1, 2. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Ezai wunnin i aolia nun-ɔn? ?Yɛ ngue yɛ ɔ kle e Zoova su-ɔ?

 AOLIA nun’n, Ezai wunnin abonuan like kun. Ɔ klɛli i kɛ ɔ “wunnin Zoova.” Ɔ ti famiɛn bia kun m’ɔ ti nglonglo kpa’n i su. I tralɛ’n i nuan’n ɔ bubu gua asiɛ wun, yɛ ɔ yi i sua dan’n m’ɔ o Zerizalɛmun lɔ’n. Like nga Ezai wunnin iʼn ti’n, srɛ kunnin i dan. Ɔ maan ayrɛ nzinma guɛli i wun.—Ezai 6:1, 2.

² Like kun ekun mɔ i ti yɛ Ezai i wun yoli i sɔ’n, ɔ fin jue kun m’ɔ tili’n. Jue’n i tɛlɛ m’ɔ tɛ dan ti’n, Ɲanmiɛn i sua’n keje sa gbugbugbu. Ɲanmiɛn i anzi mɔ be le ɲrun kpa mɔ be flɛ be serafɛn’n, be yɛ be to jue sɔ’n niɔn. Jue fɛfɛ sɔ nun’n, be kan kɛ: “Zoova m’ɔ ti sonja’m be su kpɛn’n, ɔ ti sanwun, ɔ ti sanwun, ɔ ti sanwun. I aɲrunɲan’n w’a de asiɛ wunmuan’n.” (Ezai 6:3, 4) Jue sɔ nun’n, be se kɛ Ɲanmiɛn ti sanwun lele sɔ kpɛ nsan. I sɔ’n ti ndɛ’n i su tinlɛ. Yɛ kusu i sɔ’n nin Zoova fata. (Sa Nglo Yilɛ 4:8) Be kan Zoova i sanwun m’ɔ ti’n i ndɛ Biblu’n wunmuan’n nun. Biblu’n nun ndɛ mma kpanngban wie mun ekun be kle kɛ Zoova i dunman’n ti sanwun.

3. ?Kɛ mɔ sran wie’m be wunman Ɲanmiɛn i sanwun m’ɔ ti’n i wlɛ’n ti’n, ngue yɛ be yo-ɔ?

³ Like cinnjin kpa kun mɔ Zoova kunndɛ kɛ e si i’n yɛle kɛ ɔ ti sanwun. Sanngɛ sran wie’m be  bu i kɛ sɛ sran kun niɛn i Ɲanmiɛn sulɛ wafa’n i mmla’n su nanti seiin’n, nn w’a yo sanwun. Kusu nn Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ o nun’n, nɛ́n i kpafuɛ’n niɔn. Asa ekun’n, be nga be waan be nunman sran nun’n, kɛ be bu Ɲanmiɛn i sanwun m’ɔ ti’n i akunndan’n, srɛ kun be. Be bu i kɛ be nin Ɲanmiɛn i mantanlɛ’n fataman. I sɔ’n ti’n, be wanndi i. Nanwlɛ, i sɔ’n nin i fataman. Afin kɛ mɔ Ɲanmiɛn ti sanwun’n, i li bɔbɔ ti yɛ ɔ fata kɛ be fa be wun be mɛntɛn i-ɔ. Like nga ti yɛ e se sɔ’n, é wá yíyí nun. Sanngɛ ka naan y’a yo sɔ’n, maan e tɛ kosan nga su ka: ?Kɛ be se kɛ like kun annzɛ sran kun ti sanwun’n i bo’n yɛle benin?

4, 5. (1) ?Kɛ be se kɛ Ɲanmiɛn ti sanwun’n, i bo’n yɛle benin? ?Yɛ ngue yɛ i sɔ’n kleman-ɔn? (2) ?Wafa sɛ yɛ Zoova ti i liɛ ngunmin-ɔn? Fa ndɛ nɲɔn yiyi nun.

⁴ Kɛ be se kɛ Ɲanmiɛn ti sanwun’n nán kɛ ɔ yo i wun kpakpa, annzɛ ɔ tu i wun annzɛ ɔ buman sran sran-ɔn. I kpa bɔbɔ’n, ɔ klomɛn i sɔ ayeliɛ mun. (Ɲanndra Mun 16:5; Zaki 4:6) ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, kɛ be se kɛ like kun ti “sanwun’n,” i bo’n yɛle benin? Laa Ebre aniɛn’n nun’n, ndɛ sɔ’n fin ndɛ mma kun, i bo’n yɛle kɛ “be sie i ngunmin.” Ɲanmiɛn i sulɛ nun’n, like ng’ɔ ti “sanwunʼn,” ɔ ti like kun mɔ be sieli i ngunmin naan ɔ yo Ɲanmiɛn liɛ klonglo-ɔ. Asa ekun’n, fiɛn kaan sa nunman like sɔ’n i wun. ?Ngue ti yɛ be kwla se kɛ Zoova ti sanwun-ɔn? ?I sɔ’n kle kɛ ɔ o i liɛ ngunmin naan ɔ nin klɔ sran mɔ fɔ o be nun’n, be mantanman kaan sa?

⁵ Cɛcɛ! Zoova, “Izraɛli Ɲanmiɛn m’ɔ ti Sanwun’n” ɔ seli i nvlefuɛ’m be kɛ ɔ o “be afiɛn,” kusu nn fɔ o be nun. (Ezai 12:6; Oze 11:9) Ɔ maan nán kɛ Ɲanmiɛn ti sanwun’n ti yɛ sran’m be kwlá faman be wun mɛntɛnmɛn i-ɔ. ?Yɛ nn wafa sɛ yɛ ɔ ti i liɛ ngunmin-ɔn? E kwla fa ndɛ nɲɔn e yiyi nun. I klikli’n, yɛle kɛ ɔ timan kɛ ninnge kwlaa ng’ɔ yili be’n be sa. Afin ɔ o Like Kwlaa Ti Su. Fiɛn kaan sa nunmɛn i wun. Ɔ leman wunsu. (Jue Mun 40:5; 83:18) I nɲɔn su’n, Zoova nin like kwlaa nga fɔ o be nun’n be afiɛn’n ti nun kpa. Yɛ i sɔ’n kusu gua e awlɛn su nzue. ?Ngue ti-ɔ?

6. ?Ngue ti yɛ Zoova nin sa tɛ yolɛ’n be afiɛn m’ɔ ti nun’n, ɔ cici e wla-ɔ?

⁶ Mɛn nga e o nun yɛ’n nun’n, be taman like annzɛ sran ng’ɔ ti sanwun’n i wun sa. Sran’m be nin Ɲanmiɛn be afiɛn’n ti nun dan. Fɔ m’ɔ o be nun’n, ɔ sa ninnge kwlaa nga be yo’n. E nin sa tɛ m’ɔ o e nun’n e kun titi. Ɔ maan sɛ y’a nianman e wun su’n, sa tɛ yolɛ’n kwlá e. (Rɔmunfuɛ Mun 7:15-25; 1 Korɛntifuɛ Mun 10:12) Zoova liɛ’n sa tɛ’n kwlɛmɛn i le. Afin ɔ nin sa tɛ’n be afiɛn’n ti nun kpa fuun. I sɔ’n ti’n, e kwla fa e wla’n kwlaa e guɛ i Siɛ kpa sɔ’n su. Zoova su kaciman sa tɛ yofuɛ le, afin ɔ timan kɛ klɔ sran sa. Ɔ ti sanwun. Ɔ maan blɛ wie nun bɔbɔ’n, ɔ jrɛnnin i sɔ’n su tali nda. (Amɔsu 4:2) Nanwlɛ, i sɔ’n cici e wla dan!

7. ?Ngue ti yɛ Zoova ti sanwun-ɔn?

⁷ Zoova ti sanwun, afin like kwlaa ng’ɔ yo’n fiɛn kaan sa nunman nun. Sanngɛ klɔ sran liɛ’n, fɔ’n wo i nun. Ɔ maan fɔ m’ɔ o i nun’n i ɲin fite like  kwlaa ng’ɔ yo’n nun. I sɔ’n ti’n, sran ng’ɔ si Zoova kpa’n, ɔ si kɛ ɔ ti “sanwun.”

8, 9. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova uka klɔ sran mun naan b’a kwla yo sanwun-ɔn?

⁸ Kɛ mɔ Zoova ti sanwun’n ti’n, like kwlaa nga fiɛn nunman nun’n, ɔ fin i. Ɔ kunndɛ kɛ klɔ sran’m be nzuɛnʼn yo kpa naan be yo i liɛ klonglo. Ɔ bɔbɔ nian, kɛ susrɛ’n i wun lɔ’n, anzi kun nin Moizi be ijɔli’n, Zoova yoli maan lika sɔ’n kacili i liɛ klonglo.—Ezipti Lɔ Tulɛ 3:5.

⁹ ?Sɛ Zoova uka sran mɔ fɔ o be nun’n, be kwla yo sanwun? Ɛɛn, sanngɛ ɔ kwlá juman Ɲanmiɛn liɛ’n nun. I wie yɛle Izraɛlifuɛ’m be liɛ’n. Ɲanmiɛn seli be kɛ be kwla kaci nvle kun m’ɔ ti i ‘liɛ klonglo-ɔ.’ (Ezipti Lɔ Tulɛ 19:6) I sɔ’n ti’n, ɔ yoli maan fiɛn w’a tranman be Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. Mmla ng’ɔ sinnin Moizi lika fa mannin Izraɛlifuɛ mun i nun’n, like ng’ɔ fata kɛ be yo naan b’a yo i liɛ klonglo’n, i ndɛ yɛ ɔ kɛn i sa trilili-ɔ. I wie yɛle ndɛ ng’ɔ klɛ like nga be fa cici Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ dan’n i ngban’n suʼn i su’n. Like sɔ’n bo mianmian afin ɔ ti sika ɔkwlɛ. Yɛ be klɛli su kɛ: “Sanwun yolɛ’n ti Zoova liɛ.” (Ezipti Lɔ Tulɛ 28:36) Ɔ maan ɔ fata kɛ be Ɲanmiɛn sulɛ’n nun’n, ɔ nin be ayeliɛ’n nun’n, be yo sanwun. Zoova seli be kɛ: “Ɔ fata kɛ amun yo sanwun, afin min Zoova mɔ n ti amun Ɲanmiɛn’n n ti sanwun.” (Sanwun Yolɛ 19:2) Blɛ kwlaa nga Izraɛlifuɛ’m be nantili Ɲanmiɛn mmla’n su kɛ ng’ɔ nin i fata sa’n, kannzɛ bɔɔ fɔ o be nun’n, sanngɛ be yoli sanwun.

10. ?Ngbaciɛ benin yɛ ɔ o Izraɛlifuɛ mun nin nvle kun nga’m be afiɛn-ɔn?

¹⁰ Kɛ mɔ Izraɛlifuɛ’m be ti sanwun, mɔ be yoli Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n ti’n, be Ɲanmiɛn sulɛ wafa liɛ’n yoli ngunmin. Nvle kun nga’m be liɛ’n, be ɲanmiɛn nga be su be’n be ti finfin ninnge. Be ɲanmiɛn sɔ’m be ti ato bualɛ nin gblɛ ninnge ngunmin kokoko. Nzaje sa mun, ɔ nin konvi kpli’n, ɔ nin sa sukusuku mun yɛ ɔ ti be nzuɛn-ɔn. Kɛ be se kɛ like ti fiɛn’n yɛle ɲanmiɛn sɔ mun. Yɛ nvle nga be suli ɲanmiɛn sɔ mun’n be trannin fiɛn’n nun. I sɔ’n ti yɛ Zoova wlɛli i sufuɛ’m be su nun kɛ nán be mantan amuin sɔfuɛ sɔ mun, naan nán be nian be ayeliɛ tɛtɛ’n su’n niɔn.—Sanwun Yolɛ 18:24-28; 1 Famiɛn Mun 11:1, 2.

11. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ i anzi mun-o, i serafɛn mun-o, i Zezi-o, be ti sanwun kɛ Zoova sa-ɔ?

¹¹ Kannzɛ bɔbɔ Izraɛlifuɛ’m be miannin be ɲin be yoli sanwun’n, sanngɛ b’a kwlá juman Zoova i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n i nun kaan sa. Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ “anzi kpanngban kpa” mɔ be ju miliɔn kpanngban mɔ be su Zoova nanwlɛ su’n, be ti sanwun. (Mmla’n 33:2; Zidi 14) Be yi Ɲanmiɛn i sanwun dan m’ɔ ti’n, i nglo kpa liɛ su. Asa kusu’n, maan ɔ wla kpɛn serafɛn nga Ezai wunnin be aolia nun’n be su. Ndɛ nga be kɛn i be jue’n nun’n, ɔ kle junman nga be di naan i nglo lɔ-o, i asiɛ’n su wa-o, be si kɛ Zoova ti sanwun’n. Sanngɛ be nun kun ekun o be kwlaa be ti su. Yɛle Zezi m’ɔ ti Ɲanmiɛn i Wa’n. I kusu ti sanwun, ɔ ti kɛ Zoova liɛ’n sa cɛ. I ti’n Biblu’n flɛ i kɛ “Ɲanmiɛn i Sran.”—Zan 6:68, 69.

12, 13. (1) ?Ngue ti yɛ Biblu’n se kɛ Ɲanmiɛn i dunman’n ti sanwun-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ Ɲanmiɛn i dunman’n yo sanwun-ɔn?

¹² ?Yɛ Ɲanmiɛn i dunman’n nin? Y’a dun mmua y’a bo su ndɛ tre klikli’n nun kɛ nán tɔnndɔnlɛ dunman ngbɛn-ɔn. Ɔ kle sran’n i wafa nga Zoova bɔbɔ ba’n ti’n. I sɔ’n ti’n, Biblu’n se e kɛ i dunman’n ti “sanwun.” (Ezai 57:15) Moizi Mmla’n nun’n, be waan sran ng’ɔ kan Ɲanmiɛn i dunman’n i ndɛ tɛtɛ’n, be kun i. (Sanwun Yolɛ 24:16) Yɛ kusu maan e fa e ɲin e sie su kɛ Ɲanmiɛn srɛlɛ nga Zezi kleli’n i nun’n, ɔ kannin Ɲanmiɛn i dunman’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “E Si m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n, maan ɔ dunman’n yo sanwun.” (Matie 6:9) Kɛ be se kɛ maan like kun yo sanwun’n, yɛle kɛ nán maan fiɛn kɛn i. ?Sanngɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be yo Ɲanmiɛn i dunman’n m’ɔ ti sanwun laa’n i sanwun ekun-ɔn?

¹³ Kɛ mɔ Satan nin klɔ sran’m be sacili Ɲanmiɛn i dunman’n, i ti yɛ ɔ fata kɛ be yo i sanwun-ɔn. Yɛle kɛ, Edɛnin fie’n nun lɔ’n, Satan buali Zoova i su ato, yɛ ɔ seli kɛ Zoova siman sran sie. (Bo Bolɛ 3:1-5) Ɔ maan kɛ ɔ fin i lɛ’n, like kwlaa nga Satan m’ɔ sie mɛn tɛ nga’n, ɔ kwla yo naan sran kpanngban b’a fɛ i ato’n su’n yɛ ɔ yo-ɔ. (Zan 8:44; 12:31; Sa Nglo Yilɛ 12:9) I wie yɛle kɛ Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be nun’n, be se sran’m be kɛ Ɲanmiɛn yo wlɛ annzɛ i klun yo wi annzɛ sran’m be ndɛ lomɛn i. Kɛ bé dí alɛ’n, be waan Ɲanmiɛn jin  be sin. Ɔ ju wie’n be se kɛ nán Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili ninnge’n kwlaa-ɔ, naan be boli nun sa ngbɛn. Nanwlɛ, sran’m b’a saci Ɲanmiɛn i dunman’n dan! Ɔ maan ɔ fata kɛ dunman sɔ’n yo sanwun, naan sran’m be si kɛ i yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n niɔn. Cɛn nga ɔ́ wá yó naan i dunman’n yo sanwun’n, e su minndɛ kɛ ɔ ju ndɛndɛ. Ɔ́ sín i Wa’n i famiɛn dilɛ’n i lika yó sɔ. Like nga Zoova wá yó i lɛ’n, e kunndɛ kɛ e dunman tɛ nun wie.

14. ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn i wawɛ’n ti sanwun-ɔn? ?Yɛ ngue ti yɛ sɛ be kan Ɲanmiɛn wawɛ’n i wun ndɛ tɛ’n, ɔ ti tɛ dan-ɔn?

¹⁴ Like kun ekun m’ɔ ti sanwun’n yɛle Zoova i wawɛ’n. Zoova i wawɛ sɔ’n yɛle i wunmiɛn m’ɔ fa yo ninnge mun’n. (Bo Bolɛ 1:2) I yɛ Zoova fa yo i klun sa’n niɔn. Like kwlaa nga Ɲanmiɛn yo’n, fiɛn kaan sa nunmɛn i sin. I sɔʼn ti yɛ wawɛ sɔ’n ti Ɲanmiɛn liɛ klonglo’n niɔn. (Liki 11:13; Rɔmunfuɛ Mun 1:4) Sran ng’ɔ kan Ɲanmiɛn wawɛ’n i wun ndɛ tɛ’n, nn ɔ su tanndan Ɲanmiɛn i klun sa’n i ɲrun. I sɔ sran liɛ’n Ɲanmiɛn su yaci cɛmɛn i.—Marki 3:29.

15. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e sro Zoova-ɔ? ?Kɛ be se kɛ be sro Ɲanmiɛn’n, i bo’n yɛle benin?

¹⁵ Biblu’n kle kɛ, kɛ mɔ Ɲanmiɛn ti sanwun’n ti’n, ɔ fata kɛ e sro i. Jue Mun 99:3 se kɛ: “Maan be manman ɔ dunman m’ɔ ti dan’n, afin ɔ yo sro yɛ ɔ ti sanwun.” Kɛ be se kɛ be sro Ɲanmiɛn’n, i bo’n yɛle kɛ be ɲin yi i dan tra like kwlaa. I sɔ yolɛ’n nin i fata, afin Ɲanmiɛn ti sanwun dan tra su. Ɔ ti  sanwun kpa liɛ su. Sanngɛ ɔ fataman kɛ i sɔ’n ti’n e wanndi i. Sɛ e wun Ɲanmiɛn i sanwun m’ɔ ti’n i bo kpa’n, é fá e wun é mɛ́ntɛn i. ?Ngue ti-ɔ?

16. (1) Like ng’ɔ ti sanwun’n ɔ ti klanman wie. Fa foto’n yiyi nun. (2) ?Kɛ be wunnin Zoova aolia nun’n, be seli kɛ ɔ ti sɛ?

¹⁶ Biblu’n nun’n, be kɛn i kɛ like ng’ɔ ti sanwun’n, ɔ ti klanman wie. Ezai 63:15 kan kɛ ɲanmiɛn su lɔ’n ti Ɲanmiɛn i “sua dan m’ɔ ti sanwun’n, m’ɔ ti klanman’n.” E kwlaa e klo like ng’ɔ ti klanman’n. Ɔ bɔbɔ nian foto ng’ɔ o fluwa nga i bue 39 su’n. ?Ɔ yoman ɔ klanman? ?Ngue ti yɛ a klo i-ɔ? Nian kɛ nzue’n i ɲin’n ti klengle-ɔ. Ɲanmiɛn ble’n kusu ti klanman yɛiin, yɛ lika’n kpaja. I lɛ’n kle kɛ aunmuan’n bɔbɔ ng’ɔ fita’n ɔ timan fiɛn. ?Sanngɛ sɛ ɔ ti kɛ wlawla o nzue sɔ’n nun’n, naan b’a yo desɛn kainkain wie mun waka nin yɔbuɛ’m be wun’n, naan sin wunsrɛn o lika nun lukuu naan be kwlá loman wunmiɛn’n, fotoʼn yó klanman? Cɛcɛ. Ɔ ti su kɛ like ng’ɔ ti klanman’n, fiɛn nunmɛn i wun, ɔ ti yɛiin, yɛ ɔ kpaja. I kunngba’n yɛle Zoova liɛ’n. I ti yɛ kɛ be nga be wunnin i aolia nun’n, be kɛn i ndɛ kle e’n, ɔ yo e fɛ’n niɔn. Be kannin kɛ Zoova kpaja kɛ kannin sa, ɔ bo mianmian kɛ yɛbuɛ kpakpa mun sa, yɛ ɔ jue kɛ sin sa. Nanwlɛ, e Ɲanmiɛn’n i klanman m’ɔ ti’n, ɔ leman wunsu.—Ezekiɛli 1:25-28; Sa Nglo Yilɛ 4:2, 3.

17, 18. (1) ?Kɛ Ezai tili serafɛn’m be kpanlɛ’n, ɔ seli sɛ? (2) ?Wafa sɛ yɛ Zoova fɔnvɔli Ezai-ɔ? ?Yɛ like nga serafɛn’n yoli’n i bo’n yɛle benin?

¹⁷ Kɛ mɔ Ɲanmiɛn ti sanwun’n ti’n, ɔ le ɲrun tra  e. Zoova i kpa tra e lele. ?I sɔ’n ti yɛ é sé kɛ e kwlá faman e wun e mɛntɛnmɛn i-ɔ? Cɛcɛ. Serafɛn’m be kpan se kɛ Zoova ti sanwun. ?Kɛ Ezai tili be ngan’n, ɔ seli sɛ? Ɔ seli kɛ: “Kpɛkun n seli kɛ: ‘M’an wu-o! M’an wu w’a wie, afin n ti sran kun mɔ i nuan bui’m be ti fiɛn-ɔn, yɛ n tran nvle kun mɔ i nunfuɛ’m be nuan bui’m be ti fiɛn’n i nun. Afin m’an wun Famiɛn’n, m’an wun Zoova m’ɔ ti sonja’m be su kpɛn’n i bɔbɔ ba’n.’” (Ezai 6:5) Nanwlɛ, kɛ Ezai wunnin i kɛ Zoova ti sanwun’n, ɔ wa wunnin i wlɛ kpa kɛ fɔ’n o i nun dan. Kɛ ɔ yoli sɔ’n Ezai i wla’n boli i wun. Sanngɛ Zoova w’a yacimɛn i lɛ sa ngbɛn.

¹⁸ Be ja nun lɛ’n, serafɛn kun wa fɔnvɔli i. ?Wafa sɛ? Anzi’n tuli ko fali sɛnmlɛn ba kun Ɲanmiɛn suwlɛ’n su, kpɛkun ɔ fa kannin Ezai nuan’n. E kwla se kɛ i sɔ yolɛ’n ɔ timɛn i fɔnvɔlɛ naan ɔ ti i fiaan yolɛ bɔbɔ. Sanngɛ nán e wla fi su kɛ nán be ɲin jrɛiin su like-ɔ. Ndɛ sɔ’n ɔ le bo. Ezai ti Zifu, ɔ ti Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa. Ɔ maan ɔ si kɛ Ɲanmiɛn i suwlɛ m’ɔ o i sua’n nun lɔ laa’n, be yi tɛ lɔ be kpata Ɲanmiɛn. Serafɛn’n kpɛnnin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i wla amanniɛn su kɛ kannzɛ bɔbɔ fɔ o i nun naan i ‘nuan bui’m be ti fiɛn’n,’ sanngɛ Ɲanmiɛn ɲrun’n, ɔ ti sanwun. a Ɔ maan klɔ sran mɔ fɔ o i nun’n, ɔ kwla yo sanwun.—Ezai 6:6, 7.

19. ?Kannzɛ fɔ’n wo e nun’n, ngue ti yɛ Zoova ɲrun’n e kwla yo sanwun-ɔn?

¹⁹ Andɛ kusu’n, kannzɛ bɔbɔ fɔ’n wo e nun’n, sanngɛ e kwla yo sanwun kɛ Ezai sa. Laa Zerizalɛmun lɔ’n be yi tɛ be kpata Ɲanmiɛn. Tɛ sɔ’m be ti Zezi Klisi i wun m’ɔ fa yili e ti tɛ afuɛ 33 nun’n, i nzɔliɛ. (Ebre Mun 9:11-14) Sɛ e sa tɛ’m be yo e nsisɔ sakpa’n, naan e kaci e ayeliɛ’n, yɛ sɛ e fa e wla’n gua tɛ nga Zezi bɔbɔ fɛ i wun yili’n su’n, Ɲanmiɛn yáci e wun sa’n cɛ́ e. (1 Zan 2:2) Akoto Piɛli kpɛn e wla se kɛ: “Be klɛli i kɛ: ‘Amun yo sanwun, afin n ti sanwun.’” (1 Piɛli 1:16) Ndɛ sɔ nun’n, Zoova w’a seman kɛ e yo sanwun kɛ i sa sɛsɛsɛ. Like nga e sa juman su’n ɔ seman e kɛ e yo. (Jue Mun 103:13, 14) Sanngɛ Zoova se e kɛ maan e yo sanwun, afin i bɔbɔ ti sanwun. Kannzɛ bɔbɔ fɔ’n wo e nun’n, sanngɛ e ti Ɲanmiɛn i ‘awlɛn su ba.’ I sɔ’n ti’n, maan e tu e klun e niɛn i nzuɛn’n su. (Efɛzifuɛ Mun 5:1) Sanngɛ nán cɛn kunngba like-ɔ. Ɔ  fata kɛ e mian e ɲin e yo i sɔ titi. Kɛ é yó kpa é kɔ́ e ɲrun Ɲanmiɛn i sulɛ nun’n, maan e kplin e ɲin naan “e yo sanwun kpa e tra laa’n.”—2 Korɛntifuɛ Mun 7:1.

20. (1) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e wun i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn kwla bu e sran kpa-ɔ? (2) ?Kɛ Ezai wunnin i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn w’a yaci i sa tɛ’n w’a cɛ i’n, i wun yoli i sɛ?

²⁰ Zoova klo like ng’ɔ ti i nuan su sɛsɛ’n. Ɔ kloman fiɛn. Yɛ ɔ kpɔ sa tɛ yolɛ’n. (Abakiki 1:13) Sanngɛ ɔ kpɔman e. Sɛ e kpɔ sa tɛ’n kɛ i sa’n, yɛ sɛ e klo sa kpa yolɛ’n, naan e nanti Klisi Zezi i ajalɛ liɛ’n su’n, Zoova yáci e sa tɛ’n cɛ́ e. (Amɔsu 5:15; 1 Piɛli 2:21) Kɛ e wun i wlɛ kɛ e Ɲanmiɛn m’ɔ ti sanwun’n kwla bu e sran kpa’n, ɔ yo e fɛ dan. Nán e wla fi su kɛ Ɲanmiɛn i sanwun m’ɔ ti’n ti’n, Ezai wunnin i wlɛ kɛ i bɔbɔ’n wo fiɛn nun dan. Ɔ kpannin kɛ: “M’an wu o!” Sanngɛ kɛ ɔ sili kɛ Ɲanmiɛn yacili i wun sa’n cɛli i’n, i akunndan’n kacili. Ɔ maan kɛ Zoova kúnndɛ sran súnmɛn i’n, Ezai ka lɛ tɛli su kɛ: “Min yɛ! Sunman min!” Sanngɛ nn ɔ siman like nga bé sé i kɛ ɔ ko yo’n.—Ezai 6:5-8.

21. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ e kwla yo sanwun-ɔn?

²¹ Kɛ mɔ Ɲanmiɛn yili e kɛ i bɔbɔ sa’n ti’n, ɔ yoli maan e kwla su i. (Bo Bolɛ 1:26) Ɔ maan e kwla yo sanwun. Sɛ e mian e ɲin naan e nzuɛn’n yo kpa titi’n, Zoova su sisimɛn i bo naan w’a uka e. Kpɛkun i sɔ’n yó maan e nin e Ɲanmiɛn m’ɔ ti sanwun’n e afiɛn mántan kpa trá laa’n. Ndɛ tre nga bé bá lɛ’n be nun’n, é wá kán Zoova i sran wafa ng’ɔ ti’n i ndɛ. Ɔ maan é wún i kɛ ɔ nin i fata kɛ e fa e wun e mɛntɛn i tititi!