Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

SHAPITA 2

Le Ubwanya Bine ‘Kufwena Kudi Leza’?

Le Ubwanya Bine ‘Kufwena Kudi Leza’?

1, 2. (a) I kika kimonanga bavule amba kekibwanikapo, ino Bible witukulupija namani? (b) Abalahama wāpwene na ani, ne mwanda waka?

 LE UKEIMVWANA namani shi Umpangi wa diulu ne ntanda wakunena’mba, “Uno i mulunda nami”? Bavule bamonanga’mba, kino kekibwanikapo. Ne kadi bidi, le muntu ubwanya namani kupwana na Yehova Leza? Inoko Bible witukulupija amba tubwanya bine kufwena Leza.

2 Abalahama wa pa kala wāpwene na Leza. Yehova wātelele uno mukulutuba amba i “mulunda nami.” (Isaya 41:8) Bine, Yehova wādi umwene Abalahama bu mulunda nandi. Abalahama wāpwene nandi mwanda wāikale “na lwitabijo mudi Yehova.” (Yakoba 2:23) Dyalelo nadyo Yehova ukimbanga kusamba kipwano kya mpwaninine na boba bamwingidila ne “kwibasanswa”. (Kupituluka mu Bijila 10:15) Kinenwa kyandi kitusoñanya amba: “Fwenai kudi Leza, nandi ukemufwena.” (Yakoba 4:8) Mu bino binenwa mudi bintu bibidi, lwito ne mulao.

3. I lwito’ka lwitwita Yehova, ne mu luno lwito mudi mulao’ka?

3 Yehova witwitanga tumufwene pabwipi. Witabije, kadi usakanga kwitutambula bu balunda nandi. Kadi, i mwitulaye amba shi tutabule matabula a kumufwena, nandi ukalonga’nka nabya. Uketufwena. Nanshi tubwanya kutwela mu kintu kilēme mpata—“Bulunda bwa binebine na Yehova.” (Ñimbo ya Mitōto 25:14) Kishima “Bulunda bwa binebine” kidi na mulangwe wa kwisamba na mulunda wa pa mutyima mīsambo mifyame.

4. Le mulunda wa pa mutyima wikalanga namani, ne Yehova wilombolanga namani bwa uno mulunda ku boba bamufwena?

4 Lelo udi na mulunda obe wa pa mutyima olombolanga tufyame? Mulunda wa uno muswelo i yewa ukutele mutyima. Nobe umukulupile, mwanda ukulamete. Usangalanga bininge pomwisapwila nandi twanda. Kuteja kwakuteja na lusa kukutūkijanga milangwe. Nansha shi kekudipo muntu ukuteja, ino aye ukutejanga. Mo monka, shi ufwene Leza, ukamona’mba kodi na Mulunda wa pa bula ukulēmekele binebine, ukutele mutyima mpata, ne ukuteja bininge. (Ñimbo ya Mitōto 103:14; 1 Petelo 5:7) Umukulupile na mutyima umo mwanda uyukile amba kanyemangapo boba bapwene nandi. (Ñimbo ya Mitōto 18:25) Ino tudi na dyese dya kupwana na Leza mwanda aye mwine i mwitushitwile dishinda.

Yehova I Mushitule Dishinda

5. I bika byālongele Yehova mwanda wa kwitushitwila dishinda dya kupwana nandi?

5 Batwe bene ketwadipo ba kubwanya kufwena Leza mwanda twi babipya-mambo. (Ñimbo ya Mitōto 5:4) Mutumibwa Polo wāsonekele amba, “Ino Leza wetulombola buswe bwandi mu uno muswelo amba, potwadi tukidi babipya-mambo, Kidishitu wetufwidile.” (Bene Loma 5:8) Eyo Yehova wātumine Yesu “kupāna būmi bwandi ke kinkūlwa kya kukūla bavule bene.” (Mateo 20:28) Lwitabijo lwetu mu kitapwa kya kinkūlwa lwitulengeja tufwene kudi Leza. Leza byadi ye “wetusenswe dibajinji,” waādile kyalwilo kya kwitupwanya nandi.—1 Yoano 4:19.

6, 7. (a) Le tubayuka namani amba Yehova kefīlepo, kwikala bu Leza kayukibwa? (b) Le i mu miswelo’ka mwisokwele Yehova?

6 Yehova wātabwile ditabula dikwabo: Wēsokwedile kotudi. Mu bulunda bonso, bilomba kuyuka muntu biyampe pa kupwana nandi, kusangela ngikadila ne bilongwa byandi. Ino shi Yehova wefīle, waikala Leza kayukibwa, ketwadipo ba kubwanya kumufwena. Ino pa kyaba kya kwifya, usakanga tumuyuke. (Isaya 45:19) Kadi byobya byasokwele padi, i mwibisokwele ku bantu bonso enka ne ku boba bamonwa na ntanda bu ba munshi.—Mateo 11:25.

Yehova i mwisokole kupityila ku mingilo ya bupangi ne ku Kinenwa kyandi

7 Le Yehova i mwisokole kotudi namani? Mingilo yandi ya bupangi iyukanyanga ngikadila yandi imoimo—mubaile bukomo bwandi, tunangu, ne muvudile buswe bwandi. (Bene Loma 1:20) Ino Yehova kesokwelepo enka kupityila ku bintu byapangile, aa. Byayukile kwisamba na bakwabo, i mwisokwele ne kupityila ku Kinenwa kyandi kisonekelwe, ke Bible kadi.

Mwisokwelanga Yehova mu Kinenwa Kyandi

8. Mwanda waka tukokeja kunena’mba Bible i kilomboji kya buswe bwituswele Yehova?

8 Bible aye mwine i kilomboji kya buswe bwituswele Yehova. Mu Kinenwa kyandi, i mwisokole’mo na binenwa byotubwanya kwimvwana—kintu kilombola amba witusenswe kadi amba usakanga tumuyuke ne kumusanswa. Myanda yotutanga mu dino dibuku dilēme itukwashanga tufwene kwadi. (Ñimbo ya Mitōto 1:1-3) Tubandaulei bidi miswelo imo isangaja ya mwisokwedile Yehova mu Kinenwa kyandi.

9. I bishima’ka bimo bya mu Bible bilombola ngikadila ya Leza?

9 Mu Bisonekwa mudi bishima bivule bilombola ngikadila ya Leza. Tala bimfwa bimobimo. “Yehova usenswe boloke.” (Ñimbo ya Mitōto 37:28) Leza i “mukatampe mu bukomo.” (Yoba 37:23) “‘Ami ne wa lulamato,’ i Yehova unena.” (Yelemia 3:12) “Aye i wa tunangu mu mutyima.” (Yoba 9:4) “Leza wa lusa ne kanye, wija pa kukwatwa bulobo kadi muyulwe buswe bwa ndamatyidile ne bubine.” (Divilu 34:6) “Abe Yehova, wi muyampe kadi kwijepo kulekela.” (Ñimbo ya Mitōto 86:5) Kadi, monka munenenwe mu shapita ubadikile, kudi mwikadilo umo utabukile yonso: “Leza i buswe.” (1 Yoano 4:8) Shi ulangulukile pa ino ngikadila isangaja, le ubulwe’po kusangela kufwena uno Leza kadingakanibwa?

10, 11. (a) I bika bitwejeje Yehova mu Kinenwa kyandi mwanda wa kwitukwasha tumone patōkelela bumuntu bwandi? (b) I kimfwa’ka kya mu Bible kitukwasha tumone mu ñeni bukomo bwa Leza bumwekele mu bilongwa?

10 Pa kyaba kya kwitulombola’tu enka ngikadila yandi, Yehova i mutweje mu Kinenwa kyandi nsekununi imwekeja ngikadila yandi mu bilongwa. Ino nsekununi ilombola bimfwa bya bine bitukwasha tumone bipindi palapala bya bumuntu bwandi patōkelela. Bino nabyo bitukwasha tumufwene. Tala bidi kimfwa kimo.

Bible witukwashanga tufwene Yehova

11 Kutanga’mba Leza udi na “bukomokomo bwandi bulenga nzuba” i mwanda pa bula. (Isaya 40:26) Ino kutanga mwaānyongolwedile Isalela pa Dijiba Dityila ne kwibakwatakanya mu ntanda mutuputupu umbula bwa myaka 40 nako i mwanda mukwabo. Ubwanya kumona mu ñeni mukalañena mema malampe. Ne kumona muzo—padi wa bantu 3000000—bapita pa nshi myumu mu munonga, mema mekwate emene koku ne koku pamo bwa mumbu mikatampe. (Divilu 14:21; 15:8) Ukokeja kumona mu ntanda mutuputupu bukamoni bulombola amba Leza udi na bukomo bwa kukinga bantu. Mema atamba mu dibwe. Byakudya bifwene miseke itōka bipona panshi. (Divilu 16:31; Umbadilo 20:11) Pano Yehova i mulombole amba udi na bukomo ne amba wibwingidijanga mwanda wa kamweno ka bantu bandi. Mwene i kintu kitukulupija pa kuyuka’mba milombelo yetu yendanga kudi Leza wa bukomo “kinyemeno kyetu ne bukomo bwetu, bukwashi bupēla kusokola mu bitatyi bya tusua”?— Ñimbo ya Mitōto 46:1.

12. Le Yehova i mwitukwashe namani mu bishima bipēla kwimvwana “tumumone”?

12 Yehova, Mushipiditu, i mulonge bivule mwanda wa kwitukwasha tumuyuke. Byotudi bantu bajikwe na ngitu, ketubwanyapo kumona bintu bidi mu kīkalo kya mishipiditu. Shi Leza welombwele kotudi na bishima bya mushipiditu, byadi bya kwikala bwa abe ushintulwila muntu mubutulwe mpofu moikadile, kimfwa musombelo wa meso obe nansha wa lukoba lobe. Ino na kanye kandi Yehova i mwitukwashe mu bishima bipēla kwimvwana “tumumone.” Kyaba kimo, wingidijanga muneneno wa kyelekejo ne bimfwa, widingakanya na bintu byotuyukile biyampe. Widingakanya’nka ne kwidingakanya bwa aye udi na bipindi bya ku ngitu bya bantu. a

13. Lelo Isaya 40:11 witupa kyelekejo’ka, ne kibakutenga namani?

13 Tala mobashintulwidile Yehova mu Isaya 40:11 amba: “Ukatala luombe lwandi pamo bwa mukumbi. Ukabungila pamo twana twa mikōko na kuboko kwandi, Kadi uketusela mu kyadi kyandi.” Pano Yehova i bamudingakanye bwa mukumbi usela twana twa mikōko mu “kuboko kwandi.” Kino kilombola bukomo bwa Yehova bwa kukinga ne kukwatakanya bantu bandi, nansha ke boba bazoze bene. Tubwanya kwiivwana biyampe shi tudi mu maboko andi makomokomo, mwanda shi twi bepāne kwadi kaketulekapo nansha dimo. (Bene Loma 8:38, 39) Mukumbi Mukatampe uselanga twana twa mikōko mu “kyadi kyandi”—bishima bifunkila pa kisandi kya pangala kivunge, mubwanya mukumbi kuselela kana ka mukōko kakibutulwa. O mwanda tukulupile amba Yehova witusenswe kadi witutele mutyima na kanye. I kyendele’mo nanshi tusake kumufwena.

‘Mwana Usaka Kwitusokwela’ye’

14. Mwanda waka tubwanya kunena’mba Yehova i mwisokole patokelela kupityila kudi Yesu?

14 Yehova i mwisokole patōkelela mu Kinenwa kyandi kupityila kudi Yesu, wandi Mwana wasenswe. Kekudipo wadi ubwanya kumwekeja milangwe ya Leza ne miimvwanino yandi na mwāmwekejeje’yo Yesu biyampe. Ne kadi, Mwana umbajinji wādi wikele na Shandi umbula bwa myaka mivule kumeso kwa bipangwa bikwabo bya ku mushipiditu ne bya ku ngitu kupangibwa’byo. (Bene Kolose 1:15) Yesu wāyukile biyampe Yehova. O mwanda wādi ubwanya kunena’mba: “I kutupu uyukile mwikadile Mwana poso’nka Tata, kadi i kutupu uyukile mwikadile Tata poso’nka Mwana ne yewa ense obasaka kusokwela’ye kudi Mwana.” (Luka 10:22) Yesu paādi pano pa ntanda, wētusokwedile Shandi mu miswelo ibidi ya kamweno.

15, 16. Yesu wētusokwedile Shandi mu miswelo’ka ibidi?

15 Muswelo umbajinji, bufundiji bwa Yesu bwitukwashanga tuyuke Shandi. Yesu wātelele Yehova mu bishima bitenga mutyima wetu. Kimfwa, pa kushintulula lusa lwa Leza witabijanga babipya-mambo besāsa, Yesu wādingakenye Yehova na shabana wa lulekelo waimvwana lusa pa kumona wandi mwana mujimine ujoka, wanyema lubilo, wamupamba bīpa ne kumufifya senene. (Luka 15:11-24) Kadi Yesu wāelekeje Yehova bu Leza ‘ukoka’ bantu ba mityima myoloke mwanda i mwibasanswe ku muntu ku muntu. (Yoano 6:44) Uyukile enka ne kamusolwe kapona panshi. Yesu wāshintulwile amba: “Kemwakityinai: Mudi na bulēme kutabuka misolwe mingi.” (Mateo 10:29, 31) Uno Leza utele bantu mutyima namino, bine’nka kukokwa nandi.

16 Muswelo wa bubidi, būmi bwa Yesu bwitulombola mwikadile Yehova. Yesu wāiwile Shandi na bubwaninine wafula’nka ne ku kunena’mba: “Yewa ense umona ami wamone ne Tata mwine.” (Yoano 14:9) Nanshi, kitatyi kyotutanga mu Maevanjile myanda ya Yesu—muswelo waādi wiimvwana ne waādi wikele na bantu—tukemona bwa batwe bemwena bine Shandi. Shi ke Yesu, byadi bya kwitukomena kuyuka senene ngikadila ya Yehova. Mwanda waka?

17. Leta kimfwa kilombola byālongele Yehova pa kwitukwasha tuyukidije mwaikadile.

17 Tulete kimfwa: Langa’po bidi shi ushintulwila muntu mwikadile kanye. Ubwanya kwikashintulula na bishima. Inoko shi ubafunka muntu ulonga bilongwa bya kanye konena’mba, “Ubamone, kino kyo kimfwa kya kanye,” papo kishima “kanye” kibashintuluka senene kadi kibapēla kwivwana. Yehova nandi i mulonge muswelo umo onka mwanda wa kwitukwasha tuyukidije mwaikadile. I mwilombole kotudi mu binenwa, ino kadi i mwitupe kimfwa kya wandi Mwana. Ngikadila ya Leza i mimweke mudi Yesu. Yehova, kupityila ku nsekununi ya Maevanjile ilombola būmi bwa Yesu, udi bwa aye unena amba: “Talai mongikadile.” Le binenwa bya ku bukomo bwa mushipiditu binena bika padi Yesu kitatyi kyaādi pano pa ntanda?

18. Le Yesu wāmwekeje namani bukomo, boloke, ne tunangu?

18 Ngikadila mikatampe iná ya Leza i mimweke senene mu būmi bwa Yesu. Wādi na bukomo bunekenya misongo, nzala, nansha ke lufu lwine. Ino i mwishile na bantu ba kwisakila bengidija bibi bukomo bwabo, mwanda aye kashā kāingidijepo bukomo bwa kulonga bingelengele mwanda wa kamweno kandi nansha kusanshija bakwabo. (Mateo 4:2-4) Yesu wādi usenswe boloke. Wāfityilwe mutyima mokyendele pa kumona bansunga babi badīla bantu pa mitwe. (Mateo 21:12, 13) Kādipo usañuna balanda ne boba bamweshibwa malwa, wādi wibakwasha ‘bamone kutūja’ kwa abo bene. (Mateo 11:4, 5, 28-30) Mu bufundiji bwa Yesu mwādi mumweka tunangu ketupeteka, “kintu kitabukile Solomone.” (Mateo 12:42) Ino Yesu kādipo wianinya tunangu twandi. Binenwa byandi byātengele ne mityima ya bantu bitupu, mwanda bufundiji bwandi bwāndi bwimvwanike, bupēla, kadi bwa kamweno.

19, 20. (a) Le Yesu i kimfwa kikatampe kya buswe namani? (b) Potutanga ne kulangulukila pa būmi bwa Yesu i bika byotufwaninwe kuvuluka?

19 Yesu i kimfwa kikatampe kya buswe. Mu mwingilo wandi onso, wālombwele buswe mu miswelo mivule, kubadila’mo ne kinyenye ne lusa. Kādipo ubulwa kwimvwanina lusa boba basusuka. Kyaba kyonso wādi ulonga kintu pa kupwa kukwatyilwa bantu lusa. (Mateo 14:14) Nansha byaādi ubelula babela ne kudisha ba nzala, Yesu wālombwele lusa mu muswelo mutabuke mvubu. Wākweshe bantu bayuke, betabije, kadi basanswe bubinebine butala Bulopwe bwa Leza, bukaletela bantu madyese keapu. (Mako 6:34; Luka 4:43) Kutabukidila, Yesu wālombwele buswe bwa kwipāna pa kwitabija kupāna būmi bwandi pa mwanda wa bakwabo.—Yoano 15:13.

20 Ke kya kutulumukapo shi bantu ba nkongo yonso ne bibidiji i bakokwe na uno muntu wa nsangaji ne kanye kakatampe kene. (Mako 10:13-16) Inoko potutanga ne kulangulukila pa būmi bwa Yesu, tuvulukei amba uno Mwana umwekejanga biyampe ngikadila ya Shandi.—Bahebelu 1:3.

Kitabo Kitukwasha

21, 22. Le kukimba Yehova kulomba bika ne bika, ne i myanda’ka idi mu kino kitabo iketukwasha mu uno mwanda?

21 Kwisokola kwisokwele Yehova mu Kinenwa kyandi, kulombola’mba usakanga tumufwene. Ino ketuningilangapo tupwane nandi. I batwe bene ba kukimba Yehova pano “pākitanwa.” (Isaya 55:6) Pa kukimba Yehova, bilomba bidi kuyuka ngikadila yandi ne bilongwa byandi monka mobisokwedilwe mu Bible. Kino kitabo kyotanga pano i kilupulwe mwanda wa kukukwasha mu uno mwanda.

22 Usa kumona’mba dino dibuku i dyabanibwe mu bipindi mungya ngikadila mikatampe iná ya Yehova: bukomo, boloke, tunangu, ne buswe. Kipindi ne kipindi kishilula na kushintulula mwikadilo umoumo. Mashapita matyetye alonda’ko kealombola mulombwela Yehova mwikadilo’wa mu miswelo palapala. Kipindi ne kipindi kidi na shapita ulombola mwālombwedile Yesu mwikadilo’wa, kadi ne shapita ulombola motukokeja kumwekejeja’o mu būmi bwetu.

23, 24. (a) Kapango “Bipangujo bya Kulangulukila’po” kadi namani le? (b) Le kulanguluka kwitukwasha namani tufwene mpata Leza?

23 Kushilwila mu uno shapita, mukekala kapango kanena’mba “Bipangujo bya Kulangulukila’po.” Kimfwa, tala  kapango kadi pa paje 24. Bisonekwa ne bipangujo kebitūdilwepo mwanda wa kupituluka shapita. Kitungo kyabyo i kwitukwasha tulangulukile pa mwanda’wa mu muswelo mukwabo. I muswelo’ka okengidija kano kapango? Tala bisonekwa bitelelwe, ne kutanga mavese’a na katentekeji. Kupwa, tala kipangujo kidi ku kisonekwa’kya. Langulukila pa malondololo. Ubwanya ne kulonga bukimbi. Wiipangwile’ko bipangujo bikwabo: ‘Le ino myanda imfundija bika padi Yehova? Mbwanya kwiingidija namani mu būmi? Le mbwanya kukwasha nayo bakwetu namani?’

24 Kulanguluka namino kubwanya kukukwasha ufwene kudi Yehova mpata. Mwanda waka? Bible uluñanga mifwatakanyo na mutyima. (Ñimbo ya Mitōto 19:14) Shi tulanguluke na mutyima wa kufwija’ko pa byobya byotwifunda padi Leza, myanda’ya ikatwela mu mutyima wetu wa kyelekejo, keilumbulula mulangilo wetu, kuludika mwiivwanino wetu, ne kwitutonona tulonge’po kintu. Buswe botuswele Leza bukavudila’ko, ne kwitutonona tusake kumusangaja pamo bwa Mulunda netu otusenswe mpata. (1 Yoano 5:3) Pa kupwana na Yehova uno muswelo, tufwaninwe bidi kuyuka ngikadila yandi ne bilongwa byandi. Twisambilei bidi pa mwikadilo wa Leza witutonona tumufwene—ke buujila kadi.

a Kimfwa, Bible utela mpala ya Leza, meso, matwi, myulu, kyakanwa, maboko, ne maulu. (Ñimbo ya Mitōto 18:15; 27:8; 44:3; Isaya 60:13; Mateo 4:4; 1 Petelo 3:12) Uno muneneno wa kyelekejo ke wa kuselapo pa bute pa bute, monka moketukokejapo kwikilongela pobatela Yehova bu “Dibwe” nansha bu “ngabo.”—Kupituluka mu Bijila 32:4; Ñimbo ya Mitōto 84:11.