1, 2. Unsang katingalahang mga butang ang nakita ni Elias sa iyang kinabuhi, apan unsang katingalahang mga hitabo ang iyang nasaksihan sa langob sa Bukid sa Horeb?

 SI Elias nakakita nag katingalahang mga butang sa nangagi. Nakakita siyag mga uwak nga nagdalag pagkaon kaniya kaduha sa usa ka adlaw samtang nagtagotago siya. Nakakita siyag duha ka banga sa harina ug lana nga wala gyod mahurot sa taas nga panahong naay gutom. Nakakita pod siyag kalayo nga nahulog gikan sa langit ingong tubag sa iyang pag-ampo. (1 Hari, kapitulo 17, 18) Pero naay nakita si Elias nga labaw pa niana.

² Samtang nagtindog siya sa baba sa usa ka langob sa Bukid sa Horeb, nakakita siyag sunodsunod nga katingalahang mga hitabo. Una, mihuros ang kusog kaayong hangin maong napikas ang kabukiran ug nabuak ang dagkong bato. Sunod dihay kusog kaayong linog. Dayon dihay kalayo nga nagkaanam ka duol, ug lagmit nabati ni Elias ang grabeng kainit niini.—1 Hari 19:8-12.

3. Unsang hiyas sa Diyos ang nakita ni Elias, ug asa pa nato makita kini nga hiyas?

³ Kadtong tanang nagkalainlaing mga hitabo nga nakita ni Elias maoy pagpasundayag sa dakong gahom ni Jehova nga Diyos. Dili kinahanglan nga makakita tag milagro aron masabtan nga ang Diyos nakabaton niining hiyasa. Makita ni nato bisag asa. Ang Bibliya nag-ingon nga ang tanang kalalangan nagpamatuod sa “walay kataposang gahom ug pagka-Diyos” ni Jehova. (Roma 1:20) Hunahunaa lang ang kilat ug dalugdog panahon  sa bagyo, ang kanindot sa usa ka dakong busay, ug ang daghan kaayong bituon sa kalangitan. Kining tanan pamatuod kon unsa ka gamhanan ang Diyos! Pero pipila lang ka tawo karon ang miila sa gahom sa Diyos, ug wala sila kasabot kon unsay angayng epekto niini kanila. Sa mosunod nga mga kapitulo, atong hisgotan ang maong hiyas ni Jehova ug atong makat-onan ang daghang rason kon nganong kini makapasuod nato kaniya.

4, 5. (a) Unsay giingon sa Bibliya bahin sa ngalan ni Jehova? (b) Nganong haom nga gipili ni Jehova ang torong baka sa pagsimbolo sa iyang gahom?

⁴ Walay makatupong sa gahom ni Jehova. Ang Jeremias 10:6 nag-ingon: “Walay sama nimo, Oh Jehova. Ikaw halangdon, ug ang imong ngalan dungganon ug gamhanan.” Matikdi nga ang Bibliya nag-ingon nga ang ngalan ni Jehova dungganon ug gamhanan. Hinumdomi, kining ngalana nagkahulogang “Iyang Ipahinabo nga Mahimong.” Nganong makahimo si Jehova sa paglalang sa tanang butang nga gusto niya ug sa pagpahinabo nga mahimo siyang bisan unsa? Ang usa ka rason mao ang iyang gahom. Oo, walay limitasyon ang gahom ni Jehova sa pagtuman sa iyang kabubut-on. Usa na sa iyang hinungdanong mga hiyas.

⁵ Kay dili nato bug-os masabtan ang iyang gahom, migamit si Jehova ug mga ilustrasyon sa pagtabang kanato. Sumala sa atong nakita, gigamit niya ang torong baka sa pagsimbolo sa iyang gahom. (Ezequiel 1:4-10) Haom kana nga pagpili, kay bisan ang binuhing torong baka dako kaayo ug kusgan. Ang mga tawo sa Palestina  sa kapanahonan sa Bibliya panagsa rang makakitag mas kusgan pa ana nga hayop. Apan kabalo sila nga naay mas kusgan pa nga klase sa torong baka—ang auroch, ihalas nga torong baka nga napuo na. (Job 39:9-12) Ang Romanong magmamando nga si Julius Caesar miingon nga ang maong toro halos parehas ka dako sa elepante. “Talagsaon ang ilang kusog,” siya misulat, “ug talagsaon ang ilang katulin.” Mobati seguro ta nga gamay ug huyang kon motindog ta tapad niini nga hayop.

6. Nganong si Jehova lang ang gitawag nga “Labing Gamhanan”?

⁶ Sa susama, ang tawo gamay kaayo ug huyang kon itandi kang Jehova, ang Diyos nga Tinubdan sa gahom. Alang kaniya, bisan ang gamhanang mga nasod sama lang sa nipis nga abog sa timbangan. (Isaias 40:15) Si Jehova lahi kay sa bisan unsang linalang kay ang iyang gahom walay limitasyon, maong siya lang ang gitawag nga “Labing Gamhanan.” a (Pinadayag 15:3) Si Jehova dunay “dako kaayong kusog ug . . . makapahinganghang gahom.” (Isaias 40:26) Siya gamhanan kaayo ug dili mahurot ang iyang gahom. Ang iyang gahom wala magdepende sa bisan unsa o bisan kinsa, kay “ang kusog iya sa Diyos.” (Salmo 62:11) Pero giunsa man paggamit ni Jehova ang iyang gahom?

7. Unsa ang balaang espiritu ni Jehova, ug unsay gipasabot sa orihinal nga mga pulong nga gihubad ug “espiritu”?

⁷ Dili mahurot ang balaang espiritu nga naggikan kang Jehova. Kini maoy gahom sa Diyos nga nagalihok. Sa  pagkatinuod, ang Genesis 1:2 nagtumong niini ingong “aktibong puwersa” sa Diyos. Ang orihinal nga Hebreohanon ug Gregong mga pulong nga gihubad “espiritu” diha sa ubang konteksto mahubad nga “hangin,” “gininhawa,” ug “huros sa hangin.” Sumala sa mga lexicographer, ang maong mga pulong diha sa orihinal nga pinulongan nagpasabot sa dili makitang puwersa nga nagalihok. Sama sa hangin, ang espiritu sa Diyos dili nato makita, pero makita ug mabati nato ang epekto niini.

8. Sa Bibliya, sa unsa gipakasama ang balaang espiritu, ug nganong haom ang maong mga pagtandi?

⁸ Gamiton ni Jehova ang iyang balaang espiritu sa bisan unsang paagi aron mahimo ang iyang gusto. Busa diha sa Bibliya ang espiritu sa Diyos gipakasama sa iyang “tudlo,” “kusgang kamot,” o “gamhanang bukton.” (Lucas 11:20, footnote; Salmo 8:3; 136:12) Sama nga gamiton sa usa ka tawo ang iyang kamot sa pagbuhat sa nagkadaiyang buluhaton nga nagkinahanglag kusog o kahanas, gamiton sa Diyos ang iyang espiritu sa pagtuman sa bisan unsang katuyoan—sama sa paglalang sa gamay kaayong atom o pagbahin sa Pulang Dagat o sa paghatag ug katakos sa mga Kristohanon sa unang siglo nga makasultig lainlaing pinulongan.

9. Unsa ka dako ang gahom sa pagmando ni Jehova?

⁹ Si Jehova naggamit sab sa iyang gahom pinaagi sa iyang awtoridad ingong Soberano sa Uniberso. Imadyina nga naa kay milyonmilyon nga intelihenteng sakop nga andam mobuhat sa imong sugo. Ingon ana ang gahom sa pagmando ni Jehova. Siya naay tawhanong mga alagad nga sagad gipakasamag kasundalohan. (Salmo 110:3) Pero ang tawo huyang kon itandi sa anghel.  Pananglitan, dihang ang kasundalohan sa Asirya miatake sa katawhan sa Diyos, usa ra ka anghel ang mipatayg 185,000 ka sundalo sa usa ka gabii! (2 Hari 19:35) Ang mga anghel sa Diyos “gamhanan kaayo.”—Salmo 103:19, 20.

10. (a) Nganong ang Labing Gamhanan gitawag nga Jehova sa mga panon? (b) Kinsa ang labing gamhanan sa tanang linalang ni Jehova?

¹⁰ Unsa ka daghan ang mga anghel? Si propetang Daniel nakakitag panan-awon sa langit diin ang kapig 100 ka milyong espiritung mga linalang nagtindog atubangan sa trono ni Jehova, apan walay timailhan nga iyang nakita ang tanang anghel. (Daniel 7:10) Busa posibleng dunay ginatos ka milyong anghel, maong ang Diyos gitawag nga Jehova sa mga panon. Kining tituloha nagpakita sa iyang gamhanang katungdanan ingong Komandante sa dako kaayo ug organisadong grupo sa gamhanang mga anghel. Ibabaw niining espiritung mga linalang, iyang gibutang ang usa nga magdumala kanilang tanan, ang iyang minahal nga Anak, “ang panganay sa tanang kalalangan.” (Colosas 1:15) Ingong arkanghel—pangulo sa tanang anghel, serapin, ug kerubin—si Jesus mao ang labing gamhanan sa tanang linalang ni Jehova.

11, 12. (a) Sa unsang mga paagi nga ang pulong sa Diyos gamhanan? (b) Giunsa pagpamatuod ni Jesus nga gamhanan si Jehova?

¹¹ Si Jehova aduna pay laing paagi sa paggamit ug gahom. Ang Hebreohanon 4:12 nag-ingon: “Ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanan.” Nakamatikod ba ka sa talagsaong gahom sa pulong, o mensahe, sa Diyos nga naa sa Bibliya? Kini makahatag natog kusog, makapalig-on sa atong pagtuo, ug makatabang nato sa paghimog dagkong kausaban. Si apostol Pablo nagpasidaan  sa iyang mga isigkamagtutuo batok sa mga tawo nga imoral kaayo. Siya miingon pod: “Gani ingon niana ang pipila kaninyo kaniadto.” (1 Corinto 6:9-11) Oo, “ang pulong sa Diyos” nahimong gamhanan diha nila ug nakatabang nila nga magbag-o.

¹² Gamhanan kaayo si Jehova ug ang iyang paggamit sa iyang gahom maayo kaayo maong walay makapugong niya. Si Jesus miingon: “Sa Diyos ang tanang butang posible.” (Mateo 19:26) Unsay gigamitan ni Jehova sa iyang gahom?

13, 14. (a) Nganong makaingon ta nga si Jehova dili lang tinubdan sa gahom? (b) Sa unsang mga paagi gamiton ni Jehova ang iyang gahom?

¹³ Ang espiritu ni Jehova labaw kaayo kay sa bisan unsang pisikal nga puwersa; ug si Jehova dili lang tinubdan sa gahom. Siya maoy Diyos nga may personalidad, ug kontrolado niya ang iyang gahom. Apan unsay magpalihok niya sa paggamit niini?

¹⁴ Sa ato unyang mahibaloan, gamiton sa Diyos ang iyang gahom sa paglalang, paglaglag, pagpanalipod, ug pagpasig-uli—sa ato pa, sa pagbuhat sa bisan unsa nga uyon sa iyang katuyoan. (Isaias 46:10) Sa pipila ka kahimtang, gamiton ni Jehova ang iyang gahom sa pagpadayag sa iyang personalidad ug mga sukdanan. Labaw sa tanan, iyang gamiton ang iyang gahom sa pagtuman sa iyang kabubut-on—pagbalaan sa iyang ngalan pinaagi sa Mesiyanikong Gingharian, nga magpakita nga ang iyang paagi sa pagmando maoy pinakamaayo. Wala gyoy makapugong niya sa pagtuman sa iyang katuyoan.

15. Sa unsang paagi gamiton ni Jehova ang iyang gahom para sa iyang mga alagad, ug sa unsang paagi gihimo niya ni kang Elias?

 ¹⁵ Gamiton sab ni Jehova ang iyang gahom aron tabangan ang matag usa kanato. Matikdi ang giingon sa 2 Cronicas 16:9: “Ang mga mata ni Jehova nagalibotlibot sa tibuok yuta aron ipakita ang iyang kusog alang niadtong kansang kasingkasing bug-os alang kaniya.” Ang kasinatian ni Elias, nga gihisgotan sa sinugdan, maoy usa ka pananglitan. Nganong gipakita ni Jehova kaniya ang Iyang gahom? Ang daotang rayna nga si Jezebel nanumpa nga ipapatay si Elias. Ang propeta miikyas alang sa iyang kinabuhi. Mibati siya nga nag-inusara, nahadlok, ug naluya—nga samag kawang ang iyang tanang kahago. Sa paghupay kang Elias, gipahinumdoman siya ni Jehova kon unsa Siya ka gamhanan. Ang hangin, linog, ug kalayo nagpakita nga ang Labing Gamhanang Persona sa uniberso nag-uban kang Elias. Unsay iyang kahadlokan kang Jezebel, nga ang Labing Gamhanang Diyos dapig man kaniya?—1 Hari 19:1-12. b

16. Nganong mahupayan ta sa pagpamalandong sa dakong gahom ni Jehova?

¹⁶ Bisan pag dili himoon ni Jehova ang maong milagro karon, siya wala mausab sukad sa adlaw ni Elias. (1 Corinto 13:8) Gusto kaayo niyang gamiton ang iyang gahom alang niadtong nahigugma kaniya. Bisag nagpuyo siya sa langit, dili siya layo kanato. Walay limitasyon ang iyang gahom, busa ang distansiya dili babag. Gani “si Jehova duol sa tanang nagatawag kaniya.” (Salmo  145:18) Dihay higayon nga si propetang Daniel nangayog tabang kang Jehova, ug usa ka anghel ang mitungha sa wala pa siya mahuman ug ampo! (Daniel 9:20-23) Walay makapugong kang Jehova sa pagtabang ug pagpalig-on niadtong iyang gihigugma.—Salmo 118:6.

17. Unsa nga kahadlok ang angay natong bation tungod sa gahom ni Jehova, pero unsa nga kahadlok ang dili nato angayng bation?

¹⁷ Angay ba tang mahadlok sa Diyos tungod sa iyang gahom? Motubag gyod tag oo ug dili. Oo, kay kinahanglan nga naa tay dakong pagtahod sa Diyos sumala sa ato nang nahisgotan sa miaging kapitulo. Ang Bibliya nag-ingon nga ang maong kahadlok, o dakong pagtahod “maoy sinugdanan sa kaalam.” (Salmo 111:10) Pero motubag sab tag dili, kay ang gahom sa Diyos dili rason nga mahadlok ta niya o mahadlok nga makigsuod niya.

18. (a) Nganong daghan ang dili mosalig sa mga tawong naay gahom? (b) Giunsa nato pagkahibalo nga si Jehova dili gyod mohimog daotan tungod sa iyang gahom?

¹⁸ Niadtong 1887, ang historyanong si Lord Acton miingon nga kon dakog gahom ang usa ka tawo, mas dako pod ang kapeligrohan nga abusohan niya kini. Daghan pod ang nagsulti ani kay nakita tingali sa mga tawo nga tinuod gyod ni. Ang dili hingpit nga mga tawo kasagarang moabuso sa gahom, ug napamatud-an ni sa dagan sa kasaysayan. (Ecclesiastes 4:1; 8:9) Tungod niini, daghan ang dili mosalig sa mga tawong may gahom ug magpalayo kanila. Sa laing bahin, si Jehova mas labaw ug gahom. Pero nakapahimo ba ni niya nga daotan? Wala! Sumala sa atong nahisgotan, siya balaan ug  dili gyod mohimog daotan. Si Jehova lahi sa dili hingpit nga mga tawong may gahom niining daotang kalibotan. Siya dili gyod mag-abusar sa iyang gahom.

19, 20. (a) Uyon sa unsang ubang hiyas ni Jehova nga siya magpasundayag kanunay sa iyang gahom, ug nganong makasalig ta niini? (b) Unsaon nimo pag-ilustrar ang pagpugong sa kaugalingon ni Jehova, ug nganong makapasuod ni nimo kaniya?

¹⁹ Hinumdomi nga ang gahom dili lang mao ang hiyas ni Jehova. Tun-an pa nato ang iyang hustisya, kaalam, ug gugma. Pero dili nato angayng hunahunaon nga usa lang ka hiyas ang iyang ipakita sa usa ka panahon. Atong makita sa mosunod nga mga kapitulo nga si Jehova kanunayng magpakita sa iyang gahom uyon sa iyang hustisya, kaalam, ug gugma. Pamalandonga ang usa pa ka hiyas sa Diyos, nga panagsa rang makita diha sa mga magmamando—ang pagpugong sa kaugalingon.

²⁰ Imadyina nga makahibalag kag dako kaayong tawo nga kusgan kaayo. Sa primero, tingali mahadlok ka niya. Pero sa ngadtongadto namatikdan nimo nga siya malumo. Siya andam ug gusto gyong mogamit sa iyang gahom sa pagtabang ug pagpanalipod sa mga tawo, ilabina ang mga huyang ug walay proteksiyon. Dili gyod niya gamiton ang iyang kusog sa paghimog daotan. Sa dihang gibutangbutangan siya, nagpabilin siyang kalmado, lig-on, ug buotan. Tingali maghunahuna ka kon kaya ba nimong ipakita ang samang kalumo ug pagpugong, ilabina kon parehas ka niya ka kusgan! Samtang imong mailhan ang maong tawo, mas ganahan kang makigsuod niya. Mas daghan tag katarongan nga makigsuod sa Labing Gamhanan nga si Jehova. Tagda ang tibuok teksto nga maoy gibasehan sa ulohan niini nga kapitulo: “Si Jehova dili daling masuko ug gamhanan  kaayo.” (Nahum 1:3) Dili siya basta mogamit sa iyang gahom batok sa mga tawo, bisan sa mga daotan. Siya malumo ug buotan. Siya napamatud-ang “dili daling masuko” bisan pag daghan ang gihimo sa mga tawo nga makapasuko niya.—Salmo 78:37-41.

21. Nganong si Jehova dili mopugos sa mga tawo nga buhaton ang iyang kabubut-on, ug unsay gitudlo niini kanato bahin kaniya?

²¹ Pamalandonga ang laing paagi nga gipakita ni Jehova ang iyang pagpugong sa kaugalingon. Kon gamhanan kaayo ka, matental kaha ka nga pugson ang uban sa pagbuhat sa imong gusto? Si Jehova, bisag gamhanan kaayo, dili mopugos sa mga tawo nga moalagad kaniya. Bisan pag ang pag-alagad sa Diyos mao lang ang paagi nga mabatonan nato ang kinabuhing walay kataposan, si Jehova dili mopugos nato nga moalagad niya. Hinuon, gitugotan niya ang matag indibiduwal nga mopili kon moalagad ba siya o dili. Iyang gisulti ang resulta sa dili maalamong mga pagpili ug ang panalangin sa  maayong mga pagpili. Pero ang pagpili iyang gitugyan kanato. (Deuteronomio 30:19, 20) Dili gusto ni Jehova nga ang mga tawo mag-alagad lang niya kay napugos o nahadlok sa iyang pagkagamhanan. Siya mangita niadtong gustong moalagad niya kay gihigugma nila siya.—2 Corinto 9:7.

22, 23. (a) Unsay nagpakita nga si Jehova malipay sa paghatag ug awtoridad o kusog sa uban? (b) Unsay atong hisgotan sa sunod nga kapitulo?

²² Susihon nato ang usa pa ka rason kon nganong dili ta angayng mahadlok sa Diyos nga Labing Gamhanan. Ang mga tawong naay awtoridad mahadlok nga mohatag ug awtoridad sa uban. Pero si Jehova malipay nga mohatag ug awtoridad sa iyang maunongong mga magsisimba. Siya modelegar ug dakong awtoridad sa uban, sama sa iyang Anak. (Mateo 28:18) Si Jehova mohatag sab ug gahom o kusog sa iyang mga alagad. Ang Bibliya nag-ingon: “Imo, Oh Jehova, ang kabantog ug ang gahom ug ang katahom ug ang himaya ug ang kahalangdon, kay imo ang tanang butang sa langit ug sa yuta. . . . Anaa sa imong kamot ang gahom ug ang pagkagamhanan, ug ang imong kamot makahimo sa pagtuboy ug sa paghatag ug kusog sa tanan.”—1 Cronicas 29:11, 12.

²³ Oo, si Jehova malipay nga mohatag nimog kusog. Siya mohatag ganig “gahom nga labaw sa kasarangan” niadtong buot moalagad kaniya. (2 Corinto 4:7) Dili ba ganahan kang makigsuod sa maong gamhanang Diyos, nga mogamit sa iyang gahom sa malumo ug mahigugmaong paagi? Sa sunod nga kapitulo, atong hisgotan kon giunsa paggamit ni Jehova ang iyang gahom sa paglalang.