dios. Paano? Usisaon naton yadtong talalupangdon nga paghambalanay.

3, 4. Ano nga mga hitabo ang nagdul-ong sa pagpakighambal ni Moises sa Dios, kag ano ang punto sadto nga paghambalanay?

³ Otsenta anyos si Moises. Kuwarenta ka tuig nga nahilayo sia sa iya katawhan, ang mga Israelinhon, nga mga ulipon sadto sa Egipto. Isa ka adlaw, sang ginaatipan niya ang mga panong sang iya ugangan nga lalaki, nakakita sia sing isa ka makatilingala nga talan-awon. Nagadabdab ang sapinit, apang wala nagakasunog. Padayon ini nga nagadabdab, nga nagasiga kaangay sang suga sa kiliran sang bukid. Nagpalapit si Moises agod mangusisa. Pat-od nga nakibot gid sia sang maghambal sa iya ang tingog gikan sa tunga sang kalayo! Nian paagi sa isa ka anghel nga ­humalambal, malawig nga naghambalanay ang Dios kag si Moises. Kag, subong mahimo nahibaluan mo, ginsugo didto sang Dios ang ­nagapaganot nga si Moises nga biyaan ang iya malinong nga kabuhi kag magbalik sa Egipto agod luwason ang mga Israelinhon gikan sa pagkaulipon.—Exodo 3:1-12.

⁴ Sadto nga tinion, mahimo kuntani napamangkot ni Moises ang Dios sang bisan anong pamangkot. Apang, talupangda ang pamangkot nga ginpili niya: “Pananglit makadto ako karon sa mga anak sang Israel kag isiling ko sa ila, ‘Ginpadala ako sa inyo sang Dios sang inyo mga katigulangan,’ kag magsiling sila sa akon, ‘Ano ang iya ngalan?’ Ano ang isiling ko sa ila?”—Exodo 3:13.

5, 6. (a) Ang pamangkot ni Moises nagatudlo sa aton sing anong simple kag importante nga kamatuoran? (b) Anong malain nga butang ang ginhimo sa personal nga ngalan sang Dios? (c) Ngaa importante gid nga ginpahayag sang Dios ang iya ngalan sa katawhan?

⁵ Ini nga pamangkot nagatudlo sa aton una sa tanan nga may ngalan ang Dios. Indi naton dapat pasapayanan ining simple nga kamatuoran. Apang, madamo ang nagapasapayan sa sini. Ang personal nga ngalan sang Dios ginkuha sa di-maisip nga badbad sang Biblia kag gin-islan sing mga titulo, subong sang “Ginuo” kag “Dios.” Isa ini sang pinakamasubo kag pinakamalain nga butang nga nahimo sa ngalan sang relihion. Kay man, ano gid ang una nga ginahimo mo kon makasumalang ka sing isa ka tawo? Indi bala ginapamangkot mo kon ano ang iya ngalan? Amo man sa pagkilala sa Dios. Indi sia isa ka walay ngalan, walay pag-ulikid nga persona, nga imposible nga makilala ukon mahangpan. Bisan pa indi sia makita, sia isa ka persona, kag may ngalan sia—Jehova.

⁶ Dugang pa, kon ginapahayag sang Dios ang iya personal nga ngalan, nagasunod ang talalupangdon kag makakulunyag nga butang. Ginaagda niya kita nga makilala sia. Luyag niya nga himuon naton ang labing maayo nga desisyon sa kabuhi—ang mangin suod sa iya. Apang wala lamang ginsugid ni Jehova ang iya ngalan sa aton. Gintudluan man niya kita kon ano nga sahi sang persona ang ginarepresentar sina nga ngalan.

7. (a) Ano ang ginapahangop sang kahulugan sang personal nga ngalan sang Dios? (b) Ano ang luyag gid mahibaluan ni Moises sang ginpamangkot niya ang Dios sang Iya ngalan?

⁷ Si Jehova ang nagpili sang iya ngalan, nga may madalom nga kahulugan. Ginapahangop nga ang ngalan nga “Jehova” nagakahulugan sing “Ginapahanabo Niya nga Mangin Amo.” Wala na sing pareho sa iya sa bug-os nga uniberso, bangod gintuga niya ang tanan nga butang, kag ginapahanabo niya nga matuman ang tanan niya nga katuyuan. Makahalawhaw gid ini hunahunaon. Pero may iban pa bala nga kahulugan ang ngalan sang Dios? Mahimo nga luyag gid ni Moises nga makahibalo sing dugang pa parte sa Dios. Ang matuod nahibaluan niya nga si Jehova amo ang Manunuga, kag nahibaluan man niya ang ngalan sang Dios. Ginagamit na ini sang mga tawo sa sulod sang mga siglo. Walay duhaduha nga sa pagpamangkot kon ano ang ngalan sang Dios, ginapamangkot ni Moises ang tuhoy sa persona nga ginatiglawas sang ngalan. Daw subong bala nga sia nagsiling: ‘Ano ang masiling ko sa imo katawhan nga Israel tuhoy sa imo agod nga magbakod ang ila pagtuo sa imo, agod nga makumbinsi sila nga luwason mo gid sila?’

8, 9. (a) Paano ginsabat ni Jehova ang pamangkot ni Moises, kag ano ang sayop sa masami nga pagbadbad sa Iya sabat? (b) Ano ang buot silingon sang pinamulong nga “Ako mangin amo kon ano ako mangin amo”?

⁸ Bilang sabat, ginpahayag ni Jehova ang makakulunyag nga aspekto sang iya personalidad, ang isa nga naangot sa kahulugan sang iya ngalan. Sia nagsiling kay Moises: “Ako mangin amo kon ano ako mangin amo.” (Exodo 3:14) Madamo nga badbad sang Biblia ang mabasa sa sini nga bahin: “Ako amo si Ako.” Apang ginapakita sang mahalungon nga pagbadbad nga ang Dios wala lamang nagapamatuod tuhoy sa iya pagluntad. Sa baylo, ginatudluan ni Jehova si Moises—lakip kita tanan—nga Sia “mangin amo,” ukon magahimo sang iya kaugalingon nga mangin amo, bisan ano man ang kinahanglanon agod tumanon ang iya mga saad. Ang pagbadbad ni J. B. Rother­ham maathag nga nagbadbad sini nga bersikulo: “Ako Mangin bisan ano nga maluyagan ko.” Ginpaathag sang isa ka awtoridad sa Biblikanhon nga Hebreo ang dinalan sing subong sini: “Bisan ano man ang kahimtangan ukon kinahanglanon . . . , ang Dios ‘mangin’ solusyon sa sina nga kinahanglanon.”

⁹ Ano ang nangin kahulugan sini sa mga Israelinhon? Bisan ano man nga balagbag ang nagaatubang sa ila, bisan ano man kabudlay ang kahimtangan nila, mahimo ni Jehova ang bisan ano nga kinahanglanon agod luwason sila gikan sa pagkaulipon kag dalhon sila sa Ginsaad nga Duta. Naghatag gid sing pagsalig sa Dios yadto nga ngalan. Amo man ang mahimo sini para sa aton karon. (Salmo 9:10) Ngaa?

10, 11. Paano ang ngalan ni Jehova nagapahunahuna sa aton nga sia madamo gid sing ikasarang kag labing maayo nga Amay nga mahanduraw naton? Iilustrar?

¹⁰ Sa pag-ilustrar: Nahibaluan sang mga ginikanan nga dapat sila mangin maabilidad kag mapasibusibuon sa pag-atipan sa ila mga anak. Sa isa lamang ka adlaw, ang isa ka ginikanan mahimo nga dapat mangin nars, manugluto, manunudlo, manugdisiplina, hukom, kag dugang pa. Madamo ang nagabatyag nga indi sila makaarapal sa madamo nga papel nga ginapaabot sa ila nga himuon nila. Ginasambit nila ang bug-os nga pagsalig sa ila sang ila mga anak, nga wala gid nagaduhaduha nga mapaayo ni Tatay ukon ni Nanay ang masakit nga butang, mahusay ang tanan nga gamo, makay-o ang naguba nga hampanganan, kag masabat ang bisan anong pamangkot nga mag-utwas sa ila mausisaon nga hunahuna. Ang iban nga mga ginikanan nagabatyag nga indi takus kag kon kaisa nagabatyag sing kapaslawan bangod sang ila mga limitasyon. Ginabatyag nila nga indi sila sangkol sa pagtungod sang madamo sini nga katungdanan.

¹¹ Si Jehova isa man ka mahigugmaon nga ginikanan. Apang, sa sulod sang iya himpit nga mga talaksan, wala sing butang nga indi niya mahimo agod atipanon ang iya dutan-on nga mga anak sa pinakamaayo nga paagi nga mahimo. Busa ang iya ngalan, nga Jehova, nagapahunahuna sa aton nga sia ang pinakamaayo nga Amay nga mahanduraw. (Santiago 1:17) Napamatud-an sang ulihi ni Moises kag sang tanan nga matutom nga Israelinhon nga si Jehova nagahisanto sa iya ngalan. Nagtan-aw sila nga may kapunaw samtang ginapamatud-an niya ang iya kaugalingon nga mangin isa ka indi malutos nga Kumander sang Militar, Agalon sang tanan nga kinaugali nga puwersa, walay tupong nga Manughatag sing Kasuguan, Hukom, Arkitekto, Manug-aman sing pagkaon kag tubig, Manug-amlig sang mga panapton kag mga sandalyas—kag madamo pa.

12. Paano ang panimuot ni Paraon kay Jehova tuhay sa panimuot ni Moises?

¹² Gani ginpakilala sang Dios ang iya personal nga ngalan, ginpahayag niya ang makakulunyag nga mga butang kon ano nga sahi sang persona ang ginarepresentar sina nga ngalan, kag ginpakita pa gani niya nga matuod ang ginasiling niya parte sa iya kaugalingon. Pat-od nga luyag sang Dios nga makilala naton sia. Ano ang aton sabat? Luyag ni Moises nga makilala ang Dios. Yadtong daku nga handum amo ang nagdihon sang dalanon sa kabuhi ni Moises kag nagdul-ong sa iya nga mangin suod gid sa iya langitnon nga Amay. (Numeros 12:6-8; Hebreo 11:27) Makapasubo nga pila lamang sa kontemporaryo ni Moises ang may subong man sini nga handum. Sang ginsambit ni Moises kay Paraon ang ngalan ni Jehova, nagsabat yadtong bugalon nga hari sang Egipto: “Sin-o si Jehova?” (Exodo 5:2) Indi luyag ni Paraon nga makahibalo sing dugang pa tuhoy kay Jehova. Sa baylo, mayubiton nga ginsikway niya ang Dios sang Israel subong indi importante ukon indi salapakon. Kinaandan gid karon ini nga pagtamod. Ginabulag sini ang mga tawo sa pinakaimportante nga kamatuoran—si Jehova amo ang Soberanong Ginuo.

13, 14. (a) Ngaa madamo nga titulo ang ginahatag kay Jehova sa Biblia, kag ano ang pila sini? (Tan-awa ang kahon nga “ Pila ka Titulo ni Jehova.”) (b) Ngaa si Jehova lamang ang kalipikado nga tawgon nga “Soberanong Ginuo”?

¹³ Si Jehova madamo sing ikasarang, mapasibusibuon gid, amo kon ngaa nagakaigo lamang nga madamo sia sing titulo sa Kasulatan. Wala ini nagakompetensia sa iya personal nga ngalan; sa baylo, nagatudlo ini sa aton kon ano pa ang ginarepresentar sang iya ngalan. Halimbawa, ginatawag sia nga “Soberanong Ginuong Jehova.” (2 Samuel 7:22) Ining dungganon nga titulo, nga ginatos ka beses nga naglutaw sa Biblia, nagasugid sa aton sang posisyon ni Jehova. Sia lamang ang may kinamatarong nga mangin Manuggahom sa bug-os nga uniberso. Binagbinaga kon ngaa.

¹⁴ Tumalagsahon si Jehova subong Manunuga. Ang Bugna 4:11 nagasiling: “Takus ka, Jehova, nga amon Dios, sa pagbaton sang himaya kag dungog kag gahom, kay ikaw ang nagtuga sang tanan nga butang, kag bangod sang imo kabubut-on nangin amo kag gintuga sila.” Ining dungganon nga mga tinaga indi maaplikar kay bisan sin-o. Nagluntad ang tanan sa uniberso bangod kay Jehova! Indi maduhaduhaan nga si Jehova takus sa kadungganan, gahom, kag himaya nga iya lamang sang Soberanong Ginuo kag Manunuga sang tanan nga butang.

15. Ngaa ginatawag si Jehova nga “Hari nga walay katapusan”?

¹⁵ Ang isa pa ka titulo nga ginaaplikar lamang kay Jehova amo ang “Hari nga walay katapusan.” (1 Timoteo 1:17; Bugna 15:3) Ano ang kahulugan sini? Mabudlay ini hangpon sang aton limitado nga panghunahuna, apang si Jehova walay katapusan sa duha ka direksion—sang nagligad kag sa palaabuton. Ang Salmo 90:2 nagasiling: “Bisan kutob sa tion nga walay latid tubtob sa tion nga walay latid ikaw ang Dios.” Gani wala gid sing ginsuguran si Jehova; nagaluntad na sia nga daan. Husto nga ginatawag sia nga “Dumaan sang mga Adlaw”—nagaluntad na sia nga walay katapusan sa wala pa magluntad sa uniberso ang bisan sin-o ukon ang bisan ano! (Daniel 7:9, 13, 22) Sin-o ang makatarunganon nga magduhaduha sa iya kinamatarong subong ang Soberanong Ginuo?

16, 17. (a) Ngaa indi naton makita si Jehova, kag ngaa indi kita dapat makibot sa sini? (b) Sa anong kahulugan nga ang pagkamatuod ni Jehova kapin pa sa bisan anong butang nga makita naton ukon matandog?

¹⁶ Apang, ginaduhaduhaan sang iban ina nga kinamatarong, subong sang ginhimo ni Paraon. Ang isa ka bahin sang problema amo nga ang di-himpit nga mga tawo nagasalig gid sa kon ano ang makita nila. Indi naton makita ang Soberanong Ginuo. Sia isa ka espiritu, indi makita sang tawhanon nga mga mata. (Juan 4:24) Isa pa, kon ang unod-kag-dugo nga tawo magtindog sa atubangan mismo ni Jehova nga Dios, mapatay sia. Si Jehova nagsiling kay Moises: “Indi ka makakita sang akon nawong, kay wala sing tawo nga makakita sa akon kag mabuhi.”—Exodo 33:20; Juan 1:18.

¹⁷ Indi kita dapat makibot sa sini. Nakita ni Moises ang isa lamang ka bahin sang himaya ni Jehova, mahimo gid nga paagi sa isa ka anghel nga tiglawas. Ano ang epekto? Ang nawong ni Moises ‘nagsilak’ sa pila ka tion pagkatapos sadto. Hinadlukan gani ang mga Israelinhon nga magtulok sa nawong ni Moises. (Exodo 33:21-23; 34:5-7, 29, 30) Gani, sa pagkamatuod, wala sing tawo nga makatulok sa Soberanong Ginuo sa iya bug-os nga himaya! Nagakahulugan bala ini nga indi sia subong ka matuod sa bisan anong butang nga makita naton kag matandog? Indi, ginabaton naton sa gilayon ang pagkamatuod sang madamo nga butang nga indi naton makita—halimbawa, hangin, mga balod sang radyo, kag mga panghunahuna. Dugang pa, si Jehova permanente, indi apektado sang paglipas sang tion, bisan binilyon ka tuig pa gani! Sa sini nga kahulugan, ang iya pagkamatuod kapin pa sa bisan anong butang nga matandog naton ukon makita, kay ang pisikal nga mga butang nagadaan kag nagakadunot. (Mateo 6:19) Apang, hunahunaon bala naton sia subong isa lamang ka indi maathag, indi persona nga puwersa ukon makalilibog nga Unang Ginhalinan? Tan-awon naton.

18. Ano nga palanan-awon ang ginhatag kay Ezequiel, kag ano ang ginasimbulo sang apat ka nawong sang “buhi nga mga tinuga” malapit kay Jehova?

¹⁸ Bisan pa indi naton makita ang Dios, may yara makakulunyag nga mga dinalan sa Biblia nga nagalaragway sa aton sang langit mismo. Ang una nga kapitulo sang Ezequiel isa ka halimbawa. Ginhatagan si Ezequiel sing isa ka palanan-awon tuhoy sa langitnon nga organisasyon ni Jehova, nga nakita niya subong isa ka daku nga langitnon nga kangga. Ang makadalayaw gid amo ang paglaragway sa gamhanan nga espiritu nga mga tinuga sa palibot ni Jehova. (Ezequiel 1:4-10) Ining “buhi nga mga tinuga” suod nga nagapakig-upod kay Jehova, kag ang ila dagway nagasugid sa aton sing butang nga importante tuhoy sa Dios nga ila ginaalagad. Ang kada isa may apat ka nawong—sang toro nga baka, leon, agila, kag tawo. Mahimo gid nga nagasimbulo ini sa apat ka talalupangdon nga kinaiya sang personalidad ni Jehova.—Bugna 4:6-8, 10.

19. Ano nga kinaiya ang ginalaragway sang (a) nawong sang toro nga baka? (b) nawong sang leon? (c) nawong sang agila? (d) nawong sang tawo?

¹⁹ Sa Biblia, ang toro nga baka masami nga nagarepresentar sa gahom, kag nagakaigo ini, kay isa ini ka makusog gid nga sapat. Ang leon, sa pihak nga bahin, masami nga nagalaragway sa katarungan, kay ang matuod nga katarungan nagakinahanglan sing kaisog, isa ka kinaiya nga kilala ang mga leon. Ang mga agila kilala gid sa ila masipat nga panulok, kay makita nila bisan ang ­magamay nga mga butang nga mga kilometro ang ­kalayuon. Gani ang nawong sang agila nagakaigo nga nagalaragway sang mahinantupon nga kaalam sang Dios. Kag ang nawong sang tawo? Ti, bangod ginhimo ang tawo sa dagway sang Dios, tumalagsahon ang iya ikasarang sa pagpabanaag sang nagapanguna nga kinaiya sang Dios—ang gugma. (Genesis 1:26) Ini nga mga bahin sang personalidad ni Jehova—gahom, katarungan, kaalam, kag gugma—masunson gid nga ginapadaku sa Kasulatan amo kon ngaa mahimo ini patuhuyan subong panguna nga mga kinaiya sang Dios.

20. Dapat bala kita mabalaka nga basi nagbag-o ang personalidad ni Jehova, kag ngaa subong sina ang imo sabat?

²⁰ Dapat bala kita mabalaka nga sa paglipas sang linibo ka tuig basi nagbag-o na ang Dios sugod sang ginlaragway sia sa Biblia? Indi, ang personalidad sang Dios wala nagabag-o. Ginasugiran niya kita: “Ako si Jehova; wala ako nagabag-o.” (Malaquias 3:6) Sa baylo nga magbag-o sang iya hunahuna kon maluyagan lamang niya, ginapamatud-an ni Jehova nga sia isa ka modelo nga Amay sa pag-atubang sa tagsa ka kahimtangan. Ginapasundayag niya ang mga bahin sang iya personalidad nga nagakaigo gid. Sa apat ka kinaiya, ang isa nga nagapangibabaw amo ang gugma. Dayag ini sa tanan nga ginahimo sang Dios. Ginapakita niya ang iya gahom, katarungan, kag kaalam sa mahigugmaon nga paagi. Sa katunayan, tumalagsahon gid ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa Dios kag sa sini nga kinaiya. Ini nagasiling: “Ang Dios gugma.” (1 John 4:8) Talupangda nga ini wala nagasiling nga ang Dios may gugma ukon nga ang Dios mahigugmaon. Sa baylo, nagasiling ini nga ang Dios gugma. Ang gugma, ang iya kinaugali mismo, nagapahulag sa iya sa tanan nga ginahimo niya.

21. Ano ang batyagon naton samtang nagadugang ang aton ihibalo tuhoy sa mga kinaiya ni Jehova?

²¹ Nakakita ka na bala sing isa ka bata nga ginatudlo ang iya amay sa iya mga abyan kag may pagpabugal nga nagasiling sing malipayon, “Tatay ko ina”? Ang mga sumilimba sang Dios may rason gid nga magbatyag man sini tuhoy kay Jehova. Ang Biblia nagatagna sing tion nga ang matutom nga katawhan magatuaw: “Yari karon! Ini amo ang aton Dios.” (Isaias 25:8, 9) Samtang nagadalom ang imo paghantop sa mga kinaiya ni Jehova, labi pa nga batyagon mo nga ang imo Amay amo ang pinakamaayo nga mahanduraw.

22, 23. Paano ginalaragway sang Biblia ang aton langitnon nga Amay, kag paano naton nahibaluan nga luyag niya nga mangin suod kita sa iya?

²² Ini nga Amay indi walay pag-ulikid, maila, ukon malayo ang buot—walay sapayan sang gintudlo sang pila ka madumilion-sa-kaugalingon nga mga relihionista kag pilosopo. Indi kita mangin suod sa Dios nga wala nagaulikid, apang indi subong sini ang paglaragway sang Biblia sa aton langitnon nga Amay. Sa baylo, ginatawag sia sini nga “malipayon nga Dios.” (1 Timoteo 1:11) May balatyagon sia nga maisog kag malum-ok. ‘Nagakasaklaw ang iya tagipusuon’ kon ginalapas sang iya intelihente nga mga tinuga ang mga panuytoy nga ginaaman niya para sa ila kaayuhan. (Genesis 6:6; Salmo 78:41) Apang kon maalamon ang ginahimo naton suno sa iya Pulong, ‘ginapahalipay naton ang iya tagipusuon.’—Hulubaton 27:11.

²³ Luyag sang aton Amay nga mangin suod kita sa iya. Ginapalig-on kita sang iya Pulong nga ‘kapkapon sia kag makita gid naton sia, bisan pa, sa kamatuoran, indi sia malayo sa tagsatagsa sa aton.’ (Binuhatan 17:27) Apang, paano mangin posible para sa mga tawo lamang ang magpalapit sa Soberanong Ginuo sang uniberso?