1, 2. Ovaisrael ova li va talela oshiponga shilipi eshi va li tava i mombuwa yaSinai mo 1513 K.O.P., na Jehova okwa li e va shilipaleka ngahelipi?

 LWOPEHOVELO lo 1513 K.O.P., Ovaisrael ova li va taalela onghalo ya nyika oshiponga eshi va li tava i mombuwa yaSinai. Ova li va ya molweendo litilifa, molwaashi ova li ve na okweenda “mombuwa inene noya tilika mokati komayoka e noudiyo neendje.” (Deuteronomion 8:15) Ova li yo ve na oupu okuponokelwa koiwana ikwanyanya. Jehova oye a li a twala oshiwana shaye monghalo ya tya ngaho. Mbela okwa li ngoo ta ka dula oku shi amena e li Kalunga kasho?

² Jehova okwa li e va shilipaleka a ti: “Nye vene mwa mona osho Ame nde shi ningila Ovaegipti nonhumbi nde mu humbata momavava onhwa ndele nde mu eta kuame.” (Exodus 19:4) Jehova okwa li a dimbulukifa oshiwana shaye kutya okwe shi mangulula muEgipti, a longifa onhwa, oku shi popya pafaneko, opo e shi amene. Ashike ope na vali omatomheno amwe kutya omolwashike ‘omavava onhwa’ a yeleka okufaneka eameno lopaKalunga.

3. Omolwashike ‘omavava onhwa’ a yeleka okufaneka eameno lopaKalunga?

³ Onhwa oi na omavava ma kula noku na eenghono, nohai a longifa oinima ihapu, ndele hakutelaana ashike mombada. Efimbo lomutenya, onhwa yonyali ohai xwaananeke omavava ayo, oo tashi dulika a kale a tuvika oshinano sheemeta 2, opo i amene oudilona vayo ovo ve li moshihadi vaha fye omutenya. Omafimbo amwe ohai tonyo omavava ayo opo i amene oudilona vayo koutalala. Ngaashi ashike onhwa hai amene oudilona vayo, Jehova okwa li a amena oshiwana shaIsrael osho sha li shinini. Oshiwana shaye eshi sha li mombuwa osha li tashi dulu okumona eameno momavava aye opafaneko omanaenghono shimha ashike tashi mu longele noudiinini. (Deuteronomion 32:9-11; Epsalme  36:8) Ndele mbela kunena ohatu dulu ngoo okuteelela Kalunga e tu amene?

4, 5. Omolwashike hatu dulu okukala nelineekelo filufilu meudaneko laKalunga olo kutya ote ke tu amena?

⁴ Nopehe na omalimbililo, Jehova ota dulu okwaamena ovapiya vaye. Jehova oye “Kalunga omunaenghono adishe”, edinafimaneko olo tali ulike kutya oku na eenghono inadi ngabekwa. (Genesis 17:1) Ngaashi ashike omakufikufi ihaa dulu okukeelelwa kusha, kape na osho tashi dulu okwiimba Jehova a longife eenghono daye. Molwaashi oha dulu okulonga keshe shimwe osho shi li metwokumwe nehalo laye, ohatu dulu okulipula kutya, ‘mbela oshi li ehalo laJehova okulongifa eenghono daye opo amene oshiwana shaye?’

⁵ Heeno, Jehova okwe tu shilipaleka kutya ota ka amena oshiwana shaye. Epsalme 46:1 ola ti: “Kalunga Oye ehondamo letu neenghono detu, nekwafo linene li shii kulineekelwa momaudjuu.” Molwaashi Kalunga “iha fufya,” ohatu dulu okukala tu na elineekelo filufilu meudaneko olo kutya ote ke tu amena. (Titus 1:2) Natu ka konakoneni omafaneko amwe a twa oo taa popi shi na sha nanghee Jehova ha longifa eenghono daye doku tu amena.

6, 7. (a) Ovafita vopefimbo lOmbibeli ova li hava amene ngahelipi eedi? (b) Ombibeli oya ulika ngahelipi kutya Jehova okwa halelela okwaamena nokufila oshisho eedi daye?

⁶ Jehova oye Omufita wetu; fye “oshiwana shaye needi doufita waye.” (Epsalme 23:1; 100:3) Eedi odo dimwe doinamwenyo yopeumbo oyo ihai dulu lela okuliamena. Ovafita vopefimbo lOmbiibeli ova li ve na okukala ve na ouladi wokwaamena eedi davo keenghoshi, komambungu, komamwangha nosho yo kookalyamupombo. (1 Samuel 17:34, 35; Johannes 10:12, 13) Ndele ope na omafimbo amwe ngeenge omunhu ta amene odi e na oku shi ninga pahole. Ngeenge odi oya dalela kokule noshiunda, omufita oo e na ko nasha oha kwafele odi yonyali mokuhumbata po okadjona noku ka twala koshiunda.

 ⁷ Jehova ote tu shilipaleke kutya okwa halelela oku tu amena eshi e li faafanifa nomufita. (Hesekiel 34:11-16) Dimbuluka eendjovo daJehova odo tadi hangwa muJesaja 40:11, odo twa kundafana metukulwa 2 lembo eli, odo tadi ti: “Ngaashi omufita ta lifa oimuna yaye, ta ongele oudjona momaoko aye ndee te va upatele ponhulo yaye.” Okadjona oha ka i mo ngahelipi “momaoko” omufita, ile tu tye moshikutu shaye shokombada? Okadjona otashi dulika hake uya pomufita notashi dulika hake mu kumu nokuli kokaulu kaye. Ndelenee, omufita oye e na okupetama, opo a kufe po okadjona, noku ka upatela momaoko aye. Osho itashi yandje tuu efano la twa li na sha nanghee Omufita wetu Munene ha kala a halelela oku tu amena!

8. (a) Kalunga okwa udaneka kutya ota ka amena ashike oolyelye, naasho osha ulikwa ngahelipi mOmayeletumbulo 18:10? (b) Okukonga eameno medina laKalunga osha kwatela mo shike?

⁸ Jehova okwa udaneka kutya ota ka amena ashike ovo tava ehene popepi naye. Omayeletumbulo 18:10 otaa ti: “Edina lOmwene olo oshungongulu ya pama. Omuyuki ta hondama mo ndee ta amenwa.” Pefimbo lOmbibeli, eeshungongulu omafimbo amwe oda li hadi tungwa mombuwa di li eenhele deameno. Ashike omunhu oo e li moshiponga oye e na oshinakuwanifwa shokutondokela koshungongulu ya tya ngaho opo a kale e li meameno. Osho osha faafana nokukonga eameno medina laKalunga. Okukonga eameno medina laKalunga osha kwatela mo shihapu shihe fi ashike okutumbula edina laye to li endulula lwoikando. Itashi ti kutya ohatu ka amenwa shamha ashike tu shii edina laKalunga. Ponhele yaasho, otwa pumbwa okukala tu shii nokulineekela mwene wedina olo nosho yo okukala metwokumwe nomifikamhango daye douyuuki. Jehova ke fi tuu omunanghenda eshi e tu shilipaleka kutya ngeenge otwa kala twa itavela muye ota ka kala a fa oshungongulu yoku tu amena!

9. Kakele kokuudaneka, Jehova okwa li e shi ulika ngahelipi kutya oku li omwaameni?

⁹ Jehova okwa ninga shihapu shihe fi ashike okuudaneka kutya ote ke tu amena. Pefimbo lOmbibeli, okwa li a ulika pashikumwifilonga kutya ota dulu okwaamena oshiwana shaye.  Pefimbo lOvaisrael, Jehova okwa li a longifa “eke” laye lina eenghono opo a keelele ovatondi vaha ponokele Ovaisrael. (Exodus 7:4) Ndele peemhito dimwe, Jehova okwa li yo a longifa eenghono daye dokwaamena opo a amene oohandimwe.

10, 11. Oihopaenenwa yopaMbiibeli ilipi ya ulika nghee Jehova ha longifa eenghono daye opo a amene oohandimwe?

¹⁰ Eshi ovalumenhu ovanyasha vatatu, Sadrak, Mesak naAbednego va li va anya okutwila eengolo oshihongwafano shohamba Nebukadnesar, ohamba oyo oya li ya handuka noya li ya popya kutya otai ke va ekela mediko la hanya omundilo. Nebukadnesar, oo a li ohamba inaenghono kombada yedu pefimbo olo, okwa li a popya ta sheke ta ti: “Kalunga ou te mu xupifa momake ange olyelye?” (Daniel 3:15) Ovalumenhu ovo ovanyasha vatatu ova li ve lineekela filufilu kutya Kalunga kavo oku na eenghono doku va amena, ndele kava li tave litade kutya ote ke va amena. (Daniel 3:17, 18) Ediko olo la hanya kala li oshiimbi sha sha kuKalunga kavo Omunaenghono adishe, nokuli naashi la li la hanyekwa lwoikando iheyali. Jehova okwa li e va amena, nohamba oya li ya fininikwa i dimine oushili ou kutya: “Kape na Kalunga kamwe e shii okuxupifa ngaashi ou.” — Daniel 3:29.

¹¹ Jehova okwa li yo a ulika eenghono daye dokwaamena monghedi ikumwifi eshi a lundululila omwenyo wOmona waye ewifa moshidalelo shokakadona Okajuda kedina Maria. Omweengeli okwa li a lombwela Maria a ti kutya ota ka ‘ninga omufimba ndee ta ka dala okamati.’ Omweengeli okwa li a yelifa a ti: “Omhepo Iyapuki otai ku dile kombada, neenghono daau wOkombadambada otadi ku tuvikile.” (Lukas 1:31, 35) Omwenyo wOmona waKalunga owa li tau monika wa fa u li moshiponga. Mbela oulunde nokuhawanenena kwaina wopanhu owa li wa ya mokaana eshi ka li moshidalelo? Mbela Satana okwa li ta dulu okuyahameka ile okudipaa okaana oko ofimbo inaka dalwa? Haasho nandenande! Okudja eshi Maria a fimbapala fiyo osheshi a dala Jesus, okwa li a amenwa kuJehova a fa oshilando sha dingililwa kekuma, opo Jesus aha nyonwe keenghono doufyuululwalunde ile koinima imwe i lili fimbo a li moshidalelo, nopo aha dipawe kovanhu ovadipai ile keendemoni. Jehova okwa li a  twikila okwaamena Jesus eshi a li omunyasha. (Mateus 2:1-15) Kape na osho sha li sha dula okuhanauna po Omona waKalunga omuholike, fiyo eufwafimbo laKalunga li na sha nefyo laye la fika.

12. Omolwashike Jehova a li a amena pashikumwifilonga oohandimwe pefimbo lOmbibeli?

¹² Omolwashike Jehova a li amena oohandimwe monghedi ya tya ngaho yopashikumwifilonga? Peemhito dihapu, Jehova okwa amena oohandimwe opo a amene oshinima shonhumba sha fimanenena: okuwanifwa kwelalakano laye. Pashihopaenenwa, okuxupifwa kwokahanana Jesus okwa li kwa fimana mokuwanifwa kwelalakano laKalunga, naasho osha li tashi ka etela ovanhu aveshe ouwa. Omahokololo mahapu e na sha nanghee Kalunga ha longifa eenghono daye dokwaamena oku li oshitukulwa shOmishangwa da nwefwa mo odo da “shangwa omolwehongo letu opo tu kale tu na eteelelo hali di melididimiko nomokuhekelekwa kOmishangwa.” (Ovaroma 15:4) Oihopaenenwa oyo otai pameke eitavelo letu muKalunga omunaenghono adishe. Ndele mbela otwa teelela Kalunga e tu amene ngahelipi kunena?

13. Mbela otu na okuteelela Jehova a kale ta longo oikumwifilonga omolwetu? Shi yelifa.

¹³ Eshi Jehova a udaneka kutya ote ke tu amena inashi hala okutya ota ka longa oikumwifilonga omolwetu. Kalunga ine tu udanekela onghalamwenyo ihe na omaupyakadi monghalelo ei yoinima ya kulupa. Ovapiya vaJehova vahapu ovadiinini ohava shakeneke omaupyakadi mahapu mwa twatelwa oluhepo, oita, omikifi nosho yo efyo. Jesus okwa li a lombwela ovashikuli vaye kutya vamwe otashi dulika va ka dipawe omolweitavelo lavo. Nomolwaasho Jesus a divilika kutya otu na okulididimika fiyo exulilo. (Mateus 24:9, 13) Ngeno Jehova okwa li ha longifa eenghono daye pashikumwifilonga opo e tu xupife monghalo keshe, osho ngeno otashi ningifa Satana a kale ta lundile Jehova nokutula momalimbililo ounashili wetu wokuliyandja kuKalunga ketu. — Job 1:9, 10.

14. Oshike tashi ulike kutya Jehova iha amene alushe ovapiya vaye aveshe monghedi ya faafana?

 ¹⁴ Nokuli nopefimbo lOmbiibeli, Jehova ka li a longifa eenghono daye dokwaamena opo a amene omupiya waye keshe kefyo lomhiva. Pashihopaenenwa, omuyapostoli Jakob okwa li a dipaifwa kuHerodes mo 44 O.P. lwaapo, diva ashike konima yaasho, Petrus okwa li a mangululwa “meke laHerodes.” (Oilonga 12:1-11) Johannes, omumwaina waJakob, okwa kala nomwenyo efimbo lile e dule Petrus naJakob. Hano, katu na okuteelela Kalunga a xupife ovapiya vaye aveshe monghedi ya faafana. Kakele kaasho, “efimbo nombadilila” ohai tu hange atushe. (Omuudifi 9:11, NW) Jehova ohe tu amene ngahelipi kunena?

15, 16. (a) Oumbangi ulipi tau ulike kutya Jehova oha amene palutu ovalongeli vaye ve li ongudu? (b) Omolwashike hatu dulu okukala nelineekelo kutya Jehova ota ka amena ovapiya vaye paife nosho yo ‘poudjuu munene’?

¹⁵ Natu ka konakoneni tete shi na sha neameno lopalutu. Jehova ota ka amena ovalongeli vaye ve li ongudu. Ngeno hasho, ngeno ohatu dulu okuninga oihakanwa yaSatana noupu. Diladila shi na sha naashi: “Omupangeli wounyuni ou,” Satana, okwa halelela okuxulifa po elongelokalunga lashili. (Johannes 12:31; Ehololo 12:17) Omapangelo amwe omanaenghono kombada yedu okwa kala taa shilike oilonga yetu yokuudifa nokwa kendabala oku tu xulifa po filufilu. Ndele oshiwana shaJehova osha kala shidiinini notashi twikile okuudifa nopehe na oku sholola. Omolwashike oiwana inaenghono inai dula okuxulifa po oilonga yongudu yOvakriste oyo tai monika inini nokai na ekwafo lasha? Omolwaashi Jehova okwe tu amena nomavava aye opafaneko omanaenghono. — Epsalme 17:7, 8.

¹⁶ Mbela Jehova ote ke tu amena palutu ‘poudjuu munene’ oo tau uya? Inatu pumbwa okukala twa tila eshi Kalunga ta ka tokola ounyuni ou. Ombibeli oya ti: “Jehova oku shii okuxupifa ovatilikalunga momayeleko, ndele ota ka hanauna po ovahenakalunga mefiku letokolo.” (Ehololo 7:14, NW; 2 Petrus 2:9) Onghee hano, ohatu dulu okukala tu na oushili shi na sha noinima ivali tai landula. Shotete, Jehova ke na efiku a efe ovapiya vaye  ovadiinini va xulifwe po kombada yedu ve li ongudu. Oshitivali, Jehova ota ka pa ovo va kanyatela oudiinini wavo omwenyo waalushe mounyuni waye mupe wouyuuki. Ngeenge ovapiya vaye ova fi ovadiinini, ote ke va nyumuna. Ovo va fya ove li monhele ya amenwa, sha hala okutya, medimbuluko laKalunga. — Johannes 5:28, 29, NW.

17. Jehova ohe tu amene ngahelipi okupitila mEendjovo daye?

¹⁷ Nokuli nopaife, Jehova ote tu amene okupitila ‘meendjovo’ daye odo di na omwenyo, odo di na eenghono dokuhekeleka omitima dovanhu noku va kwafela va lundulule onghedi yavo yokukalamwenyo. (Ovaheberi 4:12) Ngeenge otwa tula moilonga omafinamhango ado, ohatu ka amenwa monghedi yonhumba koiponga yopalutu. Jehova okwa popya muJesaja 48:17 a ti: “Aame Omwene Kalunga koye, ou handi ku longo eshi tashi ku wapalele.” Nopehe na omalimbililo, ngeenge otwa kala metwokumwe nEendjovo daKalunga, ohatu ka kala noukolele muwa nohatu ka kala nomwenyo efimbo lile. Pashihopaenenwa, molwaashi ohatu tula moilonga omayele Ombiibeli e na sha nokuhenuka oluhaelo nosho yo okulikosha kedilo keshe, ohatu henuka eenghedindjikilile inadi koshoka naado da nyika oshiponga odo hadi nyono po onghalonawa yavahapu ovo ihava dulika kuKalunga. (Oilonga 15:29; 2 Ovakorinto 7:1) Inatu hafa tuu eshi Kalunga e tu amene okupitila mEendjovo daye!

18. Jehova ohe tu amene ngahelipi pamhepo?

¹⁸ Osho sha fimanenena oshosho kutya, Jehova ohe tu amene pamhepo. Kalunga ketu omunahole ohe tu amene koiponga yopamhepo moku tu pa osho twa pumbwa opo tu lididimikile omayeleko nokwaamena ekwatafano letu naye. Osho otashi ulike kutya Jehova ina hala ashike tu kale nomwenyo oule womido dinni, ndele okwa hala tu ka kale nomwenyo fiyo alushe. Diladila shi na sha nomafiloshisho amwe oo Kalunga he tu pe opo e tu amene pamhepo.

19. Omhepo yaJehova ohai tu kwafele ngahelipi tu dule okulididimikila eyeleko keshe olo tashi dulika tu li mulo?

¹⁹ Jehova “Omuudi womailikano.” (Epsalme 65:3) Ngeenge tu  wete twa wililwa po komaupyakadi monghalamwenyo, ohatu ka kala tu udite epepelelo ngeenge otwe mu mbubulile omitima detu. (Ovafilippi 4:6, 7) Nonande Jehova iha xulifa po omayeleko pashikumwifilonga, oha nyamukula omailikano etu taa di komutima, nota dulu oku tu pa ounongo opo tu dule okuungaunga nao. (Jakob 1:5, 6) Kakele kaasho, Jehova oha yandje omhepo yaye iyapuki kwaavo tave i pula. (Lukas 11:13) Omhepo oyo inaenghono ohai tu kwafele tu lididimikile eyeleko keshe ile oupyakadi oo tashi dulika tu li muo. Otai ke tu pa “eenghono di dule odo dopaushitwe,” opo tu lididimike fiyo osheshi Jehova ta ka xulifa po omaupyakadi aeshe a nyikifa oluhodi mounyuni mupe oo u li pokuuya. — 2 Ovakorinto 4:7, NW.

20. Jehova ota dulu ngahelipi okulongifa eenghono daye doku tu amena okupitila momulongelikalunga mukwetu?

²⁰ Omafimbo amwe, Jehova otashi dulika a ulike eenghono daye dokwaamena okupitila movalongelikalunga vakwetu. Jehova okwe tu hanganifa ‘novamwatate’ womounyuni aushe. (1 Petrus 2:17; Johannes 6:44) Okuholafana kwovamwatate oku li oumbangi wa kola oo tau ulike kutya omhepo iyapuki yaKalunga oi na eenghono dokunwefa mo ovanhu va kale ve na omaukwatya mawa. Omhepo oyo ohai imike mufye oiimati, sha hala okutya, omaukwatya mawa oo a kwatela mo ohole, oukaume nosho yo ouwa. (Ovagalati 5:22) Onghee hano, ngeenge tu li  momaupyakadi ndele Omukriste mukwetu te linyengifwa e tu pe omayele ile e tu lombwele eendjovo tadi tu omukumo, otu na okupandula Jehova omolwo ku tu amena okupitila mOmukriste mukwetu.

21. (a) Eendja dopamhepo di li pefimbo dilipi Jehova he tu pe okupitila ‘momupiya omudiinini nomunaendunge’? (b) Ouwa ulipi wa mona pauhandimwe momafiloshisho oku tu amena pamhepo oo Jehova he tu pe?

²¹ Jehova ote tu amene yo okupitila moshinima shimwe vali, eendja dopamhepo odo tadi yandjwa pefimob la wapala. Okwa nangeka po “omupiya omudiinini nomunaendunge” opo e tu pe eendja dopamhepo, odo tadi tu kwafele tu mone eenghono okudja mEendjovo daye. Omupiya omudiinini oha longifa oishangomwa, ngaashi Oshungonangelo no-Awake! nosho yo epandja letu lokointaneta o-jw.org, noha longifa yo okwoongala, oyoongalele inini naayo yakula opo e tu pe “oikulya pefimbo [layo],” sha hala okutya, osho twa pumbwa nopefimbo olo twe shi pumbwa. (Mateus 24:45) Mbela owa uda nale oshinima shonhumba pokwoongala kwopaKriste tashi dulika metyekosha, moshipopiwa ile meilikano osho she ku pameka noshe ku twa omukumo? Mbela ope na oshitukulwa shokondadalunde moifo yetu she ku kwafela monghalamwenyo yoye? Dimbuluka kutya Jehova okwa yandja omafiloshisho aeshe oo opo e tu amene pamhepo.

22. Jehova oha longifa alushe eenghono daye monghedi ilipi, nomolwashike okuninga ngaho taku tu etele ouwa?

²² Jehova oha amene aveshe ovo “have liameke kuye.” (Epsalme 18:31) Otwe lihonga kutya Jehova iha longifa eenghono daye opo e tu amene komaupyakadi etu aeshe kunena. Ndelenee oha longifa alushe eenghono daye dokwaamena opo a wanife po elalakano laye. Okuninga ngaho otaku ka etela ovanhu ouwa konahiya. Ngeenge otwa ehene popepi naJehova nokulikaleka mohole yaye, ote ke tu pa omwenyo waalushe wa wanenena. Ngeenge otwa kaleke eteelelo olo momadiladilo, ohatu ka tala ko okumona oixuna keshe monghalelo ei yoinima ku li oshinima ‘shipu nokwepakumo.’ — 2 Ovakorinto 4:17.