4-تاراۋ
«ەحوبانىڭ قۇدىرەتى كۇشتى»
1، 2. ٸلياس ومىرىندە قانداي جايتتاردى كورگەن، ٴبىراق حوريب تاۋىنداعى ۇڭگىردە تۇرىپ قانداي اسا اسەرلى جايتتاردىڭ كۋاسى بولدى؟
ٸلياس بۇرىن دا تاڭعاجايىپ جايتتاردى كورگەن: جاسىرىنىپ جۇرگەنىندە، كۇنىنە ەكى رەت قارعالار وعان تاماق اكەلىپ بەرىپ تۇردى؛ ۇزاققا سوزىلعان اشتىق كەزىندە ىدىستاعى ۇن مەن ماي ەش سارقىلمادى؛ دۇعاسىنا جاۋاپ رەتىندە كوكتەن وت ٴتۇستى (پاتشالىقتار 3-جازبا 17، 18-تاراۋلار). سويتكەنمەن دە كەلەسىدەي جايتتى ٸلياس ەشقاشان كورگەن ەمەس ەدى.
2 ٸلياس حوريب تاۋىندا ۇڭگىردىڭ اۋزىندا تۇرىپ، اسا اسەرلى بىرقاتار جايتتىڭ كۋاسى بولدى. الدىمەن جەل تۇردى. ول گۋىلدەپ، قۇلاق تۇندىرا گۇرسىلدەسە كەرەك، ويتكەنى جەلدىڭ قاتتى بولعانى سونشالىق، تاۋلاردى شاعىپ، جارتاستاردى جارىپ، وپىرىپ تاستايدى. ودان كەيىن جەر قىرتىسىنان وراسان زور ەنەرگيا شىعارعان جەر سىلكىنىسى بولدى. سوسىن، ٶرت باستالدى. ٸلياس اينالانى الىپ كەتكەن ٶرتتىڭ ىستىق لەبىن سەزسە كەرەك (پاتشالىقتار 3-جازبا 19:8—12).
3. ٸلياس قۇدايدىڭ قانداي قاسيەتىنىڭ دالەلىن كوردى جانە بۇنى ٴبىز قايدان كورە الامىز؟
3 وسى ٴتۇرلى وقيعالارعا ورتاق ٴبىر نارسە بار: ولار ەحوبا قۇدايدىڭ قۇدىرەتتى كۇشىن پاش ەتكەن. ارينە، قۇدايدىڭ ەرەن كۇشى بار ەكەنىن ٴتۇسىنۋ ٷشىن بىزدەرگە كەرەمەتتىڭ قاجەتى جوق. ونى ونسىز دا وپ-وڭاي بايقاۋعا بولادى. كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ ‹كۇدىرەتى مەن قۇدايلىق بولمىسىن› جاراتىلىستارى دالەلدەيتىنى ايتىلعان (ريمدىكتەرگە 1:20). جارق-جۇرق ەتىپ ويناعان نايزاعاي، كۇننىڭ كۇركىرەۋى، گۇرىلدەپ قۇلاي اققان زور سارقىراما، ۇشى-قيىرى جوق جۇلدىزدى اسپان جونىندە ويلاپ كورشى! وسىنداي عاكورىنىستەردەن قۇدايدىڭ كۇشى كورىنەدى ەمەس پە؟ دەسە دە بۇگىندە ازدى-كەمدى ادام عانا قۇدايدىڭ كۇشىن شىنىمەن مويىندايدى. ال ونى دۇرىس قابىلدايتىندار ودان دا از. الايدا ەحوبانىڭ وسى قاسيەتىن تۇسىنگەنىمىز وعان جاقىنداي تۇسۋىمىزگە كوپتەگەن نەگىز بەرەدى. وسى بولىمدە ەحوبانىڭ تەڭدەسى جوق كۇشىن ەگجەي-تەگجەيلى قاراستىرامىز.
«قارا! ەحوبا ٶتىپ بارا جاتىر»
ەحوبانىڭ نەگىزگى قاسيەتتەرىنىڭ ٴبىرى
4، 5. ا) ەحوبانىڭ ەسىمى قالاي سيپاتتالعان؟ ٵ) ەحوبانىڭ كۇشىنىڭ بەينەسى رەتىندە بۇقانى تاڭداعانى نەگە ورىندى؟
4 ەحوباعا كۇشىمەن تەڭ كەلەر ەشكىم جوق. ەرەميا 10:6 دا (جد) بىلاي دەلىنگەن: «ساعان تەڭ كەلەر ەشكىم جوق، ۋا، ەحوبا. سەن ۇلىسىڭ، ٵرى ەسىمىڭنىڭ قۇدىرەتى زور». ەحوبانىڭ ەسىمى قۇدىرەتى زور دەپ سيپاتتالعانىنا كوڭىل ٴبولشى. ەسىڭدە مە، ونىڭ ەسىمى «ول بولعىزادى» دەگەندى بىلدىرەتىن ەدى عوي. نەنىڭ ارقاسىندا ەحوبا كىم بولعىسى كەلسە، سول بولادى؟ ەڭ الدىمەن، كۇشىنىڭ ارقاسىندا. ٴيا، ەحوبانىڭ ارەكەت ەتۋ، ياكي ٶز ەركىن جۇزەگە اسىرۋ، مۇمكىندىگىنە ەش توسقاۋىل جوق. مۇنداي كۇش — ونىڭ نەگىزگى قاسيەتتەرىنىڭ ٴبىرى.
5 ەحوبانىڭ كۇشى قانشالىقتى زور ەكەنىن ٴبىز ەشقاشان تولىق تۇسىنە المايمىز، سوندىقتان ول بىزگە كومەكتەسۋ ٷشىن مىسالدار قولدانادى. ٶزىمىز كورگەندەي، كۇشىنىڭ بەينەسى رەتىندە ول بۇقانى العان (ەزەكيەل 1:4—10). بۇل ورىندى دا، ويتكەنى ٷي جانۋارى رەتىندە ۇستايتىن بۇقانىڭ ٶزى زور ٵرى كۇشتى بولىپ كەلەدى. كيەلى كىتاپ جازىلىپ جاتقاندا، پالەستينادا تۇرعان ادامدار بۇقادان كۇشتى جانۋاردى سيرەك كورگەن، ٴتىپتى ەشقاشان كورمەگەن بولار. ٴبىراق ولار بۇگىندە جويىلىپ كەتكەن، اناعۇرلىم ايبارلى، جابايى بۇقا تۋر جايىندا بىلگەن (ٵيۇپ 39:9—12). بىردە ريم بيلەۋشىسى يۋلي سەزار ولاردىڭ پىلدەن ٴسال-اق كىشى بولعانىن ايتقان. ول: «[تۋردىڭ] كۇشى دە، جىلدامدىعى دا زور»،— دەپ جازعان. وسىنداي جاراتىلىستىڭ قاسىندا ٶزىڭدى قانشالىقتى كىشكەنتاي ٵرى ٵلسىز سەزىنەتىنىڭدى ويلاپ كورشى!
6. نەگە تەك ەحوبا ‹قۇدىرەتى شەكسىز جاراتقان يە› دەپ اتالادى؟
6 سول سياقتى قۇدىرەتتى قۇداي ەحوبامەن سالىستىرعاندا ادام تيتىمدەي ٵرى ٵلسىز. ول ٷشىن ٴتىپتى كۇشتى حالىقتاردىڭ ٶزى تارازىعا قونعان شاڭ ىسپەتتى (يشايا 40:15). وزگە جاراتىلىس سياقتى ەمەس، ەحوبا — شەكسىز كۇش يەسى، سوندىقتان تەك سول عانا ‹قۇدىرەتى شەكسىز جاراتقان يە› a دەپ اتالادى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 6:18). ەحوبانىڭ «قۇدىرەتى سونشا زور» (يشايا 40:26). ول — سارقىلماس كۇشتىڭ قاينار كوزى. ول سىرتتان كەلەتىن قايرات-جىگەرگە مۇقتاج ەمەس، ويتكەنى «كۇش قۇدايعا تيەسىلى» (ٴزابۋر 62:11 [61:12]، جد؛). ولاي بولسا، ەحوبا ٶز كۇشىن قالاي كورسەتەدى؟
ەحوبانىڭ كۇشىن كورسەتۋى
7. ەحوبانىڭ كيەلى رۋحى دەگەن نە جانە ٴتۇپنۇسقا تىلدەرىندە ول نەنى بىلدىرەدى؟
7 ەحوبادان كيەلى رۋح تولاسسىز كەلىپ تۇرادى. بۇل — قۇدايدىڭ ارەكەتتەگى كۇشى. سول سەبەپتى جاراتىلىس 1:2 دە (جد) ول قۇدايدىڭ «ارەكەت ەتۋشى كۇشى» دەپ اتالادى. كونە ەۆرەي جانە گرەك تىلدەرىنەن «رۋح» دەپ اۋدارىلعان ٴسوزدى، مانماتىنگە قاراي «جەل»، «تىنىس»، «لەپ» دەپ اۋدارۋعا دا بولادى. ٴتىل ماماندارىنىڭ ويىنشا، بۇل ٴسوز ٴتۇپنۇسقا تىلدەرىندە ارەكەتتەگى كوزگە كورىنبەيتىن كۇش دەگەندى بىلدىرەدى. قۇدايدىڭ رۋحى جەل سياقتى كوزىمىزگە كورىنبەيدى، ٴبىراق ونىڭ اسەرى انىق ٵرى بايقالىپ تۇرادى.
8. كيەلى كىتاپتا قۇدايدىڭ رۋحىنا قاتىستى قانداي بەينەلى سوزدەر قولدانىلادى جانە نەگە بۇل ورىندى؟
8 قۇدايدىڭ كيەلى رۋحى شەكسىز بەيىمدەلە بەرەدى. ەحوبا ونى كەز كەلگەن نيەتىن جۇزەگە اسىرۋ ٷشىن قولدانا الادى. سوندىقتان كيەلى كىتاپتا ەحوبانىڭ رۋحىنا قاتىستى قۇدايدىڭ «ساۋساعى»، «قولى»، «قۇدىرەتتى قولى» دەگەن بەينەلى سوزدەر ورىندى قولدانىلعان (مىسىردان شىعۋ 8:19، سىلتەمەگە قارا، ٴزابۋر 8:3 [8:4]، يشايا 5:25). ادام قولىمەن ٵر ٴتۇرلى كۇش سالۋدى نەمەسە شەبەرلىكتى تالاپ ەتەتىن سان الۋان جۇمىستى ىستەي الاتىنى سياقتى، قۇداي دا وتە كىشكەنتاي اتومدى جاراتۋ، قىزىل تەڭىزدى قاق ايىرۋ نەمەسە ٴبىرىنشى عاسىرداعى ماسىحشىلەرگە باسقا تىلدەردە سويلەۋگە مۇمكىندىك بەرۋ سياقتى كەز كەلگەن نيەتىن جۇزەگە اسىرۋ ٷشىن ٶز رۋحىن قولدانا الادى.
9. ەحوبانىڭ كۇشى بيلىگى ارقىلى قالاي كورىنەدى؟
9 ەحوبا ٶز كۇشىن الەمنىڭ ٵمىرشىسى رەتىندەگى بيلىگى ارقىلى دا كورسەتەدى. قول استىڭدا بۇيرىقتارىڭدى ورىنداۋدى بارىنشا قالاپ تۇرعان ميللياردتاعان سانالى تۇلعالاردىڭ بار ەكەنىن ەلەستەتە الاسىڭ با؟ ەحوبانىڭ وسىنداي بيلىگى بار. ونىڭ جازبالاردا ٴجيى جاساق نە اسكەر دەپ اتالاتىن ادامي قىزمەتشىلەرى بار (مىسىردان شىعۋ 7:4؛ ٴزابۋر 110:3 [109:3]، سىلتەمەگە قارا). الايدا پەرىشتەگە قاراعاندا، ادام ٵلسىز جاراتىلىس. اسسيريا قولى قۇداي حالقىنا قارسى كوتەرىلگەندە، جالعىز پەرىشتەنىڭ ٶزى ٴبىر ٴتۇننىڭ ىشىندە 185000 ساربازدى قىرىپ سالعان! (پاتشالىقتار 4-جازبا 19:35) قۇدايدىڭ پەرىشتەلەرىنىڭ «قۇدىرەتى كۇشتى» (ٴزابۋر 103:19، 20).
10. ا) نەگە قۇدىرەتى شەكسىز قۇداي اسكەرلەر باسشىسى ەحوبا دەپ اتالادى؟ ٵ) ەحوبانىڭ جاراتىلىستارىنىڭ ىشىندەگى ەڭ مىقتىسى كىم؟
10 قۇدايدىڭ قانشا پەرىشتەسى بار؟ دانيال پايعامبار ايان الىپ، كوكتەگى ەحوبانىڭ تاعىنىڭ الدىندا 100 ميلليوننان اسا رۋحاني جاراتىلىستاردىڭ تۇرعانىن كورگەن، ٴبىراق ەش جەردە بۇل پەرىشتەلەردىڭ تولىق سانى ەكەنى ايتىلماعان (دانيال 7:10). پەرىشتەلەردىڭ سانى جۇزدەگەن ميلليون بولۋى دا مۇمكىن. سوندىقتان قۇداي اسكەرلەر باسشىسى ەحوبا دەپ اتالادى. بۇل لاۋازىم ونىڭ كوپ ٵرى ۇيىمداسقان مىقتى پەرىشتەلەردەن تۇراتىن قولدىڭ اسكەرباسى دەگەن زور دارەجەسىنە نۇسقايدى. ول بۇكىل رۋحاني جاراتىلىستارىنىڭ ۇستىنەن ‹جاراتىلىس اتاۋلىدان بۇرىن بار بولعان› جالعىز ۇلىن باسشى ەتىپ قويعان (قولوستىقتارعا 1:15، سىلتەمەگە قارا). يسا — باس پەرىشتە رەتىندە، ياعني بۇكىل پەرىشتەلەر، سەرافيمدەر مەن كەرۋبتەردىڭ باسشىسى رەتىندە، ەحوبانىڭ جاراتىلىستارىنىڭ ىشىندەگى ەڭ مىقتىسى.
11، 12. ا) قۇداي كۇشىن قالايشا كورسەتەدى؟ ٵ) يسا ەحوبانىڭ كۇشى جايلى نە دەگەن؟
11 ەحوبا تاعى ٴبىر جولمەن كۇشىن كورسەتەدى. ەۆرەيلەرگە 4:12 دە: «قۇدايدىڭ ٴسوزى ٴتىرى، اسەرى دە كۇشتى»،— دەلىنگەن. بۇگىندە كيەلى كىتاپتا جازىلعان قۇداي ٴسوزىنىڭ، نەمەسە رۋحتىڭ جەتەلەۋىمەن جازىلعان حابارىنىڭ، كەرەمەت كۇشىن كورگەنسىڭ بە؟ بۇل ٴبىزدى نىعايتىپ، سەنىمىمىزدى بەرىك ەتىپ، ومىرىمىزدە زور وزگەرىستەر جاساۋىمىزعا كومەكتەسەدى. ەلشى پاۋىل باۋىرلاستارىن ازعىندىققا سالىنىپ كەتكەن ادامداردان ساق بولۋعا شاقىرىپ، سوسىن: «بۇرىن كەيبىرەۋلەرىڭ سونداي بولدىڭدار»،— دەپ قوستى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 6:9—11). ٴيا، «قۇداي ٴسوزى» ولاردىڭ بويلارىندا كۇشىن كورسەتىپ، وزگەرۋلەرىنە كومەكتەسكەن.
12 ەحوبانىڭ كۇشى شەكسىز زور، ٵرى ول ونى كەرەمەت ٴتيىمدى قولداناتىنى سونشالىق — وعان ەشتەڭە قارسى تۇرا المايدى. يسا: «قۇدايدىڭ قولىنان ٴبارى دە كەلەدى»،— دەگەن (ماتاي 19:26). ولاي بولسا، ەحوبا كۇشىن قانداي نيەتكە ساي قولداناتىنىن قاراستىرىپ كورەلىك.
نيەتكە ساي قولدانىلاتىن كۇش
13، 14. ا) نەگە ەحوبانى دەرەكسىز كۇش دەۋگە بولمايدى؟ ٵ) ەحوبا كۇشىن نە ٷشىن قولدانادى؟
13 ەحوبانىڭ رۋحى كەز كەلگەن فيزيكالىق ەنەرگيادان الدەقايدا زور. سونداي-اق ەحوبا دەرەكسىز كۇش نەمەسە كۇشتىڭ جاي قاينار كوزى عانا ەمەس. ول — تۇلعا، ٵرى كۇشىن تولىقتاي بيلەپ وتىرادى. ولاي بولسا، كۇشىن قولدانۋعا ونى نە تالپىندىرادى؟
14 ٶزىمىز كورەتىندەي، قۇداي ٶز كۇشىن جاراتۋ، جويۋ، قورعاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ ٷشىن — قىسقاسى، كەمەلدى نيەتىنە ساي قولدانادى (يشايا 46:10). كەيبىر جاعدايلاردا ەحوبا كۇشىن ٶز بولمىسىنىڭ ماڭىزدى قىرلارىن نەمەسە بەلگىلى نورمالارىن اشۋ ٷشىن قولدانادى. ال، ەڭ باستىسى، ول كۇشىن ٶزىنىڭ ەركىن جۇزەگە اسىرۋ ٷشىن — ٴماسىحتىڭ پاتشالىعى ارقىلى كيەلى ەسىمىن قاستەرلى ەتىپ، ونىڭ بيلىك ەتۋ جولى ەڭ جاقسى ەكەنىن كورسەتۋ — ٷشىن جۇمسايدى. ەحوبانىڭ وسى نيەتىنىڭ جۇزەگە اسۋىنا ەشتەڭە توسقاۋىل بولا المايدى.
15. ەحوبا قىزمەتشىلەرىنە قاتىستى ٶز كۇشىن قالاي قولدانادى جانە ىلياسپەن بولعان جاعدايدان بۇل قالاي كورىنەدى؟
15 سونىمەن قاتار ەحوبا كۇشىن ٴارقايسىمىزدىڭ مۇددەمىز ٷشىن قولدانادى. شەجىرەلەر 2-جازبا 16:9 دا جازىلعان سوزدەرگە كوڭىل ٴبولشى: «جاراتقان يەنىڭ كوزى — وزىنە جۇرەگىمەن بەرىلگەندەردى قولداۋ ٷشىن — كۇللى جەردى شولىپ تۇرادى». جوعارىدا اڭگىمەلەنگەن ٸلياستىڭ باسىنان وتكەن جايت وسىنىڭ ٴبىر مىسالى. نە ٷشىن ەحوبا وعان ٶز كۇشىن وسىلايشا اسا اسەرلى ەتىپ كورسەتتى؟ زالىم پاتشايىم ەزابەل ٸلياستى ولتىرەمىن دەپ انت ىشكەن بولاتىن. سودان پايعامبار جان ساۋعالاپ قاشىپ كەتەدى. ول سونشا كۇش سالعان ەڭبەگىنىڭ ٴبارى ەش كەتكەندەي سەزىنىپ، بويىن جالعىزدىق، ۇرەي بيلەپ، ۇنجىرعاسى تۇسەدى. سالى سۋعا كەتكەن قىزمەتشىسىن جۇباتۋ ٷشىن ەحوبا كۇشىنىڭ قانداي زور ەكەنىن كەرەمەت تۇردە ٸلياستىڭ ەسىنە سالادى. جەل، جەر سىلكىنىسى مەن ٶرت الەمدەگى ەڭ كۇشتى تۇلعانىڭ ٸلياستىڭ جاعىندا ەكەنىن كورسەتەدى. قۇدىرەتتى قۇدايدىڭ ٶزى وعان جاق بولسا، ول ەزابەلدەن قورقۋ كەرەك پە؟ (پاتشالىقتار 3-جازبا 19:1—12) b
16. نەگە ەحوبانىڭ زور كۇشى جايلى ويلانعانىمىز جۇبانىش بەرەدى؟
16 قازىر ەحوبا كەرەمەتتەر جاسامايدى، سويتسە دە ٸلياستىڭ زامانىنان بەرى ول وزگەرگەن جوق (قورىنتتىقتارعا 1-حات 13:8). بۇگىنگى كۇنى دە ول ٶزىن سۇيەتىندەردىڭ مۇددەسى ٷشىن كۇشىن قولدانۋدى قاتتى قالايدى. راس، قۇداي اسقاق رۋحاني الەمدە مەكەندەيدى، ٴبىراق ول بىزدەن الىس ەمەس. ونىڭ كۇشى شەكسىز، سوندىقتان قاشىقتىق وعان توسقاۋىل ەمەس. قايتا، ‹ەحوبا ٶزىن شاقىرعانداردىڭ بارلىعىنا جاقىن› (ٴزابۋر 145:18، جد؛ [144:18]). بىردە دانيال پايعامبار ەحوبادان كومەك سۇراپ جالبارىنعاندا، ول دۇعاسىن اياقتاپ بولماي-اق، الدىنا ٴبىر پەرىشتە كەلىپ تۇرا قالادى! (دانيال 9:20—23) ٶزىن سۇيەتىندەرگە كومەكتەسىپ، نىعايتۋ ٷشىن ەحوباعا ەشتەڭە كەدەرگى بولا المايدى (ٴزابۋر 118:6 [117:6]).
قۇدايدىڭ كۇشى ونى ەشكىم جۋىمايتىن، سۋىق ەتە مە؟
17. ەحوبانىڭ كۇشى بويىمىزدا قانداي قورقىنىش تۋدىرۋى كەرەك، ال قانداي قورقىنىش تۋدىرماۋى كەرەك؟
17 قۇدايدىڭ كۇشى بىزدە قورقىنىش تۋدىرۋى كەرەك پە؟ ٴيا دەۋگە دە، جوق دەۋگە دە بولادى. «ٴيا» دەيتىن سەبەبىمىز بۇل قاسيەت، الدىڭعى تاراۋدا قىسقاشا تالقىلانعانداي، قادىر تۇتۋ، تەرەڭ قاستەرلەۋ جانە سيلاۋدان تۋىندايتىن قورقىنىش سەزىنۋگە كوپتەگەن نەگىز بەرەدى. كيەلى كىتاپقا ساي مۇنداي قورقىنىش — «دانالىقتىڭ باستاۋى» (ناقىل سوزدەر 9:10). ال «جوق» دەيتىن سەبەبىمىز قۇدايدىڭ كۇشى ودان جان ۇشىرا قورقۋعا نەمەسە ودان قاشقاقتاۋعا نەگىز بەرمەيدى.
18. ا) نەگە كوپ ادام بيلىگى بارلارعا سەنىم ارتپايدى؟ ٵ) كۇشى ەحوبانى بۇزىپ جىبەرمەيتىنىن ٴبىز قايدان بىلەمىز؟
18 «بيلىك بۇزادى، ال بارلىق بيلىك قولدا بولسا، بارىنشا بۇزادى». بۇل سوزدەردى اعىلشىن تاريحشىسى لورد ەكتون جازعان. تىم كوپ ادام مۇنى بۇلتارتپايتىن شىندىق دەپ ەسەپتەيتىندىكتەن بولار، ونىڭ سوزدەرى ٴجيى قايتالانىپ جاتادى. تاريح قايتا-قايتا دالەلدەپ وتىرعانداي، كەمەلسىز ادام كۇشىن ٴجيى تەرىس قولدانادى (ەككلەسياست 4:1؛ 8:9). سول سەبەپتى كوپ ادام بيلىگى بارلارعا سەنىم ارتپايدى، ٵرى ولارعا جاقىنداۋعا قۇلقى بارمايدى. ال ەحوبانىڭ قولىندا بۇكىل بيلىك بار. بۇل ونى بۇزا ما؟ مۇلدەم بۇزبايدى! ٶزىمىز كورگەندەي، ول كيەلى، ياعني بۇزىلۋ دەگەن وعان مۇلدەم جات نارسە. ەحوبا قازىرگى بۇزىلعان دۇنيەدەگى كەمەلسىز ادامدار سياقتى ەمەس. ول ەشقاشان كۇشىن تەرىس قولدانباعان، قولدانبايدى دا.
19، 20. ا) ەحوبا ٶز كۇشىن ارقاشان قانداي قاسيەتتەرمەن ۇيلەسىمدىلىكتە قولدانادى جانە نەگە بۇل ٴبىزدى نىعايتادى؟ ٵ) ەحوبانىڭ ۇستامدىلىعىن مىسال ارقىلى قالاي ٴتۇسىندىرىپ بەرەر ەدىڭ جانە نەگە بۇل سەن ٷشىن تارتىمدى قاسيەت؟
19 كۇش — ەحوبانىڭ بويىنداعى جالعىز قاسيەت ەمەس. وسىنىڭ الدىندا ٴبىز ونىڭ ٵدىل، دانا جانە سۇيىسپەنشىلىك ەكەنى تۋرالى بىلدىك. ٴبىراق ەحوبا ٵر جاعدايدا ٴبىر عانا قاسيەتىن تانىتىپ، ٵرى ولاردى ويلانباي كورسەتە سالادى دەپ ويلاماۋىمىز كەرەك. كەرىسىنشە، كەلەسى تاراۋلاردان كورەتىنىمىزدەي، ەحوبا ارقاشان ٶزىنىڭ كۇشىن ادىلدىك، دانالىق جانە سۇيىسپەنشىلىك سياقتى قاسيەتتەرىمەن ۇيلەستىرىپ قولدانادى. قازىرگى الەمنىڭ بيلەۋشىلەرىندە سيرەك كەزدەسەتىن ەحوباعا ٴتان تاعى ٴبىر قاسيەت، ياعني ۇستامدىلىق، جونىندە ويلاپ كورشى.
20 سەن ٴتۇر-تۇرپاتىنىڭ ٶزى قورقىنىش تۋدىراتىن سوم دەنەلى، كۇشتى ادامدى كەزىكتىردىڭ دەلىك. ٴبىراق ۋاقىت وتە كەلە، ونىڭ جۇمساق كىسى ەكەنىن بايقايسىڭ. ول ۇنەمى ٶز كۇشىن وزگەلەردى، اسىرەسە قورعانسىز، جانى نازىك ادامداردى، قورعاۋ ٷشىن قولدانۋعا دايار، ٴتىپتى سونى قالاپ تۇرادى. كۇشىن ەشقاشان تەرىس قولدانبايدى. سەبەپسىز ايىپ تاعىلعانىنا قاراماستان، ول ٴبارىبىر بەرىك، سويتسە دە ٶزىن سابىرلى، بايىپپەن ۇستايدى، ٴتىپتى مەيىرىمدىلىك تانىتادى. سەن: «سول سياقتى كۇشتى بولسام، تاپ سونداي جۇمساقتىق پەن ۇستامدىلىق تانىتا الار ما ەدىم؟»— دەپ ويلارسىڭ. سول ادامدى بىلگەن سايىن وعان جاقىنداي تۇسكىڭ كەلمەس پە ەدى؟ ال قۇدىرەتتى ەحوباعا جاقىنداۋعا بىزدە بۇدان الدەقايدا كوپ سەبەپ بار. وسى تاراۋدىڭ تاقىرىبى نەگىزدەلگەن تارماقتى تولىق وقىپ كورشى: «ەحوبا اشۋلانۋعا اسىقپايدى، قۇدىرەتى دە كۇشتى» (ناعۇم 1:3، جد). ەحوبا ادامدارعا، ٴتىپتى زۇلىم ادامدارعا دا، كۇشىن كورسەتۋگە اسىقپايدى. ول جۇمساق ٵرى قايىرىمدى. ول ٶزىن كوپ رەت رەنجىتكەندە دە ‹اشۋلانۋعا اسىقپاعان› (ٴزابۋر 78:37—41 [77:37—41]).
21. نەگە ەحوبا ادامداردى ٶز ەركىن ورىنداۋعا ماجبۇرلەمەيدى جانە بۇدان ول جايلى نە بىلەمىز؟
21 ەحوبانىڭ ۇستامدىلىعىن باسقا قىرىنان قاراستىرىپ كورەيىك. ەگەر شەكسىز كۇشىڭ بولسا، كەيدە وزگەلەردى ٶز دەگەنىڭمەن جۇرگىزگىڭ كەلەر مە ەدى؟ ەحوبا سونشالىقتى كۇش يەسى بولا تۇرا، ادامداردى وزىنە قىزمەت ەتۋگە ماجبۇرلەمەيدى. ٴتىپتى وعان قىزمەت ەتۋ ماڭگىلىك ومىرگە جەتۋدىڭ بىردەن-ٴبىر جولى بولسا دا، ەحوبا ەشكىمدى كۇشتەمەيدى. ونىڭ ورنىنا، ول ٵر ادامنىڭ جەكە تۇلعا ەكەندىگىن ەسكەرىپ، مەيىرىمدىلىكپەن تاڭداۋ ەركىندىگىن بەرگەن. ەحوبا بۇرىس تالعاۋدىڭ سالدارى قانداي بولاتىنىن ەسكەرتىپ، دۇرىس تالعاۋدىڭ جەمىسى قانداي بولاتىنى تۋرالى ايتادى. ال ٴبىراق شەشىم قابىلداۋدى وزىمىزگە قالدىرادى (زاڭدى قايتالاۋ 30:19، 20). ەحوبا ٴبىزدىڭ وعان ىقتيارسىز نەمەسە زور كۇشىنەن شوشىنعاندىقتان قىزمەت ەتكەنىمىزدى مۇلدەم قالامايدى. ول وزىنە سۇيىسپەنشىلىكپەن قۋانا قىزمەت ەتەتىندەردى ىزدەيدى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 9:7).
22، 23. ا) وزگەلەرگە كۇش پەن بيلىك بەرۋ ەحوبانى قۋانىشقا بولەيتىنى نەدەن كورىنەدى؟ ٵ) كەلەسى تاراۋدا نە نارسەگە كوڭىل قوياتىن بولامىز؟
22 ەندى قۇدىرەتتى قۇدايدان نەگە قالتىراي قورقۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەندىگىنىڭ سوڭعى سەبەبىن قاراستىرايىق. ادەتتە بيلىگى بار ادامدار ونى وزگەلەرمەن بولىسۋدەن قورقادى. الايدا ەحوبانى ادال قىزمەتشىلەرىنە وكىلەتتىك بەرۋ قۋانىشقا بولەيدى. ول ٶز ۇلىنا بەرگەندەي، وزگەلەرگە دە بيلىك بەرەدى (ماتاي 28:18). ەحوبا باسقالاي جولمەن دە قىزمەتشىلەرىنە كۇش پەن بيلىك بەرەدى. كيەلى كىتاپتا بىلاي تۇسىندىرىلگەن: «ۇلىلىق تا، قۇدىرەت تە، داڭق تا، جەڭىس تە، سۇلۋلىق تا، كوك پەن جەردەگىنىڭ ٴبارى دە جاراتۋشى، سەنىكى... كۇش پەن قۇدىرەت سەنىڭ قولىڭدا، ٴبارىن ۇلىق ەتۋ جانە كۇشەيتۋ سەنىڭ بيلىگىڭدە» (شەجىرەلەر 1-جازبا 29:11، 12).
23 ٴيا، ەحوبا ساعان كۇش بەرۋدى قالايدى. ول وزىنە قىزمەت ەتكىسى كەلەتىندەرگە، ٴتىپتى «شەكسىز زور قۇدىرەت» بەرەدى (قورىنتتىقتارعا 2-حات 4:7). ٶز كۇشىن وسىنداي مەيىرىمدىلىكپەن ٵرى جوعارى مورالدىق پرينسيپتەرگە ساي قولداناتىن قۇدىرەتتى قۇدايعا جاقىنداعىڭ كەلەر مە ەدى؟ كەلەسى تاراۋدا ەحوبانىڭ جاسامپاز كۇشىن قالاي قولداناتىنىنا كوڭىل قويامىز.
a «قۇدىرەتى شەكسىز جاراتقان يە» دەپ اۋدارىلعان گرەك ٴسوزى سوزبە-ٴسوز «ٴبارىنىڭ ۇستىنەن بيلەۋشى؛ كۇش اتاۋلىنىڭ يەسى» دەگەندى بىلدىرەدى.
b كيەلى كىتاپتا ەحوبا «جەلدە ەمەس... جەر سىلكىنۋدە ەمەس... وتتا ەمەس» دەلىنگەن. ەحوبانىڭ قىزمەتشىلەرى ويدان شىعارىلعان تابيعات كۇشىنىڭ قۇدايلارىنا تابىناتىندار سياقتى ەمەس، ٵرى ولار ەحوبانى تابيعات كۇشى رەتىندە قابىلدامايدى. قۇداي شەكسىز زور، ول ٶزى جاراتقان نارسەلەردىڭ بولىگى بولا المايدى (پاتشالىقتار 3-جازبا 8:27).
