1, 2. (a) Ania dagiti kayatmo nga isaludsod iti Dios? (b) Ania ti insaludsod ni Moises iti Dios?

MAILADAWAM kadi ti bagim a makisarsarita iti Dios? Makapaamanga a panunoten dayta. Rabakem, makisarsarita kenka ti Soberano iti uniberso! Bumdengka iti damo, ngem kabaelam met laeng a sungbatan. Umimdeng, sumungbat, ken patalgedenna pay ketdi ti riknam nga agsaludsod iti uray ania. Ita, ania ti isaludsodmo?

² Idi un-unana, adda maysa a tao a naipasango iti kasta a kasasaad. Moises ti naganna. Ngem mabalin a masdaawka iti insaludsodna iti Dios. Dina insaludsod ti maipapan iti bagina, masakbayanna, wenno uray pay ti sasaaden ti sangatauan. Imbes ketdi, sinaludsodna ti nagan ti Dios. Mabalin a masdaawka iti dayta, yantangay ammon ni Moises ti personal a nagan ti Dios. No kasta, sigurado nga adda naun-uneg a kaipapanan ti saludsodna. Kinapudnona, dayta ti kapatgan a maisaludsod ni Moises. Apektarannatay amin ti sungbat. Makatulong dayta kenka a mangaramid iti napateg nga addang tapno makaadanika iti Dios. Kasano a kasta? Usigentayo dayta naisangsangayan a panagsarita.

3, 4. Aniada a pasamak ti nangiturong iti pannakisarita ni Moises iti Dios, ket ania ti kababagas dayta a panagsarita?

³ Agtawen idi ni Moises iti 80. Uppat a dekada idin a nayadayo kadagiti kailianna nga Israelita, a naadipen idiay Egipto. Maysa nga aldaw, bayat nga ay-aywananna dagiti arban ti katuganganna, adda karkarna a naimatanganna. Gumilgil-ayab ti maysa a bassit a kayo, ngem saan a mauram. Sumsumged laeng a kasla parola iti bakrang ti bantay. Immasideg ni Moises tapno kitaenna a naimbag. Sigurado a naklaat unay idi adda timek a nakisao kenkuana a naggapu iti tengnga ti apuy! Babaen ti anghel a pannakangiwat, nagsarita iti napaut ti Dios ken ni Moises. Ket, kas nalabit pagaammomon, sadiay a binilin  ti Dios ni mabutbuteng a Moises a panawanna ti natalna a panagbiagna ket agsubli idiay Egipto tapno iruarna dagiti naadipen nga Israelita.—Exodo 3:1-12.

⁴ Ita, mabalin nga agsaludsod ni Moises iti Dios iti uray ania. Ngem imutektekam no ania ti insaludsodna: “Kas pagarigan dumtengakon iti annak ti Israel ket kunaek kadakuada, ‘Ti Dios dagidi ammayo imbaonnak kadakayo,’ ket kunaenda kaniak, ‘Ania ti naganna?’ Anianto ti kunaek kadakuada?”—Exodo 3:13.

5, 6. (a) Ania a simple ken napateg a kinapudno ti isuro kadatayo ti saludsod ni Moises? (b) Ania a nagdakes a banag ti naaramid iti personal a nagan ti Dios? (c) Apay a naisangsangayan ti panangipalgak ti Dios iti naganna iti sangatauan?

⁵ Umuna iti amin, isuronatayo dayta a saludsod nga adda nagan ti Dios. Ditay koma laglag-anen daytoy simple a kinapudno. Ngem adu ti mangtagtagilag-an iti dayta. Naikkat ti personal a nagan ti Dios iti nakaad-adu a patarus ti Biblia ken nasuktan kadagiti titulo a kas iti “Apo” ken “Dios.” Maysa daytoy kadagiti kasaeman ken kadaksan a naaramid iti nagan ti relihion. Wen, ta ania aya ti umuna nga aramidem no makiam-ammoka iti maysa a tao? Saan aya a saludsodem ti naganna? Kasta met laeng iti pannakiam-ammo iti Dios. Saan a maysa a persona nga awan naganna, di maasitgan, ken di mabalin nga ammuen wenno tarusan. Nupay saan a makita, isu ket maysa a persona, ken adda naganna—Jehova.

⁶ Maysa pay, no ipalgak ti Dios ti personal a naganna, adda naisangsangayan ken makapagagar a maammuantayo. Aw-awisennatayo a mangam-ammo kenkuana. Kayatna nga aramidentay ti kasayaatan a maaramidtayo iti biag—ti iyaadani kenkuana. Ngem saan la a basta impakaammo kadatayo ni Jehova ti naganna. Insurona met kadatayo ti maipapan iti persona nga irepresentarna.

7. (a) Ania ti agparang a kayat a sawen ti personal a nagan ti Dios? (b) Ania a talaga ti kayat a maammuan ni Moises idi sinaludsodna ti nagan ti Dios?

⁷ Ni Jehova ti nangpili iti mismo a naganna a napnuan ti kaipapanan. Agparang a ti kayat a sawen ti “Jehova” ket “Pagbalinenna.”  Isu ket naisalsalumina iti intero nga uniberso, ta pinaaddana ti amin a bambanag, ken tungpalenna ti amin a panggepna. Makapaamanga a panunoten dayta. Ngem adda kadi pay sabali a kaipapanan ti nagan ti Dios? Nabatad nga adu pay ti kayat nga ammuen ni Moises. Ammona a ni Jehova ti Namarsua ken ammona ti nagan ti Dios. Saan a kabbaro ti nagan ti Dios. Inus-usaren dayta dagiti tattao iti adun a siglo. Kina­pudnona, iti panangisaludsodna iti nagan ti Dios, damdamagen ni Moises ti maipapan iti persona nga irepresentar dayta a nagan. Kas man la kastoy ti ibagbagana: ‘Ania ngay ti mabalinko nga ibaga iti ilim nga Israel maipapan kenka tapno mamatida kenka ken makombinsirda a talaga nga ispalem ida?’

8, 9. (a) Kasano ti panangsungbat ni Jehova iti saludsod ni Moises, ket ania ti di umiso a masansan a pannakaipatarus ti sungbatna? (b) Ania ti kaipapanan ti sasao nga “Agbalinakto no anianto ti pagbalinak”?

⁸ Kas sungbat, impalgak ni Jehova ti nakasaysayaat nga aspeto ti personalidadna, banag a mainaig iti kaipapanan ti naganna. Kinunana ken Moises: “Agbalinakto no anianto ti pagbalinak.” (Exodo 3:14) Kastoy ti mabasa iti adu a patarus ti Biblia: “Siak ti siak.” Ngem dagiti naannad a panangipatarus ipakitada a saan a basta patpatalgedan ti Dios ti mismo a kaaddana, no di ket isursurona ken Moises—ken uray metten kadatayo amin—nga isu ket ‘agbalin’ wenno pilien ni Jehova ti aniaman a nasken a pagbalinanna tapno matungpal dagiti karina. Nalawag ti panangipatarus ni J. B. Rotherham iti daytoy a bersikulo: “Pagbalinek ti bagik iti aniaman a kayatko a pagbalinan.” Maipapan kadagita a balikas, kastoy ti panangilawlawag ti maysa nga autoridad iti Biblikal a Hebreo: “Aniaman ti kasasaad wenno pakasapulan . . . , ‘agbalin’ ti Dios a solusion iti dayta a kasasaad.”

⁹ Ania ti kaipapanan dayta kadagiti Israelita? Aniaman a tubeng ti pakaipasanguanda, uray kasano karigat ti kasasaad a mapasaranda, agbalin ni Jehova iti aniaman a nasken a pagbalinanna tapno maispalna ida iti pannakaadipen ken maiyegna ida iti Naikari a Daga. Sigurado a nagutugotda nga agtalek iti  Dios gapu iti dayta a nagan. Mabalin a kasta met ti maaramidanna kadatayo itatta. (Salmo 9:10) Apay?

10, 11. Kasano a ti nagan ni Jehova awisennatayo a mangibilang kenkuana kas kalaingan a makibagay ken kasayaatan nga Ama? Iyilustraryo.

¹⁰ Kas panangyilustrar: Ammo dagiti nagannak a masapul a makibagayda tapno maaywananda dagiti annakda. Iti agmalem, mabalin nga agakem ti maysa nga ama wenno ina kas para aywan, para luto, mannursuro, mammagbaga, hues, ken dadduma pay. Adu ti madukotan gapu iti kaadu ti akem a manamnama a tungpalenda. Ammoda a naan-anay nga agtalek kadakuada dagiti annakda, a di pulos agduadua a maagasan ida ni Tatang wenno Nanangda, marisutda amin a riri, matarimaanda ti aniaman a nadadael nga ay-ayam, ken masungbatanda ti aniaman a saludsod a sumiplot iti nausisa a panunotda. Marikna ti dadduma a nagannak a dida maikari a pagtalkan dagiti annakda ken no maminsan maupayda gapu kadagiti mismo a limitasionda. Mariknada a saanda a kabaelan ti adu kadagitoy nga akem.

¹¹ Maysa met ni Jehova a naayat nga Ama. Ngem iti las-ud dagiti awan pagkuranganna a pagalagadanna, mapagbalinna ti bagina iti aniaman a kayatna a pagbalinan tapno maaywananna dagiti annakna ditoy daga iti kasayaatan a wagas. Ti ngarud naganna, a Jehova, aw-awisennatayo a mangibilang kenkuana kas ti kasayaatan nga Ama. (Santiago 1:17) Idi agangay, napaneknekan ni Moises ken amin a dadduma pay a matalek nga Israelita a tinungpal ni Jehova ti kaipapanan ti naganna. Nasdaawda a nakaimatang iti panamagbalinna iti bagina a di maparmek a Panguluen ti Buyot, Mangtengtengngel iti amin a puersa ti nakaparsuaan, awan kaaspingna a Mangmangted iti Linteg, Ukom, Arkitekto, Mangipapaay iti taraon ken danum, Mangas-asikaso iti kawes ken sapatos—ken dadduma pay.

12. Kasano a ti panangmatmat ni Faraon ken ni Jehova ket naiduma iti panangmatmat ni Moises?

¹² No kasta, impakaammo ti Dios ti personal a naganna, impalgakna dagiti nagsayaat a banag maipapan iti persona nga irepresentar dayta a nagan, ken pinaneknekanna pay ketdi a  no ania ti ibagana maipapan kenkuana ket pudno. Di pagduaduaan a kayat ti Dios nga isu ket maam-ammotayo. Kayat idi ni Moises a maam-ammo ti Dios. Dayta a nasged a tarigagay ti nangidalan iti panagbiag ni Moises ken nangiturong kenkuana nga agbalin a nasinged unay iti nailangitan nga Amana. (Numeros 12:6-8; Hebreo 11:27) Nakalkaldaang ta manmano kadagiti tattao idi tiempo ni Moises ti addaan iti kasta a tarigagay. Idi dinakamat ni Moises ti nagan ni Jehova ken ni Faraon, kastoy ti insungbat dayta a natangsit nga ari ti Egipto: “Siasino ni Jehova?” (Exodo 5:2) Di kayat ni Faraon ti makasursuro iti ad-adu pay maipapan ken Jehova. Imbes ketdi, linais ken imbilangna ti Dios ti Israel a di napateg wenno awan kaes-eskanna. Gagangay met ita ti kasta a panangmatmat. Binulsekna ti tattao iti maysa kadagiti kapapatgan a kinapudno​—⁠a ni Jehova ti Soberano nga Apo.

13, 14. (a) Iti Biblia, apay nga adu a titulo ti ik-ikutan ni Jehova, ket ania ti sumagmamano kadagita? (Kitaenyo ti kahon a “ Ti Dadduma Kadagiti Titulo ni Jehova.”) (b) Apay a ni Jehova laeng ti maikari a maawagan iti “Soberano nga Apo”?

¹³ Iti Kasuratan, adu a titulo ti ik-ikutan ni Jehova yantangay adu ti kabaelanna a pagbalinan. Saan a ringbawan dagitoy ti personal a naganna; imbes ketdi, adu pay ti isuroda kadatayo maipapan iti irepresentar ti naganna. Kas pagarigan, maawagan iti “Soberano nga Apo Jehova.” (2 Samuel 7:22) Dayta a natan-ok a titulo, a ginasut a daras nga agparang iti Biblia, ibagana kadatayo ti saad ni Jehova. Isu laeng ti addaan kalintegan a Mangituray iti intero nga uniberso. Usigem no apay.

¹⁴ Ni Jehova ti awan kapadana a Namarsua. Kuna ti Apocalipsis 4:11: “Maikarika, Jehova, a mismo a Diosmi, nga umawat iti dayag ken iti dayaw ken iti pannakabalin, agsipud ta pinarsuam ti amin a bambanag, ket gapu iti pagayatam napaaddada ken naparsuada.” Awanen ti sabali pay a pakayaplikaran dagitoy a nadaeg a sasao. Ni Jehova ti nangpataud iti amin nga adda iti uniberso! Awan duadua, ni Jehova ti maikari nga  umawat iti dayaw, pannakabalin, ken dayag nga agpaay laeng iti Soberano nga Apo ken Namarsua kadagiti amin a banag.

15. Apay a maawagan ni Jehova iti “Ari ti kinaagnanayon”?

¹⁵ Ti sabali pay a titulo nga agaplikar laeng ken Jehova ket “Ari ti kinaagnanayon.” (1 Timoteo 1:17; Apocalipsis 15:3) Ania ti kayat a sawen daytoy? Narigat a maawatan dayta ti limitado a panunottayo, ngem agnanayon ni Jehova, tumaliawtay man iti napalabas wenno kumitatayo iti masanguanan. Kuna ti Salmo 90:2: “Manipud a mismo iti tiempo a di nakedngan agingga iti tiempo a di nakedngan sika ti Dios.” No kasta, awan nangrugian ni Jehova; datin nga adda. Umiso laeng a maawagan iti “Kadaanan iti Al-aldaw”—agnanayonen nga adda sakbay pay a napaadda ti asinoman wenno aniaman iti uniberso! (Daniel 7:9, 13, 22) Siasino ti siuumiso a mangkuestion iti kalinteganna nga agbalin a Soberano nga Apo?

16, 17. (a) Apay a ditay makita ni Jehova, ket apay a ditay koma pakasdaawan dayta? (b) Iti ania nga anag nga ad-adda a napaypayso ni Jehova ngem iti aniaman a makita wenno masagidtayo?

¹⁶ Ngem adda dagiti mangkuestion iti dayta a kalintegan, kas ken Faraon. Nalabes ngamin ti panagtalek dagiti imperpekto a tattao iti makita dagiti matada. Ditay makita ti Soberano nga Apo. Isu ket maysa nga espiritu a persona, saan a makita ti mata ti tao. (Juan 4:24) Maysa pay, sigurado a matay ti asinoman a tao no agtakder iti mismo a saklang ni Jehova a Dios. Kinuna a mismo ni Jehova ken Moises: “Saanmo a kabalinan a kitaen ti rupak, agsipud ta awan ti tao a makakita kaniak ket kaskasdi nga agbiag.”—Exodo 33:20; Juan 1:18.

¹⁷ Ditay koma pakasdaawan dayta. Nakita idi ni Moises ti bassit la a paset ti dayag ni Jehova, a nalabit babaen ti maysa nga anghel a pannakabagina. Ania ti epektona? Ti rupa ni Moises “nangisilnag kadagiti sinamar” iti apagbiit kalpasanna. Mabuteng pay ketdi idi dagiti Israelita a kumita iti rupa ni Moises. (Exodo 33:21-23; 34:5-7, 29, 30) Nabatad ngarud nga awan ti tao a makakita a mismo iti Soberano nga Apo iti naan-anay a dayagna! Kayat kadi a sawen daytoy nga isu ket saan nga agpayso yantangay ditay makita ken masagid? Saan, mamatitayo  unay iti kaadda ti adu a banag a ditay makita—kas iti angin, radio wave, ken pampanunot. Maysa pay, permanente ni Jehova, saan a maapektaran ti panaglabas ti panawen, uray iti di mabilang a binilion a tawen! Iti dayta nga anag, ad-adda a napaypayso nga amang ti Dios ngem iti aniaman a masagid wenno makitatayo, ta dumaan ken marunot dagiti pisikal a banag. (Mateo 6:19) Ngem rumbeng kadi nga ibilangtay ni Jehova kas maysa laeng nga awanan persona a puersa wenno nalibeg nga Umuna a Nagtaudan? Kitaentayo.

18. Ania ti nasirmata ni Ezequiel, ket ania ti isimbolo ti uppat a rupa dagiti “sibibiag a parsua” iti sibay ni Jehova?

¹⁸ Nupay ditay makita ti Dios, adda dagiti makapagagar a teksto iti Biblia a mangted kadatayo iti pamalatpatan iti langit a mismo. Maysa a pagarigan ti umuna a kapitulo ti Ezequiel. Nasirmata ni Ezequiel ti nailangitan nga organisasion ni Jehova, a nakitana kas nagdakkel a nailangitan a karuahe. Nangnangruna a nakaskasdaaw ti pannakailadawan dagiti mannakabalin nga espiritu a parsua iti aglikmut ni Jehova. (Ezequiel 1:4-10) Dagitoy a “sibibiag a parsua” ket asidegda ken Jehova, ket ti langada adda napateg nga ipasimudaagda kadatayo maipapan iti Dios a pagserserbianda. Uppat ti rupa ti tunggal maysa—rupa ti toro, leon, agila, ken tao. Nalawag nga isimbolo dagitoy ti uppat a naisalsalumina a galad ti personalidad ni Jehova.—Apocalipsis 4:6-8, 10.

19. Ania a galad ti iladladawan ti (a) rupa ti toro? (b) rupa ti leon? (c) rupa ti agila? (d) rupa ti tao?

¹⁹ Iti Biblia, ti toro masansan nga irepresentarna ti pannakabalin, ket mayanatup dayta agsipud ta napigsa unay nga animal ti toro. Iti sabali a bangir, ti leon masansan nga iladawanna ti kinahustisia, agsipud ta ti pudno a hustisia kalikagumanna ti tured, a maysa a pagaammo a kualidad dagiti leon. Pagaammo a napigsa ti panagkita dagiti agila, ta makitada uray dagiti nagbabassit a banag nga adu a kilometro ti kaadayoda. Isu a ti rupa ti agila maitutop nga iladawanna ti di matukod  a sirib ti Dios. Ket ti ngay rupa ti tao? Bueno, ti tao a naaramid iti ladawan ti Dios ket naisalsalumina gapu ta mabalinna nga iyanninaw ti kangrunaan a galad ti Dios, nga isu ti ayat. (Genesis 1:26) Dagitoy a paset ti personalidad ni Jehova—pannakabalin, kinahustisia, sirib, ken ayat—ket masansan a maitampok iti Kasuratan, isut’ gapuna a mabalin nga awagan dagitoy kas kangrunaan a galad ti Dios.

20. Rumbeng kadi nga agdanagtayo di la ket ta nagbaliwen ti personalidad ni Jehova, ket apay a kasta ti sungbatmo?

²⁰ Rumbeng kadi nga agdanagtayo di la ket ta nagbaliwen ti Dios iti panaglabas ti rinibu a tawen manipud idi nadeskribir iti Biblia? Saan, saan nga agbaliw ti personalidad ti Dios. Kunaenna kadatayo: “Siak ni Jehova; saanak a nagbaliw.” (Malakias 3:6) Imbes nga agbaliw lattan no kayatna, maysa ni Jehova a nakaim-imbag nga Ama iti wagas a panangtamingna iti aniaman a kasasaad. Iparangarangna dagita nga aspeto ti personalidadna a maitutop unay. Kadagiti uppat a galadna, ayat ti kangrunaan. Maiparangarang dayta iti aniaman nga aramiden ti Dios. Naayat ti panangusarna iti pannakabalin, hustisia, ken siribna. Kinapudnona, adda naisangsangayan nga ibaga ti Biblia maipapan iti Dios ken iti daytoy a galad. Kunana: “Ti Dios ket ayat.” (1 Juan 4:8) Imutektekanyo ta saan nga ibagbaga ti Biblia  nga addaan ti Dios iti ayat wenno naayat ti Dios. Imbes ketdi, kunana a ti Dios ket ayat. Ti ayat, nga isu a mismo ti pakabuklan ti Dios, ti mangtigtignay kenkuana iti amin nga aramidenna.

21. Kasano ti panagriknatayo bayat nga ad-adda a maawatantayo dagiti galad ni Jehova?

²¹ Nakakitaka kadin iti bassit nga ubing a mangitudo ken tatangna kadagiti gagayyemna sa siraragsak a kunana a buyogen ti panagpannakkel, “Tatangko dayta”? Adda nasayaat a panggapuan dagiti agdaydayaw iti Dios a makarikna iti kasta maipapan ken Jehova. Impakpakauna ti Biblia ti panawen a dagiti matalek a tattao kunaendanto: “Adtoy! Daytoy ti Diostayo.” (Isaias 25:8, 9) No naun-uneg ti pannakaawatmo kadagiti galad ni Jehova, ad-adda a mariknam nga isu ti kasayaatan nga Ama.

22, 23. Kasano ti panangiladawan ti Biblia iti nailangitan nga Amatayo, ken kasanotay nga ammo a kayatna nga agbalintay a nasinged kenkuana?

²² Saan a nalamiis wenno adayo daytoy nga Ama—nupay dayta ti isursuro ti dadduma a nainget a relihionista ken pilosopo. Pulos a ditay mayasideg ti riknatayo iti nalamiis a Dios, ken saan a kasta ti panangiladawan ti Biblia iti nailangitan nga Amatayo. Imbes ketdi, isu ket maawagan a “ti naragsak a Dios.” (1 Timoteo 1:11) Agpadpada nga addaan iti nasged ken nadungngo a rikrikna. ‘Masaktan ti pusona’ no labsingen dagiti nasaririt a parsuana dagiti bilinna nga agpaay iti pagimbaganda. (Genesis 6:6; Salmo 78:41) Ngem no agtignaytayo a nainsiriban a maitunos iti Saona, ‘maparag-otayo ti pusona.’—Proverbio 27:11.

²³ Kayat ti Amatayo nga agbalintay a nasinged kenkuana. Paregtaennatayo ti Saona nga ‘isu arikapentayo ket pudno a masarakantayo, nupay iti kinapudnona, saan nga adayo iti tunggal maysa kadatayo.’ (Aramid 17:27) Ngem kasano a makaadani dagiti nanumo a tattao iti Soberano nga Apo iti uniberso?