1, 2. ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be juli Sinai asa’n su’n, sa benin yɛ ɔ kwla tɔ be su-ɔ? ?Yɛ ndɛ benin yɛ Zoova kannin fa cicili be wla-ɔ?

 AFUƐ 1513 ka naan Klisifuɛ’m be blɛ’n wa ju’n nun’n, Izraɛlifuɛ’m be juli Sinai asa’n su lɔ. Sa wie kwla ɲan be lika sɔ’n nun. Yɛle kɛ aawlɛ flɛnnɛn nga bé sín nun’n, ɔ ti ‘aawlɛ flɛnnɛn sroesroe dan. Wuo nga be le bɔyre kpa’n nin ɲannglan’m be o lika sɔ’n nun.’ (Mmla’n 8:15) Asa kusu’n, nvle wie’m bé wá fá be ɲin cí be. Zoova yɛ ɔ fa be ɔli lika sɔ’n nun-ɔn. ?Ɔ maan Izraɛlifuɛ’m be Ɲanmiɛn’n kwla sasa be?

² Zoova seli be kɛ: “Amun bɔbɔ amun wunnin like nga n fa yoli Eziptifuɛ mun’n. N yoli sɔ naan m’an kwla fa amun anunman ɲin’m be ndɛwa’m be su m’an ba min wun wa.” (Ezipti Lɔ Tulɛ 19:4) Zoova kpɛnnin be wla kɛ i nun nga be o Ezipti lɔ’n, ɔ lololi be kɛ anunman ɲin fa lolo i mma mun’n sa naan b’a fin lɔ b’a fite. Sa nga ti yɛ ɔ fali “anunman ɲin” i mma’m be sasalɛ’n i su sunnzun ase’n, é wá yíyí nun.

3. ?Ngue ti yɛ e kwla fa wafa nga Ɲanmiɛn sɛsɛ i sran mun’n e fa sunnzun anunman ɲin’n i ndɛwa mun-ɔn?

³ Anunman ɲin’n i ndɛwa’m be ti dandan kpa. Kɛ ɔ trɛ i ndɛwa’m be nun’n, i tɛnndɛn nun’n kwla ju i liɛ mɛtri nɲɔn tra su. I ndɛwa’n ti yɛ ɔ kwla tu-ɔ, sanngɛ nán tulɛ ngunmin ti yɛ i ndɛwa’m be o lɛ-ɔ. Kɛ wia’n bo kpa’n, ɔ trɛ i ndɛwa’n  nun yɛ i mma’m be fiɛ i bo. Ayrɛ blɛ nun kusu’n, i mma’m be wlu i ndɛwa’n i bo be fia lɔ. Zoova kusu yoli kɛ anunman ɲin sa. Yɛle kɛ Izraɛli nvle m’ɔ ti kɛ anunman ba mɔ b’a wu i uflɛuflɛ’n sa, ɔ niɛnnin i su, ɔ sɛsɛli i. Siɛn’n mɔ Izraɛlifuɛ’m b’a ju aawlɛ flɛnnɛn’n nun’n, sɛ be nin Ɲanmiɛn be nanti klanman titi’n, ɔ su yaciman be sasalɛ le. Sɛ é kwlá sé’n, bé ká i ndɛwa’n bo. (Mmla’n 32:9-11; Jue Mun 36:7) ?Yɛ e li? ?Ɲanmiɛn sasa e wie andɛ?

4, 5. ?Ngue ti yɛ kɛ Ɲanmiɛn se kɛ ɔ́ sásá e’n, e kwla lafi su kpa-ɔ?

⁴ Zoova i sufuɛ’m be sasalɛ’n timan kekle i sa nun. Afin i yɛ ɔ ti “Ɲanmiɛn m’ɔ Kwla Like Kwlaa Yo’n niɔn.” (Bo Bolɛ 17:1) Kɛ Zoova yi i tinmin’n i nglo’n, like fi kwlá jrɛnmɛn i ɲrun. Zoova kwla yo like kwlaa ng’ɔ klo’n naan i klun sa’n w’a kpɛn su. Ɔ maan e kwla usa kɛ: ‘?Zoova kunndɛ kɛ ɔ́ fɛ́ i tinmin sɔ’n sɛ́sɛ́ i sufuɛ mun sakpa?’

⁵ Ɛɛn, ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó sɔ. Zoova se e kɛ ɔ́ sɛ́sɛ́ i sufuɛ mun. Jue Mun 46:1 se kɛ: “Ɲanmiɛn ti e fiawlɛ nin e wunmiɛn, ɲrɛnnɛn blɛ’n nun’n, e kwla ɲan ukalɛ i sa nun titi.” Kɛ mɔ Ɲanmiɛn “kwlá buaman ato’n” ti’n, kɛ ɔ se kɛ ɔ́ sásá e’n, e kwla lafi i su kpa. (Titi 1:2) Ɔ maan siɛn’n, é wá fá e ɲin síe i sunnzun ase wie mɔ Zoova fali be mɔ be kle e wafa ng’ɔ sɛsɛ i sufuɛ mun’n be su.

6, 7. (1) ?Laa’n, wafa sɛ yɛ bua tafuɛ’m be nian be bua’m be su-ɔ? (2) ?Sunnzun ase benin yɛ ɔ o Biblu’n nun m’ɔ kle kɛ Zoova i sran’m be sasalɛ’n ti i cinnjin sakpa-ɔ?

⁶ Zoova nian e lika kɛ i bua mun sa, “e ti i sran, yɛ e ti i nnɛn didiwlɛ nun bua mun.” (Jue Mun 23:1; 100:3) Nnɛn nga be leman wunmiɛn’n, be nun wie yɛle bua mun. Laa’n, ɔ fata kɛ be nga be ta bua’n be yo yakpafuɛ naan b’a kwla nian bua’m be lika. Afin asɔmɔli nin gboklo nin nnɛn ngble nga be flɛ i ursu’n, ɔ nin awiefuɛ’m be kle yalɛ. (1 Samiɛli 17:34, 35; Zan 10:12, 13) Ɔ ju wie kusu’n, ɔ fata kɛ bua tafuɛ’n yo bua’m be cɛcɛ. Sɛ ɔ wun kɛ bua bla kun ko wuli ba tuin’n i wun mmua’n, ɔ fata kɛ ɔ niɛn i su kpa. Afin ɔ te yo nɔnman dan. Kpɛkun ɔ fata kɛ ɔ fa bua ba’n ko sie i tuin’n nun.

 ⁷ Ɔ maan kɛ Zoova fɛ i wun sunnzun bua tafuɛ’n, ɔ kle kɛ e sasalɛ’n ti i cinnjin kpa. (Ezekiɛli 34:11-16) ?Wafa nga Ezai 40:11 kannin Zoova i ndɛ mɔ e yiyili nun fluwa nga i Ndɛ tre 2 nun’n, amun wla te kpɛn su? Ɔ seli kɛ: “Kɛ nnɛn kankanfuɛ sa’n, ɔ́ níɛn i bua fa’n i lika. Ɔ́ fɛ́ i sa yíɛyíɛ i bua ba’m be nuan, ɔ́ fá be síe i wue’n nun.” ?Ɔ yo sɛ yɛ bua ba’n kwla ju i tafuɛ’n i ‘wue’n nun-ɔn’? Atrɛkpa’n, ɔ wunnge i tafuɛ’n i wun lɔ kpɛkun ɔ fɛ i ti’n kpitɛkpitɛ i ja wun. Sanngɛ saan bua tafuɛ’n ɔ́ klú mɛ́n i su, naan w’a fɛ i w’a sie i wue’n nun. Ɔ maan sunnzun ase sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ ti Bua Tafuɛ Danfuɛ’n, ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ nían e su, ɔ́ sásá e, naan i sɔ’n ti i cinnjin sakpa.

8. (1) ?Wan mun yɛ Ɲanmiɛn sasa be-ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ Ɲanndra Mun 18:10 yi i sɔ’n i nglo-ɔ? (2) ?Kɛ be se kɛ Ɲanmiɛn dunman’n sasa e’n, i bo’n yɛle benin?

⁸ Ɲanmiɛn waan ɔ́ sásá e sɔ. Sanngɛ sɛ y’a faman e wun y’a mɛntɛnmɛn i’n, ɔ su sasaman e. Ɲanndra Mun 18:10 waan: “Zoova i dunman’n ti kɛ sua fleiin dan kun sa. Sran ng’ɔ yo sa i nuan su’n, ɔ wanndi kɔ lɔ, kpɛkun ɔ ɲan fiawlɛ.” Laa’n, aawlɛ flɛnnɛn’n nun yɛ be kplan sasalɛ sua wie mun-ɔn. Sanngɛ sɛ sran nga sa su i su’n, i bɔbɔ w’a wanndiman w’a ko fiaman nun’n, sa sɔ’n tó i. I kunngba’n, Ɲanmiɛn dunman’n kwla sasa e. Sanngɛ Ɲanmiɛn i dunman’n, ɔ timan amuin mɔ kɛ kekle tɔ e su’n, e bo flɛ i naan y’a ɲan e ti-ɔ. Afin sɛ e waan ɔ sasa e’n, ɔ fata kɛ e si i bɔbɔ ba’n naan e nanti i mmla seiin’m be su, yɛ e lafi i su. I liɛ’n, ɔ́ sásá e kɛ sua kun sasa sran nga be o nun’n sa. Nanwlɛ, Zoova ti kpa dan!

9. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sasalɛ nga Zoova tali nda kɛ ɔ́ sásá e’n, ɔ timan ndɛ kanlɛ ngbɛn-ɔn?

⁹ Kɛ Zoova tali nda kɛ ɔ́ sásá e’n, nán ndɛ kanlɛ ngbɛn sa-ɔ. Laa’n, ɔ yoli abonuan sa wie mun fa kleli kɛ ɔ kwla sɛsɛ i nvle’n. Izraɛlifuɛ’m be blɛ su’n, Zoova yili i ‘tinmin’ dan’n i nglo maan be kpɔfuɛ mɔ be yo sro’n b’a kwlá yoman be like fi. (Ezipti Lɔ Tulɛ 7:4) Asa kusu’n, Zoova sasali sran wie mun be tinuntinun.

10, 11. ?Wan mun yɛ Zoova sasali be-ɔ?

¹⁰ Kɛ Sadraki nin Mesaki, ɔ nin Abɛdi-Nego mɔ be ti Ebre gbanflɛn’n be waan be kotoman  Famiɛn Nebikadnezaa i waka sran’n i bo’n, famiɛn’n fali ya dan, ɔ jueli vlanwun. Kpɛkun ɔ seli kɛ ɔ́ wá tó be yí sin dan kpa kun nun. Yɛ ɔ kan guali su kɛ: “?Ɲanmiɛn onin yɛ ɔ kwla de amun min sa nun-ɔn?” (Daniɛli 3:15) Gbanflɛn nsan sɔ’m be kusu be lafi Ɲanmiɛn su tankaan kpa. Sanngɛ b’a seman kɛ saan fii ɔ́ dé be cɛn sɔ’n nun. Be tɛli famiɛn’n su kɛ: “Sɛ be yo e sɔ bɔbɔ’n, e Ɲanmiɛn nga e su i’n kwla de e.” (Daniɛli 3:17) Kɛ ɔ yoli sɔ’n, be trɔli fuu’n i nun sin’n i kpa naan i nun lo fiaan tra titi liɛ’n kpɛ nso, naan b’a fa be b’a yi nun. Sanngɛ be Ɲanmiɛn m’ɔ kwla sa’n kwlaa yo’n i ɲrun’n, sin sɔ’n timan like fi, naan sakpasakpa, w’a de be. Ɔ maan famiɛn’n bɔbɔ wa wunnin i wlɛ kɛ “ɲanmiɛn uflɛ fi kwlá deman sran kɛ Ɲanmiɛn sɔ’n sa.”—Daniɛli 3:29.

¹¹ Kɛ Zoova fali Zezi m’ɔ ti i Wa kunngba cɛ’n i nguan wlali Zifu talua m’ɔ nin-a siman bian’n, mɔ be flɛ i Mari’n i ku sɛ’n nun’n, ɔ kleli ekun kɛ ɔ kwla sasa klɔ sran. Anzi kun seli Mari kɛ ‘ɔ́ wá wúnnzɛ, yɛ ɔ́ wú ba yasua kun.’ Yɛ ɔ seli ekun kɛ: “Ɲanmiɛn wawɛ’n wá jrá ɔ su. Yɛ Ɲanmiɛn m’ɔ o Like Kwlaa Ti Su’n, i tinmin’n ɔ́ wá káta ɔ su.” (Liki 1:31, 35) ?Sanngɛ yoo, kɛ Mari wá fá kuɛ’n, fɔ m’ɔ o i nun’n, ɔ su wluman ba’n nun wie? ?Satan kusu su yoman ba m’ɔ o Mari i ku sɛ’n nun’n i like yaya annzɛ ɔ su kunmɛn i? Cɛcɛ! Zoova fɛli i sa’n sieli Mari su. Ɔ maan kɛ Mari wunnzɛli m’ɔ́ fá jú i ba wulɛ cɛn’n, fɔ’n w’a tranman ba’n nun, like fi w’a yomɛn i, mmusu annzɛ klɔ sran wie fi w’a kwlá yomɛn i like. Asa kusu’n, kɛ Zezi ɲín kɔ́  m’ɔ́ yó gbanflɛn kan’n, Zoova niɛnnin i su. (Matie 2:1-15) Kɛ cɛn nga Zoova sieli’n ɔ juli’n, yɛ sran’m be sa’n kwla kannin Zezi-ɔ.

12. ?Laa’n, sa benin ti yɛ Ɲanmiɛn sasali sran wie mun-ɔn?

¹² ?Ngue ti yɛ Zoova yoli abonuan sa fa sasali sran wie mun-ɔn? Blɛ sunman’n, i klun sa’n m’ɔ kunndɛ kɛ ɔ kpɛn su’n ti-ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n, i ti yɛ ɔ sasali sran wie mun-ɔn. I wie yɛle Zezi i liɛ’n. Ɔ sɛsɛli i naan i klun sa’n kpɛn su. Afin i agualiɛ su’n, klɔ sran’m be kwlaa bé ɲán su ye. Asa kusu’n, be klɛli sasalɛ nga Ɲanmiɛn sasali sran mun’n i su ndɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun “naan e si sa. I liɛ’n, e awlɛn mɔ e tra nin fɔnvɔlɛ mɔ Ɲanmiɛn Ndɛ’n fɔnvɔ e’n ti’n, é ɲán like é fá e wla é gúa su.” (Rɔmunfuɛ Mun 15:4) Ɔ maan ndɛ sɔ’m be uka e naan y’a fa e wla y’a guɛ i Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like kwlaa yo’n i su. ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn sasa e andɛ-ɔ?

13. ?Sa kwlaa nga be tɔ e su’n be nun’n, ɔ fata kɛ Zoova yo abonuan sa fa ti e wun ɲanman nun? Amun yiyi nun.

¹³ Ɲanmiɛn waan ɔ́ sásá e, sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ sɛ kekle wie o e su’n, saan fii ɔ́ yó abonuan sa fá ti e wun ɲanman nun. W’a taman e nda kɛ mɛn kain nga e o nun yɛ’n nun’n, e su siman like nga be flɛ i afɛ’n mlɔnmlɔn. Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ sunman be wun be ɲrun kpa. Ɔ kwla yo asamian, annzɛ tukpacɛ annzɛ kusu alɛ m’ɔ tɔ be nvle’n nun’n. Wie’n kusu kwla kun be. Zezi dili i sɔnnzɔnfuɛ’m be nanwlɛ kɛ bé kún be nun wie  mun, i su mɔ be lafi’n ti. I sɔ’n ti yɛ ɔ kan flannin nun kɛ be tra be awlɛn lele ju i awieliɛ’n niɔn. (Matie 24:9, 13) Kɛ kekle tɔ e su’n, sɛ Zoova ka lɛ yo abonuan sa naan e ɲan e ti’n, Satan jrán su dí i tɛ, yɛ ɔ́ tɔ́n e suɛn kɛ, kɛ mɔ Zoova sasa e’n ti yɛ e su i-ɔ.—Zɔbu 1:9, 10.

14. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ ɔ le sran kun nin wafa nga Ɲanmiɛn fa sɛsɛ i’n niɔn?

¹⁴ Laa bɔbɔ’n, Zoova w’a fɛmɛn i tinmin’n w’a sɛsɛmɛn i sufuɛ’m be tinuntinun naan b’a kunman be. I wie yɛle kɛ afuɛ 44 nun’n, Erɔdu kunnin akoto Zaki. Sanngɛ i sin’n, Ɲanmiɛn deli Piɛli “Erɔdu sa nun.” (Sa Nga Be Yoli’n 12:1-11) I sin’n, Piɛli kusu wa wuli. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n nn Zaki i niaan liɛ Zan i ɲin te o su. I lɛ’n kle kɛ ɔ le sran kun nin wafa nga Ɲanmiɛn fa sɛsɛ i-ɔ. Asa kusu’n, ‘blɛ kekle nin sa wie mɔ y’a sunnzunman’n be ju e kwlaa e su.’ (Akunndanfuɛ’n 9:11) ?Ɔ maan wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn sasa e andɛ-ɔ?

15, 16. (1) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova sɛsɛli i nvle’n niɔn? (2) ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ Zoova sɛsɛ i sufuɛ mun andɛ naan ɔ́ sásá be “ɲrɛnnɛn dan’n” nun-ɔn?

¹⁵ Maan e dun mmua kan wafa nga Zoova sasa i nvle’n i ndɛ. Kɛ ɔ ko yo naan e mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n e ngba y’a nunnunman’n ti’n, Zoova sasa e. Sɛ w’a yoman sɔ’n, Satan tɔ́ e su núnnún e kwlaa. Afin amun bɔbɔ amun nian: “Sran ng’ɔ sie mɛn nga’n” yɛle Satan. Like ng’ɔ ko yo naan Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n w’a nunnun sekeseke’n, yɛ ɔ o i ti nun-ɔn. (Zan 12:31; Sa Nglo Yilɛ 12:17)  Mɛn siefuɛ wie mɔ be le kwlalɛ kpa’n be tanninnin e jasin fɛ’n bolɛ junman’n. Be waan bé núnnún Zoova i sufuɛ mun mlɔnmlɔn. Sanngɛ e jrannin kekle kpa yɛ y’a yaciman jasin fɛ’n i bolɛ! ?Ɔ yo sɛ yɛ e mɔ y’a sɔnman mɔ e leman wunmiɛn’n, mɛn siefuɛ mɔ be le kwlalɛ kpa’n, b’a kwlá jranman e junman’n niɔn? Sɛ é kwlá sé’n, Zoova fɛli i ‘ndɛwa’ dan’n katali e su!—Jue Mun 17:7, 8.

¹⁶ ?Yɛ kɛ “ɲrɛnnɛn dan’n” i blɛ’n wá jú’n nin? Ɔ nunman nun kɛ jɔlɛ nga Ɲanmiɛn wá dí sran mun’n, ɔ kun e srɛ. Afin “Zoova si be nga be nin i o nun titi mɔ sa tɔ be su’n be de. Sanngɛ sa tɛ yofuɛ’m be liɛ’n, ɔ si wafa ng’ɔ́ núnnún be jɔlɛ dilɛ cɛn’n nun’n.” (Sa Nglo Yilɛ 7:14; 2 Piɛli 2:9) Maan e si kɛ lele naan cɛn sɔ’n w’a ju’n, Zoova su manman sran annzɛ like wie fi atin kɛ ɔ nunnun i sufuɛ kpa mun. Asa ekun’n, maan e lafi su kɛ be nga be nanti i mmla’m be su seiin’n, ɔ́ mán be nguan m’ɔ leman awieliɛ’n mɛn uflɛ’n nun. Kannzɛ bɔbɔ be wu andɛ’n, sanngɛ ɔ́ cɛ́n be. Kɛ sran kun wu mɔ Ɲanmiɛn i wla o i su’n, i sɔ sran liɛ’n i liɛ su ti ye.—Zan 5:28, 29.

17. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i Ndɛ’n sasa e-ɔ?

¹⁷ Dɔ nga su bɔbɔ’n, Zoova fɛ i ‘ndɛ’ m’ɔ man nguan’n sasa e. Ɔ gua sran’m be awlɛn su nzue, yɛ ɔ yo maan be wla be ayeliɛ tɛ’n i ase kpɛkun be yo sa kpa. (Ebre Mun 4:12) Sɛ e fa Ɲanmiɛn i mmla’m be su’n, sa wie’m be su ɲanman e. Ezai 48:17 waan: ‘Min Zoova, n kle amun like  amun bɔbɔ amun kpa yolɛ ti.’ Sɛ e fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n su’n, nanwlɛ, e wun kpája e, yɛ e nguan ɲanman’n yó tɛnndɛn. I wie yɛle kɛ Biblu’n se kɛ e wla bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n nin i wunsu ɲannzuɛn sa mun, ɔ nin sa nga be saci sran’n be kwlaa be ase. Kɛ mɔ e fa ndɛ sɔ’n su’n ti’n, e yoman ninnge fiɛnfiɛn nga be nga be suman Ɲanmiɛn’n be yo mɔ i ti’n be saci’n wie. (Sa Nga Be Yoli’n 15:29; 2 Korɛntifuɛ Mun 7:1) Nanwlɛ, wafa nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n sasa e’n ti’n, é lɛ́ i ase lele!

18. ?Wafa sɛ yɛ Zoova sasa e i sulɛ’n nun-ɔn?

¹⁸ Wafa nga Zoova sasa e’n i nun cinnjin kpafuɛ’n yɛle sasalɛ m’ɔ sasa e i sulɛ nun’n. Ninnge nga be kwla uka e naan y’a kwla tra e awlɛn’n, naan kusu’n e nin Zoova e afiɛn w’a saciman’n, ɔ fa man e. Ɔ yo sɔ naan i sulɛ nun’n, sa w’a ɲanman e. Wafa ng’ɔ sasa e sɔ’n, nán cɛn ba nɲɔn liɛ-ɔ. Sanngɛ ɔ yo sɔ naan y’a ɲan nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. Ninnge ng’ɔ fa sasa e’n, é wá fá e ɲin é síe be nun wie’m be su.

19. ?Wafa sɛ yɛ Zoova i wawɛ’n kwla uka e sa kwlaa nun-ɔn?

 ¹⁹ Zoova ‘tie srɛlɛ’n.’ (Jue Mun 65:2) Kɛ afɛ’n tin e su mɔ e tu e klun e kan kle i’n, e wla gua ase. (Filipufuɛ Mun 4:6, 7) Ɔ su yoman abonuan sa naan sa nga be o e su’n, be ka lɛ be wie. Sanngɛ ɔ́ mán e ngwlɛlɛ naan e wun be trawlɛ. (Zaki 1:5, 6) Asa ekun’n, ɔ fɛ i wawɛ’n man be nga be srɛ i’n. (Liki 11:13) Ɲanmiɛn i wawɛ’n kwla uka  e naan y’a jran sa kwlaa ɲrun kekle. Ɔ kwla man e ‘wunmiɛn m’ɔ tra klɔ sran liɛ’n’ naan e tra e awlɛn lele e fa ju mɛn uflɛ mɔ w’a mantan koko yɛ’n nun. Mɛn sɔ’n nun’n, Zoova yí e su afɛ’n kwlaa.—2 Korɛntifuɛ Mun 4:7.

20. ?Wafa sɛ yɛ Zoova sin e niaan’m be lika sasa e-ɔ?

²⁰ Wie liɛ’n, Zoova sin e niaan’m be lika ɔ sasa e. E niaan sɔ’m be o mɛn wunmuan’n nun. (1 Piɛli 2:17; Zan 6:44) Kɛ e nin be o’n, nanwlɛ, klolɛ nga e fa klo e wun’n, ɔ yo ɲɛnmɛn. Ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n sie e klanman. I wawɛ sɔ’n maan e yi klolɛ’n i nglo, e klun ti ufue, yɛ e yo sran ye. (Galasifuɛ Mun 5:22, 23) Ɔ maan kɛ e wunman e wun fɛ mɔ e niaan kun man e afɔtuɛ annzɛ ɔ wla e fanngan kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa’n, maan e la Zoova i ase. Afin i yɛ ɔ sasa e sɔ-ɔ.

21. (1) ?Ninnge benin mun yɛ Zoova sin ‘junman difuɛ nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ i lika fa man e-ɔ? (2) Ninnge nga Zoova fa man e’n naan y’a yo kpa i sulɛ nun’n, ye nga be yoli amun’n, an bo wie su.

²¹ Zoova i ndɛ’n m’ɔ ti kɛ aliɛ sa’n, m’ɔ fa man e blɛ ng’ɔ ti i nuan su’n i su’n, ɔ sasa e wie. Kɛ ɔ ko yo naan y’a si i Ndɛ’n naan y’a ɲan wunmiɛn’n, Zoova sieli ‘junman difuɛ nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n.’ Junman difuɛ sɔ’n, ɔ yi Sasafuɛ Tranwlɛ’n nin An Tinnge!, ɔ nin e ɛntɛnɛti adrɛsi jw.org. Asa ekun’n, ɔ siesie aɲia kanngan nin aɲia dandan mun. Ɔ fa ajalɛ kwlaa sɔ mun naan y’a ɲan aliɛ “blɛ ng’ɔ nin i fata’n nun.” (Matie 24:45) Atrɛkpa’n, wafa nga aniaan kun yiyili Ɲanmiɛn ndɛ’n nun aɲia kun bo’n annzɛ ɔ fa tɛli kosan kun su’n, annzɛ kusu wafa ng’ɔ fa srɛli  Ɲanmiɛn’n, ɔ mannin e wunmiɛn kpa. Atrɛkpa kusu’n, kɛ e kanngannin e fluwa’m be nun ndɛ akpasua wie nun’n, ɔ ukali e. ?Nɛ́n i-ɔ? Maan e si kɛ, kɛ mɔ Zoova jran e sin i sulɛ’n nun’n, i ti yɛ ɔ siesieli i kwlaa sɔ’n niɔn.

22. ?Ngue yɛ blɛ kwlaa nun’n, Zoova fɛ i tinmin’n fa yo-ɔ? ?Ngue ti yɛ i sɔ m’ɔ yo’n, ɔ ti kpa man e-ɔ?

²² ‘Be kwlaa nga be fia Zoova sin’n,’ nanwlɛ, Zoova sasa be kɛ ɲrɛn sa. (Jue Mun 18:30) E wunnin i wlɛ kɛ andɛ’n, ɔ fɛmɛn i tinmin’n deman e sa’n kwlaa nun. Sanngɛ blɛ kwlaa nun’n, like ng’ɔ ko yo naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n, yɛ ɔ yo-ɔ. Kɛ ɔ́ wá kpɛ́n su kusu’n, i sufuɛ’m be kwlaa bé dí ye. Sɛ e fa e wun mantan Zoova naan e yo like kwlaa nga e kwla yo naan w’a klo e titi’n, ɔ́ mán e nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. Blɛ sɔ’n nun’n, sa tɛ’n su tranman lɛ kun. Kɛ e bu like ɲɛnmɛn sɔ’n i akunndan’n, nanwlɛ, e kwla se kɛ ɲrɛnnɛn nga e wun i andɛ’n, ɔ ‘su cɛman yɛ ɔ ti kaan sa.’—2 Korɛntifuɛ Mun 4:17.