1, 2. Ano nga palanan-awon ang nabaton ni manalagna Isaias, kag ano ang ginatudlo sini sa aton tuhoy kay Jehova?

NAHAYANGHAG si Isaias sa iya nakita—isa ka palanan-awon gikan sa Dios. Daw matuod gid ini! Nagsulat sang ulihi si Isaias nga ‘nakita gid niya si Jehova’ sa Iya dungganon nga trono. Ang malaba kag malapad nga panapton ni Jehova naghil-ob sa daku nga templo sa Jerusalem.—Isaias 6:1, 2.

² Nahayanghag man si Isaias sa iya nabatian—tuman ka baskog nga pag-ambahan nga bisan ang mga sadsaran sang templo nagtay-ug. Ang nagaambahan amo ang mga serafin, ang espiritu nga mga tinuga nga may tuman kataas nga ranggo. Ang ila mabaskog kag nagaharmoniya nga pag-ambahan nagpalanog sing harianon nga mga pulong: “Balaan, balaan, balaan si Jehova sang mga kasuldadusan. Ang kabug-usan sang bug-os nga duta amo ang iya himaya.” (Isaias 6:3, 4) Ang pag-amba sang tinaga nga “balaan” sing tatlo ka beses nagahatag sa sini sing pinasahi nga pagpadaku, kag nagakabagay ini, kay wala sing makalabaw sa pagkabalaan ni Jehova. (Bugna 4:8) Ang pagkabalaan ni Jehova ginapadaku sa bug-os nga Biblia. Ginatos ka bersikulo ang nagaangot sang iya ngalan sa mga tinaga nga “balaan” kag “pagkabalaan.”

3. Paano ang sayop nga mga pagtamod sa pagkabalaan ni Jehova nagadul-ong sa madamo sa pagpalayo sa Dios sa baylo nga magpalapit sa iya?

³ Maathag, kon amo, nga ang isa sang panguna nga mga butang nga luyag ni Jehova nga mahangpan naton sa iya amo nga balaan sia. Apang, madamo karon ang nagapamatok sa sini gid nga ideya. Ang iban sayop nga nagaangot sang pagkabalaan sa pagpakamatarong sa kaugalingon ukon sa sayop nga pagkarelihioso. Ang mga tawo nga may negatibo nga pagtamod sa ila kaugalingon mahimo magatamod sa pagkabalaan sang Dios nga makahaladlok sa baylo nga makagalanyat. Mahimo mahangawa sila nga indi gid sila mahimo mangin takus sa pagpalapit sa sining balaan nga Dios. Gani, madamo ang nagapalayo sa Dios bangod sang iya pagkabalaan. Makapasubo ini, kay ang pagkabalaan sang  Dios amo sa pagkamatuod ang isa ka nagatiklod nga rason sa pagpalapit sa iya. Ngaa? Antes naton sabton ini nga pamangkot, hambalan anay naton kon ano ang matuod nga pagkabalaan.

4, 5. (a) Ano ang kahulugan sang pagkabalaan, kag ano ang indi kahulugan sini? (b) Sa anong duha ka importante nga paagi ‘napain’ si Jehova?

⁴ Nga ang Dios balaan wala nagakahulugan nga kampante sia, bugalon, ukon mayubiton sa iban. Sa baylo, ginadumtan niya ining mga kinaiya. (Hulubaton 16:5; Santiago 4:6) Gani, ano gid ang kahulugan sang tinaga nga “balaan”? Sa Biblikanhon nga Hebreo, ginkuha ang tinaga sa isa ka termino nga nagakahulugan sing “napain.” Sa pagsimba, ang “balaan” naaplikar sa butang nga ginpain gikan sa kinaandan nga paggamit, ukon ginakabig nga sagrado. Ang pagkabalaan nagapaalinton man sing ideya nga matinlo kag putli. Paano naaplikar kay Jehova ini nga tinaga? Nagakahulugan bala ini nga ‘napain’ sia gikan sa di-himpit nga mga tawo, nga malayo sa aton?

⁵ Indi gid. Subong ang “Balaan sang Israel,” ginalaragway ni Jehova ang iya kaugalingon nga nagapuyo “sa tunga” sang iya katawhan, bisan pa makasasala sila. (Isaias 12:6; Oseas 11:9) Gani indi sia malayo bangod balaan sia. Paano sia, kon amo, ‘napain’? Sa duha ka importante nga paagi. Una, napain sia gikan sa tanan nga tinuga kay sia lamang ang Labing Mataas. Ang iya kaputli, ang iya katinlo, bug-os gid kag walay latid. (Salmo 40:5; 83:18) Ikaduha, napain gid si Jehova gikan sa tanan nga pagkamakasasala, kag isa ini ka makalipay nga panghunahuna. Ngaa?

6. Ngaa makalipay nga si Jehova bug-os nga nahilayo gikan sa pagkamakasasala?

⁶ Nagapuyo kita sa isa ka kalibutan nga ang matuod nga pagkabalaan talagsa lamang. Ang bisan anong butang sa katilingban sang tawo nga nahilayo sa Dios nadagtaan sa pila ka paagi, namantsahan sang sala kag pagkadihimpit. Dapat kita tanan makigbato sa sala sa sulod naton. Kag kita tanan may katalagman nga madaug sang sala kon indi kita magbantay. (Roma 7:15-25; 1 Corinto 10:12) Si Jehova wala sini nga katalagman. Bangod wala gid sia sing sala, indi sia mamantsahan sang bisan ano ka diutay nga sala. Nagapalig-on ini sang aton pagpati kay Jehova subong  ang aton huwaran nga Amay, kay nagakahulugan ini nga sia masaligan sing bug-os. Indi kaangay sang madamo nga makasasala nga tawhanon nga amay, si Jehova indi gid mangin malaut, imoral, ukon mahaliton. Imposible ini sa iya bangod balaan sia. Kon kaisa nagapanumpa pa gani sia paagi sa iya pagkabalaan, kag bangod sini masaligan gid ang iya mga sumpa. (Amos 4:2) Indi bala makapasalig ini?

7. Ngaa masiling nga ang pagkabalaan kinaugali kay Jehova?

⁷ Ang pagkabalaan kinaugali kay Jehova. Ano ang buot silingon sini? Sa pag-ilustrar: Binagbinaga ang mga tinaga nga “tawo” kag “di-himpit.” Indi mo malaragway ang tawo kon indi mo paghunahunaon ang pagkadihimpit sang tawo. Di-himpit ang aton bug-os nga pagkatawo kag apektado sini ang tanan nga ginahimo naton. Binagbinaga karon ang duha ka magkatuhay gid nga tinaga—“Jehova” kag “balaan.” Ang bug-os nga persona ni Jehova balaan. Ang tanan sa iya matinlo, putli, kag matadlong. Indi naton makilala kon sin-o gid si Jehova kon indi naton mahangpan ining madalom nga tinaga—“balaan.”

8, 9. Ano ang nagapakita nga ginabuligan ni Jehova ang di-himpit nga mga tawo nga mangin balaan sa isa ka relatibo nga kahulugan?

⁸ Sanglit si Jehova personipikasyon sang kinaiya nga pagkabalaan, masiling sing husto nga sia ang tuburan sang tanan nga pagkabalaan. Wala niya ginasolo ining hamili nga kinaiya; ginapaambit niya ini sa iban, kag ginahimo niya ini sing maalwan gid. Ti, sang nakighambal ang Dios kay Moises paagi sa isa ka anghel sa nagadabdab nga sapinit, bisan gani ang duta sa palibot nangin balaan bangod kay Jehova!—Exodo 3:5.

⁹ Mahimo bala mangin balaan ang di-himpit nga mga tawo sa bulig ni Jehova? Huo, sa isa ka relatibo nga kahulugan. Ginhatagan sang Dios ang iya katawhan nga Israel sing paglaum nga mangin “isa ka balaan nga pungsod.” (Exodo 19:6) Ginpakamaayo niya yadto nga pungsod sing isa ka sistema sang pagsimba nga balaan, matinlo, kag putli. Sa amo, ang pagkabalaan isa ka nagasulitsulit nga tema sang Mosaikong Kasuguan. Sa katunayan, ang mataas nga saserdote nagabutang sing bulawan nga lamina sa  atubangan sang iya turbante, diin makita ini sang tanan nga nagabadlak kon may kasanag. Nasinsil sa sini ang mga tinaga nga: “Ang pagkabalaan iya ni Jehova.” (Exodo 28:36) Gani ang isa ka mataas nga talaksan sang katinlo kag kaputli magapakilala sang ila pagsimba kag, sa pagkamatuod, sang ila dalanon sang pagkabuhi. Si Jehova nagsiling sa ila: “Magpakabalaan kamo, kay ako si Jehova nga inyo Dios balaan.” (Levitico 19:2) Tubtob nagakabuhi ang mga Israelinhon suno sa laygay sang Dios nga posible para sa di-himpit nga mga tawo, sila balaan sa isa ka relatibo nga kahulugan.

10. Kon tuhoy sa pagkabalaan, ano ang pagkatuhay sang dumaan nga Israel kag sang mga pungsod sa palibot nila?

¹⁰ Ini nga pagpadaku sa pagkabalaan tuhay gid sa pagsimba sang mga pungsod sa palibot sang Israel. Ining pagano nga mga pungsod nagsimba sa mga dios nga ang ila pagluntad isa ka butig kag pakunokuno, mga dios nga ginlaragway subong masingki, makagod, kag imoral. Sila indi balaan sa tanan nga bahin. Ang pagsimba sa sini nga mga dios naghimo sa mga tawo nga indi balaan. Sa amo, ginpaandaman ni Jehova ang iya mga alagad nga magpain sila gikan sa paganong mga sumilimba kag sa ila nadagtaan nga relihioso nga mga buhat.—Levitico 18:24-28; 1 Hari 11:1, 2.

11. Paano ang pagkabalaan sang langitnon nga organisasyon ni Jehova dayag sa (a) mga anghel? (b) mga serafin? (c) kay Jesus?

¹¹ Bisan sa idalom sang labing maayo nga kahimtangan, masagir-om lamang nga banaag sang pagkabalaan sang langitnon nga organisasyon sang Dios ang mahatag sang pinili nga pungsod ni Jehova, ang dumaan nga Israel. Ang minilyon sang espiritu nga mga tinuga nga nagaalagad sing matutom sa Dios ginapatuhuyan subong iya “balaan nga mga linaksa.” (Deuteronomio 33:2; Judas 14) Himpit nga ginapabanaag nila ang masanag kag putli nga katahom sang pagkabalaan sang Dios. Kag dumduma ang mga serafin nga nakita ni Isaias sa iya palanan-awon. Ang kaundan sang ila ambahanon nagapahangop nga ining gamhanan nga espiritu nga mga tinuga nagatungod sing isa ka importante nga papel sa pagpahayag sang pagkabalaan ni Jehova sa bug-os nga uniberso. Apang, ang isa ka espiritu nga persona labaw sa sini tanan—ang bugtong nga Anak sang Dios. Si Jesus amo ang pinakadaku nga banaag sang pagkabalaan ni Jehova.  Husto gid nga sia nakilala subong “ang Balaan sang Dios.”—Juan 6:68, 69.

12, 13. (a) Ngaa ang ngalan sang Dios nagakaigo nga ginalaragway subong balaan? (b) Ngaa dapat pakabalaanon ang ngalan sang Dios?

¹² Ano naman ang masiling sa ngalan sang Dios? Subong sang nahangpan naton sa Kapitulo 1, ini nga ngalan indi titulo lamang ukon etikita. Ginarepresentar sini si Jehova nga Dios, lakip ang tanan niya nga kinaiya. Busa, ginasugiran kita sang Biblia nga ang iya “ngalan balaan.” (Isaias 57:15) Ginpatuman sang Mosaikong Kasuguan ang silot nga kamatayon sa pagpasipala sa ngalan sang Dios. (Levitico 24:16) Kag talupangda kon ano ang ginsiling ni Jesus nga unahon sa pangamuyo: “Amay namon nga yara sa mga langit, pakabalaanon ang imo ngalan.” (Mateo 6:9) Ang pagpakabalaan sa isa ka butang nagakahulugan sing pagpain sa sini subong sagrado kag pagtahod sa sini, pagtamod sa sini subong balaan. Apang ngaa ang butang nga duna nga putli subong sang ngalan sang Dios dapat pa pakabalaanon?

¹³ Ang ngalan sang Dios ginmulay, gindagtaan sing kabutigan kag pasipala. Sa Eden, nagbinutig si Satanas tuhoy kay Jehova kag ginpahangop niya nga Sia isa ka di-matarong nga Soberano. (Genesis 3:1-5) Sugod sadto, ginpat-od ni Satanas—ang manuggahom sining di-balaan nga kalibutan—nga magdamo ang kabutigan tuhoy sa Dios. (Juan 8:44; 12:31; Bugna 12:9) Ginlaragway sang mga relihion ang Dios subong mapiguson, wala nagasapak, ukon mapintas. Nangangkon sila nga ginasakdag niya sila sa ila uhaw sa dugo nga mga inaway. Ang kadungganan sa dalayawon nga mga buhat sang pagpanuga sang Dios masami nga ginhatag sa natabuan lamang nga hitabo, ukon ebolusyon. Huo, ang ngalan sang Dios mapintas nga ginpakalain. Dapat ini pakabalaanon; dapat ipasag-uli ang himaya nga nagakabagay sa sini. Ginakalangkagan naton ang pagpakabalaan sa iya ngalan kag ang pagbindikar sa iya pagkasoberano, kag nalipay kita sa pagtungod sing bisan ano nga bahin sa sining dungganon nga katuyuan.

14. Ngaa ginatawag ang espritu sang Dios nga balaan, kag ngaa tuman ka serioso ang pagpasipala sa balaan nga espiritu?

¹⁴ May yara pa isa ka butang nga naangot kay Jehova nga halos  pirme ginatawag nga balaan—ang iya espiritu, ukon aktibo nga kusog. (Genesis 1:2) Ginagamit ni Jehova ining labing mabaskog nga kusog sa paghimo sang iya mga katuyuan. Ang tanan nga ginahimo sang Dios, ginahimo niya sa isa ka balaan, putli, kag matinlo nga paagi, gani nagakaigo nga ang iya aktibo nga kusog gintawag nga balaan nga espiritu, ukon espiritu sang pagkabalaan. (Lucas 11:13; Roma 1:4) Ang pagpasipala sa balaan nga espiritu, nga nagadalahig sing hungod nga pagpamatok sa mga katuyuan ni Jehova, isa ka indi mapatawad nga sala.—Marcos 3:29.

15. Ngaa ang pagpakita sing diosnon nga kahadlok isa ka nagakaigo nga reaksion sa pagkabalaan ni Jehova, kag ano ang nadalahig sa sini nga kahadlok?

¹⁵ Gani, indi mabudlay hangpon, kon ngaa ginaangot sang Biblia ang pagkabalaan sang Dios kag ang diosnon nga kahadlok sang tawo. Halimbawa, ang Salmo 99:3 mabasa: “Magdayaw sila sa imo ngalan. Daku kag makahaladlok, balaan ini.” Apang, ini nga kahadlok indi makahalalit nga kahadlok. Sa baylo, isa ini ka hanuot nga pagbatyag sing masimbahon nga pagkapunaw, isa ka nagapadungog gid nga sahi sang pagtahod. Nagakaigo nga batyagon ini, kay ang pagkabalaan sang Dios labaw gid sa aton. Nagasanaaw ini sa katinlo kag mahimayaon ini. Apang, indi kita dapat mag-isol sa sini. Sa baylo, ang nagakaigo nga pagtamod sa pagkabalaan sang Dios labi pa nga magapasuod sa aton sa iya. Ngaa?

16. (a) Paano ang pagkabalaan naangot sa katahom? Maghatag sing halimbawa. (b) Paano ang mga paglaragway kay Jehova sa palanan-awon nagapadaku sang katinlo, kaputli, kag kapawa?

¹⁶ Una, ginaangot sang Biblia ang pagkabalaan sa katahom. Sa Isaias 63:15, ang langit ginalaragway subong iya sang Dios “halangdon nga puluy-an sang pagkabalaan kag katahom.” Ang katahom nagaganyat sa aton. Halimbawa, tan-awa ang laragway sa pahina 33. Wala ka bala naganyat sa sina nga danyag? Ano ang makagalanyat gid sa sini? Talupangda kon daw ano ka putli ang tubig tulukon. Bisan gani ang hangin pat-od nga matinlo, kay ang langit asul kag ang kapawa daw nagainggat. Karon, kon bag-uhon ini nga danyag—ang sapa nabarahan sang mga basura, ang mga  kahoy kag mga bato ginkuriskurisan sing mga graffiti, ang hangin mahigko bangod sang maitom nga panganod—indi na kita maganyat sa sini; magaisol kita. Kinaugali nga ginaangot naton ang katahom sa katinlo, kaputli, kag kapawa. Magamit man ining mga tinaga sa paglaragway sa pagkabalaan ni Jehova. Indi katingalahan nga nalingaw kita sa mga paglaragway kay Jehova sa palanan-awon! Nagasilak sa kasanag, nagaidlak subong sang huluyason nga mga bato, nagadabdab kaangay sang kalayo ukon sang pinakapuro kag pinakamainggat nga hamili nga mga metal—subong sini ang katahom sang aton balaan nga Dios—Ezequiel 1:25-28; Bugna 4:2, 3.

17, 18. (a) Paano si Isaias naapektuhan sang iya palanan-awon sang primero? (b) Paano gingamit ni Jehova ang isa ka serafin agod paumpawan si Isaias, kag ano ang kahulugan sang ginhimo sang serafin?

¹⁷ Apang, magabatyag bala kita sing pagkakubos kon ipaanggid sa pagkabalaan sang Dios? Ang sabat, sa pagkamatuod, huo. Kay man, kubos gid man kita kay Jehova—kag kulang pa gani ini kon hambalon. Dapat bala kita magpalayo sa iya bangod sang aton pagkahibalo sini? Binagbinaga ang reaksion ni Isaias sang mabatian niya ang mga serafin nga nagapahayag sang pagkabalaan ni Jehova. “Kag ako nagsiling: ‘Kailo ako! Kay daw subong nga ginpahipos ako, bangod tawo ako nga may di-matinlo nga mga bibig, kag sa tunga sang katawhan nga may di-matinlo nga mga bibig nagapuyo ako; kay ang akon mga mata nakakita sa Hari mismo, si Jehova sang mga kasuldadusan!’ ” (Isaias 6:5) Huo, ang walay latid nga pagkabalaan ni Jehova nagpahanumdom kay Isaias kon daw ano ka makasasala kag di-himpit sia. Sang primero, nangluya ining matutom nga tawo. Apang, wala sia ginpabay-an ni Jehova sa sini nga kahimtangan.

¹⁸ Ginpaumpawan gilayon sang isa ka serafin ang manalagna. Paano? Naglupad ang gamhanan nga espiritu sa halaran, nagkuha sing uling sa sini, kag ginduot ang uling sa mga bibig ni Isaias. Mahimo nga daw masakit ini sa baylo nga makapaumpaw. Apang, dumduma, nga isa ini ka palanan-awon, nga puno sing simbuliko nga kahulugan. Si Isaias, isa ka matutom nga Judiyo, nakahibalo gid nga ang mga halad ginadulot adlaw-adlaw sa halaran sang templo subong katumbasan para sa mga sala. Kag  mahigugmaon nga ginpahanumdom sang serafin ang manalagna nga bisan pa di-himpit sia, may “di-matinlo nga mga bibig,” makatigayon gihapon sia sing isa ka matinlo nga panindugan sa atubangan sang Dios. * Handa si Jehova nga tamdon ang isa ka di-himpit kag makasasala nga tawo subong balaan—sa di-magkubos sa isa ka relatibo nga kahulugan.—Isaias 6:6, 7.

19. Paano posible nga mangin balaan kita sa isa ka relatibo nga kahulugan, bisan pa di-himpit kita?

¹⁹ Amo man sa karon. Ang tanan nga halad nga gindulot sa halaran sa Jerusalem mga landong lamang sang butang nga daku pa—ang isa ka himpit nga halad, nga gindulot ni Jesucristo sang 33 C.E. (Hebreo 9:11-14) Kon maghinulsol gid kita sa aton mga sala, tadlungon ang aton sayop nga dalanon, kag magtuo sa sini nga halad, patawaron kita. (1 Juan 2:2) Kita man makatigayon sing isa ka matinlo nga panindugan sa atubangan sang Dios. Sa amo, ginapahanumdom kita ni apostol Pedro: “Nasulat na: ‘Magpakabalaan kamo, kay balaan ako.’ ” (1 Pedro 1:16) Talupangda nga si Jehova wala magsiling nga dapat kita mangin subong ka balaan sa  iya. Wala gid sia nagapaabot sang imposible sa aton. (Salmo 103:13, 14) Sa baylo, ginasilingan kita ni Jehova nga mangin balaan bangod balaan sia. “Subong mga anak nga hinigugma,” nagatinguha kita nga ilugon sia tubtob sa labi nga masarangan naton subong di-himpit nga mga tawo. (Efeso 5:1) Gani ang pagdangat sa pagkabalaan isa ka nagapadayon nga proseso. Samtang nagauswag kita sa espirituwal, nagapanikasog kita sa ‘pagpahimpit sang pagkabalaan’ sa adlaw-adlaw.—2 Corinto 7:1.

20. (a) Ngaa importante ang mahangpan naton nga mahimo kita mangin matinlo sa mga mata sang aton balaan nga Dios? (b) Paano naapektuhan si Isaias sang mahibaluan niya nga ang iya mga sala natumbasan na?

²⁰ Ginahigugma ni Jehova ang matadlong kag putli. Ginadumtan niya ang sala. (Habacuc 1:13) Apang wala niya kita ginadumtan. Tubtob ginatamod naton ang sala kaangay sang iya pagtamod—ginadumtan ang malaut, ginahigugma ang maayo—kag nagapanikasog nga sundon ang himpit nga mga tikang ni Cristo Jesus, ginapatawad ni Jehova ang aton mga sala. (Amos 5:15; 1 Pedro 2:21) Kon mahangpan naton nga mahimo kita mangin matinlo sa mga mata sang aton balaan nga Dios, daku ang mga epekto sini. Dumduma, ang pagkabalaan ni Jehova nagpahanumdom sang primero kay Isaias sang iya mismo pagkadimatinlo. Sia nagtuaw: “Kailo ako!” Apang sang mahangpan na niya nga ang iya mga sala natumbasan na, nagbag-o ang iya pagtamod. Sang mangabay si Jehova sing isa ka boluntaryo para sa isa ka hilikuton, nagsabat gilayon si Isaias, bisan wala pa gani niya mahibaluan kon ano ang iya himuon. Sia nagtuaw: “Yari ako! Ipadala ako.”—Isaias 6:5-8.

21. Ano ang sadsaran sang aton pagsalig nga mahimo naton mapalambo ang kinaiya nga pagkabalaan?

²¹ Gintuga kita sa dagway sang balaan nga Dios, kag ginhatagan kita sing moral nga mga kinaiya kag sing ikasarang para sa espirituwalidad. (Genesis 1:26) May potensial para sa pagkabalaan sa sulod naton tanan. Samtang padayon nga ginapalambo naton ang pagkabalaan, malipay si Jehova sa pagbulig sa aton. Samtang ginahimo ini, labi pa kita nga magasuod sa aton balaan nga Dios. Dugang pa, samtang ginabinagbinag naton ang mga kinaiya ni Jehova sa masunod nga mga kapitulo, makita naton nga may yara madamo kag daku gid nga mga rason nga magsuod kita sa iya!